Το 2016, ο Mπενιαμίν Νετανιάχου είχε δηλώσει σε δημοσιογράφο ότι θα ήθελε να τον θυμούνται στη χώρα του, «ως τον προστάτη του Ισραήλ. Αυτό είναι αρκετό για μένα».
Ο μακροβιότερος ισραηλινός πρωθυπουργός χρησιμοποιούσε αυτή την φράση για περισσότερο από μια δεκαετία, στα αγγλικά και στα εβραϊκά.
Αυτό έλεγε στον ισραηλινό λαό και με αυτό το επιχείρημα κέρδιζε τις εκλογές, κι ας ήταν κατηγορούμενος για διαφθορά.
Μπορεί να μη με συμπαθείτε και να μην με εμπιστεύεστε, αλλά μόνο εγώ μπορώ να σας κρατήσω ασφαλείς, ήταν σαν να έλεγε στους ψηφοφόρους, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Atlantic, Γιαΐρ Ρόζενμπεργκ.
«Η ικανότητα του να εντοπίζει τον κίνδυνο εκ των προτέρων και να προετοιμάζεται γι’ αυτόν, είναι η δοκιμασία της λειτουργίας ενός οργανισμού», είπε κάποτε ο Νετανιάχου σε ισραηλινό talk show. «Το εβραϊκό έθνος δεν διέπρεψε ποτέ στο να προβλέπει τον κίνδυνο. Εκπλαγήκαμε ξανά και ξανά -και η τελευταία φορά ήταν η πιο φρικτή. Αυτό δεν θα συμβεί υπό την ηγεσία μου», είχε πει τότε και κατέληξε, χειροκροτούμενος: «Αυτό είναι που περιμένει το κράτος του Ισραήλ από μένα και αυτό θα κάνω».
Η 7η Οκτωβρίου, η χειρότερη ημέρα για τους Εβραίους μετά το Ολοκαύτωμα και η χειρότερη ημέρα στην ιστορία του ισραηλινού κράτους, διέλυσε το επιχείρημα του Νετανιάχου με τον πιο τραγικό τρόπο.
Ο μύθος που καλλιέργησε επιμελώς για την ηγεσία του, κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα και ο ισραηλινός πρωθυπουργός θα μείνει για πάντα στην Ιστορία του Ισραήλ ως ο υπεύθυνος για την μεγαλύτερη αποτυχία του συστήματος ασφαλείας της χώρας. Δεν θα εκλεγεί ποτέ ξανά πρωθυπουργός, τονίζει το Atlantic.
Η θηριωδία της Χαμάς σε ισραηλινό έδαφος, εναντίον κατοίκων του Ισραήλ, στόχευσε τον ίδιο τον λόγο ίδρυσης του κράτους.
Η σφαγή της Χαμάς έχει παρομοιαστεί από πολλούς με την 11η Σεπτεμβρίου. Αλλά για τους Ισραηλινούς, σημειώνει ο Ρόζενμπεργκ, ο υπαρξιακός της αντίκτυπος είναι πολύ μεγαλύτερος. Στην περίπτωση των ΗΠΑ, η χώρα συσπειρώθηκε πίσω από τον Τζορτζ Μπους, τον οποίο οι ψηφοφόροι συγχώρησαν διότι δεν είχε προβλέψει την επίθεση της Αλ Κάιντα σε αμερικανικό έδαφος.
Αλλά δεν μπορεί να συμβεί το ίδιο στο Ισραήλ, μία χώρα που ιδρύθηκε ακριβώς επειδή ο εβραϊκός λαός βίωσε επί αιώνες καταστροφικές επιθέσεις και το ισραηλινό κράτος είχε θέσει ως ιδρυτικό του σκοπό να αποτρέψει ένα νέο πογκρόμ.
Ομως, τις δύο τελευταίες εβδομάδες, τονίζει το Atlantic, ο ισραηλινός λαός έπεσε θύμα μίας τρομοκρατικής επίθεσης που θυμίζει τα χειρότερα τραύματα της εβραϊκής ιστορίας: γονείς που σκοτώνονται μπροστά στα μάτια των παιδιών τους, παιδιά που σφάζονται μπροστά στα μάτια των γονιών τους, οικογένειες που καίγονται ζωντανές, τρομοκρατημένοι νέοι που κρύβονται στους θάμνους ενώ τους κυκλώνουν διμοιρίες θανάτου.
«Είμαι παιδί επιζώντων του Ολοκαυτώματος», δήλωσε χαρακτηριστικά μια Ισραηλινή στους δημοσιογράφους. «Μεγάλωσα ακούγοντας ιστορίες για τα στρατόπεδα. Νόμιζα ότι αυτές ήταν οι χειρότερες ιστορίες. Αλλά αυτές οι ιστορίες είναι χειρότερες. Και νομίζω ότι αυτό είναι το πιο δύσκολο πράγμα για μένα. Ποτέ δεν πίστευα ότι θα ζούσα για να δω κάτι χειρότερο από τις ιστορίες με τις οποίες μεγάλωσα».
Οι Αμερικανοί δεν μπορούσαν να φανταστούν μια συντονισμένη επίθεση εναντίον αμάχων με πολλά θύματα, αλλά οι Ισραηλινοί το φαντάζονταν κάθε μέρα. Ο Νετανιάχου όμως, τους έλεγε ότι όσο εκείνος ήταν επικεφαλής, δεν θα έπρεπε να ανησυχούν. Ηταν ένα ψέμα επικών διαστάσεων, τονίζει ο αμερικανός συντάκτης.
Οι Ισραηλινοί δεν συγχωρούν τις αποτυχίες σε όσους δεν μπορούν να τους προστατέψουν. Η Γκόλντα Μέιρ εγκατέλειψε την πολιτική μετά την πανωλεθρία του πολέμου του Γιομ Κιπούρ το 1973, στον οποίο το Ισραήλ έχασε σχεδόν 3.000 στρατιώτες μετά από συντονισμένη αιφνιδιαστική επίθεση της Συρίας και της Αιγύπτου.
Αλλά αυτό που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου 2023 ήταν χειρότερο από αυτό που συνέβη στις 6 Οκτωβρίου 1973. Η Μέιρ έχασε στρατιώτες -ανθρώπους που είχαν θέσει σκόπιμα τη ζωή τους σε κίνδυνο. Ο Νετανιάχου έχασε πολίτες -τους ανθρώπους που το κράτος και οι στρατιώτες του υποτίθεται ότι θα προστάτευαν, σημειώνει χαρακτηριστικά το Atlantic.
Οι δημοσκοπήσεις αντικατοπτρίζουν την οργή της κοινής γνώμης. Μετά τη σφαγή της Χαμάς, οι Ισραηλινοί συσπειρώθηκαν γύρω από τη σημαία, αλλά όχι γύρω από τον Νετανιάχου. Σε μια έρευνα σε Εβραίους Ισραηλινούς, το 86% των ερωτηθέντων -συμπεριλαμβανομένου του 79% των υποστηρικτών της κυβέρνησης- δήλωσε ότι η καταστροφική επίθεση από τη Γάζα ήταν αποτυχία της ηγεσίας της χώρας. Το 56% δήλωσε ότι ο Νετανιάχου θα πρέπει να παραιτηθεί μετά το τέλος του τρέχοντος πολέμου.
Οι εκλογικές δημοσκοπήσεις είναι ακόμη πιο δυσοίωνες για τον πρωθυπουργό. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα, ο σημερινός δεξιός-ακροδεξιός συνασπισμός συρρικνώνεται σε μόλις 42 έδρες από τις 120, έναντι 78 της αντιπολίτευσης -μια εκπληκτική κατάρρευση. Μόνο το 29% των ψηφοφόρων θεωρούν ότι ο Νετανιάχου εξακολουθεί να είναι κατάλληλος για πρωθυπουργός.
Αυτή η οργή έχει ξεχυθεί στους δρόμους. Τα θύματα και οι επιζώντες έβριζαν τους υπουργούς της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια επισκέψεων στα νοσοκομεία για τους τραυματίες. Στα κεντρικά γραφεία του Λικούντ, του κυβερνώντος κόμματος, διαδηλωτές πέταξαν ψεύτικο αίμα και κόλλησαν αφίσες με τους ομήρους της Χαμάς.
Ο ίδιος ο Νετανιάχου φέρεται να ακύρωσε ομιλία του σε εφέδρους, όταν κάποιοι από το πλήθος τον αποδοκίμασαν. Το 80% των Ισραηλινών θέλει ο πρωθυπουργός τους να αναλάβει δημόσια την ευθύνη για τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, κάτι που δεν έχει κάνει.
Οι Ισραηλινοί έχουν πολλούς λόγους να είναι έξαλλοι με τον Νετανιάχου. Ο ίδιος έχει παραδεχθεί ότι στήριξε σκόπιμα τη Χαμάς ως αντίβαρο στην πιο μετριοπαθή Παλαιστινιακή Αρχή, προκειμένου να κρατήσει τον παλαιστινιακό λαό διχασμένο και να αποτρέψει μια διαπραγμάτευση για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Σε συνεργασία με την Ουάσινγκτον, αναφέρει το Atlantic, ο Νετανιάχου διευκόλυνε τη μεταφορά εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων από το Κατάρ στη Γάζα για να κρατήσει «ήσυχη» την Χαμάς.
Αξιωματούχοι των αμερικανικών και των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών πιστεύουν ότι μέρος των κεφαλαίων αυτών χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών ενεργειών της Χαμάς.
Ο Νετανιάχου αύξησε επίσης τις άδειες εργασίας κατοίκων της Γάζας σε ισραηλινό έδαφος. Ορισμένοι από αυτούς φέρονται να παρείχαν πληροφορίες από το εσωτερικό του Ισραήλ στη Χαμάς, τις οποίες οι τρομοκράτες αξιοποίησαν στον σχεδιασμό της εισβολής τους στις 7 Οκτωβρίου.
Επιπλέον, το 2011, ο Νετανιάχου απελευθέρωσε περισσότερους από 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους -συμπεριλαμβανομένων καταδικασμένων για μαζικές δολοφονίες- σε αντάλλαγμα για έναν ισραηλινό στρατιώτη που κρατούσε όμηρο η Χαμάς. Η απόφαση αυτή ενθάρρυνε περαιτέρω απόπειρες απαγωγής, με αποκορύφωμα την απαγωγή 214 Ισραηλινών και πολιτών άλλων χωρών στις 7 Οκτωβρίου. Ένας από τους κρατούμενους που απελευθερώθηκαν το 2011, ήταν ο Γιαχία Σινουάρ, ο σημερινός ηγέτης της Χαμάς στη Γάζα.
Η λίστα με τις αμαρτίες του Νετανιάχου είναι μεγάλη. Από τότε που επέστρεψε στην εξουσία τον Δεκέμβριο, έχει περάσει μήνες επιχειρώντας να διαλύσει την κοινωνική αλληλεγγύη στο εσωτερικό του Ισραήλ και προβάλλοντας αδυναμία στους εχθρούς του. Προκάλεσε πρωτοφανή εσωτερική αναταραχή με τη βαθιά αντιδημοφιλή προσπάθεια του συνασπισμού του να διαλύσει το δικαστικό σύστημα του Ισραήλ, διχάζοντας τον λαό της χώρας. Απέλυσε και στη συνέχεια επανέφερε στη θέση του τον υπουργό Αμυνας επειδή σωστά προειδοποίησε ότι η δικαστική μεταρρύθμιση προκαλούσε διαιρέσεις που υπονόμευαν την ασφάλεια του Ισραήλ.
Εδινε επίσης σημαντικές θέσεις εξουσίας σε ανίκανους, συνεχίζει το Atlantic. Για χρόνια έδιωχνε τους δημόσιους υπαλλήλους καριέρας και τους αντικαθιστούσε με σκληροπυρηνικούς συνεργάτες του. Για να παραμείνει στην εξουσία, άνοιξε τις πόρτες της κυβέρνησης σε ακροδεξιά στοιχεία και έδωσε σε ανίκανα και άπειρα μέλη της συμμαχίας θέσεις-κλειδιά. Έτσι το Ισραήλ κατέληξε να έχει ως υπουργό εθνικής ασφαλείας τον Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, έναν δημαγωγό με μακρύ ποινικό μητρώο που μισεί τους Αραβες, ο οποίος είχε απορριφθεί ακόμα και από τον ισραηλινό στρατό λόγω του ριζοσπαστισμού του.
Η καταστροφή της 7ης Οκτωβρίου ήταν το αποτέλεσμα των επί πολλών ετών κακών επιλογών του Νετανιάχου. Στο τέλος, ο άνθρωπος που είναι γνωστός ως «ο κ. Ασφάλεια» απέτυχε με βάση τα δικά του πρότυπα και απέτυχε να εκπληρώσει τις θεμελιώδεις προσδοκίες των συμπολιτών του.