Υπάρχει άραγε κάπου στον κόσμο κάποιος εντελώς άγνωστος σε σας, που όχι μόνο σας μοιάζει στο πρόσωπο, αλλά συμπεριφέρεται επίσης όπως εσείς; Η απάντηση είναι «ναι υπάρχει», σε αυτή την ιδέα, μάλιστα, στηρίχτηκε το project «I’m Not a Look-Alike» του καναδού φωτογράφου Φρανσουά Μπρουνέλ, ο οποίος εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια δημιουργεί ασπρόμαυρα πορτρέτα ανθρώπων με τους σωσίες τους. Και στη δική του τεράστια συλλογή βασίζεται μια νέα ισπανική επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 23 Αυγούστου στο περιοδικό Βιολογίας Cell Reports.
Ερευνητές του Josep Carreras Leukaemia Research Institute στη Βαρκελώνη έδωσαν μια βιολογική εξήγηση στο φαινόμενο του σωσία, αφού επέλεξαν 16 ζευγάρια (32 αγνώστους μεταξύ τους ανθρώπους) από τη συλλογή του Μπρουνέλ και ανακάλυψαν ότι εκτός από τη μεγάλη ομοιότητα προσώπου, συνήθως έχουν επίσης παρόμοιο DNA. Η μελέτη τους είναι η πρώτη που κάνει σαφώς αυτή τη συσχέτιση, έπειτα από δεκαετίες που οι επιστήμονες δεν είχαν βρει μια εξήγηση για την ύπαρξη ανθρώπων οι οποίοι μοιάζουν τρομερά μεταξύ τους, αν και δεν έχουν οικογενειακούς δεσμούς.
Οι ισπανοί επιστήμονες μέτρησαν τη φυσική ομοιότητα των ζευγαριών χρησιμοποιώντας τρεις αλγόριθμους αναγνώρισης προσώπου. Ακόμη, οι συμμετέχοντες έδωσαν δείγματα σάλιου για ανάλυση DNA, ενώ επίσης συμπλήρωσαν ένα λεπτομερές ερωτηματολόγιο, που εξετάζει 68 παράγοντες σχετικούς με το σώμα και τον τρόπο ζωής τους, από την εκπαίδευση, το ύψος και το βάρος, μέχρι τον εθισμό στο κάπνισμα, την κατανάλωση καφέ και αλκοόλ, την άσκηση, την οικογενειακή τους κατάσταση, την απασχόληση, ακόμη και το αν είχαν κατοικίδια.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπήρχε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των ανθρώπων που έμοιαζαν, στον τρόπο ζωής και στα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς τους. Και όταν έλεγξαν τα γενετικά προφίλ τους, η ομάδα των ερευνητών διαπίστωσε επιπλέον ότι οι άνθρωποι που έμοιαζαν στο πρόσωπο «είχαν παρόμοιους γενότυπους»
Τα ζευγάρια βρέθηκαν να μοιράζονται μεταξύ τους 20.000 γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με το σχήμα και τα χαρακτηριστικά του στόματος, των χειλιών, των ματιών, των φρυδιών, της μύτης, της δομής του κρανίου και των οστών, της υφής του δέρματος, της κατακράτησης σωματικού λίπους και υγρών, ακόμη και χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Ηταν πιο πιθανό να είναι καπνιστές ή μη καπνιστές και πιο πιθανό να έχουν παρόμοια επίπεδα εκπαίδευσης. Ηταν επίσης πιθανό να έχουν παρόμοιο βάρος και ύψος.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της δημοσίευσης, Μανέλ Εστελέρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Λευχαιμίας και καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, δήλωσε στους Times του Λονδίνου ότι τα όμοια ζευγάρια έδειχναν επίσης παρόμοια τάση να είναι δεξιόχειρες ή αριστερόχειρες, να υποφέρουν από παθήσεις που σχετίζονται με αλλεργίες, όπως το άσθμα, να είναι μύωπες ή όχι, και να απολαμβάνουν τη σωματική άσκηση ή να την αποφεύγουν.
Ωστόσο, αν και έχουν ομοιότητες στον γενετικό τους κώδικα, τα όμοια ζευγάρια έχουν διαφορετικό επιγονιδίωμα, δηλαδή διαφορετικούς φυσικοχημικούς «διακόπτες», που συνδέονται με το DNA και ελέγχουν τον τρόπο λειτουργίας των γονιδίων, ενώ επηρεάζονται από τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον. Τα ζευγάρια είχαν επίσης διαφορετικό μικροβίωμα που περιγράφει τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου και μπορεί να επηρεάσει την υγεία και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ο Εστελέρ δήλωσε επίσης ότι μελέτες με μεγαλύτερο δείγμα θα μπορούσαν να εξετάσουν εάν τα ζευγάρια μοιράζονται τάσεις, όπως το να είναι ντροπαλά ή εξωστρεφή, να είναι μόνοι ή σε μακροχρόνιες σχέσεις. Πρόσθεσε, ακόμη, ότι η έρευνα θα μπορούσε να βοηθήσει στην καταπολέμηση του εγκλήματος, εξηγώντας: «Αυτά τα αποτελέσματα θα έχουν μελλοντικές επιπτώσεις στην Ιατροδικαστική, με την ανακατασκευή του προσώπου του εγκληματία από το DNA του και τη γενετική διάγνωση. Η φωτογραφία του προσώπου του ασθενούς δίνει ήδη ενδείξεις για το ποιο γονιδίωμα έχει».
«I’m Not a Look-Alike»
Το project «I’m Not a Look-Alike» του καναδού φωτογράφου Φρανσουά Μπρουνέλ ξεκίνησε το 1999, όταν άρχισε να αναζητά παρόμοια πρόσωπα και, έκτοτε, η αποστολή του ήταν να καταγράψει και να φωτογραφίσει όσο το δυνατόν περισσότερους doppelgängers (σωσίες). Και το αποτέλεσμα όλων αυτών των χρόνων σκληρής δουλειάς και αφοσίωσης είναι μια εκπληκτική έκθεση ασπρόμαυρων πορτρέτων σε μίνιμαλ φόντο, σχετική με την ταυτότητα, τις σχέσεις και το τι πραγματικά σημαίνει να είσαι doppelgänger, γράφει ο Ααρόν Νόρτον στο Musée magazine.
Ο Μπρουνέλ έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 250 ανθρώπους σε ζευγάρια που μοιάζουν απίστευτα μεταξύ τους, από 30 πόλεις σε όλο τον κόσμο.
Το έργο του έγινε, εξάλλου, εφικτό με τη βοήθεια του Διαδικτύου. Μέσω της ιστοσελίδας του, ο Φρανσουά Μπρουνέλ καλεί όσους γνωρίζουν όμοιους ανθρώπους, που θα μπορούσαν να φωτογραφηθούν μαζί και να συμμετάσχουν στο project του, να επικοινωνήσουν μαζί του.