Ο Σμιθ κατά τις δηλώσεις του την 1η Αυγούστου, μετά την απαγγελία κατηγοριών στον Τραμπ για προσπάθεια ανατροπής των εκλογών του 2020 | REUTERS/Kevin Wurm/CreativeProtagon
Θέματα

Τζακ Σμιθ: ο υπεραθλητής εισαγγελέας που φοβίζει τον Τραμπ

Ο 54χρονος λειτουργός της αμερικανικής και διεθνούς Δικαιοσύνης, μανιώδης δρομέας, εκτελεί χρέη ειδικού εισαγγελέα σε δύο υποθέσεις του πρώην προέδρου των ΗΠΑ. Ο τελευταίος τον αποκαλεί έναν «ανισόρροπο» άνθρωπο που «έχει καταστρέψει πολλές ζωές» και επιδίδεται σε ένα «πολιτικό κυνήγι μαγισσών» εναντίον του
Protagon Team

Κατά τις προηγούμενες δύο δεκαετίες ηγήθηκε (με ανάμεικτα αποτελέσματα) της δίωξης κρατικών αξιωματούχων τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στο εξωτερικό ενώ σήμερα επιβλέπει δύο ξεχωριστές ποινικές έρευνες όσον αφορά τα πεπραγμένα ενός πρώην προέδρου των ΗΠΑ. Για τον Τζακ Σμιθ ο λόγος, τον 54χρονο βετεράνο λειτουργό της αμερικανικής και διεθνούς δικαιοσύνης, ο οποίος εκτελεί χρέη ειδικού εισαγγελέα σε δύο υποθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ.

Ανακοινώνοντας την επιλογή του τον περασμένο Νοέμβριο ο υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Μέρικ Γκάρλαντ τον χαρακτήρισε ως τον καταλληλότερο για να διαχειριστεί αυτές τις υποθέσεις «δικαίως και επειγόντως». Σύμφωνα, όμως, με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζακ Σμιθ είναι ένας «ανισόρροπος» άνθρωπος που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ενός «πολιτικού κυνηγιού μαγισσών» εναντίον του.

Πάντως το γεγονός είναι ότι ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ κατηγορείται από τον Τζακ Σμιθ για σαράντα κακουργήματα σχετικά με την παρακράτηση, μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, απορρήτων εγγράφων. Ο Ντόναλντ Τραμπ κατηγορείται επίσης από τον ειδικό εισαγγελέα και για τις προσπάθειες που κατέβαλε με στόχο την ανατροπή του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του 2020.

Oπως και ο άνθρωπος που διώκει στην παρούσα φάση, ο Σμιθ είναι Νεοϋορκέζος. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ, άρχισε την εισαγγελική του σταδιοδρομία το 1994 ως βοηθός στο γραφείο του περιφερειακού εισαγγελέα του Μανχάταν. Κατά την επόμενη δεκαετία ανέβηκε όλη την κλίμακα της εισαγγελικής ιεραρχίας των ΗΠΑ στο Μπρούκλιν, όπου δίωξε βίαιες συμμορίες και απατεώνες του λευκού κολάρου ενώ ανέλαβε και πολλές υποθέσεις διαφθοράς στο Δημόσιο.

Οπως ανέφερε το Associated Press, κάποτε πέρασε ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο στο διάδρομο μιας πολυκατοικίας, ώστε να πείσει μια γυναίκα να καταθέσει ως μάρτυρας σε μια υπόθεση ενδοοικογενειακής βίας. Την ίδια περίοδο ο Τζακ Σμιθ ανήκε και στην ομάδα των νομικών που είχε αναλάβει την πολύκροτη υπόθεση του Αμπνέρ Λουιμά, ενός μετανάστη από την Αϊτή που είχε δεχτεί βάναυση επίθεση από αστυνομικούς της Νέας Υόρκης, κατάληξη της οποίας ήταν ο βιασμός του άτυχου άνδρα. Σύμφωνα με τους New York Times, ήταν η συμμετοχή σε αυτήν την ομάδα ένας από τους λόγους που διορίστηκε ειδικός εισαγγελέας στις υποθέσεις (δύο από τρεις συνολικά) με κατηγορούμενο τον Ντόναλντ Τραμπ.

Το 2008 ο Τζακ Σμιθ εγκατέλειψε τις ΗΠΑ για να πάει στη Χάγη, στην Ολλανδία, όπου επέβλεψε έρευνες για εγκλήματα πολέμου ως κατώτερος ανακριτής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Επειτα από μία διετία επέστρεψε στις ΗΠΑ, για να αναλάβει καθήκοντα επικεφαλής της μονάδας δημόσιας ακεραιότητας του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, τα στελέχη της οποίας εστιάζονται στη δίωξη ομοσπονδιακών εγκλημάτων όπως η δωροδοκία και η εκλογική απάτη.

Oπως αναφέρει το BBC, σε συνέντευξή του το 2010 ο Σμιθ είχε περιγράψει αυτή την εξέλιξη στην καριέρα του ως εγκατάλειψη «μιας ονειρικής δουλειάς για μια καλύτερη». Αλλά όταν ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα η μονάδα δημόσιας ακεραιότητας του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ανέκαμπτε από μια εισαγγελική καταστροφή, στο πλαίσιο της οποίας μια υποδειγματική ποινική δίωξη είχε απορριφθεί από έναν δικαστή.

Η θητεία του Τζακ Σμιθ άρχισε με την ολοκλήρωση ορισμένων μακροχρόνιων ερευνών για μέλη του Κογκρέσου, στα οποία, όμως, δεν είχαν αποδοθεί κατηγορίες. Υπό την επίβλεψή του ασκήθηκε δίωξη για διαφθορά κατά του Ρεπουμπλικάνου πρώην κυβερνήτη της Βιρτζίνια, Μπομπ Μακντόνελ, σε μια υπόθεση που απορρίφθηκε, όμως, ομόφωνα από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ το 2016. Η μονάδα του άσκησε επίσης δίωξη εναντίον του πρώην υποψηφίου αντιπροέδρου των Δημοκρατικών Τζον Εντουαρντς, αλλά ένα δικαστήριο τον αθώωσε για μία κατηγορία ενώ στη συνέχεια επήλθε ένα νομικό αδιέξοδο με αποτέλεσμα να μην δικαστεί ποτέ ξανά. 

Αναμενόμενα ο Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε να εκμεταλλευτεί αυτά τα περιστατικά, υποστηρίζοντας πως ο Τζακ Σμιθ «έχει καταστρέψει πολλές ζωές», ενώ δεν παρέλειψε να τον κατακρίνει και για την εμπλοκή του σε ένα φορολογικό σκάνδαλο σχετικά με την υποτιθέμενη στόχευση συντηρητικών ομάδων. «Αυτό που έκανε είναι απλώς φρικτό», είπε ο πρώην πρόεδρος στο Breitbart. «Η κατάχρηση εξουσίας είναι πειθαρχικό παράπτωμα», πρόσθεσε.

Ομως ο Τζακ Σμιθ κατά τη διάρκεια της πολυετούς σταδιοδρομίας του είχε και πολλές αξιοσημείωτες επιτυχίες, περιλαμβανομένης και της καταδίκης σε κάθειρξη του προέδρου της πολιτειακής συνέλευσης της Νέας Υόρκης Σέλντον Σίλβερ τον οποίο βάραιναν κατηγορίες για διαφθορά. Επίσης για διαφθορά δίωξε επιτυχώς και τον Ρικ Ρέντσι, έναν πρώην γερουσιαστή των Ρεπουμπλικάνων, οποίος, ωστόσο, στη συνέχεια έλαβε χάρη από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Το 2015 ο Τζακ Σμιθ δέχτηκε μια θέση στην ομοσπονδιακή εισαγγελία του Νάσβιλ (Τενεσί) για να είναι πιο κοντά στην οικογένειά του. Εφυγε το 2017 για μια ιδιωτική εταιρεία υγειονομικής περίθαλψης, αφού δεν ελήφθη υπόψη για μόνιμο διορισμό από την κυβέρνηση Τραμπ. Το 2018 επέστρεψε στη Χάγη, όπου ανέλαβε καθήκοντα γενικού εισαγγελέα του δικαστηρίου για καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου κατά τη σύρραξη στο Κοσσυφοπέδιο τη δεκαετία του 1990. Μάλιστα, όταν ο Γκάρλαντ πρόσφερε στον Σμιθ τη θέση του ειδικού εισαγγελέα στην Ουάσιγκτον, η ομάδα του προετοιμαζόταν για τη δίκη του πρώην προέδρου του Κοσσυφοπεδίου Χασίμ Θάτσι.

Παρότι ήθελε διακαώς να επιστρέψει στο υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, εκείνη την περίοδο ανάρρωνε από μια χειρουργική επέμβαση στο αριστερό του πόδι μετά από ένα ατύχημα με ποδήλατο, με αποτέλεσμα να επιστέψει στην πατρίδα του τον Ιανουάριο του 2021.

Επρόκειτο για τουλάχιστον τον δεύτερο σοβαρό τραυματισμό που έχει υποστεί ενώ έκανε ποδήλατο. Στη δεκαετία του 2000 είχε σπάσει τη λεκάνη του αφού τον χτύπησε ένα φορτηγό. Οντας μανιώδης ποδηλάτης όσο και δρομέας, ο ειδικός εισαγγελέας που ηγείται των ερευνών κατά του Ντόναλντ Τραμπ έχει ολοκληρώσει περισσότερα από 100 τρίαθλα από το 2002 έως σήμερα, εκπροσωπώντας ακόμη και την πατρίδα του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τριάθλου.

Ο φίλος και πρώην συνάδελφός του, δικηγόρος της Νέας Υόρκης Μόου Φόντεμαν, μιλώντας πέρυσι στo CNN, τον είχε περιγράψει ως έναν «κυριολεκτικά παράφρονα» τριαθλητή αλλά και ως έναν από τους «καλύτερους δικηγόρους που έχω δει ποτέ». Αλλοι πρώην συνάδελφοί του αναφέρθηκαν στην τολμηρότητα και την προορατικότητά του ενώ πολλοί θεωρούν πως οι προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να τον κακολογήσει θα αποβούν άκαρπες.

«Εάν ήμουν το είδος του ανθρώπου που εκφοβίζεται [σκεπτόμενος ότι] “ξέρω ότι πρέπει να φέρουμε ενώπιον της δικαιοσύνης αυτή την υπόθεση, ξέρω ότι το άτομο διέπραξε το έγκλημα, αλλά θα μπορούσαμε να χάσουμε, και αυτό θα φαινόταν άσχημο” -θα έβρισκα άλλη δουλειά», είχε πει σε συνέντευξη του στους New York Times το 2010 και το γεγονός αυτό πρέπει σίγουρα να ανησυχεί τον Ντόναλντ Τραμπ.