Καθώς η Ομικρον καλπάζει ανά τον κόσμο, οι ειδικοί προειδοποιούν για δραματική αύξηση των κρουσμάτων. Τα Χριστούγεννα σημαδεύτηκαν από αλλεπάλληλα πρωτοφανή ρεκόρ κρουσμάτων σε Βρετανία, Γαλλία και Ιταλία, και στην Ελλάδα εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας ανακοινώνουν ήδη ότι οι μολύνσεις θα ξεπεράσουν σύντομα τις δέκα χιλιάδες.
Η νέα μετάλλαξη του κορονοϊού τάραξε τα νερά της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, ενώ οι γιατροί εξακολουθούν να αναμένουν περισσότερα δεδομένα όσον αφορά τη σοβαρότητα της νόσου και τη δυνατότητά της να προσβάλλει όχι μόνο τους ανεμβολίαστους αλλά και τους εμβολιασμένους και όσους έχουν νοσήσει από τον κορονοϊό.
Πάντως, σε κάθε περίπτωση θεωρείται δεδομένη η αύξηση των κρουσμάτων και μεταξύ των εμβολιασμένων, καθώς είναι ήδη γνωστό ότι η Ομικρον μπορεί να ξεπερνάει τις πρώτες αμυντικές γραμμές του οργανισμού.
Τα εμβόλια κατά του κορονοϊού «λειτουργούν ως ασπίδα κατά της νόσου, όχι ως αδιαπέραστο φράγμα», εξηγούν οι ειδικοί, υπογραμμίζοντας ότι εξακολουθούν να προσφέρουν προστασία έναντι της «Ο». Την ίδια ώρα οι υγειονομικές αρχές υπογραμμίζουν πως η καλύτερη άμυνα κατά της βαριάς νόσησης είναι οι αναμνηστικές δόσεις. Οι τρις εμβολιασμένοι έχουν αισθητά λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από τη νέα μετάλλαξη, ενώ οι δις εμβολιασμένοι παραμένουν και αυτοί εν μέρει προστατευμένοι.
Ωστόσο όλοι, λιγότερο ή περισσότερο, είμαστε ευάλωτοι και τον πρώτο λόγο, δυστυχώς, τον έχει εκ νέου ο κορονοϊός. Οπότε, εν αναμονή των όποιων εξελίξεων, ιδού ένας χρήσιμος οδηγός επιβίωσης αν προσβληθούμε από τη μετάλλαξη Ομικρον.
Τι πρέπει να κάνω εάν διαγνωσθώ θετικός στον κορονοϊό;
Παρότι κάποια από τα νέα κρούσματα ενδέχεται να είναι ασυμπτωματικά, οι ειδικοί αναφέρουν πως τα περισσότερα τείνουν να παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα, όπως βήχα, πονόλαιμο, μυαλγίες και δέκατα. Κάποιοι ασθενείς ανέφεραν επίσης πονοκεφάλους, ρινική συμφόρηση και φταρνίσματα, συμπτώματα που τυπικά σχετίζονται με κρυολογήματα και αλλεργίες.
Το πρώτο, οπότε, που συνιστάται, σίγουρα σε όλους όσοι εμφανίζουν κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, αλλά και σε εκείνους που απλώς αισθάνονται άρρωστοι ή πιστεύουν ότι έχουν εκτεθεί στον κορονοϊό, είναι να υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο (PCR ή Rapid Test).
Οσοι είναι ανεμβολίαστοι και διαγιγνώσκονται θετικοί με rapid, θα πρέπει υποχρεωτικά να κάνουν PCR, προκειμένου να λάβουν και το πιστοποιητικό που έχει τρίμηνη ισχύ.
Για όσους είναι εμβολιασμένοι, αρκεί το rapid test για να πιστοποιηθεί και επίσημα στον ΕΟΔΥ η νόσησή τους.
Η δήλωση στον ΕΟΔΥ γίνεται αυτόματα. Αυτό που θα πρέπει να γίνει σε προσωπικό επίπεδο, όμως, είναι να ενημερωθούν όλοι όσοι είχαν στενή επαφή με το κρούσμα τις τελευταίες πέντε ημέρες, δηλαδή συγγενείς, φίλοι, συνάδελφοι κ.ά. Επόμενο βήμα είναι, φυσικά, η καραντίνα.
Για πόσο καιρό πρέπει να απομονωθώ εάν διαγνωσθώ θετικός;
Οι ασυμπτωματικοί καλούνται να μπουν σε καραντίνα για διάστημα πέντε ημερών από την ημέρα της διάγνωσής τους, σύμφωνα με τις νέες οδηγίες του ΕΟΔΥ. Στην περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα, μπορούν να βγουν από την καραντίνα τρεις ημέρες μετά την πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων. Μάλιστα, στην περίπτωση που το σύμπτωμα είναι ο πυρετός, η αντίστροφη μέτρηση για έξοδο από την απομόνωση θα πρέπει να γίνει όταν πέσει δίχως τη βοήθεια αντιπυρετικών.
Σε όσους συγκατοικούν, συνιστάται να περιορίζονται σε ξεχωριστό δωμάτιο και να χρησιμοποιούν, εάν υπάρχει η δυνατότητα, ξεχωριστή τουαλέτα, ενώ επιβάλλεται η απολύμανση επιφανειών που χρησιμοποιούνται από όλους. Οι ειδικοί από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ υποδεικνύουν επίσης ως ιδιαίτερα σημαντική τη χρήση μάσκας, καταρχάς από τους ασθενείς, αλλά και από τα υπόλοιπα μέλη των νοικοκυριών τους. Σε κάθε περίπτωση, όσοι νοσούν πρέπει να παραμένουν σε απόσταση δύο μέτρων από ανθρώπους. Εάν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, ενδείκνυται ο συχνός αερισμός και η αποφυγή της από κοινού χρήσης οικιακών σκευών και λοιπών ειδών οικιακής χρήσης (πιάτα, μαχαιροπίρουνα, πετσέτες κ.λπ.).
Ιδιαίτερα προσεκτικοί καλούνται να είναι και όλοι όσοι θεωρούν ότι έχουν εκτεθεί στον κορονοϊό και τη νέα, εξαιρετικά μεταδοτική, μετάλλαξή του. Ως στενή επαφή με κρούσμα ορίζεται η συνύπαρξη σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων για διάστημα δεκαπέντε λεπτών ή περισσότερο κατά τη διάρκεια ενός εικοσιτετράωρου.
Οσοι δεν είναι πλήρως εμβολιασμένοι πρέπει να απομονωθούν αμέσως, να υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο, και να μπουν σε καραντίνα για διάστημα δεκατεσσάρων ημερών. Σε τεστ συνιστάται να υποβάλλονται και οι πλήρως εμβολιασμένοι, ακόμη και όσοι έχουν κάνει και την αναμνηστική δόση, εάν είχαν ύποπτη επαφή με κρούσμα. Μάλιστα, ενώ τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ προβλέπουν οι πλήρως εμβολιασμένοι να μην μπαίνουν σε καραντίνα όταν έχουν ύποπτη επαφή και δεν έχουν συμπτώματα, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας Βάνα Παπαευαγγέλου, προτείνει να μπαίνουν άτυπα σε καραντίνα και να υποβάλλονται σε δύο τεστ για τις επόμενες δέκα ημέρες (εδώ).
Αναλυτικά τα όσα ισχύουν τουλάχιστον μέχρι σήμερα μπορείτε να τα δείτε εδώ.
Πώς θα αντιμετωπίσω τη νόσο στο σπίτι; Τι πρέπει να προμηθευτώ;
Παρότι φαίνεται ότι τα συμπτώματα της μετάλλαξης Ομικρον στους περισσότερους είναι ήπια και υπάρχουν πολλές πιθανότητες να εκλείψουν έπειτα από λίγες ημέρες, η θερμομέτρηση είναι ιδιαίτερα σημαντική, ενώ καλό είναι να υπάρχει και ένα οξύμετρο, η μικρή φορητή συσκευή που μετράει τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα. Για την αντιμετώπιση των ήπιων συμπτωμάτων συνιστάται η χρήση κοινών αντιπυρετικών, αντιβηχικών και αποχρεμπτικών φαρμάκων. Εξαιρετικά σημαντικές είναι επίσης η καλή ενυδάτωση (αρκετό νερό), η επαρκής σίτιση και η αποφυγή σωματικής κόπωσης. Ωστόσο οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η καταπράυνση των συμπτωμάτων δεν συνεπάγεται ταχύτερη απαλλαγή από τον ιό.
Για πόσο καιρό είναι μεταδοτικός όποιος προσβάλλεται από τον κορονοϊό;
Ολοι όσοι διαγιγνώσκονται θετικοί πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μεταδοτικοί για τουλάχιστον δέκα ημέρες ή και για περισσότερες, στην περίπτωση που κάποιο από τα συμπτώματα, όπως ο βήχας ή ο πυρετός, δεν υποχωρεί. Οσον αφορά την ανάκτηση της όσφρησης και της γεύσης, ενδέχεται να καθυστερήσει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όποιος εξακολουθεί να μην αντιλαμβάνεται τις οσμές και τις γεύσεις, συνεχίζει να είναι μεταδοτικός.
Για να επιστρέψω στην κοινότητα πρέπει να υποβληθώ εκ νέου σε διαγνωστικό έλεγχο και να διαγνωσθώ αρνητικός;
Μετά τη λήξη της δεκαήμερης απομόνωσης, όσοι έχουν νοσήσει μπορούν να αρχίσουν εκ νέου να συγχρωτίζονται με άλλους, χωρίς να υποβληθούν σε έλεγχο, αρκεί να έχουν υποχωρήσει τα συμπτώματα και να είναι απύρετοι επί τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν από τον τερματισμό της απομόνωσης, δίχως τη λήψη αντιπυρετικών. Παρότι ο κορονοϊός μπορεί να εντοπιστεί σε νοσήσαντες μετά το πέρας του δεκαημέρου, οι ειδικοί δηλώνουν ότι δεν είναι μεταδοτικοί.
Πρέπει να συμβουλευτώ κάποιον ειδικό για τις διαθέσιμες θεραπείες;
Οι πλήρως εμβολιασμένοι έχουν πολλές πιθανότητες να αναρρώσουν δίχως να χρειαστεί να νοσηλευτούν ή να λάβουν ειδική θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση ενδείκνυται πάντα η επικοινωνία με έναν γιατρό, κυρίως στους ανθρώπους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Ειδικά όσον αφορά τη μετάλλαξη Ομικρον, η νέα παραλλαγή φαίνεται να είναι τελείως ή σε μεγάλο βαθμό ανθεκτική σχεδόν σε όλα τα μονοκλωνικά αντισώματα που χρησιμοποιούνται κλινικά σήμερα. Η έγκριση, την προηγούμενη εβδομάδα, των φαρμάκων της Pfizer και της MSD (Merck στις ΗΠΑ) από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ για ασθενείς υψηλού κινδύνου, σίγουρα αποτελεί θετική εξέλιξη αλλά οι ειδικοί εξακολουθούν να επισημαίνουν ότι τα εμβόλια και οι αναμνηστικές δόσεις αποτελούν την καλύτερη άμυνα κατά της Ομικρον.
Τι πρέπει να κάνω σε περίπτωση επιδείνωσης των συμπτωμάτων;
Εάν παρατηρηθεί αισθητή επιδείνωση των συμπτωμάτων, επιβάλλεται η άμεση επικοινωνία με κάποιον γιατρό. Λόγοι ανησυχίας πρέπει να είναι η δύσπνοια, ο επίμονος βήχας και ο υψηλός πυρετός, ενώ όποιος είναι ή αισθάνεται βαριά άρρωστος, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καθυστερήσει να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό, θεωρώντας πως η κατάστασή του θα βελτιωθεί σταδιακά.