Μετά από μήνες δοκιμών, όπως είχαμε γράψει παλιότερα εδώ, το Facebook ενεργοποίησε σε όλους του χρήστες του ανά τον κόσμο, τις «αντιδράσεις» στις αναρτήσεις τους.

Το παραδοσιακό «Μου αρέσει» παραμένει αλλά προστέθηκαν σε αυτό και τα εικονίδια ή emoji: αγάπη, χαχα, ουάου, λύπη, θύμός. Φυσικά o χρήστης μπορεί απλά να χρησιμοποιήσει τον παλιό καλό «όρθιο» αντίχειρα. Και όπως είχαμε πει, έχουν και κίνηση. Για να τα χρησιμοποιήσετε, πατάτε παρατεταμένα το κουμπί «μου αρέσει» και θα εμφανιστούν οι νέες φατσούλες του Facebook για να επιλέξετε αυτήν που σας ταιριάζει.

Η ιδέα γεννήθηκε πέρυσι και οι προσπάθειες ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ τελικά παραδέχθηκε ότι η πλατφόρμα χρειάζεται έναν πιο ευέλικτο τρόπο με τον οποίο οι χρήστες της να αλληλοεπιδρούν με τις διάφορες θέσεις που εκφράζονται στις απανταχού δημοσιεύσεις. Και αυτό γιατί δεν είναι δυνατόν κάθε θέση να είναι αποδεκτή και αγαπητή από όλους.

Σκεφτείτε για παράδειγμα τις αναρτήσεις που γίνονται όταν κάποιος πεθαίνει. Πατάτε «Μου αρέσει»; Πλέον θα μπορείτε να βάζετε την λυπημένη φατσούλα. Για αυτόν τον λόγο ο κ. Ζάγκερμπερκ, όταν συγκέντρωσε μια ομάδα ανθρώπων σε ένα δωμάτιο, όλοι αναφέραν ότι αυτό που ακούνε συνέχεια εδώ και καιρό είναι η έλλειψη διαφοροποίησης από ένα απλό «μου αρέσει», θυμάται η Τζούλι Ζούο, διευθύντρια σχεδιασμού προϊόντων στο Facebook αλλά και ως ένα από τα άτομα που εργάστηκαν για τις «αντιδράσεις», σύμφωνα με την Λιζ Στίνσον στο Wire.

Εκείνη την εποχή, οι χρήστες είχαν την δυνατότητα να δημοσιεύουν αυτοκόλλητα ή να αφήσουν ένα σχόλιο σε μια δημοσίευση. Τον Δεκέμβρη του 2015, πάνω από 1.44 δισεκατομμύρια άνθρωποι μπήκαν από τα κινητά τους στο κοινωνικό δίκτυο. Χρήστες με μερική πρόσβαση τόσο σε μηνιαία αλλά και ημερήσια βάση, χρησιμοποίησαν το κινητό τους για να μπουν στον λογαριασμό τους, σε ποσοστό 90%. Το να σχολιάσει κάποιος απαιτεί μία ανάρτηση, απαιτεί χρόνο. Οι «αντιδράσεις» είναι ο γρήγορος και εύκολος τρόπος, μια διαδικασία απάντησης που βασίζεται στην χρήση χειρονομίας. Τα emoji ήταν η καλύτερη επιλογή, προσθέτει η κα. Ζούο.

Τα Εmoji είναι κάτι περισσότερο από μια παιχνιδιάρικη συντομογραφία συναισθημάτων στον γραπτό λόγο. Σχεδόν το 70% του νοήματος από την ομιλούμενη γλώσσα προέρχεται από μη λεκτικές νύξεις, όπως η γλώσσα του σώματος και η έκφραση του προσώπου, σύμφωνα με τον καθηγητή γλωσσολογίας Βίβιαν Έβανς από το Πανεπιστήμιο του Μπανγκόρ, που μελετά την χρήση των emoji στην επικοινωνία.

Η ραγδαία άνοδος των emoji στα γραπτά μηνύματα, στο Facebook και οπουδήποτε άλλου, ουσιαστικά συμπληρώνει την λειτουργία της μη λεκτικής νύξης στην προφορική επικοινωνία, προσθέτει η Eβανς. Η πρόκληση για το Facebook ήταν στο ποια emoji να χρησιμοποιήσει. Υπάρχουν εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες σχέδια για να διαλέξει κάποιος. Αλλά η κα. Ζούο και η σχεδιαστική ομάδα ήθελε να περιορίσει τις επιλογές των χρηστών. Πάρα πολλές επιλογές θα έκαναν τις «αντιδράσεις» ένα δυσκίνητο σύστημα. Ήταν πραγματικά σημαντικό να μην κάνουμε πιο δύσκολο αυτό που κάνει ο κόσμος δισεκατομμύρια φορές την ημέρα, προσθέτει η  Ζούο.

Αποστάζοντας το ευρύ φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων σε μια ενιαία γραμμή emoji δεν είναι ένα απλό πρόβλημα σχεδιασμού. Γι’ αυτόν τον λόγο  η κα. Ζούο και η ομάδα σχεδιασμού ζήτησε τη βοήθεια του Ντάχερ Κέλτνερ, καθηγητή κοινωνικής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ. Ο κ. Κέλτνερ ήταν σύμβουλος επιστήμης στην ταινία της Pixar, «Inside Out» και είχε συνεργαστεί με το Facebook στο παρελθόν για την ανάπτυξη των αυτοκόλλητων, τον πρόδρομο των «αντιδράσεων» που το Facebook εισήγαγε στην υπηρεσία συνομιλίας το 2014. Ο κ. Κέλτνερ είπε στην ομάδα της κα. Ζούο ότι για να συλλάβουν πλήρως την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου συναισθήματος, η εταιρεία θα πρέπει να περιλαμβάνει από 20 έως 25 διαφορετικά εικονίδια, αρκετά για να μεταφέρουν την μεγάλα γκάμα αντιδράσεων στον γραπτό λόγο μέσω της χρήσης emoji.

Αλλά σχεδιαστικά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο. Είκοσι είναι πάρα πολλά. Ετσι η εταιρεία αποφάσισε να επικεντρωθεί στις απόψεις που οι χρήστες εκφράζουν πιο συχνά. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η ανάλυση από την σχεδιαστική ομάδα για το πώς ένα υποσύνολο χρηστών του κοινωνικού δικτύου χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμα. Εξέτασαν ποια αυτοκόλλητα χρησιμοποιούνται πιο συχνά καθώς και ποια emoji ή μονολεκτικές απαντήσεις επέλεγαν οι συγκεκριμένοι χρήστες για τις απαντήσεις τους. Σε αυτόν τον κυκεώνα συναισθημάτων βρήκαν τα πιο κοινά.

«Όταν είχαν δημιουργήσει τα αυτοκόλλητα, το πιο κοινό πράγμα που έστελναν οι χρήστες ήταν ‘’αγάπη’’», λέει ο Κέλτνερ. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το αυτοκόλλητο με τις καρδούλες στα μάτια περισσότερο από κάθε άλλο. Ήταν επίσης επιρρεπείς στις εκφράσεις που δηλώνουν χιούμορ, θλίψη και σοκ. Η ομάδα επέλεξε ένα υποσύνολο αντιδράσεων που τέμνουν το συναισθηματικό φάσμα και αφαίρεσε τις παρόμοιες αντιδράσεις όπως τη συμπάθεια και την θλίψη, την χαρά και την αγάπη. Στην συνέχεια τα δοκίμασε με τους χρήστες.

Ο Τζίοφ Τίαν, ένας άλλος διευθυντής σχεδιασμού του Facebook, εξηγεί ότι οι «αντιδράσεις» χρειάζεται να εκπληρούν δύο κριτήρια: Οικουμενικότητα και εκφραστικότητα. Εξαιτίας της μη λεκτικής φύσης των emoji δεν θα έπρεπε να υπάρχει ασάφεια για το τι οποιοδήποτε από αυτά σήμαινε σε διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες ανά τον κόσμο. Αρχικά, το Facebook ήθελε να περιλάβει το «yay» στο σύνολο των διαθέσιμων «αντιδράσεων». «Τελικά παρατηρήθηκε ότι οι χρήστες το χρησιμοποιούσαν όλο και λιγότερο οπότε και το αφαιρέσαμε», εξηγεί ο Κέλνερ.

Οι «αντιδράσεις» του Facebook έχουν στενή ομοιότητα με αρκετούς χαρακτήρες κωδικοποίησης Unicode, με κάποιες μικρές επεμβάσεις εδώ και εκεί. Η ομάδα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τα οπτικά στοιχεία που διαφοροποιούν τα emoji προσώπων που βασίζονται μέσα από μια ποικιλία στυλιστικών επιλογλων. Στις πρώτες δοκιμές, η ομάδα σχεδιασμού  αύξησε τον κορεσμό των χρωμάτων και έκανε έντονα τα περιγράμματά τους. Άλλες φορές άλλαξαν τον στρογγυλό σχεδιασμό δημιουργώντας προσωπάκια σε αστέρια ή τετράγωνα. Τέλος, έφτασαν στο συμπέρασμα, ότι αν ήθελαν τα emoji να αντικατοπτρίζουν μια αντίδραση,  θα έπρεπε να μπορούν να αντιδρούν. Έτσι αποφασίστηκε να έχουν μικρής διάρκειας κίνηση. Για παράδειγμα το emoji που χρησιμοποιούν για τον θυμό έχει και φρύδια που προσθέτουν φυσικότητα στο τελικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον Τιάν.

Ο Κέλνερ μάλιστα είχε προτείνει να προστεθούν και ήχοι στις αντιδράσεις για να είναι ακόμα πιο ευδιάκριτη η χρήση τους για το αντίστοιχο συναίσθημα που νιώθουν οι χρήστες. Και όπως λέει ο ίδιος είναι κάτι που προσπαθεί να πείσει το Facebook να συμπεριλάβει. Περισσότερη χρήση ήχων. Αλλά και πάλι υπάρχει πρόβλημα στον σχεδιασμό.

Η επόμενη πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα ήταν το πού θα έμπαιναν οι αντιδράσεις. Ο περιορισμένος χώρος ήδη χρησιμοποιείτο από τρεις επιλογές: Μου αρέσει, σχολίασε, κοινοποίησε. Η ομάδα δοκίμασε διαφορετικές φόρμες αλλά στο τέλος κατέληξαν ότι το πιο λειτουργικό θα ήταν κάτω από κάθε ανάρτηση να εμφανίζονται οι τρεις πιο χρησιμοποιημένες για την συγκεκριμένη δημοσίευση, αντιδράσεις. Και αν κάποιος θέλει να δει το σύνολο των αντιδράσεων δεν έχει παρά να κάνει κλικ πάνω τους.

Το Facebook ποτέ δεν φοβήθηκε τις αλλαγές στον σχεδιασμό του αν και αυτές που κατά καιρούς κάνει δεν κερδίζουν αμέσως τους χρήστες του. Σε αυτήν την περίπτωση η εισαγωγή των «αντιδράσεων» φαίνεται ότι είναι μια καλή κίνηση από την εταιρεία.

Επίσης πέρα από την αλτρουιστική άποψη που θέλει να περάσει για το μεγάλο εύρος συναισθημάτων που είναι προσβάσιμα στους χρήστες, η εταιρεία στην ουσία με τις «αντιδράσεις» θέλει να αυξήσει την αλληλεπίδραση χρηστών και πλατφόρμας με σκοπό να γίνει η εμπειρία τους ακόμα πιο προσωπική. Την ίδια στιγμή βέβαια θα βλέπουν ακόμα πιο προσωποποιημένες διαφημίσεις και νέα. Ετσι κι αλλιώς, σε λίγο καιρό θα έχουμε ήδη ξεχάσει ότι τα emoji δεν υπήρχαν εκεί από την αρχή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News