Η Moneyland είναι ένα μέρος όπου συχνάζουν μόνο οι παράλογα πλούσιοι, αλλά δεν θα τη βρεις σε κανέναν χάρτη. Είναι η μυστική χώρα των παράνομων, απάτριδων υπερπλουσίων, όπου το χρήμα –σε μεγάλο ποσοστό του βρώμικο ή/και λεηλατημένο από εθνικά κράτη– σε απαλλάσσει από τις καθημερινές υποχρεώσεις της ζωής.
Στην ουσία είναι η ιστορία του πλούτου και της δύναμης του 21ου αιώνα. Αυτή τη σκοτεινή ιστορία περιγράφει στο «Moneyland: The Inside Story of the Crooks and Kleptocrats Who Rule the World» ο βρετανός ερευνητής δημοσιογράφος Ολιβερ Μπούλοου, βιβλίο της χρονιάς σύμφωνα με τον Economist και τους Sunday Times.
Συχνά, όμως, οι «κάτοικοι» αυτής της κρυφής χώρας απεικονίζονται στην οθόνη. Χαρακτήρες όπως ο Νικ Κάραγουεϊ, ο αφηγητής στον «Μεγάλο Γκάτσμπι» που διηγείται πώς οι πλούσιοι Μπιουκάναν «κατέστρεψαν εντελώς πράγματα και πλάσματα και μετά αποσύρθηκαν στα χρήματά τους», ο Γκρεγκ Χιρς, ο ανόητος εξάδελφος της οικογένειας Ρόι στη σειρά «Succession», αλλά και η Αμέλια Σακς, της νέας σειράς «Το Τέλειο Ζευγάρι», που πρόκειται να μπει σε μια υπερ-πλούσια οικογένεια ως νύφη (αλλά τα σχέδια του γάμου διακόπτονται όταν ξεβράζεται ένα πτώμα στην παραλία), είναι πρεσβευτές του κανονικού κόσμου στη Moneyland, οι οποίοι χαρτογραφούν αυτό το γοητευτικό, καταραμένο βασίλειο με τα μάτια του ξένου, για λογαριασμό μας, γράφει ο Economist.
Η Moneyland είναι ένας καυτός προορισμός. Και το «Τέλειο Ζευγάρι» του Netflix είναι μία από τις πολλές πρόσφατες ταινίες και τηλεοπτικές σειρές που διαδραματίζονται εκεί, σε έναν τόπο χωρίς σταθερές συντεταγμένες αλλά με επαναλαμβανόμενη τοπογραφία, σε μια χώρα με εντυπωσιακές αλλαγές αλλά και θεμελιώδη συνέχεια.
Τυπικά είναι νησί, συχνά ιδιωτικό, όπως στις ταινίες «Blink Twice» (2024) και «Glass Onion» (2022), όπου αφθονούν οι υπηρέτες και ο καιρός ευνοεί τα μπικίνι. Μια άλλη τηλεοπτική σειρά, το «White Lotus», διαδραματίστηκε αρχικά στο Μάουι και στη συνέχεια στη Σικελία. Το «Τέλειο Ζευγάρι» βάζει την έπαυλη των Γουίνμπερι στην παραλία του Ναντάκετ (νησί της Μασαχουσέτης, στις ΗΠΑ). Φυσικές μεταφορές για μια εκλεκτή ελίτ, τα νησιά ωθούν επίσης τους χαρακτήρες σε αναπόφευκτη εγγύτητα.
Συχνά αλληλοσκοτώνονται, γιατί το Moneyland είναι επίσης τόπος δολοφονίας. Στο «Τέλειο Ζευγάρι» κάποιος πνίγεται την παραμονή του γάμου της Αμέλια (Ιβ Χιούσον) με τον Μπέντζι (Μπίλι Χόουλ), τον μεσαίο γιο του Ταγκ Γουίνμπερι (Λιβ Σράιμπερ) και της δυναμικής Γκριρ (Νικόλ Κίντμαν). Αλλά ποιος είναι ο νεκρός; Και από τους συγκεντρωμένους κοινωνιοπαθείς, ποιος διέπραξε το έγκλημα;
Οι υπερπλούσιοι των ΗΠΑ εμφανίζονται σταθερά στην οθόνη. Αλλά στις σειρές της εποχής του Ρίγκαν, το «Ντάλας» και τη «Δυναστεία», προκαλούσαν περισσότερο θαυμασμό παρά περιφρόνηση, παρατηρεί ο κριτικός του Economist. Οι σεναριογράφοι τούς έχουν επικρίνει συχνά, αλλά σε γενικές γραμμές το κάνουν για τον τρόπο που βγάζουν τα λεφτά τους ή για ό,τι κάνουν με αυτά – όχι για το γεγονός ότι τα κατέχουν. Σκεφτείτε την απληστία στη «Γουόλ Στριτ» (1987) ή στο «Θα Χυθεί Αίμα» (2007). Οι ήρωες της κωμωδίας «Πολυθρόνα για Δύο» (1983) νικούν τους πλούσιους κακοποιούς με το να γίνουν οι ίδιοι πλούσιοι.
Αντίθετα, οι σημερινές ιστορίες της Moneyland είναι ομοιόμορφα καυστικές και δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την προέλευση του χρήματος. Κάποιες παρουσιάζουν έναν τυπικό βαρόνο της τεχνολογίας, ενώ αλλού ο πλούτος απλώς κληρονομείται. Εκτός από την Γκριρ, συγγραφέα μυθιστορημάτων όπως ο «Θάνατος στο Ντουμπάι», οι πάμπλουτοι Γουίνμπερις περνούν τον χρόνο τους πίνοντας, παίρνοντας ναρκωτικά και κάνοντας σχέσεις. Πολλοί τηλεθεατές απόλαυσαν παλαιότερα το «Downton Abbey», με την αρχαϊκή ταξική ιεραρχία του. Το «Τέλειο Ζευγάρι» είναι ένα δράμα σε εξοχική κατοικία, με καλύτερο καιρό και με συμβάσεις εμπιστευτικότητας.
Τι χάλασε τη διάθεση στη Moneyland; Το οικονομικό κραχ, εν μέρει, καθώς και η πανδημία. Οι άνθρωποι που είχαν εξοχικές κατοικίες πέρασαν πολύ διαφορετικά τα lockdown από εκείνους που ήταν κολλημένοι σε μικροσκοπικά διαμερίσματα. Κάποιοι μεγιστάνες, δε, έβγαλαν φαραωνικά κέρδη μέσα στα δεινά. Και καθώς οι δισεκατομμυριούχοι φιλοδοξούν να ζήσουν για πάντα ή σε άλλους πλανήτες, φαίνονται όχι απλώς διαφορετικοί, αλλά ξένοι και ανέγγιχτοι. Οπως το θέτει ένας υφιστάμενος στο «Τέλειο Ζευγάρι», οι Γουίνμπερι είναι «πλούσιοι που σκοτώνουν κάποιον και γλιτώνουν».
Αν τα χρήματά τους δεν μπορούν να εξαγοράσουν την ευτυχία, τότε, δυστυχώς, ούτε η γενναιοδωρία του Netflix θα μπορούσε να αγοράσει ένα αξιοπρεπές σενάριο, γράφει ο Economist καυτηριάζοντας τη νέα σειρά. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι αδέξιοι οιωνοί και οι καρικατούρες (μια σλάβα υπηρέτρια βάζει βότκα στα smoothies του αφεντικού της, μια Γαλλίδα είναι πρωταθλήτρια στη μοιχεία). Οι ήρωες λένε πράγματα όπως «κοίτα με στα μάτια και πες μου ότι δεν το θέλεις αυτό». Και ο χυδαίος Τομ (Τζακ Ρέινορ), ο μεγαλύτερος γιος των Γουίνμπερι, είναι ένα highlight, κομμένος και ραμμένος, μάλιστα, Ρόμαν Ρόι, ο βρωμόστομος γόνος της οικογένειας Ρόι στο «Succession».
Παρ’ όλα αυτά το «Τέλειο ζευγάρι» προσφέρει στους σημερινούς τηλεθεατές τις δύο «λιχουδιές» που άναζητούν σε ένα ταξίδι στη Moneyland. Βλέπουν τους πλούσιους να υποφέρουν. Ταυτόχρονα επιδίδονται στην πανάρχαια απόλαυση της ηδονοβλεψίας, χάρη σε παρατεταμένα πλάνα στις θαλαμηγούς και στις ρόμπες με το μονόγραμμα. Οι πλούσιοι είναι άπιστοι, διεφθαρμένοι και απόμακροι, αλλά ακόμη κι έτσι, κάτω από την περιφρόνηση διατηρούν τη γοητεία τους. Το να τους σατιρίζεις είναι μια μορφή σεβασμού, παρατηρεί ο Economist.
Μια άλλη αιώνια αλήθεια της Moneyland, εξάλλου, κρύβεται στο σπίτι ενός ντόπιου αστυνομικού, του Νταν Κάρτερ (Μάικλ Μπιτς), το οποίο η κάμερα επισκέπτεται φευγαλέα. Ο Κάρτερ παρουσιάζεται ως ένας αλαζονικός αντίλογος προς τους νωχελικούς, υπερόπτες Γουίνμπερι. Για τα δεδομένα του πραγματικού κόσμου το σπίτι του είναι αρκετά πολυτελές. Γιατί στην τηλεόραση, όπως και στη ζωή, οι πάμπλουτοι είναι συχνά άλλοθι και ταυτόχρονα αντίπαλοι: επιτρέπουν στους εύπορους να βλέπουν τον τρόπο ζωής τους ως συνηθισμένο. Οι πλούσιοι είναι πάντα άλλοι άνθρωποι και η Moneyland βρίσκεται πάντα αλλού.