Ζήτω η ντίβα (που δεν είναι απαραίτητα γυναίκα)!

Τι κοινό έχουν η εκπληκτική σοπράνο Μαρία Κάλλας και η σουηδή συνάδελφός της Τζένι Λιντ με την ηθοποιό Μέριλιν Μονρόε, την τραγουδίστρια της ποπ Ριάνα και τη σταρ της κάντρι Ντόλι Πάρτον;

Σύμφωνα με το μουσείο Victoria and Albert, σε κάποια στιγμή της καριέρας τους, όλες αυτές οι γυναίκες χαρακτηρίστηκαν ντίβες.  Ο όρος προοριζόταν για τις πιο φλογερές σταρ, αλλά μια νέα έκθεση του λονδρέζικου μουσείου υποδηλώνει ότι και οι άνδρες μπορούν να είναι ντίβες, γράφει στην Telegraph ο Κρεγκ Σίμπσον.

Ο σερ Ελτον Τζον, για παράδειγμα, θα είναι μεταξύ των διάσημων ανδρών που θα συμπεριληφθούν σε μια νέα έκθεση του V&A Museum αφιερωμένη στη «ρευστή» έννοια της «ντίβας»· ο σταρ της ποπ Prince και η drag queen RuPaul έχουν επίσης χαρακτηριστεί ντίβες από τους επιμελητές της έκθεσης, στην οποία θα παρουσιάσουν φανταχτερά κοστούμια, που έχουν φορέσει οι πιο διάσημοι ερμηνευτές του κόσμου, ανεξαρτήτως φύλου.

Οπως γράφει η Πόπι Κορόνκα στους Times, το μουσείο του Σάουθ Κένσινγκτον αποκάλυψε ότι η επόμενη μεγάλη καλοκαιρινή έκθεσή του διερευνά τον όρο «ντίβα» από την προέλευση της λατινικής λέξης και την όπερα του 19ου αιώνα μέχρι τον τρόπο που αγκαλιάστηκε, επαναπροσδιορίστηκε και διεκδικήθηκε εκ νέου από τα σύγχρονα αστέρια της μουσικής ποπ.  Και θα περιλαμβάνει περισσότερα από 250 λαμπερά κοστούμια και αξεσουάρ, που έχουν φορέσει οι πιο διάσημες ντίβες του κόσμου, τα οποία προέρχονται από τη συλλογή του V&A και δάνεια από όλο τον κόσμο.

Η επιμελήτρια της έκθεσης Κέιτ Μπέιλι δήλωσε ότι «η ντίβα είναι ένα ρευστό και ανοιχτό concept που διοχετεύεται και αξιοποιείται από καλλιτέχνες εντός και εκτός σκηνής για να εμπνεύσει τη δημιουργικότητα και την έκφραση μέσω της τέχνης τους, των κοστουμιών και της μουσικής τους». Και πρόσθεσε ότι «η ντίβα είναι πάντα μια σόλο καλλιτέχνης που έχει αυτή την ισχυρή αίσθηση του εαυτού, της ταυτότητας και της δημιουργικότητας. Στο τέλος της ημέρας, μόνο η ντίβα μπορεί να βγει στη σκηνή», είπε.

Η ντίβα προέρχεται από την λατινική λέξη για την θεά, και σύμφωνα με την Μπέιλι, χρησιμοποιήθηκε για να μεταφέρει τη λατρεία για τις σταρ της όπερας. «Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά, για να περιγράψει τις τραγουδίστριες της όπερας του 19ου αιώνα, αποτίνοντας φόρο τιμής στις εξαιρετικές προσωπικότητες και τη σκηνική παρουσία τους», εξήγησε η επιμελήτρια του V&A.

Ωστόσο, σύντομα άρχισε να χρησιμοποιείται με υποτιμητικό τρόπο, για να περιγράψει ερμηνεύτριες που θεωρούνταν αγενείς ή υπερβολικά απαιτητικές: «[Εκείνες οι ερμηνεύτριες] είχαν αυτή την απόλυτη δύναμη στη σκηνή της όπερας. Είναι σχεδόν σαν φόβος για τη δύναμη του ερμηνευτή, όπου αρχίζεις να βλέπεις ένα είδος πιο αρνητικών [συνδηλώσεων] να εισχωρούν. . . ιδιαίτερα με τις γυναίκες, που απαιτούν ίσως τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες ομολόγους τους», επισήμανε η Μπέιλι.

Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 60 κοστούμια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν όλα τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν μια ντίβα: φτερά, λάμψη και πολύ δράμα. Ανάμεσά τους θα εκτεθεί και το φόρεμα «φλόγα» με τα πορτοκαλί φτερά που φόρεσε η Τίνα Τάρνερ τη δεκαετία του 1970, το οποίο έχει εμπνεύσει στη συνέχεια εμφανίσεις της τραγουδίστριας Beyoncé και της drag queen RuPaul.

Θα εκτεθεί επίσης η φούξια τουαλέτα με φτερά (και οι γαλότσες Wellington με στρας) με την οποία εμφανίστηκε η Σίρλεϊ Μπάσεϊ το 2007 στο φεστιβάλ Γκλάστονμπερι: «Είμαι χαρούμενη που το V&A θα παρουσιάσει το Glastonbury look μου στη “Diva”», δήλωσε στους Times η Σίρλεϊ Μπάσεϊ, «Είναι υπέροχο να βλέπεις τη ντίβα να δοξάζεται σε αυτή την έκθεση και το V&A να αναμορφώνει τον τίτλο». Και πρόσθεσε: «Για μένα, η “Diva” έχει να κάνει με τη δύναμη της φωνής και την ικανότητα να προσφέρεις διασκέδαση, να πετυχαίνεις παρά τις αντιξοότητες, να παλεύεις και να ξεπερνάς το ένα εμπόδιο μετά το άλλο: για να ακουστεί η φωνή σου».

Επεκτείνοντας τον όρο ντίβα και στους άντρες, η έκθεση θα περιλαμβάνει το κοστούμι του Λουδοβίκου ΙΔ’ που φόρεσε ο Ελτον Τζον στα 50α γενέθλιά του: ένα λαμπερό σύνολο με φτερά και πούλιες και μια περούκα ύψους 2 μέτρων, που εκτίθεται για πρώτη φορά δημόσια.

Η επιμελήτρια της έκθεσης είπε ακόμη: «Κοιτάζοντας τον όρο ντίβα και πώς απελευθερώθηκε, [βλέπει κανείς ότι] τώρα είναι ένα αρκετά ρευστό concept που έχει αξιοποιηθεί από καλλιτέχνες —όχι μόνο γυναίκες— ως έκφραση θηλυκότητας. Είναι ένας όρος για την υπέρβαση των ορίων και την εξέταση ερμηνευτών που έχουν υιοθετήσει αυτό το είδος της προσέγγισης σε όλη τη διάρκεια της καριέρας τους».

Η Κέιτ Μπέιλι, γράφουν οι Times, εμπνεύστηκε τη δημιουργία της έκθεσης το 2017 όταν εργαζόταν στην έκθεση του V&A «Opera: Passion, Power and Politics», η οποία κάλυψε τον ανδροκρατούμενο κόσμο της όπερας: «Αρχισα να την αναπτύσσω όταν έκανα την έκθεση όπερας. Διαπίστωσα ότι εστίασα πολύ στους άνδρες συνθέτες και στον κανόνα των ανδρών συνθετών», εξήγησε η επιμελήτρια.

Η έκθεση θα είναι χωρισμένη σε δύο ενότητες. Η πρώτη θα παρέχει το ιστορικό πλαίσιο και την εμφάνιση της ντίβας, ενώ η δεύτερη θα εστιάζει στο πώς «οι ερμηνευτές όλων των φύλων έχουν επαναπροσδιορίσει και διεκδικήσει ξανά τον τίτλο».

Στην ίδια ενότητα με το κοστούμι του Ελτον Τζον θα παρουσιαστεί επίσης το έργο και η εικόνα του αείμνηστου μουσικού Prince σε βιτρίνες που θα εστιάζουν στη σεξουαλικότητα, το φύλο και το σώμα. Η RuPaul, η πιο επιτυχημένη drag queen και μια από τι πιο επιδραστικές σούπερ σταρ της εποχής μας, της οποίας το «DragRace show» είναι πλέον παγκόσμια επιτυχία, θα συμπεριληφθεί επίσης στο ρόστερ με τις ιστορικές και σύγχρονες ντίβες.

Πολλά αντικείμενα που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ στο παρελθόν, όπως η μεταξωτή σιφόν τουαλέτα με παγιέτες που φόρεσε η Μέι Γουέστ το 1933, θα παρουσιαστούν μαζί με άλλα διάσημα κοστούμια τραγουδιστριών και σταρ του Χόλιγουντ.

Θα εκτεθούν επίσης, το μικρό μαύρο φόρεμα της γαλλίδας ερμηνεύτριας του σανσόν Εντίθ Πιαφ, η τουαλέτα της Μέριλιν Μονρόε από την ταινία «Μερικοί το προτιμούν καυτό» (1959), όπως και τα πρώτα και τελευταία κοστούμια, που φορούσε η διάσημη σοπράνο Μαρία Κάλλας όταν εμφανιζόταν με τη Βασιλική Οπερα.

Η έκθεση θα περιλαμβάνει ακόμη κοστούμια που φορέθηκαν από σταρ όπως η Μπίλι Χόλιντέϊ, η Μπάρμπρα Στρέιζαντ, η Σερ, η Ντόλι Πάρτον και η Ριάνα, και θα αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες και το πώς χρησιμοποίησαν το εξαιρετικό τους ταλέντο, και το προσωπικό τους στυλ, για να υπερβούν διάφορους κοινωνικούς κανόνες και προσδοκίες.