Οι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν θέσεις εργασίας -ή να επιλέγονται για θέσεις εργασίας- που ταιριάζουν με τον τύπο της προσωπικότητάς τους | CreativeProtagon / Shutterstock
Θέματα

Πες μου το επάγγελμά σου να σου πω τι άνθρωπος είσαι

Επιστήμονες από τη Σκωτία, την Εσθονία και την Αυστραλία υποστηρίζουν ότι τα στερεότυπα που υπάρχουν για τα διάφορα επαγγέλματα είναι αληθινά! Η τυπική εικόνα που έχουμε για τους επαγγελματίες, από οδηγούς φορτηγών και πωλητές μέχρι μουσικούς και λογιστές, είναι συχνά «μάλλον ακριβής», σύμφωνα με μια μεγάλη έρευνα
Protagon Team

Οι κτηματομεσίτες είναι δυσάρεστοι, οι ηθοποιοί νευρωτικοί, οι λογιστές δεν έχουν δημιουργικά ταλέντα και οι φορτηγατζήδες αντιπαθούν τους φιλελεύθερους πολιτικούς, γράφει ο Κάγια Μπέργκες στους Times, επιστημονικός συντάκτης της βρετανικής εφημερίδας, αναφερόμενος σε μια μεγάλη έρευνα, που διαπίστωσε ότι, τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις, τα στερεότυπα είναι αληθινά.

Ερευνητές από τη Σκωτία, την Εσθονία και την Αυστραλία δημιούργησαν «προφίλ προσωπικότητας» για 263 διαφορετικά επαγγέλματα, εξετάζοντας τα χαρακτηριστικά 68.540 ατόμων που εργάζονται σε μια σειρά βιομηχανιών.

Οι επιστήμονες είπαν ότι οι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν θέσεις εργασίας -ή να επιλέγονται για θέσεις εργασίας- που ταιριάζουν με τον τύπο της προσωπικότητάς τους. Είπαν, ακόμη, ότι «τα επαγγέλματα μπορεί να αλλάζουν τους ανθρώπους» ή θα μπορούσαν να τονίσουν τα χαρακτηριστικά που τους έφεραν σε αυτή τη δουλειά εξαρχής.

Από τα μέλη της Εσθονικής Βιοτράπεζας, για παράδειμα, ζητήθηκε να συμπληρώσουν ολοκληρωμένα ερωτηματολόγια προσωπικότητας, ενώ ορισμένοι εργαζόμενοι που συμμετείχαν στην έρευνα, κλήθηκαν επίσης να ζητήσουν από φίλους ή γνωστούς τους να συμπληρώσουν φόρμες απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τον χαρακτήρα τους.

Οι συμμετέχοντες βαθμολογήθηκαν σύμφωνα με τα λεγόμενα «πέντε μεγάλα» (Big Five) βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας: ευσυνειδησία (consciousness), δεκτικότητα (openness), καλή προαίρεση (agreeableness), εξωστρέφεια (extraversion), νευρωτισμός (neuroticism). Μέσα σε αυτά, οι ερευνητές μέτρησαν και άλλα χαρακτηριστικά όπως η περιέργεια, η δημιουργικότητα και η τολμηρότητα, ενώ επίσης κατέγραψαν παράγοντες όπως το αν είχαν πλούσιο λεξιλόγιο, αν τους άρεσαν οι φιλελεύθεροι πολιτικοί, αν τους άρεσε να ξεχωρίζουν μέσα σε ένα πλήθος και πόσο ανταγωνιστικοί ήταν οι διάφοροι επαγγελματίες.

Οι κτηματομεσίτες, οι διαχειριστές ακινήτων, οι διευθυντές πωλήσεων και μάρκετινγκ, και οι επιχειρηματίες ήταν μεταξύ εκείνων που κατετάγησαν χαμηλότερα ως προς την καλή προαίρεση (agreeableness).

Οι ηθοποιοί βρέθηκαν στην υψηλότερη θέση για νευρωτισμό (neuroticism), με τους εικαστικούς καλλιτέχνες, τους γραφίστες και τους μουσικούς να ακολουθούν. Αυτές οι ομάδες είχαν την υψηλότερη κατάταξη μεταξύ εκείνων που «χρειάζονται μια δημιουργική διέξοδο» -πράγμα που ωστόσο δεν αποτελεί έκπληξη-, με τους λογιστές και τους υπαλλήλους λογιστηρίων να έχουν τη χαμηλότερη βαθμολογία.

Σε ένα χαρακτηριστικό επεισόδιο των Μόντι Πάιθον, θυμάται ο Κάγια Μπέργκες και μας θυμίζει στο άρθρο του στους Times, ο Μάικλ Πέιλιν έπαιζε τον Χέρμπερτ Ανκόβι, έναν λογιστή που είχε βαρεθεί τη δουλειά του και ήθελε να αλλάξει καριέρα και να γίνει θηριοδαμαστής… Εχοντας αμφιβολίες, ο Τζον Κλιζ, που υποδυόταν έναν σύμβουλο σταδιοδρομίας, τον ρώτησε: «Δεν νομίζετε ότι θα ήταν καλύτερο να ακολουθήσετε τον δρόμο σας [από τη λογιστική] προς την εξημέρωση των λιονταριών, ας πούμε, σαν τραπεζικός υπάλληλος;»

Τα θεολογικά επαγγέλματα και οι οδηγοί φορτηγών είχαν τη χαμηλότερη βαθμολογία μεταξύ εκείνων που υποστήριξαν φιλελεύθερους πολιτικούς υποψηφίους. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, δε, συγγραφείς, σκηνοθέτες και παραγωγοί κινηματογράφου και θεάτρου, και διευθυντές πληροφορικής ήταν πιο πιθανό να υποστηρίξουν φιλελεύθερους πολιτικούς.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο πανεπιστήμιο της πόλης Τάρτου στην Εσθονία και στη σχολή Φιλοσοφίας, Ψυχολογίας και Γλωσσικών Επιστημών του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, οι οποίοι δημιούργησαν ένα εργαλείο, που επιτρέπει στους ανθρώπους να ελέγξουν πώς κατατάσσεται το δικό τους επάγγελμα.

«Οι άνθρωποι έχουν συχνά στερεότυπα για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, που είναι τυπικά για διαφορετικές δουλειές, και αποδεικνύεται ότι πολλές από αυτές τις διαισθητικές απόψεις είναι αρκετά ακριβείς», λέει στους Times ο δρ Ρενέ Μότους, καθηγητής Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, «Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που μια επιστημονική μελέτη με τόσο μεγάλο δείγμα και τόσο λεπτομερείς εκτιμήσεις επιβεβαίωσε αυτά τα μοτίβα», πρόσθεσε.

Στον πίνακα με τα Επαγγελματικά Προφίλ Προσωπικότητας, που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα των Times,  θα δείτε πώς συνδέονται 265 διαφορετικά επαγγέλματα με τα πέντε χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Και μπορείτε να βρείτε πώς κατατάσσεται το δικό σας.