Ο Tζο Μπάιντεν είναι 81 ετών και θα είναι 86 στο τέλος της θητείας του, αν κερδίσει. Ο Ντόλαντ Τραμπ είναι σήμερα 77 ετών, θα είναι 78 κατά τις προεδρικές εκλογές και στο τέλος της θητείας του (αν κερδίσει) θα έχει κλείσει τα 83 και θα οδεύει στα 84. Αναλύοντας το ηλικιακό ζήτημα των δύο διεκδικητών του Λευκού Οίκου, o Economist στέκεται στα παρεπόμενα της ίδιας της γήρανσης.
Το ζήτημα έχει ασφαλώς ενδιαφέρον, στον βαθμό που δεν τροφοδοτεί τον ηλικιακό ρατσισμό, καθώς μιλάμε για δυο άνδρες γύρω στα 80, οι οποίοι έχουν μπροστά τους δέκα σκληρούς μήνες με διαρκή ταξίδια και ομιλίες στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας, συν τα τέσσερα χρόνια της σκληρής δουλειάς και των ευθυνών του προέδρου των ΗΠΑ για όποιον καταφέρει να κερδίσει.
Οταν ο Τραμπ έγινε πρόεδρος, το 2017, ήταν ο γηραιότερος άνθρωπος που το είχε καταφέρει. Το ρεκόρ αυτό πέρασε το 2021 στο Τζο Μπάιντεν.
Τι λέει όμως η επιστήμη; Ορισμένες μελέτες, σημειώνει η βρετανική επιθεώρηση, υποδεικνύουν ότι η διακυβέρνηση μιας χώρας προσθέτει φθορά. Ερευνα που δημοσιεύθηκε το 2015 από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Case Western Reserve εξέτασε τις εκλογές για την ανάδειξη αρχηγού κυβέρνησης σε 17 πλούσιες χώρες, από το 1722.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι νικητές ζούσαν κατά μέσο όρο 4,4 λιγότερα χρόνια μετά την τελευταία εκλογή τους σε σχέση με τους χαμένους, που δεν είχαν ποτέ αναλάβει την ανώτατη θέση. Από την άλλη πλευρά, ο Economist υπογραμμίζει ότι «οι πρόεδροι βρίσκονται στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τη διάρκεια ζωής τους, όπως δείχνουν πολυάριθμες έρευνες».
Ο γεροντολόγος Τζέι Ολσάνσκι του Πανεπιστημίου του Ιλινόι υπολόγισε ότι η αναμενόμενη μέση διάρκεια ζωής για τους άνδρες που έζησαν την ίδια εποχή με τους προέδρους των ΗΠΑ, με βάση στοιχεία του 2011, ήταν 73,3 έτη, ενώ η πραγματική διάρκεια ζωής των προέδρων που είχαν πεθάνει από φυσικά αίτια ήταν κατά μέσο όρο 73,0 έτη. Επομένως, με βάση αυτά τα στοιχεία, το προεδρικό αξίωμα δεν φάνηκε να προσθέτει φθορά που επηρέασε τον χρόνο ζωής.
Αυτό, κατά τον Economist, υποδηλώνει είτε ότι η δουλειά δεν συνεπάγεται φθορά, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τη μελέτη των πανεπιστημίων Harvard και Case Western Reserve, είτε πως όσοι έγιναν πρόεδροι θα ζούσαν ακόμη περισσότερο, ξεπερνώντας τον μέσο όρο. Ο Ολσάνσκι επιλέγει το δεύτερο, σημειώνοντας ότι οι πρόεδροι τείνουν να προέρχονται από προνομιούχα περιβάλλοντα (όλοι, εκτός από δέκα, τονίζει, είχαν πανεπιστημιακές σπουδές), με τα πλεονεκτήματα που αυτό συνεπάγεται για την υγεία.
«Ο θάνατος, ωστόσο, δεν είναι το μόνο ιατρικό συμβάν που μπορεί να μειώσει τη θητεία ενός εν ενεργεία προέδρου» επιμένει η βρετανική επιθεώρηση. «Μια καρδιακή προσβολή ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να τον αναγκάσει σε παραίτηση (…) Σε γενικές γραμμές, ο κίνδυνος εγκεφαλικού διπλασιάζεται με κάθε δεκαετία. Αυτό είναι ανησυχητικό. Στη συνέχεια, υπάρχει το ζήτημα της ψυχικής ευεξίας. Πέρα από τα εγκεφαλικά επεισόδια, τα χρόνια που περνούν κομίζουν δύο απειλές για τον εγκέφαλο: μορφές άνοιας όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, και μια γενικότερη επιβράδυνση των εγκεφαλικών δυνατοτήτων» συνεχίζει το δημοσίευμα.
Προβλήματα όπως αυτά συζητώνται και για τους υποψήφιους, ιδίως στο πλαίσιο των εμφανών «στιγμών τρίτης ηλικίας» από τους δύο άνδρες. «Το 2021, για παράδειγμα, ο Τζο Μπάιντεν φάνηκε να ξεχνάει το όνομα του Λόιντ Οστιν, του δικού του υπουργού Αμυνας. Ο Τραμπ μπέρδεψε τον Σι Τζινπίνγκ, τον κινέζο πρόεδρο, με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, τον δικτάτορα της Βόρειας Κορέας» σημειώνει ο Economist. Πιο πρόσφατα, ο Μπάιντεν μπέρδεψε τον Χέλμουτ Κολ (μάλλον με τον Ολαφ Σολτς) και ο Τραμπ την ανταγωνίστριά του για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, Νίκι Χέιλι, με την πρώην πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι.
Πάντως ο δόκτωρ Ολσάνσκι, με βάση την πορεία της ζωής των Μπάιντεν και Τραμπ, σε συνδυασμό με όσα στοιχεία είναι δημόσια διαθέσιμα από τα ιατρικά αρχεία των δυο ανδρών, κατέληξε στις προηγούμενες εκλογές το 2020 στο συμπέρασμα ότι «και οι δύο είχαν μεγαλύτερη από τον μέσο όρο πιθανότητα να επιβιώσουν τα επόμενα τέσσερα χρόνια».
Τότε, το 2020, σύμφωνα με τον Ολσάνσκι και τον Economist, οι πιθανότητες είχαν ως εξής:
- Ο Μπάιντεν είχε 95% πιθανότητα να επιβιώσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια μετά το 2020, έναντι 82% για έναν τυπικό άνδρα της ηλικίας του.
- Για τον Τραμπ τα στοιχεία ήταν 90% για την επόμενη τετραετία, έναντι 86% για τους συνομηλίκους του.
Υπογραμμίζεται, λοιπόν, από τον Economist ότι οι υπολογισμοί του ειδικού έδιναν στον κ. Τραμπ, τον νεότερο άνδρα από τους δύο, χειρότερη πρόγνωση. Αυτή τη φορά ο ειδικός δεν έχει εκφραστεί πλήρως επί του θέματος.
Ο Ολσάνσκι, πάντως, στις 7 Ιανουαρίου, σε άρθρο του στην εφημερίδα The Hill, ανέφερε τα εξής: «Σήμερα οι πιθανότητες επιβίωσής του (του Μπάιντεν) κατά τη διάρκεια μιας δεύτερης θητείας στο αξίωμα είναι κοντά στο 75% (περίπου 10% καλύτερες από ό,τι για τον μέσο άνθρωπο της ηλικίας του). Παρόμοιες, αν και ελαφρώς λιγότερο ευνοϊκές προοπτικές επιβίωσης υπάρχουν και για τον Τραμπ».