Πού βρίσκεται το μέλλον του Παρισιού; Στις στέγες, στα μεγάλα ύψη, στα υπόγεια, στην περιφέρεια, σε αποθήκες, σε ηλεκτρικούς υποσταθμούς, σε ξεχασμένους χώρους που μόνο οι αρχιτέκτονες μπορούν να οραματιστούν ως μέρος μίας «επανανακάλυψης». Σε αυτούς, λοιπόν, απευθύνθηκε πριν από σχεδόν δύο χρόνια η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, όταν της καρφώθηκε η ιδέα ότι το Παρίσι πρέπει να «επανανακαλυφθεί».
Entre 2014 et 2020, #Paris aura créé 100 hectares de végétation : https://t.co/D2cuOk8hUf #Cities4Climate pic.twitter.com/Xhnp1MBN8c
— Anne Hidalgo (@Anne_Hidalgo) February 8, 2016
Η ερώτησή της ήταν «ποιο είναι το Παρίσι του αύριο;» και ο διαγωνισμός που διεξήγαγε αφορούσε 23 σημεία της γαλλικής πρωτεύουσας. Τελικά 650 αρχιτέκτονες, από μικρά ή μεγάλα γραφεία, απάντησαν, 372 πέρασαν στον επόμενο γύρο και 75 από αυτούς επιλέχθηκαν για τον μεγάλο τελικό. Τα ονόματα των νικητών ανακοινώθηκαν στις 3 Φεβρουαρίου. Τα σχέδιά τους παρουσιάζονται, μαζί με αυτά που δεν πέρασαν στον τελικό γύρο, σε έκθεση που άνοιξε για το κοινό στο Pavillon de l’ Arsenal και συγκέντρωσε 3.500 Παριζιάνους την πρώτη εβδομάδα, ενώ εκτιμάται ότι τους επόμενους 3 μήνες θα προσελκύσει 60.000 άτομα.
Τώρα που τα πρότζεκτ έχουν επιλεγεί – 22 συνολικά- και οι συνεργασίες ανάμεσα σε διαφορετικά αρχιτεκτονικά γραφεία έχουν προσδιοριστεί, το Παρίσι περνά στο επόμενο στάδιο. Η δήμαρχος δηλώνει ότι τα αρχιτεκτονικά σχέδια, που προς το παρόν απολαμβάνουν οι Παριζιάνοι μόνο σε μακέτες, θα έχουν πάρει μορφή μέχρι το 2020 -ένα ιστορικό ρεκόρ, όπως σημειώνει η ίδια. Μέχρι τότε θα δημιουργηθούν 2.000 θέσεις εργασίας τον χρόνο, ενώ θα ξοδευτούν συνολικά περίπου 1.3 δισ. ευρώ.
Και αν, πράγματι, τα σχέδια αυτά προεικονίζουν το μέλλον του Παρισιού, όπως επιθυμεί η κυρία Ινταλγκό, τότε αυτό είναι ένα Παρίσι που δεν κυνηγά τα εξωφρενικά ύψη, τις μοντέρνες τάσεις ή τις τεχνολογικές προκλήσεις, αλλά συνδυάζει φουτουριστικά σχέδια με ανοιχτούς χώρους και κοινωνικές λειτουργίες. Και είναι πάνω απ’ όλα ένα Παρίσι πράσινο.
Το καμάρι του πρότζεκτ «επανανακάλυψη του Παρισιού» είναι το σύμπλεγμα στην οδό Μορλάν. Ο διάσημος βρετανός αρχιτέκτονας Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ συνεργάστηκε με τον δανο-ισλανδό καλλιτέχνη Ολαφουρ Ελιασον για το σημείο στην οδό Μορλάν, στο τέταρτο διαμέρισμα. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα που θα αντικαταστήσει το «Morland Immeuble», το οποίο χτίστηκε από το 1957 έως το 1964 ως κτίριο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Βρίσκεται πάνω στον Σηκουάνα και έχει θέα που είναι μία από τις καλύτερες στην πόλη. Γι’ αυτό και αποτελεί την τέλεια τοποθεσία για ένα κέντρο που θα περιλαμβάνει από hostel, μπαρ, εστιατόρια και γραφεία, διαμερίσματα μέχρι και μία αγορά τροφίμων.
Για το σημείο που βρίσκεται στην Περιφερειακή Οδό, κοντά στο Παλέ ντε Κονγκρέ, η δήμαρχος ζήτησε ένα «καινοτόμο και αιχμηρό σχέδιο». Η πρόταση που κέρδισε την αρμόδια κριτική επιτροπή ήταν η δημιουργία ενός καταπράσινου «χωριού», τα «Χίλια Δέντρα», πάνω στη γέφυρα του μεγάλου αυτοκινητόδρομου. Δημιουργός του είναι το μεγάλο όνομα της Ιαπωνίας, Σου Φουτζιμότο, ο οποίος συνεργάζεται για αυτό το πρότζεκτ με τους Manal Rachdi Oxo Architects. Από μακριά μοιάζει με ένα καμπυλόγραμμο, γυάλινο κτίριο που διαστέλλεται στις άκρες του και στολίζεται από μία καταπράσινη στέγη. Από κοντά διακρίνονται οι διαφορετικοί χώροι και τα άσπρα σπίτια που θα χρησιμοποιηθούν για ένα κοινωνικό πρόγραμμα στέγασης.
Ενας από τους στόχους του συνολικού πρότζεκτ ήταν «να απαντήσουμε στην ευχή των Παριζιάνων για μία πιο πράσινη πόλη», όπως δήλωσε η κυρία Ινταλγκό. Το πιο «οικολογικό» σχέδιο είναι η αντικατάσταση αυτού που ήταν κάποτε ο σιδηροδρομικός σταθμός Massena, στο 13ο διαμέρισμα, όπως την οραματίστηκαν οι βασισμένοι στο Παρίσι DGT Architects. Ο «οικολογικός πύργος της Βαβέλ», όπως έχει ονομαστεί, θα είναι επενδυμένος με ξύλο και το θέμα του θα είναι η βιωσιμότητα, και συγκεκριμένα η γεωργική βιωσιμότητα. Θα διατίθενται χώροι για έρευνα, θα υπάρχει μία διαδραστική αγορά βιολογικών προϊόντων, στη στέγη θα καλλιεργούνται λαχανικά και στο εσωτερικό του θα λειτουργούν εκπαιδευτικά εργαστήρια όπου θα διδάσκονται νέες οικολογικές μέθοδοι καλλιέργειας.
Ενα πρόβλημα που είχε μέχρι σήμερα η Περιφερειακή Οδός του Παρισιού ήταν ότι, διαγράφοντας μία κυκλική πορεία γύρω από το κέντρο του Παρισιού, λειτουργούσε, κατά κάποιο τρόπο ως διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο «εύπορο» κέντρο και στην «εργατική» περιφέρεια. Γιατί, λοιπόν, να μη δημιουργηθεί μία τομή ανάμεσα στις δυο πλευρές;
Το σχέδιο, μία «Πόλη σε πολλά στρώματα», αναλαμβάνουν τα αρχιτεκτονικά γραφεία των Ζακ Φεριέρ και Σαρτιέρ Νταλί. Η μεγάλη διασταύρωση στο 17ο διαμέρισμα εξυψώνεται με μία γέφυρα η οποία δημιουργεί ένα τρίγωνο, ως σημείο τομής, και σε αυτό, αντίστοιχα, εξυψώνονται διαφορετικά κτίσματα που θα φιλοξενήσουν αγορές, καταστήματα, ένα σχολείο και άλλους χώρους εργασίας. Οχι μόνο συναντώνται οι δύο «όχθες» της Περιφερειακής Οδού, αλλά διασυνδέονται και τα κτίρια μεταξύ τους, μέσα από γέφυρες που ενώνουν τις ταράτσες και οδηγούν σε λαχανόκηπους.
Τρία κτίρια θα καλύψουν 2.869 τετραγωνικά μέτρα που παραμένουν μέχρι σήμερα αναξιοποίητα στο 13ο διαμέρισμα του Παρισιού. Το «Algo House» θα φιλοξενεί φοιτητές της Σορβόνης, το «Plant House» θα διαθέτει διαμερίσματα προς ενοικίαση καθώς και μία ταράτσα που θα προσφέρεται για καλλιέργεια. Το «Tree House» θα διαθέτει διαμερίσματα με ιδιωτικά διπλά μπαλκόνια μέσα στο πράσινο.
Η δομή είναι φουτουριστική και γι’ αυτό, ίσως, ξεγελά το μάτι. Το κτίριο που θα αναγερθεί από το αρχιτεκτονικό γραφείο του Φιλίπε Τσιαμπαρέτα, σε σημείο που παλιότερα βρισκόταν αφετηρία λεωφορείου, θα είναι φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από ξύλο. Αλλά αυτό που κέρδισε την κριτική επιτροπή ήταν –τι άλλο;- η πρόταση να πρασινίσουν μέρη της όψης του κτιρίου με την ενσωμάτωση φυτών και να τοποθετηθεί ένας λαχανόκηπος στην ταράτσα. Ο, τι καλλιεργείται εκεί θα πωλείται και μαγειρεύεται επί τόπου.
«Βιώσιμοι κήποι» θα αντικαταστήσουν ένα αντιαισθητικό σύνολο από πέντε πολυκατοικίες που παραμένουν στην ίδια κατάσταση από το 1970. «Βιώσιμοι» γιατί, όπως ελπίζει η αρχιτεκτονική εταιρεία Pichet-NLA, θα πλαισιώνουν τρεις πολυκατοικίες με 66 διαμερίσματα, καθένα από τα οποία θα έχει πρόσβαση σε έναν μικρό εξωτερικό χώρο (βλ. μπαλκόνι).
Η Μανουέλ Γκοτράν σχεδίασε ένα κτίριο ντυμένο στα «πράσινα» για το 13ο διαμέρισμα.
Ενα διατηρητέο κλασικό κτίριο του Παρισιού, που αποτελείται από κόκκινα τούβλα και όταν χτίστηκε, το 1930, φιλοξενούσε δημόσια λουτρά, θα μετατραπεί στο ψηλότερο ξύλινο κτίριο της Γαλλίας. Σχεδόν έναν αιώνα από την κατασκευή του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News