Τα να βλέπεις έναν κολοσσό σαν την JP Morgan να παραδέχεται –μέσα σε dt– πως ένα σχέδιο που στήθηκε ως ένα από τα πιο χρυσά deals στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, ήταν λάθος, σημαίνει μάλλον ότι μιλάμε για ένα μεγάλο λάθος. Εάν, δε, υπάρχει κάποιος που σίγουρα θα μάθει πολλά από αυτό το λάθος, αυτός είναι ο ευφυής Τζέιμι Ντάιμον, ο δισεκατομμυριούχους επικεφαλής της JP Morgan. Είναι μάλιστα στο δικό του πρόσωπο που επικεντρώνεται το μεγαλύτερο βάρος της κριτικής για το φιάσκο της ιδέας να δημιουργηθεί ένα πρωτάθλημα ελίτ, μια ευρωπαϊκή Super League με «χρυσό χορηγό» την JP Morgan και με την πρόσβαση σε πλούσια τηλεοπτικά δικαιώματα, παγκοσμίως, στην καρδιά του εγχειρήματος με την εγγύηση των χρυσών ομάδων, που θα συμμετείχαν στη νέα αυτή Λίγκα.
Τα όσα έγιναν τις τελευταίες ημέρες, που πολλοί παρομοίασαν με προσπάθεια για ένα «πραξικόπημα» στην καρδιά του ποδοσφαίρου, δεν είναι και μικρό φάουλ για έναν CEO τέτοιου βεληνεκούς όπως ο Ντάιμον. Εναν CEO για τον οποίο είχε ψιθυριστεί ότι θα μπορούσε ακόμη και να ηγηθεί των Δημοκρατικών εναντίον του Τραμπ, έναν τραπεζίτη που δεν έχει καταφέρει και λίγα. Μιλάμε για μια προσωπικότητα που, ξεκινώντας από μια οικογένεια μεταναστών με ελληνικές ρίζες, κατάφερε να καταταγεί από το Time τέσσερις φορές στη λίστα των 100 πιο επιδραστικών ανθρώπων στον πλανήτη.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Guardian, η θεαματική κατάρρευση του Σχεδίου, υπό το βάρος της οργισμένης αντίδρασης από τους πιο επιφανείς μέχρι τους πιο αφανείς, αναβίωσε τον προβληματισμό για ζητήματα ηθικής γύρω από τον διεθνή αυτόν κολοσσό, και μάλιστα λίγες ημέρες μετά την δημοσιοποίηση της ετήσιας επιστολής του Ντάιμον στους μετόχους. «Είμαστε πολύ περήφανοι να είμαστε υπεύθυνοι πολίτες σε τοπικό επίπεδο, όπως ο φούρνος της γειτονιάς. Έχουμε πολλές φορές επισημάνει τον ουσιώδη ρόλο των τραπεζών σε μια κοινότητα, την δυνατότητα τους να φέρνουν τους ανθρώπους πιο κοντά. Το να διευκολύνουν εταιρείες και ανθρώπους να πετύχουν τα όνειρά τους» έλεγε. Και όπως εύστοχα αναφέρεται στο άρθρο του Guardian, όντως τα σχέδια για την ESL (European Super League) έφεραν τους ανθρώπους κοντά. Μόνον όμως ως προς τον θυμό, που σε πολύ μεγάλο βαθμό επικεντρώνεται στην JP Morgan και στον Ντάιμον προσωπικά.
Δύσκολα θα μπορούσε να είναι άλλωστε διαφορετικά. Μπορεί ο πόλεμος των δισεκατομμυρίων των τηλεοπτικών δικαιωμάτων να είναι τεράστιος και όλα, εν τέλει, να γυρίζουν γύρω από αυτό. Είτε μιλούμε για την ESL είτε ακόμη όμως και για την ίδια την UEFA…
Η υπόσχεση του κέρδους και της οικονομικής «ανάκαμψης» μεγάλων και δημοφιλών ομάδων από το στραπάτσο της πανδημίας και των άδειων κερκίδων, ήταν πίσω από την πρωτοβουλία για την ESL. Το deal των 2,8 δισ. δολαρίων θα έφερνε έσοδα από τόκους 2 εκατ. δολαρίων την εβδομάδα για 23 χρόνια, στην Τράπεζα και μια «ώθηση» 200 – 300 εκατ. ευρώ ως μπόνους καλωσορίσματος από την JP Morgan στους ιδιοκτήτες των ιδρυτικών μελών της νέας Λίγκας – πολλοί εκ των οποίων δισεκατομμυριούχοι οι ίδιοι. Φτιάχνοντας, την ίδια ώρα, ένα κλειστό κλαμπ, με ποδόσφαιρο προδιαγραφών, που θα υποσχόταν πλούσιο θέαμα και… θησαυρούς σε όρους τηλεοπτικών δικαιωμάτων.
Είναι βέβαιο πως τα αντίστοιχα συμφέροντα πίσω από την UEFA δεν θα άφηναν κάτι τέτοιο αναπάντητο.
Μόνο που ο εχθρός που υποτιμήθηκε δεν ήταν τελικά τα αντίπαλα συμφέροντα. Ηταν το κοινό αίσθημα.
Οι χοροί των δισεκατομμυρίων γύρω από το «ιερό» άθλημα του ποδοσφαίρου καλά κρατούν δεκαετίες τώρα, γιατί ο κόσμος, από το ξυπόλητο παιδί στις φαβέλες της Βραζιλίας μέχρι τα καλοταϊσμένα πιτσιρίκια στις γειτονιές και τα πάρκα των πλουσιότερων χωρών, αγαπούν και ονειρεύονται ένα πράγμα: την ανατροπή που μπορεί να υποσχεθεί η μπάλα. Εκείνη τη μαγική στιγμή που το φτωχό αουτσάιντερ θα κάνει τη διαφορά – κάτι ξέρουμε κι εμείς οι Ελληνες που ζήσαμε εκείνο το αξέχαστο Euro του 2004 και τον «σεισμό» από τον τελευταίο βράχο στο Καστελόριζο μέχρι την τελευταία ραχούλα στα όρη και στα βουνά της Θράκης.
Είναι λοιπόν αυτή η ανατροπή, αυτή η «υπόσχεση» πως ένας «νάνος», μια μικρή ομάδα, μπορεί να «ταπεινώσει» τα χρυσά παπούτσια και τα χρυσά συμβόλαια και να κάνει τη διαφορά που κάνει αυτές τις διοργανώσεις αγαπητές σε πλούσιους και σε φτωχούς.
Είναι επίσης αυτή η ιδέα που θέλουν και οι ίδιες οι οργανώσεις να την διατηρούν ζωντανή, καθώς κάθε έξυπνη «επιχείρηση» θέλει να «νομιμοποιείται» με ωραία ιδεώδη, να παίρνει δύναμη και αποδοχή από αυτά…
Αυτά λοιπόν όλα δεν κολλάνε με ένα κλειστό κλαμπ, όπου η ακριβοπληρωμένη ελίτ του ποδοσφαίρου παίζει μπάλα και περιμένεις να ανακαλύψεις ποιος θα είναι ο καλύτερος μεταξύ των αρίστων.
Έχει την πλάκα του, έχει την αξία του, έχει το θέαμα του, αλλά δεν θα μπορούσε να έχει ψυχή, να ταυτιστούν, πραγματικά, με αυτό εκατομμύρια φιλάθλων. Ειδικά όμως σήμερα, που χιλιάδες μικρές ή μικρότερες ομάδες, ερασιτεχνικοί σύλλογοι απειλούνται με τον αφανισμό εξαιτίας της πανδημίας, δεν κτυπά σίγουρα όμορφα, μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κόσμου με μια ντουζίνα από τις μεγαλύτερες ομάδες του κόσμου, τους «αριστοκράτες», να «σβήνουν» τους πολλούς μικρότερους και μαζί με αυτούς το όνειρο της κερκίδας. Ούτε έξυπνο το λες ούτε όμως και κοινωνικά αποδεκτό, καθώς για πολλούς ένα τέτοιο σχέδιο, ένα τέτοιο κλαμπ, είναι η επιτομή, η ωμή παραδοχή, χωρίς ιδεολογικά περιβλήματα, των τεράστιων συμφερόντων γύρω από το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Όπως άλλωστε έλεγε ο ίδιος ο «πατριώτης» μας Ντάιμον «όταν ακούω παραδείγματα ανθρώπων που κάνουν κάτι γνωρίζοντας πως είναι λάθος μόνο και μόνο για να πληρωθούν παραπάνω, το αίμα μου βράζει και δεν τους θέλω να εργάζονται εδώ (στην εταιρεία)».
Γιατί να μην ισχύει κάτι τέτοιο και για ένα κλειστό κλαμπ, των καλύτερων και πιο ακριβοπληρωμένων ομάδων που το «τρέχει» μια ομάδα «άπληστων»; Μην ξεχνάμε ότι οι περισσότερες από αυτές τις χρυσές ομάδες ανήκουν σε δισεκατομμυριούχους.
Δεν είναι σίγουρα ό,τι καλύτερο εν μέσω μιας μεγάλης κρίσης, υπαρξιακής για πολλές ομάδες στον κόσμο, μια κλίκα να κοιτάζει την πάρτη της και τα κλειστά της συμφέροντα, περιορίζοντας το ποδόσφαιρο και τη μαγεία της κερκίδας σε απλά νουμεράκια σε ένα excel…
Μάλλον μιλούμε για μια όχι και τόσο κοινωνικά, υπεύθυνη συμπεριφορά, αλλά και για μια αστοχία σε εταιρικό επίπεδο, σε μια εποχή που το «κοινωνικά υπεύθυνο» είναι η τάση που καμία επιχείρηση –ή ένας CEO– που θέλει να «υπάρχει» την επόμενη μέρα δεν μπορεί να αγνοήσει. Εξ ου και ο Τζέιμι Ντάιμον έσπευσε να απολογηθεί δημοσίως για το ατόπημα.