Ο Δίας ήταν ένας πονηρός θεός που έκρυβε τα καμώματά του πίσω από πυκνά νέφη, όμως η γυναίκα του Ηρα (η Juno των Ρωμαίων) μπορούσε να δει κάτω από το «καμουφλάζ» του. Καθόλου τυχαία, η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) έδωσε το όνομα της θεάς στο διαστημικό σκάφος.
Αυτό φιλοδοξεί, επιτέλους, να αποκαλύψει, με τα οκτώ επιστημονικά όργανά του (αρκετά, κατασκευασμένα από ευρωπαίους επιστήμονες) και με την έγχρωμη κάμερά του, τι κρύβεται κάτω από τη μέχρι σήμερα αδιαπέραστη ατμόσφαιρα του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Η ατμόσφαιρα αυτή είναι διάσημη για τις τεράστιες θύελλες που μαίνονται σε αυτήν, με πιο γνωστή τη λεγόμενη «μεγάλη ερυθρά κηλίδα», η οποία είναι διπλάσια από τη Γη – αν και συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια.
Ο ιχνηλάτης -του 1,1 δισ. δολαρίων- μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Δία τον Ιούλιο του περασμένου έτους, με μία αποστολή: να μελετήσει, για πρώτη φορά, ενδελεχώς τον γιγάντιο πλανήτη, διαπερνώντας σε βάθος εκατοντάδων χιλιομέτρων την πυκνή νέφωση που τον καλύπτει και καταγράφοντας το βαρυτικό και μαγνητικό πεδίο του, καθώς και τη δυναμική και τη σύνθεση της ατμόσφαιράς του.
Μεγάλο ζητούμενο παραμένει αν ο πλανήτης διαθέτει στερεό πυρήνα, κάτι που οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν, αλλά έως τώρα δεν έχουν μπορέσει να επιβεβαιώσουν. Επίσης, ελπίζεται να απαντηθεί ένα άλλο μεγάλο αίνιγμα: πόσο νερό περιέχει ο Δίας, ο οποίος, όπως τα άστρα, αποτελείται κυρίως από δύο απλά και κοινά στοιχεία, το υδρογόνο και το ήλιο, υπό μεγάλη όμως πίεση.
Ετσι, οι πρώτες κοντινές παρατηρήσεις από το Juno, έχουν καταγράψει απίστευτα νέφη, κυκλώνες που στροβιλίζονται και δραματικές ροές αμμωνίας που οδηγούν γιγάντια καιρικά συστήματα στον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Οι φωτογραφικές λήψεις έγιναν 52.000 χιλιόμετρα πάνω από την καφέ-πορτοκαλί… «κουβέρτα» που καλύπτει τον πλανήτη. Υπενθυμίζουμε ότι τις πρώτες εικόνες από το σύστημα του Δία τις έστειλε το διαστημικό σκάφος τον Ιούνιο του 2016. Η εικόνα που έδωσε τότε στη δημοσιότητα η NASA καταγράφηκε από τις κάμερες του σκάφους όταν αυτό βρισκόταν σε απόσταση περίπου… 11 εκ. χλμ. από τον γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος. Σε αυτή εικονιζόταν ο Δίας και ορισμένα από τα δεκάδες φεγγάρια του.
Τώρα, το Juno στέλνει φρέσκες εικόνες, αλλά και μετρήσεις της ατμόσφαιρας του πλανήτη, του μαγνητικού πεδίου και των λαμπερών φωτεινών ανέμων που αποτελούν ένα από τα στάτους στους πόλους του Δία. Οι αισθητήρες του σκάφους «συνέλαβαν» χαοτικές σκηνές και στροβιλισμούς νεφών. Οι χρονομετρικές εικόνες αποκάλυψαν ότι ήταν τεράστιοι κυκλώνες, περιστρεφόμενοι προς τα αριστερά, στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη. Οι καταιγίδες έφτασαν τα 1.400 χιλιόμετρα πλάτος, περισσότερο από δέκα φορές το μέγεθος των μεγαλύτερων κυκλώνων στη Γη. Βαθιά μέσα στην ατμόσφαιρα, οι επιστήμονες βρήκαν στοιχεία για αυτό που αποκαλούν «ισημερινό».
Ενα άλλο όργανο του Juno μέτρησε το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και το βρήκε να είναι διπλάσιο από το δυναμικό που περίμεναν οι επιστήμονες, περίπου δέκα φορές μεγαλύτερο από το πεδίο που περιβάλλει τη Γη. Ετσι κι αλλιώς, ο πλανήτης Δίας δεν είναι σαν τη Γη.
Τους επόμενους μήνες, το Juno θα δημιουργήσει έναν πρωτοφανή χάρτη του εσωτερικού του πλανήτη, προτού τα όργανά του σταματήσουν να δουλεύουν λόγω της ισχυρότατης ακτινοβολίας που υπάρχει εκεί.
Επειτα από τη συμπλήρωση περίπου 20 μηνών και 37 περιφορών γύρω από τον Δία, ο οποίος έχει περίμετρο σχεδόν 11 φορές μεγαλύτερη και μάζα 300 φορές μεγαλύτερη της Γης, το Juno, με μια βουτιά καμικάζι, θα αυτο-συντριβεί στον πλανήτη τον Φεβρουάριο του 2018. Αυτό θα γίνει επειδή οι υπεύθυνοι της αποστολής δεν θέλουν να ρισκάρουν την πιθανότητα να μολυνθεί με τυχόν γήινα μικρόβια του σκάφους η Ευρώπη -ένας από τους συνολικά 67 γνωστούς δορυφόρους του Δία- που μπορεί να φιλοξενεί ζωή.
Μέχρι τότε, ίσως να έχουν δοθεί απαντήσεις μέσω της παρατήρησης και των πίξελ που θα συλλέξει το Juno.