Όλοι όσοι έχουμε ξεχάσει το pin του κινητού, τον ΑΦΜ ή ονόματα ανθρώπων που έχουμε γνωρίσει πρόσφατα, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο εύθραυστη είναι η «μνήμη εργασίας», όπως ονομάζεται. Φυσιολογικό; Απολύτως, λένε οι επιστήμονες, αφού από την ηλικία των 20 ετών ο συγκεκριμένος τύπος μνήμης ξεκινά να φθίνει. Και όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο έντονο γίνεται το φαινόμενο. Τι μπορούμε να κάνουμε; Σήμερα τίποτα. Στο μέλλον όμως ένα ηλεκτροσόκ στον εγκέφαλο, ίσως είναι να είναι η λύση στο πρόβλημα.
Όπως αναφέρουν ειδικοί από το Τμήμα Φυσιολογίας και Επιστημών Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, μερικές μόνο συνεδρίες εγκεφαλικής διέγερσης με ρεύμα σε συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου, ήταν αρκετές για να επιστρέψει η μνήμη εργασίας σε άτομα μεγάλης ηλικίας. Με το ρεύμα που διοχέτευαν στον εγκέφαλο εθελοντών, «συντόνισαν τα νευρικά κυκλώματα του εγκεφάλου. Το ρεύμα δρα σαν έναν μαέστρο που συγχρονίζει την ορχήστρα του», αναφέρουν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Neuroscience.
Η μέθοδος ονομάζεται διακρανιακή διέγερση εναλλασσόμενου ρεύματος ή tACS και εκτιμούν ότι στο μέλλον θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως ως αντιμετώπιση της απώλειας μνήμης λόγω ηλικίας, ή ακόμη και αν προέρχεται από καταστάσεις όπως η άνοια, τραυματισμοί εγκεφάλου κ.λπ.
Στη μελέτη συμμετείχαν δύο ομάδες εθελοντών, η πρώτη με 42 άντρες και γυναίκες ηλικίας 60 έως 76 ετών και η δεύτερη με επίσης 42 άτομα ηλικίας 20 έως 29 ετών. Σε κάποιους εφαρμόστηκε για 25 λεπτά ηλεκτρική εγκεφαλική διέγερση και σε κάποιους όχι. Όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί, σε όσους ηλικιωμένους εφαρμόστηκε η διέγερση, η μνήμη τους όχι απλώς βελτιωνόταν εντυπωσιακά, αλλά και άμεσα, δηλαδή μέσα σε 25 λεπτά. Και ήταν όμοια με αυτή των ατόμων της μικρότερης ηλικίας.
Η διάρκεια της «σούπερ μνήμης» γι’ αυτούς διαρκούσε περίπου 50 λεπτά μετά την εφαρμογή της εγκεφαλικής διέγερσης. Η βελτίωση της μνήμης των ηλικιωμένων σχετιζόταν με αυξημένες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα κύματα θήτα και γάμμα στον αριστερό κροταφικό λοβό, καθώς επίσης με αύξηση στο συγχρονισμό των εγκεφαλικών κυμάτων θήτα ανάμεσα στον αριστερό κροταφικό και στον προμετωπιαίο φλοιό.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι θα συνεχίσουν την έρευνα τους, ώστε να διαπιστώσουν αν είναι εφικτή η βελτίωση της εργαζόμενης μνήμης, μέσω της εγκεφαλικής διέγερσης, για περισσότερα από 50 λεπτά. Επίσης, θα αναζητήσουν σε επόμενες κλινικές μελέτες κατά πόσο είναι δυνατό να υπάρξει ανάλογη βελτίωση σε άλλα είδη μνήμης και ανώτερων γνωστικών λειτουργιών με την ίδια μέθοδο (γλωσσική κατανόηση, μαθηματική ικανότητα, ικανότητα λήψης αποφάσεων κ.ά.).
«Μην το επιχειρήσετε στο σπίτι»
Την ανησυχία τους για τις μεθόδους ηλεκτρικής διέγερσης εγκεφάλου εκφράζουν ειδικοί μιλώντας στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» καθώς, όπως αποκαλύπτουν, «υπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι τοποθετούν ηλεκτρόδια στο κεφάλι τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν νόσους όπως η κατάθλιψη». Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η μέθοδος είναι ακριβείας, με συγκεκριμένη ένταση ρεύματος και σε πολύ συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει κάποιος να επιχειρήσει να την εφαρμόσει στο σπίτι.