Εχουμε δει πολλά ιδεολογικά παράδοξα στον τρόπο άσκησης της οικονομικής πολιτικής στη χώρα μας. Ενα πρόσφατο είναι ο τρόπος που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μεταχειρίζεται τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Στον ενάμιση χρόνο της υπερήφανης προστασίας των συνταξιούχων έχει προλάβει να μειώσει τα έσοδα των τωρινών συνταξιούχων μέσω τεσσάρων δράσεων συνολικού ύψους 2 δισ.€, με τα βάρη να κατανέμονται άνισα εις βάρος των χαμηλοσυνταξιούχων. Αναλυτικά οι μειώσεις έχουν ως εξής:
- Ιούλιος 2015: αύξηση στην εισφορά περίθαλψης για τις κύριες συντάξεις από 4% σε 6%, δηλαδή έμμεση οριζόντια μείωση στις κύριες συντάξεις κατά 2%. Η δράση αυτή μείωσε την κρατική δαπάνη κατά 500 εκατ.€., τα οποία φυσικά αφαιρέθηκαν από τις τσέπες των συνταξιούχων.
- Ιούλιος 2015: επιβολή εισφοράς περίθαλψης στις επικουρικές συντάξεις 6%, δηλαδή έμμεση οριζόντια μείωση στις επικουρικές συντάξεις κατά 6% . Μείωση δαπάνης 200 εκατ.€ και ισόποση αφαίρεση εσόδων από τις τσέπες των συνταξιούχων.
- Μάιος 2016: σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ. Μείωση δαπάνης 900 εκατ. Το μέτρο αφορά μόνον τους χαμηλοσυνταξιούχους, τα 900 εκατ. δηλαδή θα αφαιρεθούν από εκείνους που έχουν συνολικό εισόδημα από συντάξεις κάτω των 750€ μηνιαίως.
- Μάιος 2016: στοχευμένη μείωση στις επικουρικές για τους δικαιούχους με έσοδα άνω των 1300 €. Μείωση δαπάνης 360 εκατ.
Από τη συνολική μείωση της δαπάνης κατά €2 δισ. μόνον ένα μικρό μέρος, το 20% της μείωσης (το σημείο 4), αφορά στοχευμένη μείωση των σχετικά υψηλότερων συντάξεων.
Το 35% της μείωσης της δαπάνης επιτυγχάνεται με οριζόντια μέτρα, δηλαδή μειώνεται κατά το ίδιο ποσοστό και η σύνταξη των 600€ και η σύνταξη των 2.000€.
Το υπόλοιπο 45% της μείωσης (ΕΚΑΣ) -κι αυτό είναι εντυπωσιακό για κάποιον που νομίζει ότι προστατεύει τα χαμηλά εισοδήματα- αφορά και πλήττει άμεσα τους πιο αδύναμους χαμηλοσυνταξιούχους! Για πολλούς εξ αυτών μάλιστα η μείωση του εισοδήματός τους λόγω της κατάργησης του ΕΚΑΣ θα είναι της τάξης του 20%.
Τελικά, νικητής της διελκυστίνδας για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα αναδείχτηκε η τρόικα, οπότε ο μηχανισμός προστασίας απ΄την ακραία φτώχεια θα εφαρμοστεί μεν αλλά με άλλο όνομα
Το παράδοξο της αυταπάτης του ΣΥΡΙΖΑ για τα πεπραγμένα της κυβέρνησής του γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακό, αν οι μειώσεις που επέφερε ο ΣΥΡΙΖΑ συγκριθούν με εκείνες που προηγήθηκαν την περίοδο 2010-2014 (στοιχεία σχετικά με τις μειώσεις της περιόδου 2010-2014 εδώ).
Την περίοδο 2010-2014:
- Υπήρξε μια οριζόντια μείωση, η περικοπή των συντάξεων από 14 σε 12.
- Σχεδόν όλες οι υπόλοιπες μειώσεις -και ήταν πολλές- ήταν στοχευμένες ενέργειες που μείωσαν κλιμακωτά τις συντάξεις από ένα ύψος και πάνω. Ηταν όλες του τύπου «αν η σύνταξη υπερβαίνει τα 1200, τα 1500, τα 2000€ το υπερβάλλον ποσό μειώνεται κατά 7%, 10% ή 15% ή 20%». Όλες αυτές οι μειώσεις εις βάρος των υψηλοσυνταξιούχων προστάτευαν τους χαμηλοσυνταξιούχους.
- Εξαίρεση απετέλεσε η οριζόντια μείωση κατά 5,2% των επικουρικών του ΕΤΕΑ τον Ιούλιο του 2014.
- Οι πολύ χαμηλές συντάξεις του ΟΓΑ όχι μόνο δεν μειώθηκαν αλλά είχαν και μια μικρή αύξηση το 2010!
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, την περίοδο 2010-2014 οι χαμηλοσυνταξιούχοι είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται με ρυθμό χαμηλότερο από τη μείωση του ΑΕΠ, ενώ αντίθετα τα εισοδήματα των υψηλοσυνταξιούχων μειώθηκαν πολύ περισσότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ (Πλάτων Τήνιος εδώ).
Με κριτήριο λοιπόν και μέτρο σύγκρισης τα πεπραγμένα κι όχι τα όνειρα του καθενός, σε όρους πολιτικών «ταξικού μίσους» συνάγεται το εξής παράδοξο συμπέρασμα: Οι κυβερνήσεις Παπανδρέου & Σαμαρά έβαλαν στο στόχαστρό τους – επειδή έτρεφαν ταξικό μίσος εναντίον τους (!) – τους υψηλοσυνταξιούχους, τους οποίους επιβάρυναν με δυσανάλογα βάρη, ενώ η κυβέρνηση Τσίπρα τρέφει ταξικό μίσος για τους χαμηλοσυνταξιούχους (!) στους οποίους φορτώνει τα περισσότερα βάρη.
Εννοείται πως δεν υιοθετώ τα παραπάνω ακριβή μεν, παράδοξα όμως συμπεράσματα. Δεν θεωρώ, δηλαδή, ότι υπάρχουν δημοκρατικά εκλεγμένοι και με σώας τας φρένας κυβερνώντες, ακόμα και οι χειρότεροι, που εφαρμόζουν ρεβανσιστικές πολιτικές. Υπάρχουν όμως ανίκανες κυβερνήσεις και τις συνέπειες της ανικανότητάς τους υφίστανται τελικά εξίσου όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως του τι ψήφισαν.
Οταν λέμε όλοι, εννοούμε και οι πιο αδύναμοι από τους αδύναμους. Που δεν είναι οι χαμηλόμισθοι ή οι χαμηλοσυνταξιούχοι, αλλά όσοι δεν έχουν ούτε μισθό ούτε σύνταξη ή άλλα εισοδήματα, ούτε διαθέτουν ακίνητη περιουσία. Αυτούς ακριβώς τους πολίτες που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, προσπαθεί να προστατέψει ο θεσμός του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα δεν είχε υιοθετηθεί ούτε σε επίπεδο Επικράτειας, ούτε σε επίπεδο Περιφέρειας ή Δήμων.
Και εδώ παρατηρείται άλλο ένα ταξικό παράδοξο. Τον θεσμό του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος εισηγήθηκαν στην Ελλάδα και τον επέβαλαν το «νεοφιλελεύθερο ΔΝΤ και οι τοκογλύφοι της ΕΕ». Και με μεγάλη καθυστέρηση τον εισήγαγε η κυβέρνηση Σαμαρά πιλοτικά σε 13 δήμους το 2014. Ποια ήταν η αντίδραση του ταξικού προστάτη των φτωχών; Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν κατηγορηματικά αρνητικός ως αντιπολίτευση. Ο Δημήτρης Στρατούλης τότε, εκπροσωπώντας την πολιτική αξιοπρέπειας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην κυβέρνηση Σαμαρά και την τρόικα, τους κατακεραύνωνε ότι «αδυνατούν να καταλάβουν ότι ο λαός και η νεολαία απαιτούν εργασία με αξιοπρεπείς μισθούς για όλους και, κυρίως, γενναίες κοινωνικές πολιτικές και όχι ψίχουλα κρατικής φιλανθρωπίας, για να αντιμετωπιστεί η ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσαν οι ανθρωποκτόνες πολιτικές τους».
Ετσι, όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, πάγωσε την καθολική εφαρμογή του μέτρου – έπρεπε να ολοκληρωθεί μέσα στο 2015. Και, τελικά, με την επιμονή των Θεσμών και την ένταξη του σχετικού μέτρου στα προαπαιτούμενα του 3ου Μνημονίου, η κυβέρνηση συναίνεσε μεν αλλά φυσικά δεν ήταν – και ακόμη δεν είναι – έτοιμη να το εφαρμόσει. Ακούγεται παράδοξο, σχεδόν ακατανόητο, το ΔΝΤ να υπερασπίζεται ένα μέτρο προστασίας των φτωχών και ο ΣΥΡΙΖΑ να το αντιμάχεται. Ομως, δεν έχετε παρά να ανατρέξετε στις δηλώσεις των στελεχών του ως αντιπολίτευση εδώ και ως νεοεκλεγείσα κυβέρνηση εδώ.
Τελικά, νικητής της διελκυστίνδας για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα αναδείχτηκε η τρόικα, οπότε ο μηχανισμός προστασίας απ΄την ακραία φτώχεια θα εφαρμοστεί μεν αλλά με άλλο όνομα. Θα αποκαλείται πλέον Εισόδημα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και, φυσικά, τώρα που θα το εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα πολύ καλό δικό του μέτρο και η αρμόδια αναπληρώτρια υπουργός (εδώ) δηλώνει: «Η εμπειρία που αποκτήσαμε από την πιλοτική εφαρμογή του σε 13 δήμους της χώρας, μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε την καθολική εφαρμογή του σε όλη τη χώρα από τη 1η Ιανουαρίου 2017… το δίχτυ προστασίας που εγκαινιάσαμε δεν θα το εγκαταλείψουμε ούτε στιγμή».
Με λίγα λόγια, οι πιο ανήμποροι συμπολίτες μας, ένα χρόνο τώρα στερούνται το ελάχιστο αλλά πολύτιμο βοήθημα, αποκλειστικά εξαιτίας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Καλό θα ήταν, λοιπόν, οι βουλευτές της συμπολίτευσης, ειδικά όσοι θέλουν να προστατεύσουν τους αδύναμους όπως ο Γιώργος Κυρίτσης, να παρακολουθούν πιο στενά το νομοθετικό και διοικητικό έργο της κυβέρνησης, να έχουν επίγνωση των επιπτώσεων του στους αδύναμους.
Είναι δύσκολο, το κατανοώ. Με τόσες πολιτικές αναστροφές και τόσο μεγάλη απόσταση απ΄την επιθυμία ως την πραγμάτωσή της, και ο πιο συγκροτημένος νους κινδυνεύει να… αυταπατηθεί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News