Το προσφυγικό ζήτημα -δίχως κανένα κλισέ και έξω από κάθε δημοσιογραφική υπερβολή- θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα τεράστιο καζάνι μέσα στο οποίο αργοβράζουν οι εξελίξεις. Ποιες είναι αυτές; Πέρα από το διπλωματικό ή το πολιτικό επίπεδο είναι εκείνες που αφορούν, πρωταρχικά, τους ανθρώπους…

Πεζοί συνεχίζουν το ταξίδι τους προς τα σύνορα και συγκεκριμένα προς την Ειδομένη αρκετοί μετανάστες που εγκλωβίστηκαν σε διάφορα σημεία του εθνικού οδικού δικτύου της Ελλάδας.

Μανάδες με μωρά στην αγκαλιά τους και μικρά παιδιά κουβαλούν στα χέρια τα σακίδιά τους, μέσα στη νύχτα, με μοναδικό στόχο να φθάσουν στα σύνορα.

Την ίδια ώρα, εκατοντάδες μετανάστες φθάνουν στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ το σκοπιανό μπλόκο στα σύνορα έχει προκαλέσει έμφραγμα στα κέντρα υποδοχής σε Ειδομένη και Πολύκαστρο.

Μπροστά, λοιπόν, στο αδιέξοδο που διογκώνεται, η κυβέρνηση το βράδυ της Πέμπτης προχώρησε σε μία απόφαση που (αν μη τι άλλο) θα συζητηθεί, σύμφωνα με την οποία μπλοκάρονται οι μετακινήσεις μεταναστών και προσφύγων από τα νησιά προς την ηπειρωτική χώρα για τις επόμενες τρεις μέρες. Με τον τρόπο αυτό εγκλωβίζονται στα νησιά οι πρόσφυγες και μετανάστες και η κυβέρνηση επιχειρεί να βάλει φρένο στα καραβάνια που έχουν κατακλύσει την Αθήνα και κινούνται προς τη Βόρεια Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Θοδωρής Δρίτσας, αυτός που ενημέρωσε παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης για την κυβερνητική απόφαση. Ο κ. Δρίτσας είπε ότι τα πλοία θα γεμίζουν μόνο κατά το ήμισυ της δυναμικότητάς τους από τα νησιά. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι τα πλοία στα οποία θα παρέχεται προσωρινό κατάλυμα σε πρόσφυγες και μετανάστες είναι:

– Στη Λέσβο το Ελευθέριος Βενιζέλος.

– Στο Σάμο το Blue Star.

– Στο Χίο το Sea Jet.

Στα επιμέρους δράματα, τις ιστορίες των ανθρώπων, στο κέντρο της Αθήνας, πάντα την Πέμπτη, δύο από τους εκατοντάδες μετανάστες που βρίσκονται στην πλατεία Βικτωρίας αποπειράθηκαν να κρεμαστούν. Χρησιμοποιώντας τις μπλούζες τους και κασκόλ έφτιαξαν θηλιές και προσπάθησαν να κρεμαστούν από ένα δέντρο στην πλατεία και να βάλουν τέλος στη ζωή τους. Ωστόσο, η άμεση επέμβαση των συμπατριωτών τους και άλλων προσφύγων που ήταν στο σημείο απέτρεψε τα χειρότερα.

Την ίδια ημέρα, μόλις σε 100 πρόσφυγες δήλωσαν ότι θα επιτρέψουν, προς το παρόν, τη διέλευση, οι αρχές της ΠΓΔΜ, τη στιγμή που ο καταυλισμός στην Ειδομένη έχει «πλημμυρίσει» με πάνω από 3.000 άτομα. Στο πρώην στρατόπεδο «Αναγνωστοπούλου» στα Διαβατά Θεσσαλονίκης υπάρχουν περίπου 2.000, ενώ υπολογίζεται ότι σε διάφορα σημεία στην Ελλάδα, βρίσκονται δεκάδες λεωφορεία με 5.000 πρόσφυγες. Κάποιοι κάνουν λόγο για πολλαπλάσιο αριθμό, ενώ κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με σιγουριά. Το δεδομένο είναι ότι η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο hotspot, χωρίς δόσεις υπερβολής, μετά το σφράγισμα των συνόρων στην Ειδομένη.

Πάντως, η συμφωνία με το ΝΑΤΟ έκλεισε και ήδη τα πλοία της συμμαχίας έρχονται στο Αιγαίο προκειμένου να επαναπροωθούν τους πρόσφυγες στην Τουρκία είτε από τα ελληνικά είτε από τα τουρκικά ύδατα. Αυτό δήλωσε ο υπουργός Αμυνας, Πάνος Καμμένος, στη Βουλή. Διαβεβαίωσε δε ότι η συμφωνία με το ΝΑΤΟ περιλαμβάνει και τα Δωδεκάνησα. Οπως είπε, δεν ετέθη ποτέ θέμα εξαίρεσης της Δωδεκανήσου: «προφανώς και ισχύει το σχέδιο για όλο το Αιγαίο».

Η Αθήνα ανακάλεσε για διαβουλεύσεις την πρεσβευτή μας στη Βιέννη

Με απόφαση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, η πρεσβευτής της Ελλάδος στη Βιέννη, Χρυσούλα Αλειφέρη, την Πέμπτη ανακλήθηκε στην Αθήνα για διαβουλεύσεις, «προκειμένου να διαφυλαχθούν οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των κρατών και των λαών της Ελλάδας και της Αυστρίας». Είχε προηγηθεί διάβημα -που πραγματοποίησε το υπουργείο των Εξωτερικών, δύο ημέρες πριν- για την πρωτοβουλία διάσκεψης στη Βιέννη των αυστριακών υπουργών Εσωτερικών και Εξωτερικών με τους ομολόγους τους των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων εν απουσία της Ελλάδας, ως «πράξη μη φιλική» και «εξωθεσμική που παραβιάζει το γράμμα και το πνεύμα των Συνθηκών της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες».

«Η Αυστρία κατανοεί την ένταση που επικρατεί στην Ελλάδα, αφού αυξάνεται η πίεση προς την Ελλάδα, για να συνεργαστεί αυτή σε έναν περιορισμό της προσφυγικής ροής» απαντά το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας στην απόφαση να ανακληθεί η πρέσβης. Χαρακτηρίζει ευκαιρία την απόφαση ανάκλησης προκειμένου «να ενημερώσει τους έλληνες υπευθύνους ως προς την κατάσταση και τις προκλήσεις για τις χώρες προορισμού της προσφυγικής ροής, όπως είναι η Αυστρία». Σε ανακοίνωσή του, που διαβιβάστηκε ηλεκτρονικά το απόγευμα της Πέμπτης στο Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΡΑ), το αυστριακό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι είναι δικαίωμα κάθε χώρας να ανακαλεί τους διπλωμάτες της, ενώ εκφράζει την ελπίδα πως τώρα θα υπάρξει αλλαγή σκέψης στους Ελληνες. Ειρωνία…

Ταυτόχρονα, τις απειλές που εκτοξεύει τις τελευταίες εβδομάδες εναντίον της Ελλάδας για αποπομπή της από τη Ζώνη Σένγκεν, επανέλαβε και την Πέμπτη -σε δηλώσεις της, από τις Βρυξέλλες- η αυστριακή υπουργός Εσωτερικών, Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ, του συγκυβερνώντος -με τους Σοσιαλδημοκράτες- συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, προειδοποιώντας πως «εάν η Ελλάδα δεν μπορεί να προστατεύσει τα σύνορά της, θα πρέπει να τεθεί το ερώτημα για το εάν αυτή μπορεί να συνεχίσει να είναι εξωτερικό σύνορο της Σένγκεν».

Τι συνέβη στη Σύνοδο των Βρυξελλών;

Χωρίς δεσμεύσεις για την επαναφορά στο status quo της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής την Παρασκευή, αλλά με ένα ξεκάθαρο κλίμα υπέρ της Ελλάδας -και κατά της Αυστρίας- σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των κυβερνητικών στελεχών, ολοκληρώθηκαν οι διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες. Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, τόνισε ότι το κλίμα έχει αντιστραφεί σημαντικά υπέρ των ελληνικών θέσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε ως κύριους συμμάχους στην ελληνική προσπάθεια τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία στη, σχεδόν, καθολική κριτική προς τις δράσεις της Αυστρίας και των άλλων κρατών που προέβησαν σε μονομερείς ενέργειες. Επίσης, παρατήρησε ότι κάθε χώρα της βαλκανικής οδού ρίχνει τις ευθύνες για το κλείσιμο των συνόρων στις αποφάσεις γειτονικής χώρας.

Με την ολοκλήρωση της συνόδου υπουργών Εσωτερικών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο κ. Μουζάλας εξέφρασε την ικανοποίησή του για ό,τι διημείφθη εκεί. Τόνισε, όμως, ότι «θα περάσουμε δύσκολες ώρες». Δήλωσε πως έχει ήδη καταθέσει έκτακτο πλάνο για την καταπολέμηση ενδεχόμενης ανθρωπιστικής κρίσης, σε περίπτωση που δεν αλλάξουν τη στάση τους ορισμένα κράτη και δημιουργηθεί τεράστια συμφόρηση προσφύγων στην Ελλάδα.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης οι τόνοι μεταξύ της ελληνικής και της αυστριακής πλευράς ανέβηκαν, με τον αναπληρωτή υπουργό να επισημαίνει στην αυστριακή ομόλογό του πως οι δράσεις της χώρας της «δεν είναι φιλικές» και αφαιρούν χρόνο προετοιμασίας από την ελληνική πλευρά, πλήττοντας παράλληλα και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αξίζει να σημειωθεί πως η αυστριακή ομόλογός του δήλωσε, εξερχόμενη από το Συμβούλιο, πως δεν γνωρίζει κατά πόσο μπορούν να παραμείνουν τα σύνορα του Σένγκεν ανοιχτά.

Σχετικά με τη σύσκεψη για το Προσφυγικό, που οργάνωσε η Αυστρία στην Βιέννη χωρίς την Ελλάδα, ο υπουργός ανέφερε ότι από τη πλευρά τής Ελλάδας ο μόνος τρόπος διαβουλεύσεων είναι οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί των Βρυξελλών. Αντίστοιχη οπτική είχε και ο Υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ, όπως και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ολλανδική Προεδρία, που συμφώνησαν πως δεν είναι παραγωγική η στάση της Αυστρίας.

«Η ΕΕ χρειάζεται ουσιαστική πρόοδο εντός 10 ημερών όσον αφορά στην προσφυγική κρίση, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος όλο το σύστημα να καταρρεύσει». Αυτό ανέφερε ο ευρωπαίος Επίτροπος για τη Μετανάστευση, Δημήτρης Αβραμόπουλος, μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης.

Ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών επανέλαβε ότι τα μονομερή μέτρα από μία ή περισσότερες χώρες δεν βοηθούν. Ο Τόμας Ντε Μεζιέρ είπε: «Γνωρίζουμε πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση για όλους τους εμπλεκόμενους, αλλά τα μονομερή εθνικά μέτρα το μόνο που κάνουν είναι να μεταφέρουν τα προβλήματα σε άλλους». Πρόσθεσε ότι η Γερμανία θέλει να δει πρόοδο στα ελληνοτουρκικά σύνορα μέχρι τις 7 Μαρτίου. Εάν δεν υπάρξει πρόοδος, σημείωσε ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει να λάβουν «κοινά, συντονισμένα ευρωπαϊκά μέτρα». Ωστόσο, δεν ανέφερε ποια μέτρα θα μπορούσαν να είναι αυτά.

Εξερχόμενος από τη σύνοδο των ευρωπαίων υπουργών, ο Υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Φίλιπο Γκράντι, εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να δίνεται στους πρόσφυγες εναλλακτική νόμιμη είσοδος στην Ευρώπη. «Προτείνουμε ένα σύστημα μετεγκατάστασης όχι μόνο από την Τουρκία, αλλά και από το Λίβανο και άλλες γειτονικές χώρες» σημείωσε. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, υπογράμμισε ότι είναι αυτή που υφίσταται τις επιπτώσεις από το κλείσιμο των συνόρων των άλλων χωρών και ότι για να μπορέσει να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση χρειάζεται «πολλή περισσότερη δουλειά και πόρους». Να σημειωθεί ότι ο Γκράντι πραγματοποίησε την Τετάρτη επίσκεψη στην Αθήνα, όπου είχε επαφές για το Προσφυγικό.

Προτού αρχίσει η σύνοδος

Πριν από τη συνάντηση των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της ΕΕ, πραγματοποιήθηκε πρόγευμα εργασίας με τη συμμετοχή των ΠΓΔΜ, Σερβίας, αλλά και του τούρκου υφυπουργού Εσωτερικών. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος της Κομισιόν τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται πολύ σκληρά για να αποφύγει μονομερείς ενέργειες». Σε ενημέρωση του Τύπου στις Βρυξέλλες, η Νατάσα Μπερτό δήλωσε: «Είμαστε σε συνεχή επαφή με τις ελληνικές Αρχές, προσωπικό της Επιτροπής βρίσκεται επί τόπου για να εντοπίσει τις άμεσες ανάγκες, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται και οι εργασίες για την πρωτοβουλία με την οποία θα είναι δυνατή η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας εντός ΕΕ».

Αναφορικά με ενδεχόμενο δημοψήφισμα στην Ουγγαρία είπε πως είναι δύσκολο να δει η Επιτροπή με ποιον τρόπο θα μπορούσε κάτι τέτοιο να ενταχθεί στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην οποία έχουν συμφωνήσει όλα τα κράτη-μέλη.

Ενα από τα ερωτήματα που τίθενται είναι αν η Ευρώπη είναι ενωμένη ή όχι είπε ο κ. Μουζάλας, προσερχόμενος στη Σύνοδο. Επιπλέον, διερωτήθηκε «αν 5 αστυνομικοί διευθυντές χωρών ανάμεσα στις οποίες είναι και χώρες εκτός ΕΕ μπορούν να αλλάξουν τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί από όλους τους αρχηγούς κρατών της ΕΕ. Η Ελλάδα δεν θα δεχθεί μονομερείς ενέργειες. Μπορεί και η χώρα μας να προχωρήσει σε αντίστοιχες ενέργειες. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνει η Ελλάδα Λίβανος», ανέφερε ο κ. Μουζάλας.

Προσερχόμενος στη συνάντηση, ο προεδρεύων ολλανδός υπουργός Μετανάστευσης, Κλάας Ντάικχοφ, ανέφερε πως «εάν έως τη Σύνοδο της 7ης Μαρτίου (με την Τουρκία) δεν έχουν μειωθεί οι εισροές προσφύγων από την Τουρκία στην Ελλάδα, θα πρέπει να πάρουμε κι άλλα μέτρα».

Εκτός, πάντως, από την ένταση μεταξύ Ελλάδας και Αυστρίας, κόντρα επικρατεί και μεταξύ Γαλλίας και Βελγίου έπειτα από την απόφαση των Βρυξελλών να επαναφέρουν τους ελέγχους στα σύνορα με τη Γαλλία εξαιτίας της κατάστασης που επικρατεί στο Καλαί. Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας, Μπερνάρ Καζνέβ, λίγο πριν από τη σύνοδο χαρακτήρισε παράξενη την απόφαση αυτή, αλλά και τα κίνητρά της.

Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι η αισιοδοξία σε σχέση με το προσφυγικό ζήτημα δεν είναι παρούσα. Σε κάποιες περιπτώσεις, το ίδιο συμβαίνει και με την κοινή λογική μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που αναζητείται. Και η λογική, αλλά και η ένωση…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News