Τα τεστ που προσφέρουν εκτιμήσεις βάσει ποσοστών για την προέλευση του DNA των πελατών τους δίνουν ώθηση σε μια νέα τάση: άνθρωποι που δεν έχουν άμεση γνώση του γενεαλογικού τους δέντρου εξερευνούν χώρες και περιοχές από τις οποίες κατάγονταν οι πρόγονοί τους.
Επιπλέον, όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC, η άνοδος αυτού του είδους ταξιδιών θεωρείται μια βιώσιμη εναλλακτική λύση απέναντι στον υπερτουρισμό. Ειδικά η ΕΕ, που έχει τα υψηλότερα ποσοστά τουριστών παγκοσμίων, ζητά από τα κράτη-μέλη της να προωθήσουν τον «τουρισμό της κληρονομιάς», που οδηγεί τους επισκέπτες σε αναζήτηση λιγότερο δημοφιλών χωριών και περιοχών, οι οποίες δεν πάσχουν από τη μάστιγα του υπερτουρισμού.
Τα ταξιδιωτικά πρακτορεία που ειδικεύονται σε ταξίδια πολιτιστικής κληρονομιάς και περιηγήσεων γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες προωθούν αυτού του είδους τον τουρισμό εδώ και δεκαετίες, αλλά κάποιες άλλες προσφέρουν τώρα νέους τρόπους διασύνδεσης των επισκεπτών με τους τόπους καταγωγής τους. Το BBC προτείνει τις πέντε χώρες που βοηθούν καλύτερα τους ταξιδιώτες να επιστρέψουν στις ρίζες τους.
Ιταλία
Περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι από όλον τον κόσμο κατάγονται από τη γειτονική μας χώρα, και το ιταλικό υπουργείου Τουρισμού ενθαρρύνει τη διασπορά να επισκεφθεί τον τόπο καταγωγής της. Το 2024 έχει ανακηρυχθεί «Ετος Ιταλικών Ριζών» και ο ιστότοπος Italea προσφέρει στους επισκέπτες πληροφορίες για τις 20 επαρχίες της χώρας, με συμβουλές για να ανακαλύψουν τις οικογενειακές ιστορίες των προγόνων τους.
Οι τουριστικοί πράκτορες έχουν δει εντυπωσιακά αποτελέσματα από αυτές τις πρωτοβουλίες, αν και η ανίχνευση του οικογενειακού ιστορικού στην Ιταλία μπορεί να γίνει αρκετά πολύπλοκη. Πολλοί Ιταλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό στις αρχές του 20ού αιώνα και τα πατρικά τους σπίτια καταστράφηκαν στη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Ωστόσο η Ιταλία έχει διατηρήσει εκτεταμένα αρχεία αστικών και ενοριακών αρχών, που χρονολογούνται από το 1400 και παρέχουν πολλά υποσχόμενες πληροφορίες, οι οποίες συχνά οδηγούν τους επισκέπτες της στον εντοπισμό των εν ζωή συγγενών τους.
Γκάνα
Η χώρα της Δυτικής Αφρικής, κάποτε επίκεντρο του διατλαντικού δουλεμπορίου, καλωσορίζει εδώ και καιρό μέλη της αφρικανικής διασποράς που ενδιαφέρονται να επιστρέψουν στις ρίζες τους. Η άνοδος των τεστ DNA είναι ο μοχλός της τουριστικής ανάπτυξης της χώρας, που στοχεύει σε απογόνους με καταγωγή από την Αφρική, οι οποίοι αναζητούν συγκεκριμένες περιοχές ή εθνοτικές ομάδες από τις οποίες ίσως να προέρχονται οι οικογένειές τους.
Λόγω της ιστορίας της ως βασικό λιμάνι την περίοδο του δουλεμπορίου, η Γκάνα αποτελεί μια σημαντική στάση των ταξιδιωτών που επιχειρούν να επισκεφθούν τους τόπους καταγωγής τους. Μεταξύ 16ου και 18ου αιώνα δεκάδες χιλιάδες σκλάβοι ετησίως περνούσαν από μέρη όπως το κάστρο Ελμίνα –όπου βρίσκονταν τα τελευταία ηπειρωτικά κελιά κράτησης– πριν σταλούν με πλοία στην αμερικανική ήπειρο.
Σήμερα, τουριστικά γραφεία στη Βρετανία και στις ΗΠΑ που διοργανώνουν ταξίδια πολιτιστικής κληρονομιάς προσφέρουν επισκέψεις σε αυτές τις ιστορικές τοποθεσίες, παράλληλα με συναντήσεις με ειδικούς για την εξερεύνηση ιστοριών από συγκεκριμένες εθνοτικές ομάδες, έτσι ώστε οι επισκέπτες να μάθουν για τη μετανάστευση, τα ήθη και τους πολιτισμούς τους.
Σκωτία
Πάνω από 40 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως διαθέτουν κάποιο ποσοστό σκωτσέζικης καταγωγής. Εκατομμύρια επισκέπτες συρρέουν ετησίως στη χώρα για να επανασυνδεθούν με τις ρίζες τους. Το 70% των τουριστών από μακρινές χώρες και περιοχές –Καναδά, ΗΠΑ, Αυστραλία, Ασία– ισχυρίζονται ότι ταυτίζονται με τον τοπικό πολιτισμό από την πρώτη στιγμή που πατούν το πόδι τους στη Σκωτία.
Παράλληλα, η χώρα του Ηνωμένου Βασιλείου δέχεται επισκέπτες που γοητεύονται από τις κέλτικες παραδόσεις των Χάιλαντς, στις οποίες βασίζονται ταινίες και τηλεοπτικές σειρές όπως το δημοφιλέστατο «Outlander». Ειδικά για τους ταξιδιώτες που γνωρίζουν τα ονόματα των προγόνων τους, ο κυβερνητικός ιστότοπος Scotland’s People προσφέρει αρχεία με δυνατότητα αναζήτησης βασισμένης σε ονόματα και χρονολογίες.
Οσοι δεν διαθέτουν περισσότερες πληροφορίες πέρα από το σκωτσέζικο επώνυμό τους, έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν την καταγωγή τους μέσω των κέλτικων φυλών του 19ου αιώνα. Μικρές επιχειρήσεις προσφέρουν ολοκληρωμένες αλφαβητικές λίστες για κάθε φυλή, με βάση τα οικογενειακά εμβλήματα και τα γενεαλογικά δέντρα.
Ινδία
Η ασιατική χώρα διαθέτει τη μεγαλύτερη διασπορά στον κόσμο: περίπου 18 εκατομμύρια γεννημένοι στην Ινδία ζουν στο εξωτερικό. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα το Pravasi Bharatiya Express, ένα ολοκαίνουργιο τουριστικό τρένο ειδικά για όσους έχουν ινδική καταγωγή και είναι από 45 έως 60 ετών.
Παρότι το τρένο έχει χωρητικότητα μόνο 156 επιβατών, το ταξίδι των τριών εβδομάδων –που θα εγκαινιαστεί τον Ιανουάριο του 2025– θα καλύψει σημαντικά τουριστικά και θρησκευτικά αξιοθέατα σε όλη τη χώρα. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να στείλουν αιτήσεις στην ινδική κυβέρνηση, η οποία θα καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του κόστους για όσους επιλεγούν.
Αυτού του είδους οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχιστούν, καθώς η χώρα εστιάζει στην προώθηση της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Παράλληλα, παρατηρείται μια αύξηση στον αριθμό των Ινδοαμερικανών που επιστρέφουν στη χώρα για να δουν φίλους και μακρινούς συγγενείς, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα ταξίδια καταγωγής θα συνεχίσουν να αποτελούν κινητήρια δύναμη για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας.
ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς, ως πρώην βρετανικές αποικίες, κατοικήθηκαν από ευρωπαίους μετανάστες. Μόνο που αυτό έγινε εις βάρος των αυτόχθονων ιθαγενών τους. Διωκόμενοι, λοιπόν, από τα πάτρια εδάφη τους, πολλοί δεν είχαν άλλη επιλογή από τη μετανάστευση.
Στις μέρες μας, πολλά αμερικανικά τουριστικά πρακτορεία κάνουν σημαντικές προσπάθειες να προσελκύσουν απογόνους αυτών των μεταναστών, συνεργαζόμενοι με τοπικούς ιθαγενείς ηγέτες, ώστε να διατηρήσουν και να μοιραστούν τη σημαντική ιστορία τους με εκτοπισμένους απογόνους και άλλους επισκέπτες αυτών των περιοχών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ινδιάνοι του Εθνους Μασκόγκι, που εκδιώχθηκαν από την Πολιτεία (τότε περιοχή) της Οκλαχόμα το 1830. Τώρα οι απόγονοί τους επιστρέφουν στα εδάφη των προγόνων τους από το εξωτερικό, όχι απλώς ως επισκέπτες, αλλά και ως ενεργά συμμετέχοντες σε πρωτοβουλίες ανοικοδόμησης και εορτασμών της πόλης Μακόν, κάποτε πρωτεύουσας του έθνους τους.