Οι ολλανδικές αρχές παρακολουθούσαν τον Κουίνσι Πρόμες από το 2020, τότε που ήταν ένα από τα αστέρια του Αγιαξ και καλοπληρωμένος διεθνής ποδοσφαιριστής. Μέχρι σήμερα, που ο Πρόμες είναι φυγόδικος από την Ολλανδία και συνεχίζει να παίζει μπάλα στο Ντουμπάι, παρά τις καταδίκες για εμπόριο ναρκωτικών, πολλοί αναρωτιούνται πώς –και κυρίως γιατί– ένας τόσο επιτυχημένος ποδοσφαιριστής αποφάσισε να γίνει νονός της κοκαΐνης.
«Τα αγόρια μου είναι καθ’ οδόν για την Αμβέρσα» έγραφε ο Πρόμες σε μηνύματα το 2020, οριστικοποιώντας την εισαγωγή ενός φορτίου κοκαΐνης που έφτανε σε λιμάνι του Βελγίου. Τα τηλεφωνικά αρχεία του χρησιμοποιήθηκαν για να καταδικαστεί για διακίνηση ναρκωτικών σε δικαστήριο του Αμστερνταμ τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο Πρόμες πλήρωνε μεσάζοντες –τους «στρατιώτες» του, όπως τους αποκαλούσε– για να παραλάβουν δύο κιλά κοκαΐνη που μόλις είχαν φτάσει από τη Λατινική Αμερική σε ένα κοντέινερ γεμάτο με σακούλες αλάτι. Οι άλλοι διακινητές έδειχναν μπερδεμένοι με την όλη υπόθεση: «Είναι σίγουρα αυτός ο ποδοσφαιριστής;» ρώτησε ο ένας σε μήνυμά του.
Η αυξανόμενη εμπλοκή του αθλητισμού με το οργανωμένο έγκλημα έχει ανησυχήσει τις μεγαλύτερες υπηρεσίες επιβολής του νόμου στον κόσμο. Το FBI και η Interpol έχουν πλέον τις δικές τους ξεχωριστές «αθλητικές» μονάδες, γράφει η Washington Post. Συχνά οι στόχοι τους είναι διεφθαρμένοι αθλητικοί αξιωματούχοι, εγκληματίες επενδυτές που έχουν διεισδύσει σε επαγγελματικές αθλητικές ομάδες για να ξεπλύνουν τα χρήματά τους και τη φήμη τους, ή παίκτες που «στήνουν» αγώνες.
Ωστόσο, όταν οι Αρχές άρχισαν να παρακολουθούν τον Πρόμες, κατάλαβαν ότι η δική του περίπτωση είναι πολύ διαφορετική: είχαν να κάνουν με έναν επίλεκτο αθλητή που ήθελε να γίνει γκάνγκστερ. Η επιτυχία του στα γήπεδα απλώς του άνοιγε την όρεξη για ένα διαφορετικό είδος εξουσίας, στους δρόμους του Αμστερνταμ.
Ο ίδιος δήλωσε αθώος. Τον Φεβρουάριο, ωστόσο, καταδικάστηκε σε έξι ετών φυλάκιση. Μέχρι τότε είχε διαφύγει από τη χώρα για να παίξει στη Σπαρτάκ Μόσχας, όπου έγινε πρώτος σκόρερ. Εκεί ήταν εκτός εμβέλειας των ολλανδικών αρχών. Λίγες εβδομάδες αργότερα εμφανίστηκε στο Ντουμπάι, όπου κρατήθηκε για λίγο μετά την υποβολή αιτήματος έκδοσης από τις ολλανδικές αρχές.
Τον περασμένο μήνα, με το αίτημα να εκκρεμεί, ο Πρόμες ανακοίνωσε ότι θα έπαιζε επαγγελματικό ποδόσφαιρο για την United F.C., μια ομάδα δεύτερης κατηγορίας στο Ντουμπάι.
Οι θαυμαστές του στην Ολλανδία έχουν μείνει έκπληκτοι από την πορεία του. Γιατί ο Πρόμες, του οποίου ο ετήσιος μισθός στον Αγιαξ ξεπερνούσε τα 3 εκατ. δολάρια, διακινδύνευσε τα πάντα εμπλεκόμενος στη διακίνηση ναρκωτικών;
Δυο βετεράνοι ολλανδοί αστυνομικοί, ο Αρνο φαν Λέιβιν και ο Μπομπ Σάγκεν, ήταν από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τον Πρόμες, το 2019. Οχι ως ύποπτο, αλλά ως έναν άνθρωπο που ήθελαν να προστατεύσουν.
Ο Φαν Λέιβιν και ο Σάγκεν έχουν περάσει χρόνια ερευνώντας τις συνδέσεις μεταξύ του αθλητισμού και του εγκλήματος στην Ολλανδία. Αυτοί οι δεσμοί φαίνεται να ενισχύονται, είπαν στην Washington Post, καθώς νεαροί αθλητές που κερδίζουν υπέρογκα χρηματικά ποσά γίνονται στόχοι εγκληματικής εκμετάλλευσης. Αλλά και οι παίκτες των οποίων η καριέρα παραπαίει μπορούν επίσης να γίνουν στόχοι.
Τον περασμένο μήνα, ο Τζέι Εμάνιουελ-Τόμας, ένας πολλά υποσχόμενος βρετανός επιθετικός που αγωνιζόταν σε ομάδα β’ κατηγορίας της Σκωτίας, συνελήφθη και κατηγορήθηκε για εισαγωγή μαριχουάνας αξίας 800.000 δολαρίων από την Ταϊλάνδη. Αφέθηκε ελεύθερος με παρέμβαση της ομάδας του.
Οι άνθρωποι γύρω από τον Πρόμες τον έβλεπαν ως έναν «πλούσιο επενδυτή», είπαν οι αστυνομικοί, ένα παιδί ερωτευμένο με τους γκάνγκστερ, του οποίου τα μετρητά θα μπορούσαν να βοηθήσουν το εμπόριο ναρκωτικών. Οσο η κοκαΐνη που φθάνει στα ολλανδικά λιμάνια αυξάνεται, οι συμμορίες που κάποτε εμπλέκονταν σε εγκλήματα χαμηλού επιπέδου διεκδικούν πλέον μερίδιο στην πολύ προσοδοφόρα διακίνηση του ναρκωτικού.
Μεταξύ 2018 και 2022 η ποσότητα κοκαΐνης που έφθασε στο ολλανδικό λιμάνι του Ρότερνταμ –το μεγαλύτερο στην Ευρώπη– εκτινάχθηκε από 20,8 σε 55,1 τόνους, σημειώνοντας αύξηση 164%, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ναρκωτικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (EUDA).
Η ολλανδική αστυνομία άρχισε να έρχεται σε επαφή τόσο με παίκτες όσο και με ανθρώπους των συλλόγων τους προκειμένου να τους προειδοποιήσει για τους κινδύνους. Το ίδιο έκαναν και με τον Πρόμες. Στη δική του περίπτωση, όμως, απέτυχαν.
Οι λάθος παρέες
Παράλληλα με την καριέρα του στο ποδόσφαιρο ο Πρόμες καλλιεργούσε ένα alter ego ως ράπερ. Εμοιαζε σαν να ήθελε να δείξει στους θαυμαστές του ότι ζούσε διπλή ζωή. Τα τραγούδια του μιλούσαν για το έγκλημα και τη βία. Συνεργάστηκε με άλλους «καλλιτέχνες» που αργότερα θα καταδικάζονταν για φόνο και απαγωγή.
Με τα χρόνια, οι νύξεις για διακίνηση ναρκωτικών έγιναν πιο σαφείς. «Ολα αυτά τα δοχεία, σαν δώρο, πρέπει να ξετυλιχτούν» τραγουδούσε στο «Wicked Man».
Στο γήπεδο ήταν χαριτωμένος και ακούραστος, ένας προικισμένος επιθετικός, γνωστός για την ταχύτητά του και τον έλεγχο της μπάλας, γράφει η Washington Post. Παιδί μεταναστών, με ιδιαίτερο ταλέντο, όπως πολλοί από τους συνομηλίκους του στο ολλανδικό ποδόσφαιρο.
Ο Πρόμες γεννήθηκε στη γειτονιά Οσντορπ, στο ανατολικό Αμστερνταμ. Οι γονείς του κατάγονταν από το Σουρινάμ, την πρώην ολλανδική αποικία στη Νότια Αμερική. Μεγάλωσε παίζοντας ποδόσφαιρο στους δρόμους της γειτονιάς του. Οταν ήταν 13 ετών, του προσφέρθηκαν θέσεις σε μερικές από τις κορυφαίες ακαδημίες νέων της χώρας. Είχε όμως θέματα πειθαρχίας. Στα 16 του αποβλήθηκε από την ομάδα νέων του Αγιαξ. Ενας ποδοσφαιρικός παράγοντας θα έλεγε αργότερα ότι «έκανε πολλούς λάθος φίλους και γενικά βρισκόταν σε σύγχυση».
Οι επαφές του περιλάμβαναν τον Πιέτ Βόρτελ, έναν Ολλανδο-σουριναμέζο. Η αστυνομία ισχυρίζεται ότι εμπλέκεται στη μεταφορά κοκαΐνης επί δεκαετίες και ότι οι δυο τους συνεργάστηκαν στη διακίνηση κοκαΐνης.
Ο Φαν Λέιβιν και ο Σάγκεν ήταν οπαδοί του Αγιαξ. Στα τέλη της δεκαετίας του 2010 προσέγγισαν την ομάδα επιδιώκοντας περαιτέρω συνεργασία σε θέματα βίας και χουλιγκανισμού. Πρότειναν να συναντηθούν με νεαρούς παίκτες για να τους συμβουλεύσουν. «Είδαμε ότι αυτοί οι νεαροί παίκτες ήταν ευάλωτοι» είπε ο Λέιβιν στην Washington Post. «Μεγάλωσαν στις ίδιες γειτονιές με εγκληματίες. Είναι δύσκολο να αποστασιοποιηθείς από τους παιδικούς σου φίλους».
Ταυτόχρονα, το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο είχε γίνει μια τεράστια επιχείρηση με ετήσια έσοδα 35 δισ. δολαρίων και οι παίκτες αποτελούσαν ολοένα και πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία προς προστασία.
Οι ντετέκτιβ επισήμαναν τα πρώτα σημάδια προβλήματος στους αξιωματούχους του Αγιαξ, ονομάζοντας παίκτες που δάνειζαν τα αυτοκίνητά τους σε παιδικούς τους φίλους με ποινικό μητρώο. Σε άλλες περιπτώσεις ανέφεραν παίκτες που πουλούσαν ακριβά ρολόγια έναντι μετρητών, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι βοηθούσαν εγκληματίες να ξεπλύνουν χρήματα.
Το 2019 οι δυο αστυνομικοί άκουσαν από έναν συνάδελφό τους ότι ένας νεαρός παίκτης του Αγιαξ βρέθηκε στη θέση του συνοδηγού ενός αυτοκινήτου κατά τη διάρκεια ελέγχου. Η αστυνομία υποπτευόταν ότι ο οδηγός είχε σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα. Ο παίκτης ήταν ο Πρόμες.
Ο έλεγχος δεν οδήγησε σε συλλήψεις, αλλά οι δυο αστυνομικοί θεώρησαν ότι έπρεπε να προειδοποιήσουν τον Πρόμες για μερικούς από τους φίλους του. Η πρώτη συνάντηση μαζί του φάνηκε να πήγε καλά, είπαν οι αξιωματικοί. «Απλώς του είπαμε: “Μας αρέσεις και θέλουμε να σε βοηθήσουμε”» είπε ο Λέιβιν.
Ο Πρόμες τούς φάνηκε αθώος, ίσως και αφελής. Κάποια στιγμή τούς είπε με θλίψη ότι είχε πολύ λίγους φίλους. Αλλά λίγους μήνες αφότου συναντήθηκαν μαζί του, ο Πρόμες εντοπίστηκε μαζί με τον ίδιο ύποπτο. Οι αξιωματικοί ζήτησαν για άλλη μια φορά συνάντηση μαζί του στο γραφείο του Αγιαξ. Αυτή τη φορά κανόνισαν να είναι εκεί και ένας από τους προπονητές της ομάδας.
«Του είπαμε: “Σε προειδοποιήσαμε την πρώτη φορά. Υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνεις;”» είπε ο Φαν Λέιβιν στην Washington Post. Ο Πρόμες απάντησε ότι ήταν δύσκολο να «αποκόψει ανθρώπους που γνώριζε εδώ και πολύ καιρό». Η αλήθεια είναι πως όταν έγινε η συνάντηση, εκείνος διακινούσε ήδη κοκαΐνη, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα, αν και οι δυο αστυνομικοί δεν το γνώριζαν ακόμη.
Εκ των υστέρων οι αξιωματικοί κατάλαβαν ότι ο Πρόμες ήδη υπαινισσόταν το alter ego του. Οταν έβαζε γκολ σήκωνε το χέρι του στο πρόσωπό του για να σχηματίσει μια μάσκα. Σε ένα βίντεο ραπ φορούσε μια μάσκα με διαμάντια. Λάνσαρε μια σειρά ρούχων με την ονομασία Mask QP.
Παραμένει ασαφές πώς ο Πρόμες ενεπλάκη στο εμπόριο ναρκωτικών. Το 2020 η ομάδα πληροφοριών της ολλανδικής αστυνομίας έλαβε πληροφορίες ότι είχε επενδύσει τουλάχιστον 200.000 δολάρια σε μια παρτίδα ναρκωτικών, ήδη από τον Απρίλιο του 2018, σύμφωνα με τα δικαστήρια.
Η αστυνομία αποφάσισε να στραφεί στις υποκλοπές για να πιάσει τον παίκτη. Ονόμασαν την έρευνα «Πόρτο». Οπως πολλοί εγκληματίες, ο Πρόμες χρησιμοποιούσε το Sky ECC, μια κρυπτογραφημένη υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων. Η βελγική αστυνομία χακάρισε την εφαρμογή το 2020.
Ετσι, η ολλανδική αστυνομία έμαθε ότι ο Πρόμες συμμετείχε στην αποστολή κοκαΐνης που έφτασε στο λιμάνι της Αμβέρσας. Το πλοίο, το «Cap Sant Nicolas», είχε ξεκινήσει από τη Βραζιλία. Αφότου οι άνδρες ολοκλήρωσαν την εκφόρτωση των ναρκωτικών στην Αμβέρσα, ο Πρόμες ανέφερε σε γραπτό μήνυμά του ότι ήθελε να συμμετάσχει στο επόμενο βήμα της διαδικασίας. «Προτείνω να μετρήσουμε αύριο το απόγευμα» έγραψε.
Οι εισαγγελείς είπαν στο δικαστήριο ότι ο ίδιος είχε «καθοδηγητικό και συντονιστικό ρόλο» στη διακίνηση. Τον Ιούλιο του 2020, η ολλανδική αστυνομία έμαθε ότι ο Πρόμες είχε μαχαιρώσει τον ξάδελφό του στο γόνατο, σε ένα πάρτι στο Αμστερνταμ. Ο άνδρας μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο. «Την επόμενη φορά θα πάρει σφαίρες» είπε ο Πρόμες σε μια τηλεφωνική συνομιλία.
Ο Πρόμες ήταν ακόμα στον Αγιαξ τον Δεκέμβριο του 2020, όταν συνελήφθη για την επίθεση. Οι δημοσιογράφοι άρχισαν να ρωτούν πώς θα μπορούσε ο Αγιαξ να δικαιολογήσει την παραμονή του στην ομάδα. «Μου είπε ότι δεν έκανε τίποτα» δήλωσε ο τότε προπονητής του, Ερικ τεν Χαχ, σε συνέντευξη Τύπου. «Σε αυτή τη χώρα είσαι αθώος μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο. Στεκόμαστε δίπλα του».
Ο Πρόμες καταδικάστηκε για την επίθεση τον Ιούνιο του 2023.
Από τη Ρωσία στο Ντουμπάι
Μετά το επεισόδιο ο Πρόμες έπαιξε με τον Αγιαξ στο UEFA Champions League 2020-2021. Δεν είναι σαφές πότε ο Αγιαξ ή η ολλανδική εθνική ομάδα ενημερώθηκαν για τις κατηγορίες εις βάρος του για διακίνηση ναρκωτικών.
Ο Γιεχούντι Μοσκόβιτς, ο δικηγόρος που εκπροσώπησε τον ξάδελφο του Πρόμες στην υπόθεση, είπε στην Washingtone Post ότι είχε ρωτήσει τον ολλανδό εισαγγελέα πότε θα ληφθεί η απόφαση για δίωξη του Πρόμες. «Μετά το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα», του είχε απαντήσει εκείνος.
Τον Φεβρουάριο του 2021 ο Πρόμες δόθηκε στη Σπαρτάκ Μόσχας έναντι 8,5 εκατ. ευρώ. Επαιζε ακόμα για τη Σπαρτάκ όταν καταδικάστηκε ερήμην σε 18 μήνες φυλάκιση για την επίθεση στον ξάδελφό του. Αλλά η Ρωσία δεν έχει υπογράψει συμφωνία έκδοσης με την Ολλανδία και έτσι ο Πρόμες παρέμεινε στη Μόσχα.
Για να αποφύγει τη φυλακή, παρέμεινε στη Μόσχα και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όταν οι περισσότεροι Δυτικοί παίκτες τρέπονταν σε φυγή. Συνέχισε επίσης να βγάζει ραπ βίντεο. Σε ένα από αυτά ανέμιζε μια ρωσική σημαία. Δημοσίευε φωτογραφίες στο Instagram από πάρτι στη Μόσχα, ενώ άρχισε να δημοσιεύει εικόνες που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο, με ρωσικές λεζάντες.
Βρισκόταν ακόμη στη Ρωσία τον Φεβρουάριο, όταν καταδικάστηκε για διακίνηση ναρκωτικών, μια απόφαση που κατά μεγάλο βαθμό βασίστηκε στην εισαγωγή κοκαΐνης το 2020. Στην ετυμηγορία του το δικαστήριο ανέφερε ότι εντυπωσιάστηκε από το πώς ο Πρόμες κέρδιζε ήδη εκατομμύρια δολάρια παίζοντας ποδόσφαιρο, ενώ ταυτόχρονα διακινούσε ναρκωτικά.
«Αυτό καθιστά ακόμη πιο απαράδεκτο το γεγονός ότι ο ύποπτος προσπαθεί να αυξήσει τον πλούτο του (πιθανώς και το κύρος του σε ορισμένους κύκλους) μέσω της εμπλοκής του σε μεγάλες, διεθνείς μεταφορές ναρκωτικών» έγραψε το δικαστήριο στην απόφασή του.
Μερικοί από τους πρώην συμπαίκτες του είπαν ότι δεν ξέρουν ποιος είναι ο άνθρωπος που καταδικάστηκε: «Ο Κουίνσι Πρόμες για το οποίο διαβάζετε εσείς δεν είναι ο Κουίνσι Πρόμες που γνωρίζω» είπε ο Μέμφις Ντεπάι, επιθετικός της Εθνικής Ολλανδίας, στους δημοσιογράφους νωρίτερα φέτος.
Τον Μάρτιο οι ολλανδικές αρχές ανακοίνωσαν ότι ο Πρόμες συνελήφθη στο Ντουμπάι κατόπιν αιτήματός τους και ότι θα ζητούσαν την έκδοσή του. Φυλακίστηκε για λίγο και αφέθηκε ελεύθερος. Οι Αρχές των Εμιράτων δεν εξήγησαν γιατί του επετράπη να αποφυλακιστεί και δεν τέθηκε έστω σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Ο παίκτης άρχισε ξανά να δημοσιεύει φωτογραφίες από τη ζωή του στο Instagram, παρ’ όλο που τώρα υπήρχε ένταλμα της Interpol με το όνομά του. Στο μεταξύ η καριέρα του στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο φαινόταν να έχει τελειώσει.
Τον Ιούλιο η Σπαρτάκ ανακοίνωσε πως ο σύλλογος τερμάτισε το συμβόλαιο του Πρόμες «λόγω προσωπικών λόγων που τον εμπόδισαν να επιστρέψει στη Ρωσία». Ομως στις αρχές Σεπτεμβρίου η United F.C. δημοσίευσε ένα βίντεο στη σελίδα της στο Instagram. Εδειχνε τη σκιά ενός άνδρα που δένει τα ποδοσφαιρικά παπούτσια του. «Σύντομα έρχονται μεγάλα νέα» έγραφε η λεζάντα.
Την επόμενη μέρα η ομάδα ανακοίνωσε την απόκτηση του Πρόμες: «Η άφιξή του προσθέτει σημαντική δύναμη πυρός στην ομάδα της United FC, καθώς προετοιμαζόμαστε για μια συναρπαστική σεζόν».