Αύγουστος, 2013. Ο Αρτέμης Αρτεμίου, ο κύπριος δικηγόρος με τις offshore των Panama Papers συνταξίδεψε με τον Νίκο Παππά, τότε διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Αλέξη Τσίπρα, στη Βενεζουέλα.
Ιούλιος 2015. Ενώ είχε προηγηθεί επίσκεψη του υπουργού πλέον Νίκου Παππά στην Κύπρο, το δικηγορικό γραφείο Αρτεμίου απέκτησε τη διαχείριση κυπριακών εταιρειών που εμπλέκονταν στο σκάνδαλο της Proton Bank. Οι συγκεκριμένες κυπριακές εταιρείες είχαν λάβει το 2010 δάνεια για την εξαγορά της εταιρείας λιπασμάτων ELFE, συμφερόντων Λαυρεντιάδη, που ως γνωστόν εμφανίζει πλέον χρέη 120 εκατομμυρίων προς τη ΔΕΠΑ. Η υπόθεση της Proton Bank δικάζεται ακόμα, ενώ για την υπόθεση των χρεών της ELFE στη ΔΕΠΑ έχουν ασκηθεί διώξεις.
Σεπτέμβριος 2015. Δύο μήνες αφού ανέλαβε τις κυπριακές εταιρείες της ELFE, ο Αρτέμης Αρτεμίου σύστησε offshore η οποία είχε ως μοναδική δραστηριότητα ένα συμβόλαιο με αντικείμενο τις συμβουλευτικές υπηρεσίες για λιπάσματα.
Οκτώβριος 2016. Ο κύπριος δικηγόρος πραγματοποιεί συνάντηση στο Μαξίμου, όπως υποστηρίζει, για λογαριασμό πελάτη του. Λίγο μετά ο τότε διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ αναφέρει ότι υπάρχει «συνεννόηση» με την ELFE για τη διευθέτηση των χρεών μέσω ανταλλαγής ακινήτων – τα οποία όμως όλοι οι εμπλεκόμενοι τότε γνώριζαν ότι ήταν δεσμευμένα από την Αρχή για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Ηδη την ίδια περίοδο ο Μανώλης Πετσίτης, φίλος και σύμβουλος του Νίκου Παππά, λαμβάνει αμοιβές δεκάδων χιλιάδων ευρώ από την ELFE για υπηρεσίες που της παρέχει, ενώ όπως φαίνεται συνδέεται με μέλη του δικηγορικού γραφείου του Αρτεμίου και μπαινοβγαίνει στα γραφεία της ΔΕΠΑ «ως εκπρόσωπος υπηρεσιών του Μεγάρου Μαξίμου», σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα.
Είναι όλα αυτά μία τεράστια σύμπτωση;
Μία offshore, χωρίς προσωπικό, να προσφέρει πραγματικές συμβουλές για λιπάσματα;
Ο ίδιος δικηγόρος που συνέστησε την «συμβουλευτική» offshore για τα λιπάσματα, να έχει αναλάβει και τη διαχείριση εταιρειών που εμπλέκονταν στην ιδιοκτησία της ELFE και ταυτόχρονα στο μεγαλύτερο ελληνικό τραπεζικό σκάνδαλο;
Και έπειτα, ο δικηγόρος να επισκέπτεται το Μαξίμου και ακολούθως να εξετάζονται ρυθμίσεις για τα χρέη της ELFE προς την κρατική ΔΕΠΑ, ευνοϊκές για τον ιδιοκτήτη που δικάζεται για το μεγαλύτερο ελληνικό τραπεζικό σκάνδαλο; Ενώ ταυτόχρονα ο φίλος και σύμβουλος του Νίκου Παππά μισθοδοτείται από την ELFE και έχει σχέσεις με συνεργάτες του δικηγόρου;
Σας μυρίζει κάτι;
Το Protagon ερευνά τα υπεράκτια νήματα και τις «στενές επαφές» που φέρονται να συνδέουν το Μαξίμου με τον κύπριο δικηγόρο Αρτέμη Αρτεμίου και τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη μέσω Κύπρου, Σεϋχελλών και Βρετανικών Παρθένων Νήσων. Σημειώνεται ότι ο κύπριος δικηγόρος επισκέφθηκε το Μέγαρο Μαξίμου τον Οκτώβριο του 2016, ενώ είχε τη διαχείριση κυπριακών εταιρειών που ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο της Proton Bank και έλαβαν δάνεια για την εξαγορά της ELFE συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Οι κυπριακές εταιρείες, που δημιουργήθηκαν για την πώληση της ELFE και τις διαδοχικές μεταβιβάσεις ιδιοκτησίας της μέσω ημετέρων/συνεργατών του Λαυρεντιάδη, ώστε να λάβει ο ίδιος περισσότερα από 50 εκατομμύρια από δάνεια της Proton Bank, πέρασαν στη διαχείριση εταιρειών του Αρτέμη Αρτεμίου τον Ιούλιο του 2015.
Πρώτη εξ’ αυτών, η εταιρεία Fineglino Trading Ltd που τον Σεπτέμβριο του 2010 έλαβε δάνειο περίπου 54 εκατομμύρια, σύμφωνα με το πόρισμα της ΤτΕ, και η οποία πέρασε στην κατοχή στενών συνεργατών του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, όπως ο Κωνσταντίνος Μούτσος και ο καταζητούμενος Γιώργος Κυριακόπουλος, οι οποίοι περιελήφθησαν στη λίστα των κατηγορουμένων για την υπόθεση των δανείων.
Μαζί με τη Fineglino, στο πολύπλοκο εταιρικό γαϊτανάκι ιδιοκτησίας της ELFE συναντιόνταν ανά περιόδους στη διετία 2010-2012 οι Nikastero Holdings Limited, Fonderilo Limited, Olatandeno Enterprises Limited, Gelaunt Investments Limited – όλες τους κυπριακές. Το πέρασμά τους στη διαχείριση του δικηγορικού γραφείου του Αρτεμίου πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2015, ενώ η ELFE είχε επανέλθει και τυπικά στη σφαίρα συμφερόντων Λαυρεντιάδη.
Σημειώνεται ότι τον Φεβρουάριο του 2015, ο Νίκος Παππάς –ο οποίος είχε συνταξιδέψει με τον κύπριο δικηγόρο στη Βενεζουέλα το 2013- επισκέφθηκε την Κύπρο, όπου συναντήθηκε και με στέλεχος του ΑΚΕΛ που εξέτιε την ποινή του για υπόθεση εκβίασης στα πλαίσια οικονομικού σκανδάλου. Σύμφωνα με κατάθεση που δόθηκε κατά τη δικαστική διαμάχη κύπριου επιχειρηματία με τον πρόεδρο του ΑΚΕΛ, στο οποίο ο Αρτέμης Αρτεμίου ήταν στέλεχος, το δικηγορικό γραφείο του τελευταίου φέρεται ότι διηύθυνε εταιρεία η οποία συνδεόταν με πολιτικό χρήμα του ΑΚΕΛ.
Τον Φεβρουάριο του 2015 είχαν ήδη συσταθεί οι νέες εταιρείες που θα αναλάμβαναν την «αναδιάρθρωση» των δραστηριοτήτων της ELFE έπειτα από μερικούς μήνες. Σύμφωνα με τη μηνυτήρια αναφορά που υπέβαλε στην Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς η ΔΕΠΑ για τα υπέρογκα χρέη της ELFE, οι νέες αυτές εταιρείες δημιουργήθηκαν για να διατηρούν τα κέρδη των δραστηριοτήτων της ELFE αλώβητα χωρίς να έχει τη δυνατότητα η ΔΕΠΑ να διεκδικήσει τα χρέη – καθιστώντας την εταιρεία λιπασμάτων ένα «κουφάρι» χωρίς περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με τη ΔΕΠΑ, ο τζίρος της ELFE έφτανε έως και τα 200 εκατομμύρια ετησίως.
Οπως φαίνεται σε αδημοσίευτα έγγραφα των Panama Papers, τον Μάρτιο του 2015, εταιρεία στην οποία μετείχαν φυσικά και νομικά πρόσωπα που μνημονεύονται στη μηνυτήρια αναφορά της ΔΕΠΑ, εμφανίζεται να ενδιαφέρεται να «μετακομίσει» την έδρα της από την Κύπρο στις Σεϋχέλλες. Μερικές ημέρες μετά ο Αρτεμίου αποκτά offshore στις Σεϋχέλλες με την επωνυμία Alicium Ltd. Αυτά συνέβησαν με το που ξεκίνησε η δίκη για την Proton Bank – η οποία ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, τρεις μήνες αφού πέρασαν οι κυπριακές εταιρείες του σκανδάλου της Proton Bank στη διαχείριση Αρτεμίου, άλλη offshore που αποκτά ο δικηγόρος εμφανίζεται να έχει μία και μόνο δραστηριότητα: ένα συμβόλαιο για συμβουλευτικές υπηρεσίες και έρευνες αγοράς σε σχέση με προϊόντα λιπασμάτων. Αυτό αποκαλύφθηκε σε αλληλογραφία ανάμεσα στο δικηγορικό γραφείο Αρτεμίου και στην παναμέζικη δικηγορική εταιρεία Mossack Fonseca από την οποία διέρρευσαν τα Panama Papers. Η offshore που είχε ως μοναδική δραστηριότητα τις συμβουλές για λιπάσματα ήταν η Pizzazz Limited, με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 ξεκίνησε και το «σχέδιο αναδιάρθρωσης» της εταιρείας λιπασμάτων ELFE με τις νέες εταιρείες που είχαν ως σκοπό να παραμένουν τα κέρδη της ELFE μακριά από τα χέρια της ΔΕΠΑ, σύμφωνα με τη μηνυτήρια αναφορά. Το εν λόγω «σχέδιο αναδιάρθρωσης» ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2015, τον ίδιο μήνα που ο Θεόδωρος Κιτσάκος διορίστηκε διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ. Σημειώνεται ότι ο κ. Κιτσάκος είχε θητεύσει ως ανώτερο στέλεχος της Νεοχημικής, συμφερόντων Λαυρεντιάδη, καθώς και της ELFE.
Από τα πρακτικά των συνεδριάσεων του ΔΣ της ΔΕΠΑ που έφεραν στο φως της δημοσιότητας η Καθημερινή (εδώ) και ο Ελεύθερος Τύπος (εδώ) φαίνεται ότι ο κ. Κιτσάκος δήλωνε ότι ήταν σε συνεννόηση με το γραφείο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, της Γραμματείας Συντονισμού υπό τον Αλέκο Φλαμπουράρη, με το υπουγείο Ενέργειας και τον Γιώργο Σταθάκη αλλά και με τον τότε πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ Στέλιο Πιτσιόρλα. Το μεγάλο πρόβλημα που επιζητούσε λύση ήταν τα χρέη της ELFE προς τη ΔΕΠΑ –τα οποία με το που ανέλαβε ο κ. Κιτσάκος έφταναν τα 89 εκατομμύρια- καθώς και η πρόταση για την ανταλλαγή ακινήτων της ELFE με τα χρέη. Η πρόταση αυτή είχε πέσει στο τραπέζι παρά το γεγονός ότι τα ακίνητα ήταν δεσμευμένα από την Αρχή για το ξέπλυμα από τον Μάρτιο του 2014. Η δέσμευση της ακίνητης περιουσίας της ELFE είχε πραγματοποιηθεί με διάταξη του Παναγιώτη Νικολούδη, τότε προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες ως «τμήμα της αξίας προϊόντος των εγκλημάτων του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη». Εκείνη την περίοδο ο έλληνας επιχειρηματίας ήταν προφυλακισμένος για την υπόθεση των δανείων.
Στα πρακτικά που δημοσιοποιήθηκαν ο κ. Κιτσάκος εμφανιζόταν υπέρ της λύσης της ανταλλαγής, παρόλο που τα ακίνητα της ELFE όχι μόνο ήταν υποθηκευμένα από πιστώτριες τράπεζες, αλλά και δεσμευμένα από την Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος. Και ενώ οι νομικές υπηρεσίες εξέφραζαν την αντίθεσή τους, ο κ. Κιτσάκος φερόταν να υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να εξετασθεί η άρση της διάταξης της Αρχής για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Η ELFE απέστειλε στην ΔΕΠΑ εκτιμήσεις για την αξία των ακινήτων της, και επανέλαβε την πρότασή της για συμψηφισμό χρέους με ακίνητα τον Ιούνιο του 2016.
Εντός του 2016 ο Μανώλης Πετσίτης, φίλος και σύμβουλος του Νίκου Παππά, άρχισε να τιμολογεί τις υπηρεσίες του προς την ELFE. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα αρχικά στο newsbomb.gr (εδώ) και στη συνέχεια στα «Παραπολιτικά» (εδώ), το εισόδημά του από 5.000 ευρώ τα προηγούμενα έτη ξεπερνά τα 200.000 για το 2016. Τo ένα τρίτο περίπου εξ’ αυτών φέρεται να προέρχεται από την ELFE. Σε άλλο δημοσίευμα, στα «ΝΕΑ» (εδώ), αναφέρθηκε ότι ο κ. Πετσίτης εκπροσωπούσε σε συναλλαγή στην Ελλάδα κύπριο δικηγόρο, ο οποίος ήταν επί σειρά ετών συνεργάτης στο ίδιο δικηγορικό γραφείο με τον Αρτέμη Αρτεμίου. Στις πλέον πρόσφατες δηλώσεις του στην ίδια εφημερίδα (εδώ) ο κ. Κιτσάκος ανέφερε: «Δεχόμουν στο γραφείο μου στη ΔΕΠΑ επισκέψεις υπηρεσιακού χαρακτήρα από τον κ. Πετσίτη, ο οποίος λειτουργούσε ως εκπρόσωπος υπηρεσιών του Μεγάρου Μαξίμου».
Τον Οκτώβριο του 2016, όταν ο κύπριος δικηγόρος επισκέφθηκε το Μαξίμου, το σχέδιο ανταλλαγής των ακινήτων με τα χρέη της ELFE προς τη ΔΕΠΑ δεν είχε προχωρήσει. Όταν το θέμα της επίσκεψης Αρτεμίου και της σύνδεσής του με τα Panama Papers αποκαλύφθηκε από τον «Ελεύθερο Τύπο», o κύπριος δικηγόρος σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι είχε συνάντηση στο Μαξίμου για να υποβάλει εκ μέρους και για λογαριασμό πελάτη του πρόταση με επενδυτικό ενδιαφέρον. Δεκαπέντε ημέρες μετά την επίσκεψη Αρτεμίου, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Θεόδωρος Κιτσάκος ανέφερε ότι υπάρχει επικοινωνία με τη διοίκηση της ELFE για την υπογραφή μνημονίου που θα επέτρεπε τη μεταβίβαση στη ΔΕΠΑ τουλάχιστον του ακινήτου του Καλοχωρίου.
Στα τέλη του 2016, σε πρακτικά του ΔΣ της ΔΕΠΑ έχει καταγραφεί ότι ο κ. Κιτσάκος ανέφερε ότι «εξετάζεται από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού του Κυβερνητικού Εργου η ρύθμιση του χρέους με μεταβίβαση ακινήτων της ELFE». Αυτό αποκάλυψε η «Καθημερινή», η οποία ανέδειξε και το θέμα της υπερεκτίμησης (κατά δέκα περίπου φορές) των ακινήτων που προορίζονταν για την ανταλλαγή.
Ανάμεσα σε αυτούς που φαίνεται ότι ήταν ενήμεροι για τα υπέρογκα χρέη της ELFE περιλαμβάνονται οι Γιάννης Δραγασάκης, Αλέκος Φλαμπουράρης, Γιώργος Σταθάκης, Στέλιος Πιτσιόρλας και όσοι υπουργοί συμμετείχαν στις διυπουργικές συσκέψεις. Σύμφωνα με δημοσίευμα του newsbomb.gr, εκείνη την περίοδο ο Μανώλης Πετσίτης ήδη είχε ξεκινήσει να επισκέπτεται τη ΔΕΠΑ – οι επισκέψεις του φέρεται να έχουν καταγραφεί τόσο στην ατζέντα του τότε διευθύνοντος συμβούλου κ. Κιτσάκου, όσο και στο βιβλίο εισόδου-εξόδου που τηρεί η επιχείρηση αερίου.
Η Pizzazz Limited, η offshore που είχε ως μοναδική δραστηριότητα το συμβόλαιο παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για λιπάσματα αποφασίστηκε να διαλυθεί μία εβδομάδα πριν από έφοδο της οικονομικής αστυνομίας στα γραφεία της ΔΕΠΑ, τον Μάρτιο του 2017. Σε αλληλογραφία φαίνεται ότι ο λόγος που αναφέρθηκε για τη διάλυσή της ήταν η διαρροή των Panama Papers και η δημοσίευση των στοιχείων. Ομως, τα Panama Papers άρχισαν να δημοσιεύονται τον Απρίλιο του 2016 και η database με τα ονόματα και τις εταιρείες δημοσιοποιήθηκε τον Μάιο του 2016.
Δηλαδή, η διαρροή «πείραξε» τους εμπλεκόμενους που αποφάσισαν να διαλύσουν την εταιρεία με καθυστέρηση 10 μηνών. Σημειώνεται ότι η Pizzazz είχε τραπεζικό λογαριασμό στην Συνεργατική Τράπεζα Κύπρου, όπου ο Λάμπρος Πιερή (συνιδρυτής του γραφείου Αρτεμίου) ήταν μέλος της Επιτροπής Εποπτείας. Τελικά η Pizzazz Limited διαλύθηκε τον Αύγουστο του 2017.
Τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ η ΔΕΠΑ έχει αλλάξει διοίκηση, υποβάλλεται μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς για τα χρέη της ELFE και τους χειρισμούς Λαυρεντιάδη. Βασιζόμενη σε αυτή την μηνυτήρια αναφορά η Εισαγγελία Πρωτοδικών άσκησε δίωξη κατά του επιχειρηματία για απάτη κατ’ εξακολούθηση σε βάρος του Δημοσίου, καθώς και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό την απάτη σε βάρος του Δημοσίου.
Στο πλαίσιο των πρόσφατων δημοσιευμάτων για την υπόθεση ΔΕΠΑ-ELFE αλλά και τον ρόλο του κ. Πετσίτη, η Νέα Δημοκρατία απηύθυνε σειρά ερωτημάτων προς την κυβέρνηση, ανάμεσά τους και για τις υπηρεσίες που παρείχε ο φίλος και σύμβουλος του Νίκου Παππά στην εταιρεία λιπασμάτων ώστε να λάβει από αυτήν 200.000 ευρώ μέσα σε δύο χρόνια. Στις 11 Δεκεμβρίου 21 βουλευτές της παράταξης κατέθεσαν ερώτηση προς τον Νίκο Παππά με θέμα ποια είναι η σχέση του με τον κ. Πετσίτη.
Σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο» πριν την κατάθεση της ερώτησης ο κ. Παππάς είχε αναφέρει ότι η ΝΔ «ψειρίζει τη μαϊμού» και ότι «σκανδαλολογεί ασύστολα». Ο ίδιος σημείωσε ότι «αυτό που πρέπει να ψάξει κανείς να δει είναι πότε και αν ευνοήθηκαν συγκεκριμένα συμφέροντα και με ποια διακυβέρνηση», συμπληρώνοντας ότι τα χρέη στη ΔΕΠΑ δημιουργήθηκαν επί κυβέρνησης ΝΔ.
Το Protagon, στο πλαίσιο της έρευνας για τα νέα στοιχεία των Panama Papers που είδαν το φως της δημοσιότητας, απέστειλε τον Ιούνιο του 2018 ερωτήματα στον Αρτέμη Αρτεμίου σχετικά με τις δραστηριότητες των offshore οι οποίες συνδέονταν με το γραφείο του, καθώς και για τους δικαιούχους τους. Τα ερωτήματα δεν απαντήθηκαν.
*Η νέα διαρροή των Panama Papers περιλαμβάνει 1,2 εκατομμύρια αρχεία (ανάμεσά τους ηλεκτρονικά μηνύματα, αντίγραφα διαβατηρίων, εταιρικά έγγραφα), τα οποία παραλήφθηκαν από την γερμανική εφημερίδα Suedduetsche Zeitung που τα μοιράστηκε με την Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) και δεκάδες έγκριτα μέσα ενημέρωσης – από την Ελλάδα πρόσβαση στη νέα διαρροή έχει αποκλειστικά το Protagon