Ηταν Ιούνιος του 2003 όταν με το Πρόγραμμα του Ανθρώπινου Γονιδιώματος (HGP) ολοκληρώθηκε η ανάγνωση του DNA μας. Αλλά σήμερα 25 επιστήμονες φιλοδοξούν να ξαναγράψουν από το μηδέν τον κώδικα της ζωής του ανθρώπου – κι αυτή τη φορά να τον γράψουν συνθετικά στο εργαστήριο. Η πρωτοβουλία των 25, η οποία παρουσιάστηκε μέσα από τις σελίδες της επιστημονικής επιθεώρησης Science, λέγεται «Human Genome Project-Write». Και οι εμπνευστές της δίνουν στον εαυτό τους δέκα χρόνια διορία – και όχι περισσότερα από τρία δισεκατομμύρια δολάρια – για να δημιουργήσουν «ολόκληρο το γονιδίωμα των ανθρώπινων κυττάρων».

Μα στην ουσία δεν πρόκειται για ένα σχέδιο Φρανκενστάιν; Ενας άνθρωπος με συνθετικό DNA θα μπορούσε να είναι το πρώτο ον χωρίς βιολογικούς γονείς. Οι 25 γενετιστές πάντως αποκλείουν αυτό το ενδεχόμενο. Αλλά κι αυτό που περιγράφουν δεν ακούγεται λιγότερο ανατριχιαστικό. «Ο στόχος μας», λένε, «είναι να δημιουργήσουμε “κυτταρικές γραμμές” τις οποίες θα καλλιεργήσουμε και θα χρησιμοποιήσουμε στο εργαστήριο προκειμένου να μελετήσουμε ασθένειες, να αναπτύξουμε ανθρώπινα όργανα στο εσωτερικό των χοίρων, τα οποία θα χρησιμοποιούμε για μεταμοσχεύσεις. Ενας άλλος στόχος είναι δημιουργήσουμε κύτταρα με “οχυρωμένο” DNA το οποίο θα είναι ανθεκτικό σε ιούς και νεοπλασίες».

Ολα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι η επιστημονική ομάδα θα συγκεντρώσει τα πρώτα εκατό εκατομμύρια ευρώ εντός του έτους. Δεσμεύονται, πάντως, ότι δεν θα κάνουν ούτε μισό πείραμα εάν προηγουμένως δεν έχουν αξιολογήσει όλες τις επιπλοκές σε ηθικό επίπεδο. Θα τηρήσουν τη δέσμευση περί μη αναπαραγωγής του τεχνητού DNA; Μένει να φανεί. Ενας από τους «25» πάντως είναι ο Τζορτζ Τσερτς, καθηγητής Γενετικής στο Χάρβαρντ, ο οποίος στο παρελθόν είχε προτείνει να αναστήσει το μαμούθ μέσω του DNA του. Επίσης είναι ο συγγραφέας του βιβλίου «Regenesis: how synthetic biology will reinvent nature and ourselves». Και τι λέει εκεί; Οτι το μέλλον είναι οι άνθρωποι με τεχνητό DNA. Ο ίδιος έχει εξάλλου εκφραστεί υπέρ της γενετικής μηχανικής, η οποία έχει εφαρμογή σε ανθρώπινα έμβρυα με στόχο την απαλλαγή τους από μελλοντικές ασθένειες.

Στην άλλη όχθη του ποταμού βρίσκονται γενετιστές όπως ο Φράνσις Κόλινς, ένας από τους εμπνευστές του αυθεντικού Προγράμματος Ανθρώπινου Γονιδιώματος. Η γνώμη του Κόλινς – γράφει η ιταλική Repubblica – μετράει: είναι ο επικεφαλής του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και έχει τον πρώτο λόγο για τη διανομή των κονδυλίων στην έρευνα. «Δεν νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα για τη χρηματοδότηση μιας τέτοιας απόπειρας» αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση του Κόλινς. «Η σύνθεση του γονιδιώματος ολόκληρων οργανισμών επεκτείνεται πέρα από την τεχνογνωσία που έχουμε σήμερα, ενώ εγείρει ζητήματα ηθικής φύσης».

Υπάρχει πάντως και μια τρίτη  κατηγορία γενετιστών. Είναι αυτοί που απλώς πιστεύουν ότι η δημιουργία του DNA στο εργαστήριο είναι σχεδόν αδύνατη. Γιατί μπορεί το 2010 ο Κρεγκ Βέντερ να δημιούργησε στο εργαστήριο ολόκληρο το γονιδίωμα ενός από τα πιο μικρά βακτήρια που υπάρχουν στη φύση και το οποίο αποτελείται από ένα εκατομμύριο «γράμματα». Αλλά πώς χτίζεις ένα DNA με τρία δισεκατομμύρια «γράμματα» όπως είναι αυτό του ανθρώπου; Κι αυτό που θα «γεννηθεί» χωρίς πατέρα και μητέρα τι θα είναι; Ανθρωπος ή τέρας;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News