Η αναζήτηση ενός πλανήτη σαν την Γη αποτελεί το ιερό δισκοπότηρο των αστρονόμων | Shutterstock
Θέματα

«Θα βρούμε μιαν άλλn Γη με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης»

Ο ερευνητής πίσω από την ανακάλυψη από τη NASA του μακρινού πλανητικού συστήματος που είναι αριθμητικά όμοιο με το ηλιακό μας σύστημα μιλάει στο Protagon
Protagon Team

Τα φώτα της δημοσιότητας συγκέντρωσε πριν από λίγα 24ωρα η ανακοίνωση της NASA ότι εντοπίστηκε ένα πλανητικό σύστημα που έχει οκτώ πλανήτες, όπως και το δικό μας. Μέχρι την ανακοίνωση είχαν εντοπιστεί περίπου 2.500 χιλιάδες πλανητικά συστήματα με περίπου τα δύο χιλιάδες εξ αυτών να διαθέτουν μόλις ένα πλανήτη και τα υπόλοιπα περισσότερους όμως το ηλιακό μας σύστημα παρέμενε εκείνο με τους περισσότερους πλανήτες.

Ετσι η ανακάλυψη ενός πλανητικού συστήματος με ίδιο αριθμό με το δικό μας ήταν αναμενόμενο ότι θα προκαλούσε μεγάλο θόρυβο. Το πλανητικό σύστημα Kepler 90 βρίσκεται σε απόσταση 2.545 έτη φωτός από εμάς και γνωρίζαμε ότι διαθέτει έξι πλανήτες. Η ανακάλυψη άλλων δύο στο σύστημα αυτό το κατέστησε το μεγαλύτερο που γνωρίζουμε. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μια συμπυκνωμένη εκδοχή του ηλιακού συστήματος μας επειδή οι οκτώ πλανήτες βρίσκονται όλοι κοντά ο ένας στον άλλο και όλοι μαζί κοντά στο μητρικό τους άστρο.

Δείτε ένα βίντεο της ανακάλυψης:

Μάλιστα ένας από τους δύο πλανήτες που μόλις εντοπίστηκαν στο σύστημα αυτό είναι βραχώδης και έχει μέγεθος κοντινό με αυτό της Γης. Ομως οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται σε αυτόν κυμαίνονται πέριξ των 450 βαθμών Κελσίου και όπως είναι ευνόητο δεν τίθεται θέμα ύπαρξης ζωής εκεί. Το ίδιο ισχύει και για τους υπόλοιπους πλανήτες του συστήματος Kepler 90.

Eξαιρετικά ενδιαφέρον επίσης είναι το γεγονός ότι η ανακάλυψη έγινε με την χρήση ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης που έχουν αναπτύξει τεχνικοί του τμήματος Google Brain της Google. Ο Κρίστοφερ Σάλιου του Google Brain και ο Αντριου Bάντεμπεργκ που βρίσκεται στο πρόγραμμα Μεταδιδακτορικής Υποτροφίας Κάρλ Σέιγκαν της NASA στο Πανεπιστήμιο του Τέξας ενσωμάτωσαν σε ένα υπολογιστή το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης της Google και εκπαίδευσαν τον υπολογιστή για να επεξεργάζεται και να αναλύει δεδομένα της αποστολής Kepler.

To διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler έχει  εξετάσει εξονυχιστικά περί τα 150.000 άστρα για να βρει ενδείξεις πλανητών σε τροχιά γύρω από αυτά και κυρίως πλανήτες που βρίσκονται σε απόσταση τέτοια που θα μπορούσαν να έχουν νερό σε υγρή κατάσταση, παράγοντας κρίσιμος για την παρουσία της ζωής. Πολλές ερευνητικές ομάδες επεξεργάζονται τα δεδομένα που έχει καταγράψει το τηλεσκόπιο και στις περισσότερες περιπτώσεις εντοπίζονται πλανήτες να κινούνται γύρω από κοντινότερα αλλά και πιο μακρινά από εμάς άστρα. Η χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης όπως αυτό της Google αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στην επεξεργασία τόσο των δεδομένων της αποστολής Kepler όσο και γενικότερα στην επεξεργασία δεδομένων διαστημικών ερευνών.

Το Protagon επικοινώνησε με τον Αντριου Βάντεμπεργκ ο οποίος μίλησε για την σημαντική ανακάλυψη στην οποία συμμετείχε. Η συνέντευξη μαζί του:

Γιατί είναι αυτή η ανακάλυψη τόσο σημαντική;

Επειδή για πρώτη φορά εντοπίζεται ένα άστρο εκτός από τον Ηλιο που να διαθέτει οκτώ πλανήτες

Να αναμένουμε και άλλες σπουδαίες ανακαλύψεις στο Διάστημα χρησιμοποιώντας τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης όπως αυτή της Google;

Εχουμε αποφασίσει να συνεχίσουμε την αναζήτηση εξωπλανητών χρησιμοποιώντας τέτοια συστήματα τα οποία θα βελτιώνουμε ώστε να αναγνωρίζουν κάθε ίχνος όσο μικρό και αν είναι από ένα εξωπλανήτη. Ελπίζουμε έτσι να αναλύσουμε όλα τα δεδομένα που έχει συλλέξει το Kepler από τα 150 χιλιάδες άστρα που εξερεύνησε. Αναμένουμε ότι θα εντοπίσουμε πολλούς πλανήτες με αυτό τον τρόπο.

O Αντριου Βάντεμπεργκ υποστηρίζει ότι η χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα φέρει επανάσταση στην διαστημική εξερεύνηση.

Εχουμε ήδη εντοπίσει μερικές χιλιάδες πλανήτες αλλά κανείς από αυτούς δεν φαίνεται να διαθέτει συνθήκες φιλικές στην ζωή. Με δεδομένο ότι υπάρχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια πλανήτες στον γαλαξία μας και ανυπολόγιστος αριθμός πλανητών στο Σύμπαν πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι υπάρχουν πλανήτες με συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης. Ομως δυσκολευόμαστε πολύ να εντοπίσουμε ένα τέτοιο μέχρι στιγμής. Πώς το εξηγείτε αυτό; Δεν έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία για μια τέτοια ανακάλυψη ή μήπως τελικά η Γη ανήκει σε ένα σπάνιο είδος πλανήτη;

Εχουμε ανακαλύψει πλανήτες που είναι αρκετά μικροί σε μέγεθος αλλά και έχουν θερμοκρασία που είναι συμβατή με την παρουσία της ζωής (π.χ οι πλανήτες Kepler-186 και TRAPPIST-1) αλλά η αιτία που δεν βρίσκουμε συχνά τέτοιους πλανήτες είναι ότι είναι προς το παρόν πολύ δύσκολο να τους εντοπίσουμε. Είναι δύσκολο να βρούμε πλανήτες στο μέγεθος της Γης που να κινούνται σε τροχιά γύρω από άστρα παρόμοια με τον Ηλιο. Τα σήματα που εκπέμπουν αυτοί οι πλανήτες είναι πολύ ασθενή και ελπίζουμε ότι με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα εντοπίσουμε και άλλους και θα μάθουμε περισσότερα για αυτούς.

Μπορείτε να κάνετε μια πρόβλεψη για το ποια θα είναι η επόμενη μεγάλη ανακάλυψη της αποστολής Kepler ή τι εσείς προσωπικά θα θέλατε να ακούσετε στην επόμενη ανακοίνωση;

Ελπίζω η επόμενη μεγάλη ανακάλυψη να αφορά ένα πλανήτη στο μέγεθος της Γης που να κινείται γύρω από ένα άστρο σαν τον Ηλιο και να ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτό σε περίπου ένα έτος. Οταν αρχίσουμε να εντοπίζουμε τέτοιους πλανήτες θα μπορούμε να πούμε με μεγαλύτερη βεβαιότητα αν πρόκειται για ένα κοινό ή σπάνιο τύπο πλανητών στο Σύμπαν.