Οι δύο χειρότερες λέξεις που μπορεί ένας Ελληνας να προφέρει δημοσίως είναι «Ιστανμπούλ» και «Μακεδονία» (η δεύτερη όταν αναφέρεται στη FYROM).

Θα ζήσουμε με αυτό, υποθέτω, για πολλές γενιές. «Η Πόλις εάλω», αλλά συμβολικά, μέσω της γλώσσας, εμείς την κρατάμε ελληνική. Θα λέμε «Κωνσταντινούπολη» και όχι «Ιστανμπούλ», θα λέμε «Αλικαρνασσός» και «Σμύρνη», όχι «Μποντρούμ» ή «Ιζμίρ». Και άλλα τέτοια, ηρωικά και μελαγχολικά.

Κοκορεύομαι (στον εαυτό μου πάντα), για το ότι δεν μου έχει ξεφύγει ποτέ η λέξη «Μακεδονία» σε σχέση με το λάθος κράτος. Δεν έχω πει ποτέ «Ιστανμπούλ», (εκτός από μια φορά σε αυτόματη διερμηνεία κι αμέσως ζήτησα συγγνώμη και διόρθωσα). Και βεβαίως, στο λεξιλόγιό μου δεν υπάρχουν οι όροι «Νότιος Αλβανία» και «Βόρεια Κύπρος» -εννοείται ότι λέω «Βόρειος Ηπειρος» και «Κατεχόμενα», δεν είμαι χαζή.

Αυτά, δημοσίως. Το τι κάνω ιδιωτικώς, είναι μια περίεργη ιστορία. Χρησιμοποιώ όπως μου έρθει, όλες τις λέξεις και όλα τα ονόματα: η «Πόλη» είναι «Κωνσταντινούπολη» ακόμα και όταν μιλάω με ξένους. Oταν όμως αναφέρομαι, ας πούμε, σε αεροπορικά εισιτήρια, λέω ότι «πετάμε μέσω Ιστανμπούλ». Επικοινωνώ με φίλη αμερικανίδα και της γράφω στα αγγλικά ότι «χίλιοι πρόσφυγες πέρασαν στη Μακεδονία μέσα από ένα ποτάμι». Περιέργως, δεν πετάγεται  η Γοργόνα, η αδερφή του Μεγαλέξανδρου, μέσα από το πληκτρολόγιο να μου δαγκώσει τα δάχτυλα. Το… αξιοθαύμαστο ρεκόρ μου, να μην έχω ποτέ υποπέσει σε «τοπωνυμικό ολίσθημα», δεν οφείλεται, αλίμονο, τόσο στον πατριωτισμό μου, αλλά στην έγνοια που έχω να φυλάξω τα νώτα μου από τους εθνικώς καιροφυλακτούντες. Ορίστε, το έγραψα και ησύχασα.

«Η Πόλις εάλω», αλλά συμβολικά, μέσω της γλώσσας, εμείς την κρατάμε ελληνική. Θα λέμε «Κωνσταντινούπολη» και όχι «Ιστανμπούλ», θα λέμε «Αλικαρνασσός» και «Σμύρνη», όχι «Μποντρούμ» ή «Ιζμίρ». Και άλλα τέτοια, ηρωικά και μελαγχολικά

Κληρονομήσαμε μια επιβεβλημένη διγλωσσία. Δεν είναι κάτι τρομερό, μπορούμε να ζήσουμε με αυτήν. Εδώ δεν τρελαίνονται τα σποράκια στο Δημοτικό, που διδάσκονται τη δημιουργία του άπαντος κόσμου με δύο τρόπους, (έναν στα Θρησκευτικά κι έναν στη  Βιολογία), θα τρελαθούμε εμείς;

Δεν βοηθάει  όμως το να λιντσάρουμε όποιον -από καιρού εις καιρόν- κάνει το… μοιραίο, αλλά στατιστικά προβλεπόμενο λάθος. Ούτε να «διαβάζουμε» σκοτεινές συνωμοσίες πίσω από κάθε γλωσσικό ολίσθημα. Για να φύγω λίγο από το ακανθώδες, λόγω Μουζάλα, ζήτημα της Φίρομ, επιτρέψτε μου ένα παράδειγμα: οι πινακίδες αφίξεων/αναχωρήσεων στα ελληνικά αεροδρόμια, έγραφαν και γράφουν «Ιstanbul», όχι επειδή εξυφαίνεται κάποια συνωμοσία, αλλά για καθαρά πρακτικούς λόγους. Τι θα κάνει ο κύριος Καμμένος; Θα τις ξηλώσει, να γράφουν «Κωνσταντινούπολις», να τρελάνει τον κόσμο; Το καταπίνει. Ε, ας καταπιεί και τη συγγνώμη του συνυπουργού του…

Να κρατήσουμε, βεβαίως, συνειδητά, προσεκτικά ζωντανές τις ιστορικές ονομασίες, τόσο στο εθνικό, όσο και στο διπλωματικό μας λεξιλόγιο. Αλλά να κρατήσουμε πρωτίστως και την ψυχραιμία μας. Με υστερίες, υπερβολές και τσιρίδες, κινδυνεύουμε να παρουσιαστούμε ως απελπιστικά γραφικοί, υποσκάπτοντας εν τέλει, ακόμα και το ίδιο μας το συμφέρον.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News