H ανάλυση νομισμάτων της ρωμαϊκής περιόδου δείχνει ότι τα ορυχεία ασημιού που άρπαξαν οι Ρωμαίοι από τους Καρχηδόνιους αποτέλεσαν το κλειδί για την δημιουργία της αυτοκρατορίας τους | Shutterstock
Θέματα

To ισπανικό ασήμι έκανε υπερδύναμη την Ρώμη;

Νέα ενδιαφέρουσα θεωρία αναφέρει ότι το μυστικό της αυτοκρατορίας των Ρωμαίων βρισκόταν σε ορυχεία ασημιού στην Ιβηρική Χερσόνησο
Protagon Team

Για περίπου 120 χρόνια Ρώμη και Καρχηδόνα πολεμούσαν σφοδρά με κάποια μικρά διαλείμματα ειρήνης σε όλη την Μεσόγειο και την Βόρειο Αφρική. Η εκκίνηση έγινε το 264 π.Χ και το τέλος αυτής της πραγματικά…. αιώνιας κόντρας εξουσίας τοποθετείται στο 146 π.Χ.

Ο Δεύτερος Καρχηδονιακός Πόλεμος (218π.Χ-202 π.Χ) είναι ο πιο γνωστός από τους συνολικά τρεις εξαιτίας της παρουσίας του Αννίβα. Ο θρυλικός ηγέτης της Καρχηδόνας σχεδίασε μια παράτολμη εισβολή στην Ιταλία με στόχο να φτάσει στην Ρώμη και να την καταστρέψει. Περνώντας με τον στρατό του στον οποίο υπήρχαν ακόμη και ελέφαντες από δύσβατα και επικίνδυνα περάσματα των Αλπεων και καταφέρνοντας σημαντικά πλήγματα στον στρατό των Ρωμαίων ο Αννίβας όπως συμφωνούν οι ιστορικοί ήταν ένα βήμα από το να πετύχει τον στόχο του.

Ομως για κάποιο άγνωστο ακόμη λόγο ενώ ο δρόμος για την Ρώμη ήταν πλέον ανοιχτός για τον Αννίβα και τον στρατό του εκείνος προτίμησε να κινηθεί προς την νότιο Ιταλία. Αυτό έδωσε την ευκαιρία στους Ρωμαίους να ξεκινήσουν αρχικά έναn πόλεμο φθοράς, να ανασυνταχθούν και τελικά να κερδίσουν τον πόλεμο καταστρέφοντας την Καρχηδόνα. Στην διάρκεια του πολέμου oι Ρωμαίοi κατάφεραν κάποια στιγμή να κερδίσουν εδάφη των Καρχηδόνιων στην Ιβηρική Χερσόνησο και πιο συγκεκριμένα όλες τις περιοχές της ανατολικής Ισπανίας από τα στενά του Γιβραλτάρ μέχρι σχεδόν τα σύνορα με την σημερινή Γαλλία. Το 211 π.Χ. οι Ρωμαίοι πήραν στον έλεγχό τους μεγάλα ορυχεία ασημιού τα οποία μέχρι τότε ανήκαν στους Καρχηδόνιους.

Η ανάλυση και η θεωρία

Ομάδα Γερμανών και Δανών ερευνητών με επικεφαλής ειδικούς του Πανεπιστημίου Γκαίτε στην Φρανκφούρτη πραγματοποίησε μια μεγάλη ανάλυση σε νομίσματα της εποχής του Δευτέρου Καρχηδονιακού Πολέμου.

Το 211 π.Χ οι Ρωμαίοι αποκτούν τα ορυχεία ασημιού της Ισπανίας από τους Καρχηδόνιους τα οποία τους επέτρεψαν να εδραιωθούν σε όλη την περιοχή της Μεσογείου και σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. Στον χάρτη με κόκκινο χρώμα σημειώνεται η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στην μέγιστη έκταση της την εποχή του αυτοκράτορα Τραϊανού (shutterstock)

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η Daily Mail οι ερευνητές επικέντρωσαν την προσοχή τους στο ασήμι αυτών των νομισμάτων που προέρχονταν από όλες τις περιοχές και ειδικά από εκείνες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών. Οι ερευνητές στο συνέδριο Γεωχημείας Goldschmidt που έγινε στο Παρίσι πριν από λίγες μέρες υποστήριξαν ότι η απόκτηση των ορυχείων ασημιού από τους Ρωμαίους ήταν καθοριστικός  παράγοντας όχι μόνο για την εξέλιξη του πολέμου με τους Καρχηδόνιους αλλά και για το μέλλον της Ρώμης.

Σύμφωνα με τους ερευνητές τα ποτάμια ασημιού που έρεαν από τα ορυχεία αυτά στην Ρώμη μετασχημάτισαν γρήγορα την οικονομία της και ουσιαστικά την μετάτρεψαν στην υπερδύναμη που κατάφερε να επικρατήσει τελικά σε όλη την Μεσόγειο και την ευρωπαϊκή ήπειρο.

«Η μαζική εισροή του ασημιού από την Ιβηρική Χερσόνησο άλλαξε δραστικά την οικονομία της Ρώμης και της επέτρεψε να γίνει η μοναδική υπερδύναμη της εποχής της. Υπήρχαν αναφορές σε αυτό το γεγονός και την επίδραση που είχε από ιστορικούς όπως ο Πολύβιος και ο Λίβιος αλλά η έρευνα που κάναμε προσφέρει και επιστημονικές αποδείξεις σε αυτή την θεωρία για την άνοδο της Ρώμης. Η εργασία που κάναμε αποκαλύπτει ότι η ήττα του Αννίβα και η άνοδος της Ρώμης είναι γραμμένη στα νομίσματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας » αναφέρει η Κατρίν Βέστνερ, του Ινστιτούτου Αρχαιολογικών Επιστημών του πανεπιστημίου Γκαίτε, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

«Η έρευνα αυτή αποδεικνύει το πώς η επιστημονική ανάλυση αρχαίων νομισμάτων μπορεί αν έχει τεράστια συνεισφορά στην ιστορική έρευνα. Υπήρχαν ορισμένοι που απλώς πιθανολογούσαν ότι τα ορυχεία ασημιού της Ισπανίας μπορεί να είχαν παίξει σημαντικό ρόλο στην δημιουργίας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η έρευνα αυτή θέτει τώρα στέρεα θεμέλια σε αυτή την άποψη» υποστηρίζει ο Κέβιν Μπούτσερ, καθηγητής του Τμήματος Κλασικής και Αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Warwick στην Βρετανία.