Στον απόηχο του σκανδάλου Qatargate, μια έρευνα έρχεται να ταράξει τα νερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να προκαλέσει πολλά ερωτήματα για τις παράπλευρες δραστηριότητες των Ευρωβουλευτών. Η έρευνα αποκάλυψε, μεταξύ άλλων, ότι αρκετά από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κερδίζουν περισσότερα χρήματα από αυτές τις παράπλευρες δραστηριότητες, από όσα βγάζουν ως νομοθέτες της ΕΕ.
Η ομάδα Transparency International EU (Διεθνής Διαφάνεια της ΕΕ) διαπίστωσε ότι το 70% των 705 μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν και «δεύτερες» δουλειές, σύμφωνα με τον Guardian. Το 26% των παράπλευρων απασχολήσεων είναι επί πληρωμή και έξι νομοθέτες κερδίζουν περισσότερα από αυτές σε σύγκριση με τα 120.900 ευρώ ετήσιο μεικτό μισθό που λαμβάνουν ως ευρωβουλευτές.
Ο πιο πλούσιος ευρωβουλευτής δήλωσε εισοδήματα τριών εκατ. ευρώ ετησίως από επιχείρηση ακινήτων! Ενας άλλος πολιτικός λαμβάνει μισθό από τη δεύτερη δουλειά του στο εταιρικό δίκαιο, σχεδόν τόσο υψηλό όσο και ο μισθός του ευρωβουλευτή, ενώ πολλοί βουλευτές επωφελούνται οικονομικά από τη συμμετοχή τους σε διοικητικά συμβούλια εταιρειών και δίνοντας διαλέξεις.
Από τους 20 ευρωβουλευτές με τα μεγαλύτερα εισοδήματα, οι εννέα ήταν μέλη του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Εξι ανήκουν σε εθνικιστικά ή ακροδεξιά κόμματα ή ήταν μέλη τέτοιων ομάδων στο πρόσφατο παρελθόν. Στην 20άδα βρίσκουμε επίσης δύο σοσιαλιστές, δύο φιλελεύθερους –συμπεριλαμβανομένου του πρώην συντονιστή του Brexit, Γκι Φερχόφσταντ– και έναν ανεξάρτητο, ο οποίος εκδιώχθηκε από τη φιλελεύθερη ομάδα.
Το να είσαι μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πληρώνει αρκετά καλά, διαπιστώνει το Politico. Το να είσαι μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που διαφημίζει μεταλλικό νερό ως προστασία από την Covid-19 πληρώνει ακόμα καλύτερα…
Ο λιθουανός ευρωβουλευτής Βίκτορ Ουσπάσκιτς κερδίζει τρία εκατομμύρια ευρώ ετησίως από μια εταιρεία που λέγεται Edvervita. Η Edvervita είναι κυρίως μια επιχείρηση ακινήτων, αλλά είναι επίσης ο κύριος μέτοχος μιας εταιρείας μεταλλικού νερού, το προϊόν της οποίας ο ίδιος ο Ουσπάσκιτς ισχυρίστηκε δημοσίως ότι μπορεί να προστατεύσει από τον ιό που προκαλεί Covid-19. Οι ισχυρισμοί του τον έβαλαν στο στόχαστρο των αρχών της Λιθουανίας, που διέταξαν έρευνα για το θέμα, σύμφωνα με το λιθουανικό δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο LRT.
Ο Ουσπάσκιτς αντιμετώπισε πιο πρόσφατα κατηγορίες για χρηματοδότηση διαδικτυακής παραπληροφόρησης και, από τον περασμένο μήνα, βρίσκεται υπό έρευνα για φερόμενη πρόσληψη ψεύτικων βοηθών οι οποίοι έλαβαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από 500.000 ευρώ.
Οι καταθέσεις λεπτομερών πληροφοριών για τις οικονομικές τους δραστηριότητες, που ζητήθηκαν από τους Ευρωβουλευτές μετά το Qatargate, δείχνουν αρχικά ότι η παράπλευρη απασχόληση είναι ευρέως διαδεδομένη.
Μπορεί, όπως έγραψε το Politico, να είναι ο ένας στους τέσσερις ευρωβουλευτές που δήλωσε μια παράλληλη αμειβόμενη δραστηριότητα, αλλά ο αριθμός πιθανώς υποτιμά το επίπεδο της εξωτερικής εργασίας επειδή οι νομοθέτες δεν υποχρεούνται πλέον να δηλώνουν δραστηριότητες που πληρώνουν λιγότερα από 5.000 ευρώ ετησίως.
Στον απόηχο του σκανδάλου του Qatargate, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, εισήγαγε νέους κανόνες που απαιτούν από τους ευρωβουλευτές να παρέχουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με οποιοδήποτε παράπλευρο εισόδημα, καθιστώντας θεωρητικά ευκολότερο τον εντοπισμό αντικρουόμενων συμφερόντων.
Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις άφησαν πολλά κενά. Οι νέοι κανόνες δεν ζητούν πλέον από τους ευρωβουλευτές να αναφέρουν ρόλους που πληρώνουν λιγότερο από 5.000 ευρώ ετησίως και οι νομοθέτες έχουν επανειλημμένα καταψηφίσει μέτρα που θα τους απαγόρευαν να κατέχουν θέσεις σε οργανισμούς που ασκούν πιέσεις στους θεσμους και είναι εγγεγραμμένοι ως τέτοιοι στη βάση δεδομένων διαφάνειας της ΕΕ.
«Μετά από όλα τα σκάνδαλα, μόνο οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι είναι ηθικά αποδεκτό να έχουν δεύτερες δουλειές σε εταιρείες που ασκούν πίεση στους θεσμούς», είπε ο Νίκολας Αϊόσα, διευθυντής της Διεθνούς Διαφάνειας της ΕΕ.
Η Διεθνής Διαφάνεια διαπίστωσε ότι οι ευρωβουλευτές της πολιτικής Δεξιάς και του Κέντρου είχαν περισσότερες πιθανότητες να λάβουν μετρητά και να κερδίσουν περισσότερα χρήματα από τους αριστερούς. Ο Ουσπάσκιτς δεν ανήκει με καμία πολιτική ομάδα, από τότε που αποβλήθηκε από τους Φιλελεύθερους το 2021, επειδή έκανε ομοφοβικά σχόλια.
Μεταξύ των νομοθετών που κερδίζουν πολλά παράπλευρα χρήματα είναι ο Ζεφρί Ντιντιέ, γάλλος ευρωβουλευτής του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Κερδίζει 115.200 ευρώ το χρόνο δουλεύοντας για μια δικηγορική εταιρεία, την CARLARA, η οποία διαθέτει γραφεία στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες. Οι ειδικότητες της εταιρείας, σύμφωνα με τον ιστότοπό της, περιλαμβάνουν τους τομείς των βιοεπιστημών και των χημικών, τις δικαστικές διαφορές που σχετίζονται με τους κανονισμούς της ΕΕ και τη βοήθεια προς τις «δημόσιες αρχές της ΕΕ».
Ο Ντιντιέ δεν έχει απαντήσει σε ερωτήσεις του Politico σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αποφεύγει τις συγκρούσεις που σχετίζονται με τα νομοθετικά του καθήκοντα, τα οποία περιλαμβάνουν τη συμμετοχή στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών.
Ο σοσιαλδημοκράτης ευρωβουλευτής Μάρεκ Μπέλκα, πρώην πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας, κερδίζει, σύμφωνα πάντα με το Ρolitico, περισσότερα από 21.000 ευρώ ετησίως δίνοντας ομιλίες. Οι συμμετοχές του σε διοικητικά συμβούλια συμπληρώνουν το υπόλοιπο των 105.418 ευρώ του επιπλέον εισοδήματός του. Ανάμεσα σε άλλα, είναι μέλος του ΔΣ στο πολωνικό υποκατάστημα του Vienna Insurance Group, το οποίο ασκεί πιέσεις στους θεσμούς.
Ο Μπέλκα αναγνώρισε ότι θα μπορούσε να υπάρξει κάποια επικάλυψη με τον ασφαλιστικό τομέα και το έργο του στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, είπε στο Politico ότι συμβουλεύει τη VIG μόνο για τα οικονομικά και τη διαχείριση, όχι για ζητήματα επιρροής.
«Οταν πρόκειται για πιθανές συγκρούσεις μεταξύ των παράπλευρων εργασιών μου και της δουλειάς μου στο ευρωκοινοβούλιο, φροντίζω να μην συμβεί αυτό», είπε.
Η Μόνικα Χόλμεγιερ, μια γερμανίδα κεντροδεξιά ευρωβουλευτής, δήλωσε εισόδημα 75.000 ευρώ ετησίως για τη συμμετοχή στο διοικητικό συμβούλιο του ομίλου BayWa με έδρα το Μόναχο, ενός ομίλου γεωργίας-κατασκευών-ενέργειας που είναι στο μητρώο της ΕΕ με τις εταιρείες που ασκούν πιέσεις. Είπε στον Guardian: «Πιστεύω ότι οι πολιτικοί δεν πρέπει μόνο να δραστηριοποιούνται στο στο κοινοβούλιο, αλλά πρέπει να συμμετέχουν και εκτός αυτού. Είναι σημαντικό να δημοσιεύουν τις δραστηριότητές τους και αυτό ακριβώς κάνω εδώ και χρόνια».
Τόνισε την ανεξαρτησία των αποφάσεών της, προσθέτοντας: «Οι εμπειρίες που έχω στους διάφορους οργανισμούς ή στο BayWa και η γνώση που παράγω εκεί με εμπλουτίζουν ώστε να αναλύω διαφορετικά θέματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες και να κάνω μια προσεκτικά μελετημένη αξιολόγηση των γεγονότων».
Η Διεθνής Διαφάνεια ΕΕ αναρωτιέται επίσης εάν οι ευρωβουλευτές που είναι απασχολημένοι με δεύτερες θέσεις εργασίας έχουν χρόνο να επικεντρωθούν στα κοινοβουλευτικά τους καθήκοντα. Η έκθεση δείχνει ότι ο μέσος ευρωβουλευτής με παράπλευρες ασχολίες έχει τέσσερις δραστηριότητες, αμειβόμενες και μη, ενώ 23 ευρωβουλευτές δήλωσαν περισσότερες από 10 παράπλευρες θέσεις εργασίας.
«Κάποιοι βουλευτές έχουν τόσες πολλές παράπλευρες δραστηριότητες που τίθεται πραγματικά το ερώτημα πώς κατανέμουν τον χρόνο τους», είπε στον Guardian ο Ραφαέλ Κεργκουένιο, ο κύριος συγγραφέας της μελέτης της Διεθνούς Διαφάνειας ΕΕ.
«Θέλουμε να διασφαλίσουμε όχι μόνο ότι δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, αλλά θέλουμε επίσης να διασφαλίσουμε ότι οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι εργάζονται με πλήρη απασχόληση για τους πολίτες και όχι για το ιδιωτικό τους συμφέρον», συμπλήρωσε.
Η Διεθνής Διαφάνεια καλεί το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο ξεκινά τη θητεία του τον Ιούλιο μετά τις ευρωεκλογές, να απαγορεύσει όλες τις παράπλευρες θέσεις εργασίας, αμειβόμενες και απλήρωτες. Ελλείψει μιας τέτοιας απαγόρευσης –η οποία θα έπρεπε να ψηφιστεί από τους ίδιους τους ευρωβουλευτές– η ομάδα εκστρατείας θα ήθελε να δει πιο αυστηρούς ελέγχους από το κοινοβούλιο για τις δεύτερες θέσεις εργασίας, που «θα διασφαλίσουν επίσης ότι οι ευρωβουλευτές δεν θα βρίσκονται σε μια κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων», κατέληξε ο Κεργκουένιο.