O Ζακ Αταλί, υπέρμαχος της αμυντικής και ενεργειακής ανασυγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης απέναντι στον εχθρό της, τη Ρωσία | Jean Catuffe/Getty Images
Θέματα

Ζακ Αταλί: Εμπρός, Eυρώπη, πάμε μαζί για το «αμυντικό μας Airbus»

Ο γάλλος οικονομολόγος θεωρεί ότι η Ρωσία μπορεί να αποφασίσει κλιμάκωση ή όχι, ωστόσο είναι δεδομένος εχθρός. Ετσι η Ευρωπαϊκή Ενωση χρειάζεται εξοπλισμούς και πολεμική συνεργασία κατά το πρότυπο της ευρωπαϊκής αεροδιαστημικής εταιρείας
Protagon Team

Ο γνωστός γάλλος οικονομολόγος Ζακ Αταλί, κάποτε προεδρικός σύμβουλος του Μιτεράν και νυν σύμβουλος του Μακρόν, είναι πεπεισμένος ότι οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να αρχίσουν να διαμορφώνουν την οικονομία τους με βάση την αναδυόμενη νέα πραγματικότητα στη Γηραιά Ηπειρο. Υπάρχει ένας πραγματικός πόλεμος στις παρυφές του πολιτικού μας χώρου, είπε στον Φεντερίκο Φουμπίνι της Corriere della Sera, πόλεμος ο οποίος εμπλέκει την Ενωση, έμμεσα έστω, άρα δεν γίνεται να αγνοηθεί.

Ο Αταλί έκρινε ότι η Ευρώπη από πλευράς άμυνας είναι ανυπεράσπιστη, όπως είπε, συνεπώς ευάλωτη, ευπρόσβλητη σε επιθέσεις. Ομως διαθέτει πείρα, έτσι «δεν πρέπει να κάνουμε ξανά τα λάθη της δεκαετίας του 1930, όταν η Γερμανία επανεξοπλίστηκε γρήγορα, όχι όμως και η Γαλλία». Στο σημείο αυτό ο Αταλί χαρακτήρισε τη ρωσική οικονομία «πολεμική», λέγοντας ότι «μπορούμε να φανταστούμε πως τα εργοστάσια όπλων στη Ρωσία λειτουργούν με ημερήσιες τριπλοβάρδιες και τις επτά ημέρες της εβδομάδας»…

Αρα η μόνιμη απειλή για την Ενωση είναι η Ρωσία, ανεξαρτήτως του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Αταλί ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία ενδέχεται να κλιμακώσει τον πόλεμο, αν και στο σενάριο αυτό έδωσε ελάχιστες πιθανότητες. Παράλληλα με τον εξοπλισμό της Ενωσης απαιτείται και η ενεργειακή ανασυγκρότησή της, «με μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων – όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο». Μέχρι τότε όμως, όπως υπαινίχθηκε ο Αταλί, απαιτείται εξαιρετική διαπραγμάτευση για το ρωσικό φυσικό αέριο.

Απαντώντας, λοιπόν, σε μία ερώτηση σχετική με τη ρωσική απαίτηση για εξοφλήσεις σε ρούβλια τής όποιας κατανάλωσης ρωσικών καυσίμων γίνει, τι ακριβώς εννοούσε ο Αταλί; Οτι «ο έμπορος δεν πρέπει να δει απελπισία στα μάτια μας, διότι θα ανεβάσει την τιμή» αφ’ ενός, αφ’ ετέρου δε ότι «ο έμπορος μαλακώνει σαν βλέπει πως μπορούμε να κάνουμε και χωρίς την προσφορά του».

Επιστρέφοντας στο θέμα της αναγκαίας αμυντικής θωράκισης της Ενωσης, ο Αταλί, δεχόμενος ερώτηση για την αύξηση κατά 100 δισ. ευρώ των γερμανικών στρατιωτικών δαπανών, είπε ότι «είναι αλήθεια πως οι Γάλλοι φοβούνται την πολύ ισχυρή Γερμανία», όμως διαφοροποιήθηκε από τους συμπατριώτες του ως εξής: «Εγώ βλέπω τρία σενάρια, και τα δύο είναι πολύ άσχημα. Ασχημο θα είναι να υπάρξει μία πολύ ισχυρή Γερμανία εντελώς ανεξάρτητη από οποιαδήποτε άλλη χώρα, άσχημο θα είναι να υπάρξει και μία Γερμανία υποχείριο των Αμερικανών».

Αφησε τελευταίο το καλό σενάριο: «Το τρίτο σενάριο θα είναι εξαιρετικά θετικό. Περιλαμβάνει την ενσωματωμένη στην Ενωση Γερμανία και το αμυντικό μας… Airbus, το οποίο θα είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας». Ο Φουμπίνι παρατήρησε ότι οι Ευρωπαίοι μπορεί να μην αποδεχθούν αυτού του είδους το στρατηγικό όραμα που περιλαμβάνει κάποιον εχθρό (τη Ρωσία ή όποιον άλλον) και την ανάγκη της άμυνας, έτσι ο Αταλί σχολίασε:

«Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και η ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη έχουν χάσει την αίσθηση του τραγικού στην Ιστορία. Πρέπει να προετοιμαστούμε για το χειρότερο, ώστε να έχουμε ελπίδες αποφυγής του. Οι Ευρωπαίοι έχουμε την ιδέα ότι τα πάντα τακτοποιούνται από μόνα τους, ωστόσο αυτή δεν είναι ό,τι καλύτερο για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής μας».