Ενώ η Ελλάδα ετοιμαζόταν για το Euro της Πορτογαλίας και την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, η Google που άρχιζε να κάνει πολύ αισθητή την παρουσία της στον κυβερνοχώρο παρουσίασε την δική της υπηρεσία ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Η λειτουργία του Gmail ξεκίνησε την 1η Απριλίου 2004 και αρχικά απευθυνόταν μόνο σε μια ομάδα επιλεγμένων ατόμων που θα έκαναν τις σχετικές δοκιμές. Καθώς οι δοκιμές προχωρούσαν και οι τεχνικοί της εταιρείας διόρθωναν τα λάθη και τα κενά λειτουργίας και ασφαλείας η υπηρεσία άρχισε να διευρύνει την βάση των χρηστών της μέχρι να γίνει διαθέσιμη τελικά στο ευρύ κοινό περίπου ένα χρόνο μετά την εμφάνισή της.
Η αρχική δυνατότητα αποθήκευσης που έδινε το Gmail, 1 GB ανά χρήστη, ανέβασε σημαντικά το πρότυπο του webmail για δωρεάν αποθήκευση, από τα «λίγα» 4 MB που προσέφεραν ανταγωνιστικές υπηρεσίες όπως το Hotmail εκείνη την εποχή. Σήμερα η υπηρεσία προσφέρει 15 GB αποθηκευτικό χώρο στους περίπου 1,5 δισ. χρήστες της. Ολα αυτά τα χρόνια το Gmail αναβαθμιζόταν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να ακολουθεί την εξέλιξη της τεχνολογίας και να προσφέρει ολοένα περισσότερες και πιο εξελιγμένες υπηρεσίες στους χρήστες του. Τον περασμένο Απρίλιο η Google ανακοίνωσε ότι έχει ολοκληρώσει μία ακόμη αναβάθμιση του Gmail, η οποία αυτή την φορά ήταν δομική αφού αφορούσε τόσο την εμφάνιση της υπηρεσίας όσο και τις δυνατότητές της. Από τον Απρίλιο η Google άρχισε ενσωματώνει στο Gmail κάποια από τα καινούργια εργαλεία και πριν από λίγα 24ωρα είδαμε και στην Ελλάδα ολοκληρωμένη πλέον την νέα εκδοχή της υπηρεσίας.
Το νέο design συνοδεύει μια καινούργια εργαλειοθήκη που υπόσχεται να κάνει την σχέση των χρηστών με την ηλεκτρονική τους αλληλογραφία πιο εύκολη και λειτουργική. Σημαντική κρίνεται η προσθήκη του ελέγχου των εφαρμογών Ημερολόγιο (Calendar) και Καθήκοντα (Tasks). Αυτά τα εργαλεία δίνουν μια πλήρη εικόνα των υποχρεώσεων (ή καθηκόντων) της ημέρας και επιτρέπουν στον χρήστη να προσθέτει νέα γεγονότα μέσα από τα Εισερχόμενα. Αυτό το drop-down πάνελ, είναι πολύ χρήσιμο αφού μπορεί ο χρήστης να οργανώνει το πρόγραμμά του συνεχίζοντας να διαβάζει ένα email. Υπάρχουν νέες δυνατότητες επεξεργασίας των εισερχομένων μηνυμάτων όπου ο χρήστης θα μπορεί βλέποντας τα στην θυρίδα του να τα χειριστεί με διαφόρους τρόπους. Θα μπορεί για παράδειγμα να αρχειοθετήσει ένα εισερχόμενο μήνυμα χωρίς να το έχει ανοίξει και να προγραμματίσει να το δει κάποιες ώρες ή και κάποιες μέρες αργότερα. Ετσι από την μία πλευρά θα καθαρίζει ο χώρος των εισερχομένων μηνυμάτων και ταυτόχρονα δεν θα χάνονται μηνύματα που θέλει ο χρήστης να δει αλλά δεν μπορεί την δεδομένη στιγμή που τα βλέπει μπροστά του. Το «Email Nudging» είναι ένα εργαλείο που απευθύνεται σε όσους λαμβάνουν μεγάλο όγκο emails κάποια εκ των οποίων θα πρέπει να απαντηθούν γρήγορα. Η Google χρησιμοποιεί την μηχανική μάθηση για να καταλάβει ποιο μήνυμα απαιτεί γρήγορη απάντηση και εμφανίζει στο χρήστη μια σχετική ειδοποίηση μέσα στο inbox του. Επίσης, του δίνει τη δυνατότητα να απαντήσει με ένα έτοιμο Smart Reply. Το «Offline Mode» επιτρέπει στους χρήστες να δουλεύουν χωρίς σύνδεση, μέσα στο περιβάλλον του Gmail, και έχοντας στη διάθεσή τους τα emails των τελευταίων 90 ημερών.
Με το «Confidential Mode» μπορεί κάποιος να βάζει ημερομηνία λήξης σε ένα email, με αποτέλεσμα οι παραλήπτες του να μην μπορούν να το προωθήσουν, να το τυπώσουν, αυτό ή τα συνημμένα αρχεία μετά την λήξη του. Ενα ακόμη μέτρο ασφαλείας του νέου Gmail είναι η δυνατότητα ενεργοποίησης του ελέγχου ταυτότητας 2 βημάτων (Two-factor authentication) με την οποία ο παραλήπτης θα πρέπει να πιστοποιήσει την ταυτότητά του πριν ανοίξει ένα εμπιστευτικό email.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η ιστοσελίδα Quartz μια νέα προσθήκη που αναμένεται να κάνει την εμφάνιση της πολύ σύντομα στο αναβαθμισμένο Gmail και παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι αυτή της «έξυπνης συγγραφής» (smart compose). Η εφαρμογή βοηθά τους χρήστες να γράφουν τα emails τους. Η εφαρμογή αναλύει το περιεχόμενο του μηνύματος που γράφει κάποιος και προτείνει λέξεις ή και ολόκληρες φράσεις. Στις μέχρι τώρα δοκιμές της εφαρμογής τα σχόλια είναι αντιφατικά. Κάποιοι λένε ότι η εφαρμογή είναι πολύ βοηθητική αφού με αυτή γλιτώνουν χρόνο από την συγγραφή ενός μηνύματος. Κάποιοι άλλοι αναφέρουν ότι οι προτάσεις που κάνει η εφαρμογή είναι σε πολλές περιπτώσεις μη αρμόζουσες (π.χ προτείνει σε μια επαγγελματική επιστολή εκφράσεις όπως ‘Σ’ αγαπώ’) και γενικότερα δεν συμβαδίζουν με την λογική και τον τόνο που θέλει να προσδώσει ο χρήστης στο μήνυμα του.