Η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας επαναλαμβάνει συχνά της λέξεις «ακομπλεξάριστα» και «συνεργασία». Εδώ, στο αίθριο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης | photos: Eλένη Κατρακαλίδη
Θέματα

Πρώτη φορά… διευθύντρια φεστιβάλ

Η Κατερίνα Κασιούμη, νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, είχε μόλις τέσσερις μήνες στη διάθεσή της για να οργανώσει το φεστιβάλ, το πρόγραμμα, να βρει χρήματα. Εν μέσω ανακούφισης για τη συνέχιση του θεσμού, αλλά και με γκρίνιες για τις λίγες διεθνείς παρουσίες, εξηγεί ποια στοιχήματα έβαλε (και πώς μπορούν να κερδηθούν)
Κατερίνα I. Ανέστη

Ανέλαβε μια θέση απολύτως ταυτισμένη με ένα πρόσωπο: Τη Βίκυ Μαραγκοπούλου που είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας από την ίδρυσή του το 1995. Τώρα, η Κατερίνα Κασιούμη καλείται να υλοποιήσει την 22η διοργάνωση, με μια θητεία που άρχισε τον Μάρτιο και λήγει με την ολοκλήρωση του φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί φέτος από τις 15 ως τις 26 Ιουλίου. Διευθύντρια στη Δημοτική Σχολή Χορού Καλαμάτας, χορεύτρια και χορογράφος, βοηθός της Μαρίας Χορς στην τελετή για την Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας και στο Λύκειο Ελληνίδων, είναι γνωστή στην Καλαμάτα. Και αυτό πιστεύει πως έπαιξε ρόλο στην επιλογή της μεταξύ των υπόλοιπων τριών υποψηφίων. «Ξέρουν πως δουλεύω. Και πόσο», λέει στο Protagon.

Τη συναντήσαμε στο καφέ του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Kαι αν κάτι ξεχώριζε σε αυτήν από την πρώτη στιγμή ήταν ο ενθουσιασμός της, μια ακομπλεξάριστη στάση και η ορμητική διάθεση. Εμαθε για την παραίτηση της Βίκυς Μαραγκοπούλου τον Ιανουάριο του 2016. «Δεν σας κρύβω ότι προσπάθησα να την μεταπείσω. Ηταν ανένδοτη». Οταν προκηρύχθηκε ανοιχτός διαγωνισμός για την κάλυψη της θέσης (για τη διοργάνωση του 2016 και μόνο, αφού μετά θα ακολουθήσει διαγωνισμός για τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή με κανονική θητεία) κατέθεσε τα χαρτιά της. Και επελέγη.

«Ξεκίνησα τον Μάρτιο κάτω από δύσκολες συνθήκες γιατί ήταν αιφνίδια η παραίτηση της κυρίας Μαραγκοπούλου. Και επίσης δεν παρέδωσε, πράγμα που σημαίνει ότι από τη μία έπρεπε να σεβαστώ την απόφασή της να φύγει με τον τρόπο που έφυγε και από την άλλη να είμαι αρκετά αποτελεσματική. Δεν υπήρχε προγραμματισμός και ταυτόχρονα έπρεπε να κάνω εγώ τον απολογισμό της κυρίας Μαραγκοπούλου και ταυτόχρονα να ψάχνω για χρηματοδοτήσεις, να κατατεθούν τα απαραίτητα έγγραφα στο υπουργείο κ.ο.κ.».

Το στοίχημα που έχει θέσει για το Φεστιβάλ φέτος η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια είναι να «φτάσει» παντού στην Καλαμάτα και να ενισχυθεί η ελληνική παραγωγή

Με προϋπολογισμό 400.000 ευρώ  όπως και πέρυσι (από το υπουργείο Πολιτισμού και το Δήμο Καλαμάτας) άρχισε ο σχεδιασμός, που απλώθηκε τελικά σε 12 μέρες, αντί για έξι που ήταν πέρυσι. Στην ανακοίνωση του προγράμματος που έγινε όπως πάντα στο αμφιθέατρο της οδού Μπουμπουλίνας, τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα. Ανακούφιση που το Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί και φέτος, δεν θα υπάρχει μια έστω προσωρινή παύση. Περιέργεια για τη νέα διευθύντρια. Και ενστάσεις για το γεγονός ότι φέτος έχει λιγότερες διεθνείς ομάδες, στηρίζεται περισσότερο στο ελληνικό στοιχείο. Πώς δικαιολογείται η λέξη «διεθνές» στον τίτλο;

«Σας θυμίζω πως ανέλαβα τον Μάρτιο. Ολες οι διεθνείς ομάδες με τις οποίες επικοινωνήσαμε μας είπαν με χαρά “ναι”. Ομως δεν προλάβαιναν για αυτό το καλοκαίρι, αφού όπως αντιλαμβάνεστε έχουν ήδη κλείσει το πρόγραμμά τους τον Μάρτιο που επικοινωνήσαμε! Είναι ανοιχτοί όμως για να έρθουν το 2017».  Και συνεχίζει: «Είμαι πολύ χαρούμενη όμως που μεταξύ άλλων στο Φεστιβάλ φέτος θα έχουμε τη Σιμόν Ντέιβις. Αυτή τη στιγμή έχει την πιο πρωτοπόρα προσέγγιση στο χορό διεθνώς, καθώς γνωστές ομάδες σταματούν τη σκηνική παρουσία και μπαίνουν μέσα στην πόλη και την κοινωνία. Παρουσιάζουν τη δουλειά τους σε διαφορετικούς χώρους, σε γκαλερί, μουσεία, στούντιο, σε χώρους που είναι εύκολα προσβάσιμοι. Επίσης είναι ομάδες χορού που ανοίγονται και σε διαφορετικά είδη τέχνης επιδιώκοντας τη συνεργασία».

Οι συνέργειες και η έξοδος στην πόλη, φαίνεται πως είναι το μεγάλο στοίχημα για την κυρία Κασιούμη. Οι δράσεις του Φεστιβάλ βγαίνουν σε πολλές διαφορετικές γωνίες της πόλης και ταυτόχρονα έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο συνεργειών με το Μουσείο της Αρχαίας Μεσσήνης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας, το Ωδείο Καλαμάτας, το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων, την Εθνική Λυρική Σκηνή, τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. «Ναι, είναι στοίχημα για εμένα να απλωθεί το φεστιβάλ σε όλη την Καλαμάτα, να αγαπηθεί. Να γίνει τελικά στοίχημα της ίδιας της πόλης, να το διεκδικήσουν και να το προστατεύσουν οι πολίτες. Αν δεν γίνει αυτό, τότε δεν θα μπορέσει να συνεχίσει το Φεστιβάλ, και μάλιστα εν μέσω της κρίσης», λέει.

«Ανέλαβα τον Μάρτιο. Ηταν ήδη αργά για τις μεγάλες διεθνείς ομάδες χορού να καταφέρουν να εντάξουν την Καλαμάτα στο πρόγραμμά τους», λέει στο Protagon

Στο πλαίσιο αυτό αποφάσισε να καλέσει και τον διεθνούς φήμης έλληνα βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά που τραγουδά στις μεγαλύτερες σκηνές του κόσμου αυτή τη στιγμή, αλλά ξεκίνησε την καριέρα του στο χώρο ως καθηγητής κιθάρας στο Ωδείο Καλαμάτας. Εκεί τον ανακάλυψαν και σε μεγάλη ηλικία, γύρω στα 30 άρχισε μια καριέρα που πραγματικά καθηλώνει. Ο καλαματιανός Δημήτρης Πλατανιάς θα δώσει, λοιπόν, ένα γκαλά όπερας, σε μουσική διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη (νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών) με το οποίο θα κλείσει το Φεστιβάλ.

Δίνει όμως η κυρία Κασιούμη μια ακόμα σημαντική παράμετρο του στίγματος του Φεστιβάλ λέγοντας: «Στόχος μου είναι να στηριχθεί η ελληνική παραγωγή και να ενισχυθεί σχέση με ελληνικούς οργανισμούς, με δεδομένα τα οικονομικά κριτήρια που είχα». Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρα από τις πολλές ελληνικές ομάδες χορού που θα συμμετάσχουν, επέλεξε να ανοίξει το Φεστιβάλ με την Εθνική Λυρική Σκηνή και δη με την παραγωγή «Links» σε χορογραφία του Αντώνη Φωνιαδάκη που από την 1η Σεπτεμβρίου αναλαμβάνει διευθυντής του Μπαλέτου της Λυρικής.

Μια σύμπτωση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Κατερίνα Κασιούμη και ο Αντώνης Φωνιαδάης ήταν συμμαθητές στην Κρατική Σχολή Ορχηστρικής Τέχνης και τώρα βρίσκονται και οι δύο επικεφαλής σε δυο σημαντικούς οργανισμούς για τον χορό (αν και η θητεία της κυρίας Κασιούμη είναι –προς το παρόν- βραχύβια). «Τον αγαπώ πολύ τον Αντώνη. Εχουμε μια ιστορία παράλληλη, καθώς και οι δύο ήρθαμε έφηβοι –ο Αντώνης από την Κρήτη, εγώ από τα Ιωάννινα- στην Αθήνα για να σπουδάσουμε χορό. Ο Αντώνης Φωνιαδάκης κινήθηκε σε χώρους εξαιρετικά δύσκολους στην Ελλάδα και κυρίως στο εξωτερικό. Οσο ταλέντο και να έχεις πρέπει να είσαι ατσάλινος για να τα καταφέρεις. Ο Αντώνης τα έχει και τα δύο».

«Η Μαρία Χορς ήταν πηγή ενέργειας για όλους μας, ως το τέλος της ζωής της», λέει η Κατερίνα Κασιούμη για τη σπουδαία χορογράφο που την επηρέασε και της έμαθε να έχει ως μέτρο στην τέχνη της τον άνθρωπο

Η ίδια πάντως δηλώνει πως δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα βρεθεί σε μια διοικητική θέση. Και προσθέτει ότι δεν την ενοχλεί το γεγονός πως η θητεία της λήγει τόσο σύντομα και δεν ξέρει αν θα ανανεωθεί ή θα επιλεγεί ξανά μέσω του επόμενου διαγωνισμού. «Πιστεύω ότι πρέπει οι θεσμοί να μη γίνονται προσωποπαγείς. Αυτό λίγο μας τρώει. Ο χορός μας έχει όλους ανάγκη και ταυτόχρονα κανέναν. Με χαρά είμαι εδώ, ξέροντας ότι είμαι μέρος ενός μεγάλου παζλ. Ξέρετε η τέχνη του χορού στο μαθαίνει αυτό. Με έναν βίαιο τρόπο, αφού είναι η τέχνη του εφήμερου. Μέσα από την προσπάθεια που έκανα αυτούς τους μήνες συνειδητοποίησα πόσο σημαντικός είναι ο χρόνος».

Ομως τα σημαντικότερα μαθήματα τα πήρε στον χορό από την σπουδαία Μαρία Χορς,  μεταξύ άλλων εμβληματική χορογράφος της Τελετής Αφής Ολυμπιακής Φλόγας,της οποίας υπήρξε βοηθός. «Την ευγνωμονώ, μου έμαθε να βάζω σαν μέτρο της τέχνης τον άνθρωπο και να την υπηρετώ με πάθος αλλά χωρίς κόμπλεξ» λέει.
Ιnfo:
22ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας
15-26 Ιουλίου 2016
http://www.kalamatadancefestival.gr/index.php/el/