Θέματα

Urban stories: Τα Παπούτσια των Aλλων

«Η Ματού, μένει στην Πιγιόμ, λίγο έξω από το Πaρίσι, με την οικογένειά της. Γυρίζει καθημερινά περπατώντας από το σχολείο, και μια μέρα παρατηρεί έξω από το τζαμί της πόλης, πάρα πολλά παπούτσια. Η Ματού φτιάχνει ένα δικό της, καινούργιο παιχνίδι, δοκιμάζοντας κάθε μέρα και ένα άλλο ζευγάρι». Η Αλκηστη Χαλικιά γράφει για «Τα Παπούτσια των Άλλων», ένα βιβλίο για την ενσυναίσθηση και την αμοιβαία κατανόηση απευθυνόμενο στα παιδιά.
Ελένη Φωτίου

Σε μια εποχή περίπλοκη, με πολλές οικονομικές και επαγγελματικές ανασφάλειες, αλλά και ένα σωρό κοινωνικές «ασάφειες», το να «μεγαλώνεις» παιδιά και να τα διαπαιδαγωγείς με αξίες και όραμα για το μέλλον είναι εξίσου δύσκολο με το να καταφέρνεις να ισορροπείς χωρίς εγωισμούς μεταξύ συνεργασίας και ατομικής προσπάθειας. Και μάλιστα καθημερινά.

Γνώρισα την Άλκηστη σε μια ιδιαίτερα απαιτητική συγκυρία. Σε μια περίοδο που το «θα μου διαβάσεις ένα βιβλίο πριν κοιμηθώ μαμά» είχε μετατραπεί από μια «τρυφερή» ευκαιρία σε ένα ακόμα τσεκ μιας ατέλειωτης- στο μυαλό μου- λίστας με καθημερινές υποχρεώσεις. Την πρωτοσυνάντησα ως συγγραφέα του βιβλίου «Tα Παπούτσια των Άλλων», που είναι ιστορία της μικρής Ματού, η οποία σκαρφίστηκε ένα παιχνίδι με τα παπούτσια των άλλων και κατάφερε τελικά να «μπει» σε αυτά, να καταλάβει τον κόσμο των μεγάλων και να αισθανθεί χαρά γι’ αυτά που έχει.

Η συγγραφέας ,όμως, δεν είναι απλώς μια μαμά που γράφει συγκινητικές ιστορίες. Η Άλκηστη Χαλικιά είναι παιδαγωγός. Κι αν ο «παιδαγωγός», ως έννοια, παραπέμπει στον άνθρωπο που καθοδηγεί και διαπαιδαγωγεί μόνο παιδιά, τότε ας μου επιτραπεί να την χαρακτηρίσω και «γονεαγωγό», διότι είναι σε θέση να ανοίξει νέες προοπτικές και για εμάς τους γονείς.

Με σπουδές στη Φιλοσοφία, τη Μουσειολογία κι έχοντας διευρύνει την εκπαίδευσή της με γνώσεις στην Αισθητική Αγωγή, το Θεατρικό παιχνίδι, την Προφορική Αφήγηση και την Ιστορία της Τέχνης, η Άλκηστη έχει αναπτύξει ένα προσωπικό τρόπο διδασκαλίας με επίκεντρο τη βιωματική μάθηση, τον οποίο δοκιμάζει ανελλιπώς από το 1996, στα εκπαιδευτικά προγράμματα που σχεδιάζει και υλοποιεί για παιδιά σε μουσεία, μνημεία, βιβλιοθήκες, χώρους τέχνης και πολιτισμού.

Δεν είναι η μητρότητα, συνεπώς, η αφορμή για να γράφει πλέον σήμερα βιβλία για παιδιά. «Είναι το δεύτερο πράγμα που μου άρεσε από μικρή να κάνω, καθώς πρωτίστως μου άρεσε να χορεύω», θυμάται. «Σήμερα έχει γίνει ο προσωπικός μου τρόπος να εκφράζομαι μια και αυτήν τη “γλώσσα” την ξέρω καλύτερα από εκείνη των ενηλίκων».

Η Άλκηστη έχει εκδώσει πληθώρα βιβλίων και τους στίχους στο -γνωστό σε όσους περιβαλλόμαστε από πιτσιρίκια- μουσικό άλμπουμ «Τραγουδάκια Γάλακτος», σε μουσική Μέλπως Χαλκουτσάκη. Όλα της τα βιβλία αγγίζουν καθημερινά κοινωνικά θέματα. «Τα θέματα προκύπτουν από αυτά που ζούμε όλοι στη συγκεκριμένη χώρα, τη συγκεκριμένη εποχή. Οι κοινωνικές αλλαγές που συνέβησαν και συμβαίνουν για τη δική μου γενιά που έζησε ένα «πριν» τελείως διαφορετικό, είναι αδύνατο να με αφήσουν αδιάφορη», αναφέρει για τα πιο πρόσφατα βιβλία της «Το κουτί του Σιλάν» και «Tα παπούτσια των Άλλων», που είναι ιστορίες που μιλούν για την ενσυναίσθηση και τη συλλογικότητα, ξυπνούν ερωτήματα για τον τρόπο που μεγαλώνουμε σήμερα τα παιδιά μας και μας προκαλούν να δούμε ότι τελικά ίσως και να μην είναι κακή ιδέα να είσαι άνθρωπος και να το δείχνεις.

«Τα  “Παπούτσια” γράφτηκαν μέσα από σκέψεις που είχα γύρω από τα όρια που έχουν ή δεν έχουν τα παιδιά σήμερα κι από τον τρόπο που προσπαθούμε να τα κάνουμε χαρούμενα. Σαν η χαρά να είναι ατομική υπόθεση κι όχι συνάρτηση της χαράς των άλλων γύρω τους», αναλογίζεται. Σαν η χαρά να είναι ατομική υπόθεση… «Οι δυσκολίες κι οι ισορροπίες της εργαζόμενης μητέρας, η επιθυμία για υλικά αγαθά που γίνονται όλο και για περισσότερους δυσπρόσιτα…», συνεχίζει μιλώντας για την αφορμή που γέννησε τη Ματού και έδωσαν υπόσταση σε πολλές σκέψεις και ανησυχίες που όλοι μοιραζόμαστε.

Ελεύθερη από συντηρητικές διαπιστώσεις και γονικά «μεγαλίστικα» συμπλέγματα που κάνουν το χάσμα των γενεών να μοιάζει ακόμα πιο αγεφύρωτο λόγω της ταχύτητας που έχει επιβάλει ο ρυθμός της τεχνολογικής εξέλιξης, η Άλκηστη ανοίγει -σε όσους προβληματιζόμαστε για τη φιλαναγνωσία- ένα παράθυρο για να δούμε αλλιώς τον τρόπο που αναπτύσσονται τα παιδιά του σήμερα. «Για μένα το γράψιμο δεν συνδέεται με το πόσο διαβάζει κανείς. Το να διαβάζεις σε πλουτίζει ως σκέψη και προσωπικότητα, ώστε να είναι πιο ώριμα και ενδιαφέροντα αυτά που έχεις να πεις. Μπορεί όμως να γράψει υπέροχα και κάποιος που δεν έχει διαβάσει παρά ελάχιστα βιβλία κι αυτό επιβεβαιώνεται συχνά μέσα από τα γραπτά μικρών παιδιών».

Κι αν «Tα παπούτσια των Άλλων» δικαιώνουν σε πρώτο επίπεδο εμάς τους γονείς που προσπαθούμε για το καλύτερο, ας δούμε και τα γραπτά των παιδιών, τις πράξεις και τα έργα τους για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα τον κόσμο και το μέλλον που ονειρεύονται.

Info

Το βιβλίο  «Τα Παπούτσια των Άλλων» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίκαρος. Για περισσότερα επισκεφτείτε την ιστοσελίδα https://ikarosbooks.gr/.