Θα μπορούσες να πεις ότι ο διαγωνισμός Concosro d’Eleganza Villa d’Este 2023 είναι καπιταλισμός στην πιο άρτια αισθητικά μορφή του. Μια πασαρέλα που ξεκίνησε το 1929 συγκεντρώνοντας την αφρόκρεμα κλασικών, βίντατζ και σπάνιων αυτοκινήτων, υψηλούς προσκεκλημένους και αμύθητα ποσά επένδυσης σε τετράτροχα που αποτελούν το όνειρο επενδυτών και αφοσιωμένων θιασωτών του «χώρου».
Στη Villa d’Este δεν βλέπεις φως και μπαίνεις. Οι προσκλήσεις είναι ακριβοθώρητες, το περιβάλλον όσο πιο κλασάτο μπορεί να είναι στη γειτονιά του Κλούνεϊ (που, ως γνωστόν, εκεί φρόντισε να έχει την προσωπική του βίλα) και το όλο σκηνικό είναι αψεγάδιαστο για τους έχοντες. Οχι πως η αισθητική ατμόσφαιρα στο Κόμο περίμενε τον Τζορτζ για να αναδειχθεί – το αντίστροφο έχει συμβεί ιστορικά. Εδώ θα μπορούσε να είναι το φυσικό ντεκόρ για την ομώνυμη ταινία περί μπουρζουαζίας του Λουίς Μπουνιουέλ.
Φέτος, το ψιλόβροχο έπεσε αλλά δεν κατάφερε να διαταράξει τη χλιδή ή τετράτροχα που κουβαλούν τόνους Ιστορίας και ομορφιάς, όπως και την καλή διάθεση συμμετεχόντων και προσκεκλημένων. Είναι παλιό το κρασί, μουχλιασμένο το τυρί και αρχαίο το αμάξι, κατά παράφραση του γνωστού ρητού που αναφέρεται στην αίγλη του πανάκριβου. Ακόμα και το ίδιο το οίκημα είναι ηλικίας 450 ετών, τι να πεις; Αυτές είναι, λοιπόν, οι δέκα (από τις συνολικά 52) πιο εντυπωσιακές παρουσίες στο φετινό Concorso – δεν μιλάμε για γυναίκες.
▪ 1928 Rolls-Royce Sports Phantom Prototype Experimental
Μπορεί η Rolls να έχει ταυτιστεί με την απόλυτη πολυτέλεια, ωστόσο, κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής της ως εταιρεία είχε και αγωνιστικές προθέσεις. Η συγκεκριμένη είχε στόχο να «σπάσει» το φράγμα των 100 μιλίων (περί τα 160 χλμ./ώρα). Η συγκεκριμένη που εμφανίστηκε στο Concorso, με τον κωδικό 17EX, είναι σε μπλε, ακριβέστερα σε Sax Blue, αποτίοντας φόρο τιμής στον σερ Μάλκολμ Κάμπελ και τη θρυλική Blue Bird με την οποία κατέκτησε το παγκόσμιο ρεκόρ της εποχής.
Κινητήρας με χωρητικότητα 7,8 λίτρων, ένα από τα μόλις τρία δείγματα που άλλαξε χέρια, σε κατάσταση ορίτζιναλ, χωρίς καμία μετατροπή. Το 1928 η Rolls-Royce Sports Phantom Prototype Experimental είχε παραδοθεί σε έναν 33χρονο μαχαραγιά και παρέμεινε για χρόνια, μέχρι το 1976, στην ιδιοκτησία άλλων δύο μαχαραγιάδων.
▪ 1935 SJ Speedster Gurney Nutting
Το αυτοκίνητο που έφερε στο σπίτι του ιδιοκτήτη του, Μπιλ Λίονς, το επίζηλο τρόπαιο Best of Show. Πρόκειται για το τελευταίο αντίτυπο από τα μόλις 36 που είχαν κατασκευαστεί στο «ατελιέ» του Τζον Γκούρνει, στο Λονδίνο. Το αυτοκίνητο επίσης είχε αγοραστεί από έναν 28χρονο μαχαραγιά, ο οποίος το είχε επί χρόνια στο κτήμα του στην Καλιφόρνια, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν καταστροφή του από πιθανή ιαπωνική εισβολή. Οταν τα πνεύματα ηρέμησαν, η Duesenberg μεταφέρθηκε στην πατρίδα του. Στη συνέχεια, το 1959, η κούκλα σε πορτοκαλί και μαύρο βρήκε ξανά τον δρόμο της προς ΗΠΑ μεριά, στα χέρια πλέον του συλλέκτη Ουίλιαμ Λίον, ο οποίος βρέθηκε στην πασαρέλα της Villa d’Este μετά της συζύγου και κόρης αυτού.
▪ 1938 Delahaye 145 Coupé Chapron
Η ιστορία των Concours –και η κουβέντα δεν αφορά μόνο ό,τι διαδραματίζεται στο Κόμο, αλλά και στην Καλιφόρνια– έχει αποδείξει ότι δεν υπάρχει διαγωνισμός κορυφαίου επιπέδου χωρίς μια Delahaye στο ταμπλό των συμμετοχών. Η συγκεκριμένη κατέκτησε το βραβείο Best in Class. Η 145 Coupé Chapron είχε κατασκευαστεί ως ένα από τα τέσσερα αγωνιστικά αυτοκίνητα, με στόχο να συμμετέχει σε διεθνείς αγώνες.
Μετά τα χρόνια του πολέμου, ο Aνρί Σαπρόν μετέτρεψε την αγωνιστική μηχανή σε ένα κομψό αθλητικό κουπέ. Στη συνέχεια το αυτοκίνητο μετακόμισε στις ΗΠΑ, όπου ένας ιδιοκτήτης εντόπισε τον αρχικό κινητήρα του, V12, και τον τοποθέτησε ξανά. Αυτό το εκπληκτικό αυτοκίνητο βρίσκεται υπό τη διαχείριση των Peter and Merle Mullin από το 2003 και, αν σας φέρει ο δρόμος προς το Οξναρντ, στις νότιες ακτές της Καλιφόρνιας, μπορείτε να το δείτε στο Mullin Automotive Museum.
▪ 1953 Cadillac Series 62 Ghia
Το αυτοκίνητο που μιξάρει δύο διαφορετικών καταβολών κουλτούρες, αυτή των μεγάλων αμερικανικών κουπέ και της επιρροής της ιταλικής σχολής, συγκεκριμένα της καροσερία Ghia και των ντιζάινερ Φελίτσε Μάριο Μποάνο και Λουίτζι Σεγκρέ. Χαρακτηριστικά του, το διαιρούμενο πίσω παρμπρίζ, οι αεροναυπηγικές λεπτομέρειες και το μακρύ καπό με τον μικρό εμπρόσθιο πρόβολο. Μόλις δύο τέτοια υπάρχουν στον πλανήτη, με το ένα εξ αυτών να ανήκε κάποτε στη Ρίτα Χέιγουορθ, χωρίς να είναι γνωστό αν αυτό που εμφανίστηκε στη Villa d’Este ήταν της μεγάλης σταρ του Χόλιγουντ.
▪ 1962 Ferrari 250 GTO
Γίνεται concours χωρίς μία GTO; Το ιερό δισκοπότηρο επενδυτών και εξαιρετικά εύπορων enthusiasts δεν είναι απλώς ένα συλλεκτικό αντικείμενο πόθου, λόγω της σπανιότητας (μόλις 36 «κομμάτια» κατασκευάστηκαν) αλλά και του συνδυασμού του χαρακτήρα της. Η Ferrari 250 GTO κυριάρχησε επί δεκαετίες στο motorsport και αυτή η αγωνιστική αύρα συμπαρασύρει μαζί της και τις τιμές.
Η συγκεκριμένη, παραδόξως για Ferrari σε Silver Metallic, συμμετείχε το 1963 στον 24ωρο αγώνα αντοχής Le Mans, στη Γαλλία, και είχε κατακτήσει την τέταρτη θέση. Κάτω από το εμπρός καπό ο μουσικός τρίλιτρος V12 με τα έξι διπλά καρμπιρατέρ της Weber να κελαϊδούν. Στο αμάξωμα υπάρχουν τα ίδια αυτοκόλλητα με τα οποία συμμετείχε στο Le Mans, ενώ είχε συχνή παρουσία σε ανάλογες διοργανώσεις.
▪ 1968 Ford GT40
Το αυτοκίνητο που προκάλεσε τη διαμάχη μεταξύ του Χένρι Φορντ του Β’ και του Εντσο Φεράρι, αυτό που έγινε ταινία και που αποτελεί έναν ζωντανό μύθο της αυτοκίνησης. Οπως λέει και ο κωδικός της, το συνολικό ύψος του GT40 είναι μόλις 40 ίντσες από το έδαφος – κυριολεκτικά σέρνεται στην άσφαλτο. Το εν λόγω φέρει μαζί του και όλη την αγωνιστική αύρα, καθώς είναι το αυτοκίνητο που κέρδισε, όχι μία αλλά δύο φορές, την επική μάχη με τις Ferrari στο Le Mans. Την πρώτη φορά, το 1968, με τον Πέδρο Ροντρίγκες, και την επόμενη με τον Τζάκι Ιξ. Σταθερά στα χρώματα της Gulf και χαραγμένο τον αριθμό σασί No.1075. Θρύλος του motorsport στις όχθες της λίμνης.
▪ 1970 Porsche 917K
Το μεγάλο μυαλό πίσω από την επιτυχία της Porsche, αλλά και γενικότερα του γκρουπ της VW, ο Φέρντιναντ Πίεχ, μπορεί να μας άφησε χρόνους σχετικά πρόσφατα, το 2019, μαζί όμως άφησε και την παρακαταθήκη της 917. Φοβιστικά γρήγορη, ανερυθρίαστα φιλόδοξη (ο Πίεχ δεν ήθελε τίποτα λιγότερο από το παγκόσμιο πρωτάθλημα στην κατηγορία και νίκες στο Le Mans), τεχνολογικά προηγμένη.
Ο συνήθης ύποπτος επί των μηχανολογικών Χανς Μέζγκερ, ο άνθρωπος του οποίου το πνεύμα κινούνταν ακόμη στις σύγχρονες 911 GT3 και Turbo μέχρι πριν μερικά χρόνια, ανέλαβε το δύσκολο έργο να ενώσει δύο εξακύλινδρους, να φτιάξει ένα δωδεκακύλινδρο και να το στουμπώσει στο κέντρο του πανάλαφρου αμαξώματος. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία, μαζί με έναν τεράστιο υπερτροφοδότη, ίσα-ίσα για να κάνει το τέρας να καταπίνει τα χιλιόμετρα και να σπάει ρεκόρ ταχύτητας.
▪ 1979 Porsche 935
O ιδιοκτήτης αυτής της slant-nose, δηλαδή χωρίς τα χαρακτηριστικά στρογγυλά φώτα των 911, έκανε πολύ θόρυβο μπαίνοντας στον χώρο της Villa d’Este. Οπως και τάραξε τα γαλήνια νερά της όμορης λίμνης κάνοντας ακροβατικά με το αμφίβιο αεροπλάνο του, ένα Grumman HU-16 Albatross. Γενικώς, δύσκολο να περάσεις απαρατήρητος με αυτόν τον εξοπλισμό (sic), ωστόσο η 935, με τα φαρδιά καπούλια, το γιγαντιαίο whale tail που παρέπεμπε σε ουρά φάλαινας και το βιογραφικό ενός Χέρλι Χέιγουοντ να κερδίζει στο μπάκετ της συγκεκριμένης αγώνες στο Πρωτάθλημα Αντοχής, δεν χρειάζεται επιπλέον πουσάρισμα εικόνας. Το έχει ήδη.
▪ 1971 Citroën SM Espace Heuliez
Γαλλικό σώμα (βλ. αμάξωμα), ιταλική ψυχή (βλ. κινητήρας) για αυτή την υπέροχη Citroën Maserati που, ακόμα και τώρα, μισό και πλέον αιώνα μετά το λανσάρισμά της, συνεχίζει να δείχνει προφητικά φουτουριστική. Σπάνια στιγμή της αυτοκίνησης, κλασάτη, γρήγορη, μαγικό χαλί και, ειδικά εδώ, με τη διαμόρφωση της οροφής από τους μάστορες της γαλλικής Heuliez – κάτι σε σχήμα targa σε συνδυασμό με ένα ευάερο κόκπιτ χάρη στην απουσία μεσαίας κολώνας.
Η πρόταση είχε γίνει στην επίσημη Citroën, να περάσει δηλαδή κανονικά ως εκδοχή αμαξώματος, η γαλλική εταιρεία δεν είπε το «ναι», και έτσι η συγκεκριμένη, η Espace Heuliez, διατηρήθηκε ως κόνσεπτ. Μέχρι και 11 χρόνια πριν, ο ίδιος ο ιδιοκτήτης της Heuliez κατείχε το σπάνιο δείγμα. Το 2018 άλλαξε χέρια, με τον τωρινό ιδιοκτήτη της να είναι αυτός που την παρουσίασε στο φετινό Concorso στη Villa d’Este.
▪ 1998 Porsche 911 GT1
Αλλο ένα δείγμα της ευφυίας του Χανς Μέζγκερ, η πρωταγωνίστρια της κατηγορίας GT1, ένα από τα 25 μόλις αντίτυπα που χρειαζόταν η Porsche για να περάσει την ομολογκασιόν. Αερόψυκτη, δύο τουρμπίνες, έξι κύλινδροι, εν προκειμένω, στο Polar Silver Metallic. Καθαρόαιμος λύκος σε πολιτικό ένδυμα.
