Χωρίς αυτό να προκαλεί καμία έκπληξη ο Αλεξάντερ Λουκασένκο κέρδισε πολύ εύκολα στις 11 Οκτωβρίου, για πέμπτη φορά τις προεδρικές εκλογές και έτσι συμπληρώνει 21 χρόνια στην ηγεσία της Λευκορωσίας, βάζοντας πλώρη, όπως φαίνεται, για πολλά ακόμα. Παράλληλα έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια να αναθερμάνει τις σχέσεις του με την Ευρώπη και να προσπαθήσει να επαναπροσδιορίσει, όσο μπορεί, από τις ήδη πολύ στενές σχέσεις του με τη Ρωσία.

Ωστόσο η υπερπροβολή του 11χρονου γιου του, που τον ακολουθεί πλέον παντού, και η διαφόρων βαθμών καταστολή που χαρακτηρίζουν τη χώρα του εξακολουθούν εν μέρει να δικαιολογούν την παλιά κατηγορία περί του «τελευταίου δικτάτορα της Ευρώπης».

Στα τυπικά της εκλογής, όπως σημειώνει το BBC, η νίκη του Λουκασένκο ήταν αναμενόμενα θριαμβευτική: απέσπασε σχεδόν 84%, περίπου τρεις μονάδες περισσότερο από την προηγούμενη εκλογή, με όλους τους υπόλοιπους υποψήφιους να κινούνται γύρω στο 5%. Μια δημοσκόπηση τον περασμένο Σεπτέμβριο έδειχνε 64% Λουκασένκο και 25% για την βασική του αντίπαλο, την Τατσιάνα Κορότκεβιτς…

Ο Λουκασένκο δεν χρειάζεται συγκεντρώσεις ούτε καν συμμετοχή στο προεκλογικό debate. Η ευρύτατη συμμετοχή, που έφτασε γύρω στο 86%, είναι και αποτέλεσμα μιας εκστρατείας κινητοποίησης από τις αρχές, γράφει ο Άλεκ Λαν στον Guardian. Οι εκκλήσεις για μποϊκοτάζ από την αντιπολίτευση και τις ανησυχίες για διαβλητή διαδικασία δεν έπιασαν τόπο.

Με μια αντιπολίτευση που έχει υποστεί σωρεία διώξεων και εξακολουθεί να λειτουργεί όχι ακριβώς στην παρανομία αλλά σε ένα πολιτικό ημίφως, τα αποτελέσματα δεν θα μπορούσαν να είναι σημαντικά διαφορετικά. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης στη χώρα παρέχουν λίγη πρόσβαση σε άλλους πολιτικούς σχηματισμούς ενώ σε ηγέτες του αντιπολιτευτικού κινήματος δεν επιτράπηκε η συμμετοχή σε αυτήν την αναμέτρηση λόγω παλαιότερων διώξεων.

Πάντως, η εύκολη νίκη καθόλου δεν εξασφαλίζει τον Λουκασένκο ηρεμία από δυσκολίες στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Η πτώση των τιμών του πετρελαίου και η κρίση στη Ρωσία έχουν φέρει ύφεση στη Λευκορωσία για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια· το οικονομικό μοντέλο με τις κρατικές επιδοτήσεις έχει φτάσει στα όριά του λόγω και της κρίσης. Η χώρα χρειάζεται λεφτά και μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια διάθεση για αντικυβερνητική κινητοποίηση, λέει και πάλι ο Guardian.

Ο Λουκασένκο έχει επιδιώξει να αναθερμάνει τις σχέσεις του με την Ευρώπη και να αφήσει πίσω του τις ημέρες των κυρώσεων κατά του ίδιου και της Λευκορωσίας. Από την άλλη πλευρά επιθυμεί να βγει από την βαριά σκιά της Ρωσίας και του Βλαντίμιρ Πούτιν (οι συγκρίσεις του αρχηγικού στιλ είναι αναπόφευκτες).

Παίρνοντας θέση κατά της προσάρτησης της Κριμαίας και υπέρ της ειρηνευτικής διαδικασία στην Ουκρανία, σε συνδυασμό με φιλοδυτικές κινήσεις, αναφέρει το ρεπορτάζ του Guardian, ο Λουκασένκο έκανε σαφές ότι δεν επιθυμεί να γκρεμίσει τις γέφυρες με την Ευρώπη. Σαφής ήταν και την Κυριακή: Κάναμε ό,τι μας ζητήθηκε (προ ημερών είχε αποφυλακίσει έξι αντικαθεστωτικούς), ας δείξει και η Δύση τις προθέσεις της, το μπαλάκι είναι στο γήπεδό της, είπε σε δηλώσεις του στο εκλογικό κέντρο.

Θα ήταν πάντως λίγο αφελές να πει κανένας ότι ο Λουκασένκο θέλει να απαγκιστρωθεί από τη Ρωσία, παρατηρεί ο Economist. Υπάρχουν τόσα πολλά που συνδέουν τις δύο χώρες σε οικονομικό, στρατιωτικό και πολιτικό επίπεδο που οι κινήσεις του Λουκασένκο περισσότερο μοιάζουν να εκβιάσουν τρόπον τινά οφέλη από τη Ρωσία παρά να απεμπλακεί από αυτήν.

Η ΕΕ παρατηρεί πάντως την κατάσταση με επιφυλακτικότητα. Κάποιες κυρώσεις θα αρθούν αν δεν υπάρξει περεταίρω καταστολή. Ο ΟΑΣΕ που παρακολούθησε τις εκλογές είχε χαρακτηρίσει προηγούμενες αναμετρήσεις στη χώρα διαβλητές, αυτή τη φορά όμως έδειξε ότι έγιναν κάποια βήματα προόδου, χωρίς να λείπουν προβλήματα και περιορισμοί.

Πιο πρόσφατα, πέρα από την εικόνα του πατέρα του έθνους, που λίγο ως πολύ επιδιώκει να προβάλλει, εμφανίζεται και στο ρόλο του βιολογικού πατέρα που συνοδεύεται από τον 11χρονο γιο σε πληθώρα επίσημων και μη εκδηλώσεων. Αντίθετα από κάθε λογική (ή μάλλον προσδοκία) ο μικρός Κόλια χαιρετά στρατιωτικά σε παρελάσεις, ντυμένος και ο ίδιος με στολή ή ακριβώς όπως ο πατέρας του, παρίσταται στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και φωτογραφίζεται με το ζεύγος Ομπάμα στο γνωστό phοto-op. Ο πατέρας του λέει ότι ο Κόλια δεν μπορεί να κάνει χωρίς αυτόν.

WHAT A JOKE: Lukashenko's 11-year-old son Kolya representing Belarus at #UNGA (via @HannaLiubakova) pic.twitter.com/HqdTGiDEDT

— Exen (@Exen) September 29, 2015

Πιθανόν ο Λουκασένκο να έχει φτάσει στο σημείο να μην χρειάζεται να αλλοιώσει το αποτέλεσμα των εκλογών για να δείξει ότι έχει ευρεία υποστήριξη από τους Λευκορώσους. Για τους κατοίκους της χώρας είναι ένας παράγοντας σταθερότητας απέναντι σε έναν κόσμο τον οποίο δεν πολυπαρακολουθούν, εξαιτίας και της εσωστρέφειας που έχει καλλιεργηθεί την εικοσαετία του Λουκασένκο. Τα πρόσφατα γεγονότα στην Ουκρανία αυτό δείχνουν, υπενθυμίζει και πάλι ο Άλεκ Λαν στον Guardian. Με την εκλογική νίκη της Κυριακής και με τη χώρα, αλλά και τη Δύση, να ανέχεται πλέον αυτόν τον ιδιόμορφο πολιτικό, χωρίς να απομακρύνει την πιθανότητα κυρώσεων στο μέλλον, μπορεί και να αρχίζει η δεύτερη εικοσαετία Λουκασένκο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News