Την οικονομία ως το «ισχυρό χαρτί» της κυβέρνησης στην προεκλογική κούρσα που ξεκίνησε θέλει να αναδείξει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Τη Δευτέρα το μεσημέρι εγκαινιάζει κύκλο θεματικών ενημερώσεων για όλα τα καυτά θέματα που απασχολούν τους πολίτες (όπως ήδη έχουν αποτυπωθεί στις μετρήσεις κοινής γνώμης) για να δώσει προσωπικά ο ίδιος απαντήσεις για το τι έκανε η κυβέρνηση την πρώτη τετραετία, αλλά κυρίως τι προτίθεται να κάνει μετά από τις κάλπες της άνοιξης, εφόσον κερδίσει τις εκλογές με ισχυρή πλειοψηφία.
Η πρώτη παρουσίαση – συνέντευξη του κ. Μητσοτάκη ανοίγει με θέμα την οικονομία και την ανάπτυξη.
Ο απολογισμός είναι θετικός. Η ελληνική οικονομία, παρά το υψηλό κόστος διαχείρισης της πανδημίας και τα lockdowns, όχι μόνο ανέκτησε κατά το 2022 το χαμένο έδαφος, αλλά πέτυχε να βρίσκεται ανάμεσα στις τρείς χώρες της ευρωζώνης με τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ (άνω του 6%).
Ομως, όπως επισημαίνουν οι αρμόδιοι υπουργοί Χρήστος Σταϊκούρας και Θεόδωρος Σκυλακάκης, που θα τον πλαισιώσουν κατά την παρουσίαση, την πανδημική κρίση ακολούθησε ο πόλεμος του Πούτιν και η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση που πυροδότησε τον πληθωρισμό.
Αυτό είναι πλέον το στοίχημα της κυβέρνησης. Να περιορίσει τις επιπτώσεις της ακρίβειας για τα νοικοκυριά, κάτι που επιδιώκει με τέσσερα μέτρα:
-την επιδότηση του 10% των λογαριασμών του σούπερ – μάρκετ μέσω του market pass που ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου,
-την επιμονή για σταθερές τιμές στο καλάθι του νοικοκυριού και ένταση των ελέγχων που θα θέσουν εκτός αγοράς όλους όσοι εκμεταλλεύονται τη συγκυρία για να κερδοσκοπήσουν σε βάρος των καταναλωτών
-την παράταση έως και τον Ιούλιο των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (που πέφτουν), και
-την καταβολή και δεύτερου επιδόματος θέρμανσης στα νοικοκυριά, τώρα που έρχεται ο πραγματικός χειμώνας.
Για όλες αυτές τις παρεμβάσεις ο δημοσιονομικός χώρος υπάρχει καθώς τα φορολογικά έσοδα του 2022 ξεπέρασαν τους στόχους κατά 500-600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ και στον προϋπολογισμό του 2023 υπάρχει αποθεματικό της τάξης του ενός δισ. ευρώ.
Το πραγματικό όμως στοίχημα για τον Πρωθυπουργό, αυτό που θα αποκαταστήσει και θα ενισχύσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, είναι οι «καλύτεροι μισθοί».
Πέραν της αύξησης του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου, μέτρο που έχει προαναγγελθεί, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να στείλει μήνυμα στις μεγάλες κυρίως επιχειρήσεις που είναι κερδοφόρες να ενισχύσουν τις αμοιβές εργασίας και να στηρίξουν τους εργαζόμενους όσο η οικονομία αναπτύσσεται.
Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα ανέβηκε το 2022 στα 1167 ευρώ, αλλά πλέον ο στόχος είναι να αυξάνεται κατ΄έτος και να προσεγγίσει σε βάθος νέας τετραετίας τον μέσο μισθό στις χώρες της ΕΕ που σήμερα βρίσκεται πάνω από τα 1400 ευρώ το μήνα.
«Κλειδί» η ανάπτυξη
Είναι προφανές ότι ο κρίσιμος – καθοριστικός παράγοντας για να αυξηθούν οι αμοιβές, είναι να επιταχυνθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας.
Κι αυτό είναι το δεύτερο στοίχημα. Οπως είπε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στις επαφές που είχε στο φόρουμ του Νταβός, το 2023 η Ελλάδα, με εργαλεία τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, αναμένεται να επιτύχει ανάπτυξη τρεις φορές υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κοντά στο 2% (για την ακρίβεια 1,8%) όταν ο μέσος όρος ανάπτυξης της ευρωζώνης θα κινηθεί από τη στασιμότητα έως 0,6%.
Πιο ουσιαστικό όμως στοιχείο είναι ότι η ανάπτυξη θα στηριχθεί από δύο εργαλεία:
- Τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Ηδη η Ελλάδα έχει αντλήσει 11,2 δισ.ευρώ που θα διατεθούν ως άμεσες επιδοτήσεις σε μεγάλα επενδυτικά προγράμματα αλλά θα καλύψουν και το κόστος επιδότησης των επιτοκίων δανεισμού των επιχειρήσεων από τις τράπεζες. Αυτή την εβδομάδα ο αρμόδιος υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης υπογράφει συμβάσεις για νέα επενδυτικά προγράμματα που εγκρίθηκαν από τις τράπεζες (Εθνική, Eurobank, Πειραιώς, Optima) ενώ ακολουθούν κι άλλες συμβάσεις.
- Το ΕΣΠΑ που ήδη ξεκίνησε με την προκήρυξη δύο προγραμμάτων ψηφιακού εκσυγχρονισμού για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνολικού ύψους επιδοτήσεων ενός δισ. ευρώ.
Το τρίτο στοίχημα
Με αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλείο ο στόχος είναι ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης να υπερβαίνει το 3% (σε πραγματικούς όρους) κι έτσι να επιτυγχάνεται τόσο η σταθεροποίηση του δημοσίου χρέους, όσο και η αύξηση των εισοδημάτων.
Οπως έχει επισημάνει ο κ. Σταϊκούρας, η κυβέρνηση, σε ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία, πέτυχε τη σταθεροποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών, τη δραστική μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ την τελευταία τριετία, και τη διατήρηση χαμηλών ετήσιων χρηματοδοτικών αναγκών παρά τις τεράστιες δαπάνες που έγιναν για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Αυτές άλλωστε είναι οι προϋποθέσεις για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης 11 χρόνια μετά από την εθνική χρεοκοπία.
Το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί έγκαιρα ότι στο μεγαλύτερο βαθμό αυτό που θα κρίνει την έκβαση των επερχόμενων εκλογών είναι η οικονομία και το πορτοφόλι των Ελλήνων.