Οι επιθέσεις με τους βομβητές και τους ασυρμάτους στο Λίβανο συνθέτουν μια κατασκοπευτική ιστορία τόσο τρομακτική και απίθανη ακόμα και για τον κινηματογράφο. Ωστόσο τα αποδεικτικά στοιχεία είναι υπερβολικά αληθινά, στις εικόνες και τα πλάνα με ανύποπτους άνδρες και γυναίκες να τραυματίζονται βαριά –στο πλαίσιο όχι μιας επιδρομής, αλλά της καθημερινότητάς τους– όταν χιλιάδες συσκευές εξερράγησαν ξαφνικά την προηγούμενη Τρίτη.
Κατά την προσφιλή τακτική του, το Ισραήλ δεν ανέλαβε την ευθύνη για τη διπλή επίθεση, εξαιτίας της οποίας σκοτώθηκαν τουλάχιστον 37 άνθρωποι και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 4.000, πολλοί εξ αυτών σοβαρά. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα και τη μοναδικότητα της επιχείρησης, κανείς δεν αμφιβάλλει ότι φέρει τη σφραγίδα των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, ιδιαίτερα της Μοσάντ, της διαβόητης υπηρεσίας πληροφοριών εξωτερικού του εβραϊκού κράτους.
Αλλά «το γεγονός ότι επωφελούμαστε από το αποτέλεσμα, δεν σημαίνει ότι βρισκόμαστε πίσω από (την επίθεση)», δήλωσε, μιλώντας στη βρετανική Telegraph, ο Αβνέρ Αβραχάμ, πρώην πράκτορας της Μοσάντ και νυν σύμβουλος σε χολιγουντιανές παραγωγές για την ιστορία της υπηρεσίας στην οποία υπηρέτησε επί 28 χρόνια (δέκα εκ των οποίων στο εξωτερικό). «Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η επιχείρηση είναι τόσο συναρπαστική, τόσο δημιουργική και τόσο ασυνήθιστη, που μόνο η CIA, η MI6 και η Μοσάντ θα μπορούσαν να κάνουν κάτι τέτοιο. Χρειάζεται κυβερνητική υποστήριξη, πολλές διασυνδέσεις και χρήματα για εκτελεστεί κάτι τόσο τρελό», πρόσθεσε.
Ο Αβνέρ Αβραχάμ στρατολογήθηκε στη Μοσάντ μετά την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας. «Προσφέρει κύρος, φυσικά», είπε. «Αλλά δεν μπορείς να το μοιραστείς, ούτε καν με τους γονείς σου. Δεν είναι κάτι α λα Τζέιμς Μποντ, πρόκειται για μια πολύ γκρίζα ζωή».
Σύμφωνα με τον ισραηλινό πρώην πράκτορα, η Μοσάντ έχει δύο βασικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με άλλες εθνικές υπηρεσίες κατασκοπείας. «Το πρώτο είναι ότι οι Εβραίοι ήρθαν [στο Ισραήλ] από όλο τον κόσμο. Μεγάλωσαν σε διαφορετικά μέρη, φαίνονται διαφορετικοί, μιλούν διαφορετικές γλώσσες. Η οικογένειά μου καταγόταν από το Ιράκ, μιλάω αραβικά και μοιάζω με Αραβα του Ιράκ, οπότε εργάστηκα μυστικά για λογαριασμό της Μοσάντ στον Λίβανο», εξήγησε. «Ο άλλος λόγος που είμαστε τόσο καλοί είναι ότι έπρεπε να αγωνιστούμε όλα αυτά τα χρόνια για να επιβιώσουμε στη χώρα μας», πρόσθεσε.
Οπως αναφέρεται στο δημοσίευμα της Telegraph, ανά τις δεκαετίες, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ κατέστησαν διαβόητες κυρίως για την εφευρετικότητά τους, βρίσκοντας απίθανους τρόπους να πλήττουν τους όποιους στόχους τους, οι οποίοι συχνά κρύβονται και προσέχουν υπερβολικά την ασφάλειά τους. Ομως οι τελευταίες επιθέσεις στον Λίβανο ξεπέρασαν ακόμη και τις πιο ακραίες από τις εκτιμήσεις για τις επιχειρησιακές δυνατότητες τους.
«Ολα αρχίζουν με τον εντοπισμό μιας ευκαιρίας», εξήγησε στη βρετανική εφημερίδα ένας πρώην αξιωματικός στη Μονάδα 81, τη μυστική υπηρεσία ανάπτυξης οπλικών συστημάτων αιχμής του Ισραήλ. «Στην προκειμένη περίπτωση αυτή ήταν η πρόθεση της Χεζμπολάχ να αγοράσει συσκευές τηλεειδοποίησης, επειδή ήθελαν να αποφύγουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων, καθώς είναι δυνατό να παραβιαστούν και να εντοπιστούν. Αλλά ο βομβητής είναι μια συσκευή που μπορούμε εύκολα να ελέγξουμε – βασικά γνωρίζουμε πώς να εισέλθουμε στο δίκτυο και να μεταδώσουμε ό,τι θέλουμε να μεταδώσουμε. Ετσι, όταν προέκυψε η παραγγελία είπαν: “Ωραία, τώρα έχουμε την ευκαιρία να βάλουμε κάτι που θέλουμε μέσα σε αυτούς τους βομβητές”».
Αν και η κλίμακα και η πολυπλοκότητα της διπλής επίθεσης με τους βομβητές και τους ασυρμάτους είναι σαφώς εξαιρετικές, δεν ήταν αυτή η πρώτη φορά που οι Ισραηλινοί σκέφτηκαν να χρησιμοποιήσουν με φονικό τρόπο μια απλή, καθημερινή τεχνολογία, όπως είναι οι όποιες συσκευές επικοινωνίας.
Το 1972, για παράδειγμα, πράκτορες της Μοσάντ που είχαν ορκιστεί να πάρουν εκδίκηση για τη σφαγή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, μπήκαν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί στο διαμέρισμα στο Παρίσι όπου έμενε ο Μαχμούντ Χαμσάρι, εκπρόσωπος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης στη Γαλλία.
Ενόσω εκείνος απουσίαζε, δίνοντας συνέντευξη σε έναν άλλον ισραηλινό πράκτορα που παρίστανε τον ιταλό δημοσιογράφο, παγίδευσαν τη βάση του τηλεφώνου του με εκρηκτικά. Το μοιραίο τηλεφώνημα έγινε την 8η Δεκεμβρίου: αφού επιβεβαίωσαν ότι ο στόχος τους ήταν εκεί, οι Ισραηλινοί πυροδότησαν τον εκρηκτικό μηχανισμό. Επειτα από έναν μήνα ο Μαχμούντ Χαμσάρι υπέκυψε, τελικά, στα τραύματά του.
Μέσω ενός παγιδευμένου κινητού τηλεφώνου, πράκτορες της Σιν Μπετ, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ, κατάφεραν να εξοντώσουν το 1996 και τον Γιαχία Αγιάς, δεινό βομβιστή της Χαμάς και θεωρητικό των επιθέσεων αυτοκτονίας.
Οσον αφορά το πώς, προσέγγισαν τον θείο ενός στενού, παιδικού φίλου του στόχου τους, γνωρίζοντας πως εκείνος χρησιμοποιούμε συχνά τα τηλέφωνα του κολλητού του. Προμήθευσαν, οπότε, τον θείο-συνεργάτη τους με μια σειρά από παγιδευμένα τηλέφωνα τα οποία εκείνος έδωσε στη συνέχεια στον ανιψιό του, ενώ ένα από αυτά κατέληξε, τελικά, στα χέρια του παλαιστίνιου βομβιστή. Νωρίς το πρωί της 5ης Ιανουαρίου ο Γιαχία Αγιάς δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από τον πατέρα του, ένα ισραηλινό κατασκοπευτικό αεροσκάφος εντόπισε τη συνομιλία και ενημέρωσε τη Σιν Μπετ, η οποία προέβη στην πυροδότηση του εκρηκτικού μηχανισμού. Ο θάνατός του ήταν ακαριαίος.
«Το Ισραήλ τον έψαχνε για πολύ καιρό», είπε στην Telegraph o Αμίτ Ασα, ο οποίος υπηρετούσε στην Σιν Μπετ όταν δολοφονήθηκε ο Αγιάς. «Χρειάστηκαν μήνες για την κατάστρωση του σχεδίου. Ηταν μια πολύ σημαντική επιχείρηση και περιμέναμε την κατάλληλη στιγμή. Ολοι εργάζονταν νυχθημερόν, δεν κοιμούνταν. Επρόκειτο για μοναδική επιτυχία, αλλά το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν η ανακούφιση, όχι η χαρά, ανακούφιση που αυτός ο τρομοκράτης είχε εξοντωθεί, γιατί σκότωνε πολλούς Ισραηλινούς. Αλλά επρόκειτο για τον φόνο ενός ανθρώπου», πρόσθεσε.
Σημείωσε επίσης ότι τα τηλέφωνα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά, καθώς επιτρέπουν την παρακολούθηση των όποιων στόχων τις εβδομάδες ή και τους μήνες πριν από τις επιθέσεις, πριν μετατραπούν σε φονικά όπλα την κατάλληλη στιγμή. «Η Χεζμπολάχ και όλοι οι άλλοι τρομοκράτες γνωρίζουν ότι εάν έχουν ένα κινητό τηλέφωνο, είναι πολύ εύκολο να εντοπιστούν μέσω GPS», θύμισε ο ισραηλινός πρώην πράκτορας.
Γι’ αυτό η λιβανέζικη οργάνωση στράφηκε στους τηλε-ειδοποιητές, οι οποίοι θεωρούνται πιο ασφαλείς λόγω του ότι μπορούν μόνο να δέχονται μηνύματα, όχι να αποστέλλουν. Ωστόσο η Χεζμπολάχ δεν έλαβε υπόψη ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ θα κατάφερναν να «πειράξουν» χιλιάδες συσκευές, παγιδεύοντάς τες σε βιομηχανική κλίμακα.
«Εδώ φαίνεται να έχουμε αυτό που ονομάζουμε “επίθεση εφοδιαστικής αλυσίδας”», ανέφερε σχετικά ο Τζόναθαν Σπάιερ, συγγραφέας και σύμβουλος με ειδίκευση σε στρατιωτικά ζητήματα που υπηρέτησε σε μονάδες τεθωρακισμένων των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων. «Αυτό σημαίνει πως μια εταιρεία την οποία είτε ίδρυσε το Ισραήλ είτε ενεργούσε για λογαριασμό του Ισραήλ προμήθευσε με τις συσκευές τη Χεζμπολάχ».
Οσον αφορά τους εγκεφάλους της διπλής επίθεσης, σημειώνοντας πως ορισμένα από τα τεχνικά στελέχη των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών εντοπίζονται και στρατολογούνται ακόμη και πριν τελειώσουν το σχολείο, ο πρώην αξιωματικός της Μονάδας 81 ανέφερε ότι κατά πάσα πιθανότητα το σχέδιο για την επίθεση με τους τηλε-ειδοποιητές «δεν προήλθε από τα ανώτερα κλιμάκια του στρατού. Κάποιος 25χρονος θα είπε, “κοιτάξτε αυτές τις συσκευές, δεν νομίζετε ότι υπάρχει κάτι που θα μπορούσαμε να κάνουμε;”».