Στο τέλος αυτού του μήνα, την 27η Ιανουαρίου, θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις στη μνήμη του Ολοκαυτώματος στην Ευρώπη. «Θα έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε τους ομιλητές», γράφει ο Γκαντζ | Shutterstock
Θέματα

Το συλλογικό τραύμα των Ισραηλινών που η Δύση αδυνατεί να κατανοήσει

Από την 7η Οκτωβρίου, όταν η χώρα τους δέχτηκε επίθεση σε επτά μέτωπα, οι Ισραηλινοί αισθάνονται μια υπαρξιακή απειλή για τη ζωή τους. Αγωνίζονται να επιβιώσουν γιατί έχουν διδαχθεί από την Ιστορία ότι δεν υπάρχει άλλο μέρος στον κόσμο πρόθυμο να τους δεχτεί ως πολίτες με ίσα δικαιώματα, και στο Ισραήλ, τη γη των προγόνων τους, έλαβαν το ιστορικό τους δικαίωμα να ιδρύσουν ένα κράτος
Protagon Team

Σε αντίθεση με τον υπόλοιπο κόσμο που, πλέον, διανύει το 2024, στο Ισραήλ ο χρόνος έχει σταματήσει στην 7η Οκτωβρίου του 2023, αναφέρει σε άρθρο του στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica ο ισραηλινός αναλυτής Μεναχέμ Γκαντζ, υποστηρίζοντας πως «μια βαθιά άβυσσος χωρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι Ισραηλινοί αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα των ζωών τους και την άποψη του ελεύθερου, δυτικού κόσμου για το Ισραήλ. Υπάρχει έλλειψη κατανόησης, μια πραγματική ασυνέχεια μεταξύ των συνεχών προσκομμάτων και των τραυμάτων με τα οποία ζουν οι πολίτες του Ισραήλ και της αντίληψης της πλειοψηφίας της κοινής γνώμης στις δημοκρατικές χώρες για αυτούς», γράφει.

«Ακόμη και οι φίλοι του Ισραήλ συχνά δεν συνειδητοποιούν ότι ο ισραηλινός λαός δεν έχει χωνέψει πλήρως τις διαστάσεις της καταστροφής που τον έπληξε την 7η Οκτωβρίου. Το αίσθημα ασφάλειας εκλάπη από όλους τους πολίτες και αυτό το άγχος αναμείχθηκε με ατελείωτο πόνο και θλίψη για τους δολοφονηθέντες, καθώς και με την άγνοια: τι θα γίνει με τους απαχθέντες και τους αγνοούμενους, πότε οι εκτοπισμένοι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στους τόπους καταγωγής τους και να δημιουργήσουν μια νέα ρουτίνα, σε ποιο σημείο θα μπορούμε να πούμε ότι ο πόλεμος ανήκει στο παρελθόν;», διερωτάται, περιγράφοντας τη διάθεση ενός ολόκληρου λαού.

Επικαλούμενος στοιχεία του υπουργείου Υγείας του Ισραήλ σημειώνει πως τα αιτήματα για βοήθεια από πολίτες με προβλήματα που σχετίζονται με τραύματα και άγχος έχουν εξαπλασιαστεί. «Ενα γεγονός μεγάλης κλίμακας που μπορεί να είναι τραυματικό για ολόκληρη την κοινότητα ονομάζεται συλλογικό τραύμα. Και επειδή το γεγονός εξακολουθεί να συμβαίνει στο Ισραήλ, όλοι όσοι ζουν εκεί βρίσκονται σε μια κοινή και διαρκή τραυματική πραγματικότητα. Ως συλλογικό ορίζεται ένα τραύμα και όταν τόσο οι θεραπευτές όσο και τα θύματα που αναζητούν βοήθεια ανήκουν στην ίδια κοινότητα», γράφει ο ισραηλινός αναλυτής.

Οσον αφορά το νέο συλλογικό τραύμα των πολιτών του Ισραήλ, όπως εξήγησε η ισραηλινή ψυχολόγος Νούριτ Σελά, «οι Ισραηλινοί σε μια στιγμή κυριεύτηκαν από τον πανικό, τώρα πιστεύουν στην πιθανότητα ότι ανά πάσα στιγμή ένας τρομοκράτης θα μπορούσε να πάει στα σπίτια τους, στα κρεβάτια τους και να τους εξοντώσει. Αυτό εξακολουθεί να επηρεάζει ολόκληρο τον ρου της ζωής σε ολόκληρη τη χώρα, ακόμη και μεταξύ εκείνων που δεν ενεπλάκησαν στη φρίκη: πολλοί περιφέρονται φρικιασμένοι, οι άνθρωποι ελέγχουν δέκα φορές ότι η πόρτα είναι κλειδωμένη ή αποκοιμιούνται μόνο με το φως αναμμένο, παιδιά έχουν αναπτύξει αγχώδεις διαταραχές, γυναίκες δεν μπορούν να κάνουν σεξ λόγω περιγραφών βιασμών. Οι άντρες έχουν χάσει τη ρομαντική διάθεση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εγκυμοσύνες έχουν μειωθεί από τον Οκτώβριο και πολλοί άνθρωποι βιώνουν αγωνιωδώς την ψευδαίσθηση της επικείμενης καταστροφής».

Λαμβάνοντας αυτά υπόψη ο Μεναχέμ Γκαντζ σημειώνει πως «θα χρειαστούν χρόνια έως ότου το ίδιο το Ισραήλ να τεκμηριώσει, να μελετήσει και να αναγνωρίσει την έκταση των φρικαλεοτήτων. Δεν πρόκειται για φυσική καταστροφή ή για τροχαίο δυστύχημα, αλλά για εσκεμμένη σφαγή με δράστες ανθρώπους των οποίων η φρίκη, η κακία και η σκληρότητα είναι αδιανόητες».

Επιπλέον η σφαγή της 7ης Οκτωβρίου έπληξε τον πυρήνα του ισραηλινού κράτους, δεδομένου ότι κύρια αποστολή του είναι η προστασία του εβραϊκού λαού. Το ότι οι αποτρόπαιες επιθέσεις σημειώθηκαν εντός του Ισραήλ, έκανε τους Ισραηλινούς να αισθάνονται όχι μόνον απροστάτευτοι αλλά και προδομένοι ενώ πάρα πολλοί έχουν χάσει την πίστη τους στην κυβέρνηση και ιδιαίτερα στον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος, ακόμη και πριν από τον πόλεμο στη Γάζα, θεωρούνταν διεφθαρμένος και αμφιλεγόμενος από τον μισό πληθυσμό. Πλέον, όμως, πολλοί πιστεύουν πως ο (υποστηριζόμενος από την ακροδεξιά) ισραηλινός πρωθυπουργός όχι μόνο δεν είναι ικανός να διαχειριστεί την τρέχουσα κρίση αλλά αποτελεί επίσης από μόνος του κίνδυνο για το μέλλον της χώρας.

«Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι το Ισραήλ δεν βρίσκεται ακόμη στη μετατραυματική φάση. Είναι ακόμα στο τραύμα. Και, παρότι ο εθνικός ύμνος λέγεται “Ελπίδα”, πολλοί δεν μπορούν να την βρουν. Οι Ισραηλινοί αναρωτιούνται: πότε θα τελειώσει αυτό; Φοβούνται ότι οι πολλές θυσίες που κόστισαν ζωές δεν θα οδηγήσουν απαραίτητα σε ένα αποτέλεσμα που θα αλλάξει την πραγματικότητα. Από την 7η Οκτωβρίου, όταν η χώρα τους δέχτηκε επίθεση σε επτά μέτωπα, οι Ισραηλινοί αισθάνονται μια υπαρξιακή απειλή για τη ζωή τους. Αγωνίζονται να επιβιώσουν γιατί έχουν διδαχθεί από την Ιστορία ότι δεν υπάρχει άλλο μέρος στον κόσμο πρόθυμο να τους δεχτεί ως πολίτες με ίσα δικαιώματα, και στο Ισραήλ, τη γη των προγόνων τους, έλαβαν το ιστορικό τους δικαίωμα να ιδρύσουν ένα κράτος. Πολλοί Ισραηλινοί πιστεύουν ότι, υπό το πρόσχημα της προηγμένης τεχνολογίας του 21ου αιώνα, έχουμε επιστρέψει σε έναν αγώνα για την επιβίωση παρόμοιο με εκείνον που αντιμετώπισαν οι Εβραίοι της Διασποράς στον Μεσαίωνα», συνοψίζει ο Μεναχέμ Γκαντζ.

«Πώς, λοιπόν, θα μειωθεί το χάσμα μεταξύ του τραύματος του Ισραήλ και εκείνων στον ελεύθερο κόσμο που διαδηλώνουν εναντίον μας, σε πολλές περιπτώσεις με αντισημιτικό μίσος;», διερωτάται ο ισραηλινός αναλυτής, σημειώνοντας πως, «δυστυχώς», και σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει ιστορικό προηγούμενο: «από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έως τη δίκη του Αϊχμαν, που διεξήχθη στην Ιερουσαλήμ, χρειάστηκε να περάσουν 16 χρόνια, κατά τα οποία τα τρομερά εγκλήματα του ναζισμού εκτέθηκαν στον κόσμο και η ανθρωπότητα κλήθηκε να αναλάβει τις ιστορικές της ευθύνες . Πολύ λίγα έγιναν μέχρι τη σύλληψη του αρχιτέκτονα της Τελικής Λύσης. Στο τέλος αυτού του μήνα, την 27η Ιανουαρίου, θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις στη μνήμη του Ολοκαυτώματος στην Ευρώπη. Θα έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε τους ομιλητές. Μπορεί να μην στέκονται στο πλευρό του Ισραήλ, γιατί ο φόβος της Χαμάς και των ριζοσπαστικών ισλαμιστικών κινημάτων τους διακατέχει επίσης, αλλά θα έρθει η μέρα που θα κατανοήσουν πλήρως την πραγματικότητα. Στο τέλος η αλήθεια θα επικρατήσει», γράφει.

Οσον αφορά την πραγματικότητα που αδυνατεί να κατανοήσει σημαντικό ποσοστό της κοινής γνώμης στη Δύση, «η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για έναν πόλεμο που επιβλήθηκε στο Ισραήλ, έναν πόλεμο μπροστά στον οποίο δεν υπάρχει επιλογή, η αλήθεια είναι ότι μια οργάνωση σαν τη Χαμάς δεν είναι άξιος γείτονας καμίας κοινωνίας των πολιτών και πρέπει να καταστραφεί, η αλήθεια είναι ότι ο αντισημιτισμός ανέκαθεν ήταν αχαλίνωτος ενώ σήμερα εκδηλώνεται στις πιο απεχθείς μορφές του, η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος δημιουργεί κινήματα για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών, αλλά με την προϋπόθεση να μην είναι εβραίες ή Ισραηλινές, η αλήθεια είναι ότι η καταστροφή του Ισραήλ δεν είναι απλώς ένα σύνθημα για να φανατίζονται σκληροπυρηνικοί – μουσουλμάνοι και άλλοι – στους δρόμους, αλλά ένα καλά συντονισμένο σχέδιο που η Τεχεράνη και οι σύμμαχοί της πιστεύουν ότι μπορούν να εφαρμόσουν», καταλήγει ο Μεναχέμ Γκαντζ.