«Πρώτος κανόνας για έναν κεντρικό τραπεζίτη: εάν θέλει να προστατεύει τη φήμη του, πρέπει να αντιδρά στις επιθέσεις των πολιτικών». Το είπε στην ιταλική La Repubblica, υπό την προϋπόθεση να μην κατονομαστεί, ένας άνθρωπος που έχει προσωπική εμπειρία – είναι και ο ίδιος κεντρικός τραπεζίτης. Και το είπε με αφορμή τις επιθέσεις του Βερολίνου (βλ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε) στον διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας έδειξε τον Μάριο Ντράγκι ως βασικό υπεύθυνο της ανόδου της άκρας δεξιάς στη Γερμανία. Ηταν το αποκορύφωμα μιας επίθεσης που είχε ξεκινήσει πριν από δύο εβδομάδες κάνοντας ακόμη και τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς να κατηγορήσουν τον Σόιμπλε για παρέμβαση στην ανεξαρτησία του θεσμού. Το αποκορύφωμα της επίθεσης είχε και ένα άλλο χαρακτηριστικό: ρόλο στη διένεξη έπαιξε και η Ανγκελα Μέρκελ με μια κάπως σολωμόντεια θέση. Γιατί αν από τη μία πλευρά υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία της ΕΚΤ, από την άλλη δικαιολόγησε τα γερμανικά παράπονα.

Και ο Μάριο Ντράγκι; Σήκωσε το γάντι με μία φράση: «Η εντολή που έχουμε είναι να επιδιώκουμε τη σταθερότητα των τιμών για όλη την ευρωζώνη και όχι μόνο για τη Γερμανία». Υπενθύμισε, επίσης, ότι σε πολλές χώρες του κόσμου οι φύλακες της νομισματικής σταθερότητας έχουν λάβει αποφάσεις για μηδενικά ή ακόμη και αρνητικά επιτόκια – οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και κάποιες σκανδιναβικές χώρες είναι τα πιο κλασικά παραδείγματα. Ο Ντράγκι διευκρίνισε ακόμη ότι το εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ υπερασπίστηκε ομόφωνα όχι την ανεξαρτησία της τράπεζας αλλά και την ορθότητα των μέτρων που έχει λάβει.

O Ντράγκι πιστεύει ότι η Γερμανία είναι η μοναδική που έχει τεράστια περιθώρια για να συμβάλει στην ενίσχυση της ανάπτυξης, ενώ έχει δηλώσει ξεκάθαρα πως «η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ είναι η μόνη – με ελάχιστες εξαιρέσεις – που έχει φέρει ανάπτυξη»

Με άλλα λόγια, ο Ντράγκι δεν είναι μόνος του. Στο πλευρό του έχει ακόμη και τον Γενς Βάιντμαν, τον επικεφαλής της γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι το Βερολίνο έχει απομονωθεί όσο ποτέ άλλοτε; Και ναι και όχι. «Νομίζω ότι οι γερμανοί πολίτες έχουν δικαίωμα να τους απασχολεί το γεγονός πως τα επιτόκια της ΕΚΤ ήταν υψηλότερα στο παρελθόν κι ότι αυτό έχει κάποιες συνέπειες. Από την άλλη πλευρά, αυτή η κριτική δεν πρέπει να εκληφθεί ως υπονόμευση της ανεξαρτησίας της ΕΚΤ, την οποία εγώ υποστηρίζω πλήρως», ήταν η δήλωση της Μέρκελ που πρόσθεσε – κι εδώ είναι η αξία – ότι τα μέλη της ΕΕ «πρέπει να κάνουν τα μαθήματά τους στο σπίτι» δεδομένου ότι «η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει τα πάντα».

Αυτό το τελευταίο μοιάζει με υπόδειξη. Και κρύβει – λένε οι αναλυτές – μια γενικότερη αντίληψη στο Βερολίνο ότι ο διάδοχος του ιταλού κεντρικού τραπεζίτη στο τιμόνι της ΕΚΤ πρέπει να είναι Γερμανός. Γιατί ανάμεσα στις δύο πλευρές παρατηρείται το εξής χάσμα: ο Ντράγκι πιστεύει ότι η Γερμανία είναι η μοναδική που έχει τεράστια περιθώρια για να συμβάλει στην ενίσχυση της ανάπτυξης, ενώ έχει δηλώσει ξεκάθαρα πως «η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ είναι η μόνη – με ελάχιστες εξαιρέσεις – που έχει φέρει ανάπτυξη». Το μέτρο της ποσοτικής χαλάρωσης αποτελεί από μόνο του απόδειξη.

Από τη δική τους πλευρά, πολιτικοί, οικονομολόγοι και αναλυτές στη Γερμανία κατηγορούν τον Ιταλό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι βοηθάει μόνο τις χρεωμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης. «Με ρωτάτε εάν ένας μη ιταλός διοικητής θα είχε ενεργήσει διαφορετικά;», απαντά ο Ντράγκι. «Ασφαλώς. Μόνο που και ο πρώην διοικητής της ΕΚΤ (σ.σ. ο Γάλλος Ζαν Κλοντ Τρισέ) είπε μόλις ότι θα έκανε ακριβώς αυτό που έκανα κι εγώ». Είναι κάτι που εξηγεί γιατί γερμανοί συντηρητικοί έχουν ζητήσει ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ όχι μόνο να μην κατάγεται από τον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά να είναι και Γερμανός. Αλλά αυτή τη φορά, οι Γερμανοί μπορεί και να μην κερδίσουν στο τέλος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News