Το ακούς σε κάποιον ραδιοφωνικό σταθμό. Μουσικό ή ενημερωτικό. Οπου και να κάνεις tuning, θα φτάσει στα αφτιά σου. Εκείνοι που κάνουν εκπομπές μεταδίδουν αυτό το τραγούδι είτε για να το λοιδορήσουν είτε για να σχολιάσουν ψύχραιμα την επιτυχία του είτε για να το αποθεώσουν. Είναι το τραγούδι του καλοκαιριού που πέρασε, είναι το αδιαμφισβήτητο σουξέ, εκείνο που ακούστηκε παντού στον πλανήτη και, βασικά, συνεχώς.
Το «Despacito» μπήκε με και χωρίς πρόσκληση σε εμπορικά κέντρα, σε πόλεις και προάστια, σε πάρτι και μπάρμπεκιου, σε γαμήλιες δεξιώσεις, ακουστικά και ηχεία. Εγινε θέμα συζήτησης μετά τα πολιτικά, το ποδόσφαιρο – «Εχεις ακούσεις το Despacito;». Το έκαναν διασκευές, καραόκε, μουσική υπόκρουση για διαφημίσεις – «Club Ανεμόμυλος, στην παραλία τής Σπουργιτούς, ό,τι πιο κοντινό έχετε δει σε Πουέρτο Ρίκο». Ειδικοί επί ειδικών ξιφούλκησαν για τον ακριβή λόγο που το «Despacito» έγινε το σημαντικότερο(;) τραγούδι του 2017, κάποιοι ακόμη συνεχίζουν την ανατομία του – έτσι οι κιθάρες, έτσι τα φωνητικά, να ο Μπίμπερ, οι στίχοι, δες το βίντεο κλιπ του, όλα αυτά τόσο γρήγορα, στο τραγούδι που σημαίνει «Αργά».
Αυτή η υστερία δεν είναι πρωτόγνωρη, αυτό συμβαίνει με κάθε σουξέ, όποια εποχή κι αν εμφανίζεται ένα τραγούδι που γίνεται τεράστια επιτυχία. Απλώς, το καλοκαίρι είναι από μόνο του μια εποχή που συναγελάζεται με το εύκολο, με το δεκτικό, με εκείνο που φορά λίγα ρούχα, που δεν σε κάνει να πολυσκέφτεσαι, που σου βάζει μοχίτο στο στόμα και ξυπνάς το πρωί κάπου, δεν θυμάσαι τίποτα, και συστήνεσαι.
Τα ίδια δεν είχαν γίνει, για παράδειγμα, με το «Macarena» του 1996 και «La Bamba» των Los Lobos το 1987 – όπου εκείνη τη χρονιά στη χώρα μας είχαμε και το μπασκετικό «The final Countdown»; Αυτή είναι η μοίρα των σουξέ, αυτό είναι το κάρμα που κουβαλούν μέσα στις παρτιτούρες τους όλες οι μεγάλες επιτυχίες που τραγουδά, ταυτόχρονα, όλος ο πλανήτης. Η διαφορά είναι ότι το «Despacito» είναι το απόλυτο καλοκαιρινό τραγούδι -μέχρι το επόμενο- επειδή μιλά για πάθος, για φλόγα, το ακούς και φαντάζεσαι ιδρωμένα σεντόνια έπειτα από ολονύχτια «μάχη» επάνω τους. Εχει αισθησιασμό, μεταφέρει αυτούσια σεξουαλικά στερεότυπα που πεθαίνουν κάποιο καλοκαιρινό ξημέρωμα για να γεννηθούν, ξανά, την ίδια στιγμή. Μιλά Ισπανικά, τη γλώσσα με το αισθησιακό ταμπεραμέντο, έχει διαβατήριο από το εξωτικό Πουέρτο Ρίκο. «Υπερβολές», μπορεί να υποστηρίξουν με θέρμη πάρα πολλοί, την ίδια στιγμή που υπάρχουν άλλοι τόσοι που το ακούν και εκστασιάζονται και με μισόκλειστα μάτια τραγουδούν «ντε-σπα-σίτο» – και τσάτρα-πάτρα τους λοιπούς στίχους. Μην το πολυσυζητάμε, πρόκειται για την απόλυτη επιτυχία: όλοι το ξέρουν και όλοι συζητούν για αυτό – η μαγεία, ο ορισμός του μάρκετινγκ.
Σε τεχνικό επίπεδο -«πώς δημιουργείται ένα hit»;- τρισεκατομμύρια πλήκτρα κάποιου pc, λαπ τοπ, ταμπλέτας συνεχίζουν να χτυπιούνται αλύπητα, εσχάτως ασχολήθηκε μέχρι και το Vox με αυτό. Την ίδια στιγμή, σε οποιαδήποτε μουσική ανάλυση -η οποία αφορά στα ημιτόνια, στις κορώνες και στα κιθαριστικά σόλο- δεν υπάρχει περίπτωση να βρείτε πουθενά τη συμβολή των σόσιαλ μίντια στην επιτυχία του τραγουδιού. Αυτή, όμως, είναι υπαρκτή και είναι δεδομένο ότι έκανε τόσο πολύ γνωστό το «Despacito», λόγω και της συχνότατης εμφάνισης στα timeline μας.
Ολα τα παραπάνω συνέβησαν το σωτήριο έτος 2017. Η σελίδα Metrolyrics στο Facebook έκανε ένα μεγάλο αφιέρωμα με τα απόλυτα καλοκαιρινά hits, από το 1958 μέχρι σήμερα.
Αντίστοιχα, το Βillboard έψαξε και βρήκε τα δημοφιλέστερα καλοκαιρινά τραγούδια από τις 4 Αυγούστου του 1958 (όταν ξεκίνησε το concept του Billboard Hot 100 Chart), μέχρι και την 31η Μαΐου 2014 – έχουν μαζέψει δέκα τραγούδια για κάθε χρονιά.
Η επιτυχία κάθε καλοκαιρινού hit είναι κάτι παραπάνω από απτή, μεταφράζεται με χρήματα, με δολάρια, με αυξημένα μηδενικά σε τραπεζικούς λογαριασμούς – μια ολόκληρη οικονομία μπορεί να κινηθεί από ένα τραγούδι. Τα προφυλακτικά, αλκοόλ, καλαμάκια, εσώρουχα, ξενοδοχεία ημιδιαμονής, σεντόνια και τα χρήματα γύρω από αυτά -αυτά κι άλλα τόσα- κινούνται ως δορυφόροι του διαπλανητικού σουξέ του καλοκαιριού, ως παραφερνάλια λουσμένα με λάδι καρύδας.
Κι εγώ, ανοίγοντας το ψυγείο μου, βρήκα μέσα το «Despacito» να κόβει βόλτες μαζί με τις μπριζόλες και τα παγάκια, συζητώντας για το εφήμερο της ύπαρξής τους – το καθένα για διαφορετικούς λόγους, αλλά με κοινή συνισταμένη την υπερκατανάλωση. Είναι αξίωμα το ότι αυτές οι επιτυχίες σκάνε στον ουρανό των ζωών μας σαν πυροτεχνήματα, τα βλέπουμε, γελάμε μαζί τους, τα καμαρώνουμε ή τα σιχτιρίζουμε, γνωρίζοντας βαθιά μέσα μας ότι διατηρούνται μόνο για ένα καλοκαίρι. Ολοι έχουμε ζήσει παρόμοιες επιτυχίες και μάθαμε, πια, ότι τα επόμενα χρόνια τις ακούς και χαμογελάς επειδή θυμάσαι την υστερία που τις είχε συνοδεύσει τότε. Πλέον, ξέρεις ότι το συγκεκριμένο τραγούδι σηματοδότησε το «Summer of 2017», επειδή, διάολε, όπου κι αν ήσουν, ό,τι κι αν έκανες, ακουγόταν από κάπου αυτό οι νότες του, καλή ώρα. Και τώρα πια, που τα τόσα καλοκαίρια έχουν κάψει και θαμπώσει τόσα φιλμ της ζωής σου, όλα μπερδεύονται γλυκά και, εννοείται, γίνονται ένα άσμα – λάτιν, κατά βάση.
Λα μπάμπα, λα ίσλα μπονίτα, ντε-σπα-σίτοοοο…
Ποιο είπαμε ότι είναι το δικό σου καλοκαιρινό σουξέ, όλων των εποχών;