Δράμα, Ημαθία, Καλάβρυτα, Ευρυτανία, Μαγνησία, Κορινθία, ευρύτερη Πελοπόννησος, Δυτική Μακεδονία.
Περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, οι οποίες μέσω των αρμόδιων ξενοδοχειακών ενώσεων, προχώρησαν σε μια δημόσια επικοινωνία τη Δευτέρα, με κοινό περιεχόμενο. Ζητούμενο να αποτυπώσουν τα ισχνά ποσοστά πληρότητας, μεσοσταθμικά 12%, που προβλέπεται να καταγράψουν τη χειμερινή περίοδο. Με εξαίρεση το δεκαήμερο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
«Ενα και μόνο δεκαήμερο τουριστικής κανονικότητας στο σύνολο της χειμερινής περιόδου η οποία διαρκεί 120 μέρες, δηλαδή τέσσερις μήνες, αντιστοιχεί σε μόλις 12% μέση πληρότητα. Αλήθεια για αυτή την επιτυχία πανηγυρίζουμε, όλες αυτές τις μέρες; Δυστυχώς σήμερα, το «success story» του χειμερινού τουρισμού περιορίζεται σε τρεις ή τέσσερις περιοχές στην Ελλάδα οι οποίες είχαν πράγματι 100% πληρότητα μέσα στις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, αλλά μόνο για λίγες μέρες. Και δυστυχώς, από τις 10 Ιανουαρίου 2022, κανείς δεν θα ασχολείται μαζί τους. Αυτή είναι η πραγματικότητα…», αναφέρει η εισαγωγή του δελτίου τύπου που μοιράστηκαν οι ενώσεις, παραθέτοντας την απόκλιση στα επιμέρους συγκριτικά στοιχεία μεταξύ της εορταστικής περιόδου του 2019 και του 2021.
Αφορμή για τη συντονισμένη επικοινωνία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων του ορεινού όγκου ήταν η δήλωση του υπουργού Τουρισμού Βασίλη Κικίλια στις 3 Ιανουαρίου, με την οποία επιβεβαιώνει «την ανάκαμψη των χειμερινών προορισμών τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά», μετά από σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών του με τους Περιφερειάρχες των χειμερινών τουριστικών προορισμών αιχμής (Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας). Στην ίδια επικοινωνία, ο υπουργός υπογράμμισε τη σημασία της πιστής τήρησης των υγειονομικών μέτρων, με τη μετάλλαξη «Ο» σε έξαρση.
Με βάση τα στοιχεία των φορέων, στη Δράμα οι πληρότητες κατά το δεκαπενθήμερο των εορτών του 2019 ήταν 85%, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021 έκλεισε με 35%.
♦ Στην Ημαθία, περιοχή με δύο χιονοδρομικά κέντρα, οι πληρότητες το 2019 ήταν 92% ενώ το αντίστοιχο 15νθήμερο του 2021 έκλεισε με 34% και με δύο μονάδες να μην καταφέρουν να ανοίξουν.
♦ Στα Καλάβρυτα, οι πληρότητες μετά τις 8 Ιανουαρίου 2022 δεν ξεπερνούν το 25% ακόμα και τα Σαββατοκύριακα, «καταγράφοντας αρνητικό ποσοστό πληρότητας όλων των εποχών και δεδομένου ότι η πανδημία καλπάζει, το μέλλον της φετινής χειμερινής περιόδου και της επιβίωσης των επιχειρήσεων φαντάζει όνειρο θερινής νυκτός».
♦ Στην Ευρυτανία οι πληρότητες του 2019 ήταν 95%, ενώ η εορταστική περίοδος του 2021 έκλεισε με 50%.
♦ Στη Δυτική Μακεδονία οι πληρότητες του 2019 ήταν 85%, ενώ το 2021 έκλεισε με 35%.
♦ Στην περιοχή της Πελοποννήσου το 2019 οι πληρότητες ήταν 100%, ενώ το αντίστοιχο 15νθήμερο του 2021 έκλεισε κατά μέσο όρο με ποσοστό 55%.
♦ Στην Ορεινή Κορινθία οι γιορτές του 2019 είχαν πληρότητα 95%, ενώ το 2021 55%.
♦ Αντίστοιχα, η Μαγνησία το 2019 είχε πληρότητες 95%, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021 55%.
«Σε μια σεζόν που είναι 120 μέρες, όπως είναι η χειμερινή περίοδος, ψάχνουμε να βρούμε 30 μέρες δουλειάς», υπογραμμίζει ο Εφορος Δημοσίων Σχέσεων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και επικεφαλής της ομάδας ορεινών ξενοδ0χείων Αγγελος Καλλίας, τονίζοντας την ανάγκη άμεσης κρατικής παρέμβασης με συγκεκριμένα μέτρα για την επιβίωση των καταλυμάτων. Τα περισσότερα αποτελούν οικογενειακές επιχειρήσεις και συμπληρωματική δραστηριότητα των ιδιοκτητών, που πλέον αδυνατούν να καλύψουν ζημίες δύο ετών. Ενώ η περίοδος της κύριας λειτουργίας τους συμπίπτει με μια ακόμη έξαρση της covid-19 και την επιβολή νέων περιορισμών για την αναχαίτησή της.
Αυτή η υγειονομική συγκυρία είναι και η αιτία των ακυρώσεων που επισημαίνει η ΠΟΞ με επιστολή προς τα υπουργεία Οικονομικών Ανάπτυξης Επενδύσεων, Εργασίας Κοινωνικών Υποθέσεων και Περιβάλλοντος Ενέργειας υπογραμμίζοντας την κάμψη και στις πληρότητες των συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχειακών επιχειρήσεων σε μονοψήφια νούμερα, επαναφέροντας και το ζήτημα του ενεργειακού κόστους. Τα μέτρα για τον περιορισμό της «Omicron» μετά την Πρωτοχρονιά έφεραν δεύτερες σκέψεις για την αργία των Φώτων. Ετσι, το τετραήμερο που ακολούθησε η πληρότητα περιορίστηκε στο 50%, λόγω των ακυρώσεων. «Είμαστε στην πιο δύσκολη περίοδο, μετά από δύο χρόνια covid έχουμε δύο αρνητικές χρονιές, με -80% στα έσοδα το 2020 και -40% το 2021. Η χειμερινή περίοδος όμως δεν είναι μόνο το δεκαήμερο των εορτών. Ούτε τα τριήμερα. Είναι 100-120 μέρες», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος της ΠΟΞ Γρηγόρης Τάσιος. Συμπληρώνοντας ότι η κατάσταση, με τα σημερινά δεδομένα, δεν αναμένεται να βελτιωθεί πριν από τις αρχές Απριλίου.
Εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού αποτέλεσε αφορμή για να ξεκινήσει μέσα στην πανδημία καμπάνια στο εξωτερικό με σύνθημα «Greece does have a winter». Ωστόσο έτρεξε, όπως διευκρίνισε ο υπουργός Τουρισμού, «σε μικρότερο φυσικά βαθμό από τον αρχικά προγραμματισμένο».
Μπορεί λοιπόν να υπάρξει ανάκαμψη στους χειμερινούς προορισμούς;
Πώς θα αναπτύξουμε τον χειμερινό τουρισμό, αν δεν έχουμε πρώτα τις υποδομές; ρωτάει τουριστικός παράγοντας. Υπάρχουν χιονοδρομικά κέντρα που δεν λειτουργούν. Η Βουλγαρία έχει πέντε. Η Ελλάδα έχει 22. Πώς θα συντηρηθούν τα 22 χιονοδρομικά κέντρα; Σε ποιο να πρωτοεπενδύσουμε; Πώς θα είναι βιώσιμα;
Αντίστοιχα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 40.000 σκιέρ στην Ελλάδα. «Μα ο σκιέρ έχει συνήθως τον καφέ και το κολατσιό μαζί όταν ανεβαίνει στην πίστα. Τον ενδιαφέρει να κάνει σκι. Ο σκιέρ δεν καθιστά βιώσιμο ένα χιονοδρομικό κέντρο. Αυτό το κάνουν οι οικογένειες, οι οποίες θα πάνε τα παιδιά για να κάνουν μάθημα, θα καθίσουν στο σαλέ, θα καταναλώσουν. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να υπάρχουν βασικές υποδομές εξυπηρέτησης κοινού στα χιονοδρομικά κέντρα», σημειώνει.
Αλλά και πάλι, σε μια εποχή που μιλάμε για κλιματική κρίση και για άνοδο της θερμοκρασίας, πόσες μέρες χιονιού θα έχουν τα βουνά που βρίσκονται κάτω από τα 1.700 μέτρα;
Επαγωγικά και σχεδόν νομοτελειακά, χρειάζεται αναστροφή όλης της σκέψης για τα χιονοδρομικά, ώστε να εξελιχθούν σε θεματικά βουνά.
Και πώς θα αξιοποιηθούν αυτά στη συνέχεια;
Χρειάζεται να τροποποιηθεί η νομοθεσία για τις εκπαιδευτικές εκδρομές, με γνώμονα τη βιωματική μάθηση και δραστηριότητες σε ορεινούς όγκους. Είναι καθαρά θέμα παιδείας, προσθέτει ο ίδιος.
Από την άλλη και οι ειδικές μορφές τουρισμού δεν μπορούν να αναπτυχθούν με μια απόφαση. Χρειάζονται προετοιμασία.
Οταν προτείνουμε στους Ευρωπαίους να έρθουν στην Ελλάδα για πεζοπορία, θα πρέπει να έχουν ήδη πιστοποιηθεί τα μονοπάτια. Τα Ε4 και Ε6 είναι δύο ευρωπαϊκά μονοπάτια που διαπερνούν και την ελληνική επικράτεια. Πρέπει να διατηρούνται καθαρά και να φέρουν σήμανση. Αλλιώς ο περιηγητής χάνεται…
«Θα πρέπει το κράτος, αν δεν είναι δική του η ευθύνη, να δώσει κατευθύνσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση. Γιατί στην ηπειρωτική χώρα, η αυτοδιοίκηση δεν έχει τουριστική παιδεία», σχολιάζει ο κ. Καλλίας.
Για να συνεχίσει: «Δεν έχουμε πιστοποιημένους οδηγούς για τις ειδικές μορφές τουρισμού. Δεν έχουμε σχολές για πιστοποιημένους οδηγούς». Ποιος θα αναλάβει να καθοδηγήσει ένα γκρουπ από το εξωτερικό;
Βασικό πρόβλημα για τα ξενοδοχεία του ορεινού όγκου είναι το ενεργειακό. «Το φυσικό αέριο δεν φθάνει στα βουνά», λέει ο κ. Καλλίας, αναφερόμενος στις επιδοτήσεις που προβλέπονται σε φυσικό αέριο. «Τα χειμερινά καταλύματα θερμαίνονται με πετρέλαιο».
Πιο συγκεκριμένα, τα μέτρα στήριξης που ζητούνται είναι:
– Αμεση εκταμίευση των ποσών που εκκρεμούν προς πληρωμή στις επιχειρήσεις από τη δράση της «Επιδότησης κεφαλαίου κίνησης πληττόμενων από την πανδημία τουριστικών επιχειρήσεων φιλοξενίας»
– Αμεση ολοκλήρωση της αποπληρωμής των οφειλόμενων στις επιχειρήσεις ποσών από το πρόγραμμα «Τουρισμός για όλους» και από το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού του ΟΑΕΔ (χωρίς παρακρατήσεις για εξόφληση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων)
– Μείωση του ελάχιστου χρόνου απασχόλησης των εργαζομένων που είναι ενταγμένοι στο ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ κάτω του 50% ή αν αυτό δεν είναι εφικτό εφαρμογή του μέτρου των αναστολών των συμβάσεων εργασίας – οι επιχειρήσεις μας τους προσεχείς τρεις (3) μήνες δεν θα έχουν επί της ουσίας αντικείμενο δραστηριότητας
– Παράταση του προγράμματος ΓΕΦΥΡΑ ΙΙ έως την 30-6-2022
– Αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων (περιλαμβανομένων και των δόσεων ρυθμίσεων) έως την 31-3-2022
– Ενεργειακή επιδότηση σε πετρέλαιο θέρμανσης
Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η πρόταση για επιδότηση μετακίνησης για την ηπειρωτική χώρα. Μέχρι τώρα η επιδότηση αφορά στην ακτοπλοΐα. Ο επικεφαλής της ομάδας ορεινών ξενοδοχείων αναφέρεται στους δικαιούχους του κοινωνικού τουρισμού και στη δυνατότητα να τους επιδοτηθούν τα καύσιμα μετακίνησης, ώστε να επιλέξουν πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας με οδική πρόσβαση. Μάλιστα η επιδότηση αυτή μπορεί να μην επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς κάθε δικαιούχος κοινωνικού τουρισμού χορηγείται με έξι διανυκτερεύσεις. «Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν τις τρεις διανυκτερεύσεις», εξηγεί. «Οπότε το κόστος για τις τρεις διανυκτερεύσεις που υπολείπονται χωρίς να χρησιμοποιηθούν, αλλά έχουν ήδη προβλεφθεί στον προϋπολογισμό, μπορεί να αντισταθμιστεί με την επιδότηση στα καύσιμα».