Ποιες είναι οι προσδοκίες για τη φετινή σεζόν; Να κεφαλαιοποιήσει όσο το δυνατόν τη συσσωρευμένη επιθυμία του κόσμου για ταξίδι. Σε επίπεδο υπολογισμών, αυτή η κεφαλαιοποίηση στοχεύει σε ποσοστό από 40% και έως 50% – στο πιο φιλόδοξο σενάριο – των εσόδων του 2019.
Πώς; Θα εξαρτηθεί από το ποια θα είναι η εκκίνηση και πόσο ομαλή θα είναι η εξέλιξη.
14 Μαΐου. Το άνοιγμα του τουρισμού. Και η άρση των περιορισμών στην κινητικότητα των ελλήνων πολιτών.
Η επιθυμία για ταξίδι είναι έντονη. «Κλειδωμένη» μέχρι σήμερα στους περιορισμούς για την αντιμετώπιση της Covid. Δύο είναι οι βασικές παράμετροι που θα την «ξεκλειδώσουν»: η επιδημιολογική εικόνα της χώρας και η πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος. Το δεύτερο προχωρά με εντατικούς ρυθμούς, καθώς τον Μάιο αναμένεται να ξεπεραστούν τα πέντε εκατομμύρια εμβολιασμοί και έως τα τέλη Ιουνίου να γίνουν αλλά τέσσερα εκατομμύρια. Οι ελπίδες είναι βάσιμες ότι έτσι θα βελτιωθεί το πρώτο. Ο συνδυασμός των δύο παραμέτρων εκτιμάται ότι θα δώσει και το «πράσινο» φως στις κρατήσεις, μέσα από την άρση των περιορισμών και κυρίως της καραντίνας σε όσους ταξιδιώτες επιστρέφουν στις χώρες τους.
Ηνωμένο Βασίλειο, Ισραήλ και ΗΠΑ έδειξαν ότι το εντατικό εμβολιαστικό πρόγραμμα έφερε αποτελέσματα και είναι αγορές έτοιμες να ταξιδέψουν. Το Ισραήλ έχει ξεκινήσει ήδη, ωστόσο οι αριθμοί είναι μικροί.
Από τις ΗΠΑ εννέα είναι οι απευθείας πτήσεις που έχουν προγραμματιστεί από τις Delta, American Airlines, United Airlines με αυξημένη ημερήσια και εβδομαδιαία συχνότητα.
Πέρα από τον προγραμματισμό των πτήσεων, εφέτος ζητούμενο και προτιμητέο είναι οι συνδέσεις απευθείας σε παραθεριστικούς προορισμούς, απαλείφοντας τον ενδιάμεσο σταθμό. Κάτι που ήδη οι αεροπορικές εταιρίες, όπως και η ελληνική Aegean, έχουν προβλέψει. Η Aegean μάλιστα, σε συνεργασία με τον ΕΟΤ, προχώρησε σε μια διαφημιστική καμπάνια «Sunshine Discount» σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες, με εκπτώσεις και κίνητρο τη διαφορά θερμοκρασίας για την ενίσχυση της θέσης της χώρας στον ανταγωνισμό.
Οι προκρατήσεις δεν είναι το χαρακτηριστικό των φετινών διακοπών. Αντίθετα, η εικόνα θα διαμορφωθεί την «τελευταία στιγμή» με κρατήσεις που θα κριθούν από τα αντίστοιχα δεδομένα. Ολα συγκλίνουν ότι σε έναν μήνα η εικόνα θα είναι πιο ξεκάθαρη και βελτιωμένη. Γι’ αυτό και πολύ μικρό ποσοστό ξενοδοχείων, έως 20% με βάση τις εκτιμήσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) θα λειτουργήσει μέσα στον Μάιο, προσδοκώντας καλύτερες πληρότητες προς τα τέλη Ιουνίου.
Καταλύτης σε αυτό θα είναι η βρετανική αγορά. Η δεύτερη μεγαλύτερη σε δυναμικότητα για την Ελλάδα. Η συμπεριφορά της θα εξαρτηθεί από το πότε θα δοθεί το «πράσινο» φως. Μια και στην πρόσφατη κατάταξη «σηματοδότη» για τα ταξίδια αναψυχής που επιτρέπονται από τις 17 Μαΐου, η Ελλάδα, όπως και οι περισσότερες χώρες-προορισμοί τοποθετήθηκε στην πορτοκαλί λίστα. Ο μόνος δημοφιλής προορισμός διακοπών που ταξινομήθηκε «πράσινος» είναι η Πορτογαλία, καθώς έχει τον χαμηλότερο αριθμό ημερήσιων κρουσμάτων covid στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Για τους υπόλοιπους, αυτό σημαίνει δεκαήμερη καραντίνα στην επιστροφή, με επιπλέον τεστ PCR.
Με την αναθεώρηση της λίστας να αναμένεται στις 31 Μαΐου (για να ισχύσει από τις 7 Ιουνίου) οι εκτιμήσεις, όπως και οι επαφές του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη, συντείνουν στο ότι τότε η χώρα θα μετακινηθεί στο πράσινο και η ροή των βρετανών τουριστών θα αποκατασταθεί. Αυτό όμως υπολογίζεται μετά τα μέσα και από τα τέλη του επόμενου μήνα.
Στη Γερμανία, όπου μετέβη επίσης ο υπουργός για συναντήσεις με αξιωματούχους και στελέχη τουριστικών οργανισμών, εξετάζεται η άρση της υποχρεωτικής καραντίνας από τα μέσα Ιουνίου.
Σε θεσμικό επίπεδο, το Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό θα διευκολύνει τις μετακινήσεις των Ευρωπαίων με ασφάλεια και χωρίς καραντίνα, με τον έλληνα Πρωθυπουργό να εκφράζει ελπίδες για τη δυνατότητα άμεσης διαθεσιμότητάς του και νωρίτερα από τα τέλη Ιουνίου.
Την επιτάχυνση των εμβολιασμών για την ομαλή εξέλιξη της τουριστικής περιόδου, αλλά και θετικό πρόσημο στην επιδημιολογική εικόνα της χώρας στο εσωτερικό και το εξωτερικό, αναμένεται να δώσει η επιχείρηση «Γαλάζια Ελευθερία», που ανακοινώθηκε την Τρίτη 11 Μαΐου, για τον εμβολιασμό των κατοίκων άνω των 18 ετών, σε όλα τα νησιά (εκτός της Κρήτης) μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Ενώ τη Τετάρτη και την Πέμπτη ξεδιπλώνεται όλο το φάσμα των μετακινήσεων και των πρωτοκόλλων για το ασφαλές τουριστικό άνοιγμα της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, η εκκίνηση του τουρισμού αποτελεί μονόδρομο για τις χώρες της Μεσογείου των οποίων το ΑΕΠ τροφοδοτείται από αυτόν, όπως και για τους κρίκους της αγοράς, Tour Operators, αεροπορικές, ξενοδοχειακές αλυσίδες και επιχειρήσεις.
Τα αποτελέσματα της TUI για το πρώτο εξάμηνο του 2021 το δείχνουν: έσοδα 716 εκατ. ευρώ από 6,6 δισ. ευρώ το 2020 και ζημίες 1,5 δισ. ευρώ εξαιτίας των ταξιδιωτικών περιορισμών της πανδημίας.
Την ίδια ώρα ο ταξιδιωτικός οργανισμός εκφράζει έντονη αισιοδοξία για το φετινό καλοκαίρι με τον διευθύνοντα σύμβουλο Φριτς Γιούσεν να επισημαίνει την επιθυμία 70% των ταξιδιωτών – που ρωτήθηκαν – να ταξιδέψουν και την προτίμηση σε προορισμούς της Ελλάδας και της Ισπανίας (Κανάρια, Βαλεαρίδες). Οδηγός για την αισιοδοξία είναι οι εντατικοί εμβολιασμοί στην προσπάθεια αναχαίτισης των κρουσμάτων.
«Η Αγγλία προσφέρει ιδιαίτερα δυνατότητες όταν ανοίξουν και εκεί νέοι ταξιδιωτικοί διάδρομοι στη νότια Ευρώπη τις επόμενες εβδομάδες. Η έννοια της ελευθερίας και της ευθύνης, οι δοκιμές, ο εμβολιασμός και τα αποτελεσματικά υγειονομικά πρωτόκολλα αποτελούν τη βάση για ασφαλείς διακοπές το 2021», δήλωσε ο κ. Γιούσεν.
Η TUI έχει πουλήσει ήδη 2,6 εκατ. πακέτα διακοπών για τη σεζόν, 69% λιγότερα από το 2019, αλλά με τιμές 22% υψηλότερες λόγω του μεγάλου ποσοστού σε all inclusive.
Τα μάτια όλων λοιπόν είναι στραμμένα στη Βρετανία, μετά το επιτυχημένο πρόγραμμα εμβολιασμού – με 67,6% του συνολικού πληθυσμού να έχει λάβει την 1η δόση και 34,3% του συνολικού πληθυσμού τη 2η – και την κυβέρνηση να καταφέρνει να μειώσει το επίπεδο των κρουσμάτων, σοβαρών ασθενειών, νοσηλείας και, στις χειρότερες περιπτώσεις, θανάτων.
Στα εγκαίνια του «φωτεινού σηματοδότη», από τις 17 Μαΐου πολύ λίγες χώρες ταξινομήθηκαν ως πράσινες. «Εχοντας υπόψη όλα τα καλά δεδομένα», η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «είναι πολύ προσεκτική σχετικά με το άνοιγμα των διεθνών ταξιδιών αναψυχής» και «ανησυχεί για νέες μεταλλάξεις», λέει η Τζάνετ Στίμπσον, γενική διευθύντρια του Crete Escapes, ενός βρετανικού πρακτορείου ενοικίασης παραθεριστικών κατοικιών στην Κρήτη.
«Μερικοί είναι διατεθειμένοι να ταξιδέψουν στην Ελλάδα, παρότι είναι μια χαρακτηρισμένη ως «πορτοκαλί» χώρα, αλλά αντιμετωπίζουν την ταλαιπωρία του να μπουν σε καραντίνα για δέκα ημέρες στην επιστροφή τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με επιπλέον κόστος σε σχέση με τα τεστ PCR τις ημέρες «2» και «8» από την καραντίνα τους. Πολλοί ταξιδιωτικοί πράκτορες και αεροπορικές εταιρείες διαπραγματεύτηκαν μειωμένες τιμές με εργαστήρια,, αλλά παρ’ όλα αυτά το κόστος των τεστ εξακολουθεί να είναι σημαντικό», εξηγεί. Η ίδια θα ταξιδέψει στην Ελλάδα, έχοντας κάνει κράτηση για τεστ «μέσω της ιστοσελίδας της Ryanair σε μειωμένη τιμή 60 στερλίνες ανά τεστ (η κανονική τιμή είναι 120 στερλίνες). Απαιτούνται τέσσερις δοκιμές για την επιστροφή, δυο δοκιμές x δύο άτομα. Το συνολικό επιπλέον κόστος είναι συνεπώς 240 στερλίνες».
Ομως «πολλοί άνθρωποι απλώς δεν μπορούν να μπουν σε καραντίνα, επειδή οι δουλειές τους δεν θα τους επιτρέψουν να απομονωθούν στο σπίτι ή/και το κόστος των εξετάσεων είναι απαγορευτικό», γι’ αυτό και ακυρώνουν τις κρατήσεις τους.
«Ελπίζουμε ότι η Ελλάδα θα επιταχύνει το πρόγραμμα εμβολιασμού της, θα περιορίσει τα κρούσματα και θα ανακηρυχθεί μια «πράσινη» χώρα το συντομότερο δυνατό. Τουλάχιστον δεν απαιτείται αυτοαπομόνωση για αφίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο από μια «πράσινη» χώρα, αλλά τεστ PCR την ημέρα «2» μετά την άφιξη. Σε μια τετραμελή οικογένεια, θα προσθέσει 240 στερλίνες στο κόστος των διακοπών τους». Το κόστος των τεστ θα είναι ένα ζήτημα, ακόμα και στη συνέχεια, στην περίοδο αιχμής του Ιουλίου και του Αυγούστου, ειδικά για οικογένειες. Κάποιους ίσως τους αποτρέψει «να κάνουν διακοπές έξω από το Ηνωμένο Βασίλειο φέτος», υποστηρίζει.
Η ίδια σημειώνει ωστόσο ότι αν και οι πρώτοι μήνες της σεζόν δεν φαίνονται πολύ «ρόδινοι» για ταξίδια από το Ηνωμένο Βασίλειο, «βλέπουμε μια αύξηση στο ενδιαφέρον για τον Αύγουστο και μετά και αναμένουμε ότι τα ταξίδια του Οκτωβρίου θα είναι σε επίπεδα που δεν έχουμε δει για αρκετά χρόνια».
Την ένταση της κίνησης και στη «χαμηλή» περίοδο επισημαίνουν και ταξιδιωτικοί οργανισμοί, όπως η TUI, καθώς όσοι διστάζουν, ακυρώνουν ή δεν μπορούν ακόμα να ταξιδέψουν, βλέπουν με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τους μήνες του φθινοπώρου έως και τον Νοέμβριο.
Κινητικότητα προς την κανονικότητα;
Πώς ορίζεται η κανονικότητα; Διαφορετικά σε κάθε γενιά.
Σήμερα;
Ως «μια κανονικότητα η οποία ταράζεται πολύ πιο εύκολα», είπε η Μάργκαρετ ΜακΜίλαν καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο σε μία από τις εναρκτήριες συζητήσεις του 6ου Φόρουμ των Δελφών.
Είναι καλό να το γνωρίζουμε.