Ο Μίλο είναι το υπόδειγμα τεχνολογίας που έχει επιτύχει τον σκοπό της. Το λειτούργημά του είναι να εκπαιδεύει παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Αν θέλει κάποιος να τον συναντήσει, θα τον βρει σε κλινικές και σχολεία, όπου εκτελεί το ερευνητικό του πρόγραμμα.
Με ύψος μόλις 61 εκατοστών, δηλαδή όσο ένα βρέφος μόλις 3 μηνών, ο Μίλο κινεί τα χέρια του, ανεβοκατεβάζει τα βλέφαρά του, ανοιγοκλείνει τα μάτια του και επιχειρεί οπτική επαφή κατά τη διάρκεια της θεραπείας ενός παιδιού με αυτισμό.
«Σήμερα θα μιλήσουμε για τη συζήτηση μεταξύ δύο ανθρώπων» λέει το ρομπότ στο παιδάκι, αλλά με ταχύτητα εκφοράς του λόγου 20% πιο αργή από του μέσου ανθρώπου. Οταν ο Μίλο κάνει μία ερώτηση στο παιδί, η πιο συχνή αντίδραση είναι ο μαθητής να στρέψει το βλέμμα στον λογοθεραπευτή του και να απαντήσει, όχι στο ρομπότ.
Οπως εξηγούν οι επιστήμονες στη Wall Street Journal (WSJ) και έπειτα από τρία χρόνια εμπειρίας, «τα ρομπότ και άλλα εργαλεία τεχνολογίας, έχουν μεγάλες δυνατότητες να βοηθήσουν άτομα με αυτισμό, ώστε να αναπτύξουν κοινωνικές, συναισθηματικές και επικοινωνιακές δεξιότητες». Τα ρομπότ είναι τα εργαλεία που τα καταφέρνουν καλύτερα στην επανάληψη, μία βασική πτυχή μάθησης για αυτά τα παιδιά, τα οποία συχνά δοκιμάζουν τις αντοχές των θεραπευτών και των δασκάλων τους, όταν πρόκειται να μάθουν κάτι.
Η μετάβαση όμως από το ερευνητικό εργαλείο στο εμπορικό προϊόν δεν είναι πάντα ένας δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα και οι ειδικοί επισημαίνουν ότι θα πρέπει να γίνει ακόμη αρκετή έρευνα.
Η Robokind που κατασκευάζει τα ρομπότ στο Ντάλας τα έχει πουλήσει από το 2016 σε 400 σχολεία και 37 Πολιτείες στις ΗΠΑ. Από πρόθεση τον έχουν σχεδιάσει να μοιάζει με μικροσκοπικό παιδί. Με χαρακτηριστικά μεταξύ βρέφους και παιδιού. Και οι κινήσεις του προσώπου του είναι εξαιρετικά προσεγμένες, ώστε να φαίνεται ότι παίρνει έντονα ανθρώπινα συναισθήματα. Το κόστος του είναι περίπου 12.000 ευρώ, ενώ η ανανέωση του λογισμικού μαζί με το καινούργιο πρόγραμμα σπουδών κοστίζει 3.750 ευρώ τον χρόνο.
Τα αποτελέσματά του είναι θεαματικά. «Το 90% των μαθητών όχι απλώς έμαθαν αυτά που τους δίδαξε το ρομπότ, αλλά κατάφεραν να τα εφαρμόζουν και στις κοινωνικές τους συναναστροφές με άλλους ανθρώπους» αναφέρει στη WSJ η Λίζα Ρέιφορντ, ειδική στον αυτισμό που συμμετέχει στις έρευνες για τον Μίλο.
Οι μαθητές μεταξύ τριών και 14 ετών κάνουν εκπαίδευση με το ρομπότ τρεις την εβδομάδα, επί 20 λεπτά. Δεν αντικαθιστούν, ούτε υποκαθιστούν τους εκπαιδευτές. Λειτουργούν συμπληρωματικά στη μαθήματα, όπως θα γινόταν με ένα οποιοδήποτε εκπαιδευτικό εργαλείο, ηλεκτρονικό ή μη.
Επιφυλακτικοί οι γονείς
Εκτός από την τιμή, ο Μίλο έπρεπε να αποδείξει και στους γονείς ότι τουλάχιστον δεν θα βλάψει τα παιδιά τους. Για αυτό και κάποιοι από αυτούς θέλησαν να γνωρίσουν το ρομπότ από κοντά. «Ηταν συμπαθητικό. Δεν ήξερα αν θα έχει αποτέλεσμα ή όχι. Πλέον όμως παρατηρώ τεράστια βελτίωση στα συναισθήματά του» σχολιάζει η κυρία Ουάτσον, για τον το ρομπότ και τη σχέση του με τον 9χρονο γιο της, Κόλμπι.
Ρομπότ στην ειδική εκπαίδευση
Ο Μίλο βγαίνει και σε.. θηλυκό. Και δεν είναι η μόνη ηλεκτρονική κούκλα στην υπηρεσία των ειδικών. Ενα άλλο ρομπότ, ο Νάο, που παράγεται από την εταιρεία SoftBank Robotics στο Παρίσι, δεν έχει σχεδιαστεί για παιδιά με αυτισμό, αλλά με το κατάλληλο λογισμικό μπορεί να εκτελέσει παρόμοιες εκπαιδευτικές λειτουργίες. Το ρομπότ βρίσκεται σε αρκετές χώρες του κόσμου και χρησιμοποιείται από κλινικές και σχολεία.
Παρόμοια εφαρμογή σε άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού έχει και το Fuzzy Robot (χνουδωτό ρομπότ), που ονομάζεται Ρομίμπο και νοικιάζεται για κάθε συνεδρία από 130 έως 225 ευρώ.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Δημιουργικής Τεχνολογίας του Πανεπιστήμιου της Καλιφόρνιας και το Ιδρυμα Νταν Μαρίνο, που φιλοξενεί και εκπαιδεύει παιδιά και ενήλικες με αυτισμό, έχει αναπτύξει ένα άλλο ψηφιακό εργαλείο. Ενα τρισδιάστατο άβαταρ με ανθρώπινη φωνή και κίνηση, που το ονόμασαν «Εικονικό Διαδραστικό Εκπαιδευτικό Εκπρόσωπο». Εμφανίζεται σε τηλεοράσεις 80 ιντσών και χρησιμοποιεί έξι διαφορετικά προφίλ με τρεις διαφορετικές προσωπικότητες, ουδέτερη, φιλική και εχθρική. Σύμφωνα με τα στελέχη του Νταν Μαρίνο, περισσότεροι ενήλικες με αυτισμό εμπιστεύονται το άβαταρ στην τηλεόραση, παρά ανθρώπους με φυσική παρουσία.
Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα ρομπότ αυτά μπορεί να βοηθούν αρκετά τα παιδιά, αλλά είναι ξεκάθαροι ότι δεν θεραπεύουν τον αυτισμό. Σε μελέτη που έκανε ο καθηγητής Μπράιαν Σκασελάτι, από το τμήμα υπολογιστικών επιστημών και γνωσιακής επιστήμης του Πανεπιστημίου του Γέιλ, ανακάλυψε ότι η επίδραση κάποιον ρομπότ, διαρκεί μόνο για μικρό χρονικό διάστημα και δεν είναι κάτι που εξελίσσει τις δεξιότητες του παιδιού ολοένα και περισσότερο.
Σε αυτή τη φάση και μετά την πρώτη επιτυχία των ρομπότ σε άτομα με ειδικές δεξιότητες, αναπτύσσονται από αρκετές εταιρείες προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης, όπου εναποτίθενται πολλές ελπίδες για καλύτερα αποτελέσματα από τη χρήση της.