Το Λεκανοπέδιο Αττικής την Παρασκευή βρίσκεται στο ύψιστο επίπεδο συναγερμού (κατηγορία 5 σύμφωνα με την ταξινόμηση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας -ΓΓΠΠ) για κίνδυνο πυρκαγιάς, κυρίως λόγω των ισχυρών ανέμων. Στο επίπεδο 4 βρίσκονται τα Κύθηρα, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα και το Βόρειο Αιγαίο.
Το μεσημέρι της Παρασκευής ξέσπασε φωτιά στη Σαρωνίδα, ενώ η Πυροσβεστική αντιμετώπιζε πύρινα μέτωπα και σε Μεγαλόπολη, Αργολίδα και Κεφαλονιά.
Στο επίπεδο 5 η Περιφέρεια Αττικής έλαβε απόφαση να παραμείνουν κλειστά τα πάρκα, τα άλση και άλλοι χώροι πρασίνου που βρίσκονται στην ευθύνη της – όπως κλειστοί είναι και οι εθνικοί δρυμοί και άλλες προστατευόμενες περιοχές εκτός αστικού τοπίου. Οπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, «ένα από τα προληπτικά μέτρα του εφαρμόζεται κατά την αντιπυρική περίοδο, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΓΓΠΠ, είναι το μέτρο της προληπτικής απαγόρευσης κυκλοφορίας οχημάτων και παραμονής εκδρομέων-περιπατητών σε εθνικούς δρυμούς, δάση και ευπαθείς περιοχές σε ημέρες και ώρες που θεωρούνται επικίνδυνες λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής».
Η ίδια απαγόρευση ισχύει και για τις περιοχές που βρίσκονται την Παρασκευή στο επίπεδο 4 – ίσχυε, μας ενημερώνουν αρμοδίως από την Περιφέρεια, και τις προηγούμενες ημέρες στην Αττική, που επίσης βρισκόταν σε επίπεδο κινδύνου πυρκαγιάς 4.
Ο νόμος 4926/2022 με το άρθρο 129 δίνει τη δυνατότητα τέτοιων απαγορεύσεων και από το επίπεδο 3, εφόσον κρίνεται απαραίτητο.
Κάποιοι (πολλοί;) θα ρωτήσουν: Τις ζεστές καλοκαιρινές ημέρες τα πάρκα και τα άλση των πόλεων δεν θα έπρεπε να λειτουργούν ως οάσεις δροσιάς; Ασφαλείς οάσεις. Λειτουργούν, δηλαδή, με την προϋπόθεση ότι έχουν καθαριστεί επιμελώς, ότι διαθέτουν συστήματα και εξοπλισμό πυροπροστασίας, ότι φυλάσσονται επαρκώς και επομένως δεν κρύβουν κινδύνους για τους επισκέπτες τους.
Ισχύουν όμως αυτές οι προϋποθέσεις για τις οάσεις πρασίνου στο Λεκανοπέδιο; Και αν ισχύουν, είναι αυτές οι προϋποθέσεις αρκετές για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο;
Το Protagon έθεσε τα ερωτήματα στην Περιφέρεια Αττικής. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές οι παραπάνω χώροι έχουν καθαριστεί, ενώ γίνονται επικουρικές εργασίες που αφορούν την πυροπροστασία τους. Σύμφωνα με ενημέρωση της Περιφέρειας, «έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες εργασίες χορτοκοπής στο Αττικό Αλσος και ειδικότερα στις περιοχές Α’ και Β’ η επισκεψιμότητα των οποίων είναι πολύ μεγάλη, καθώς και στον περιμετρικό δρόμο Γαλατσίου, αλλά και εκατέρωθεν των οδών Ελληνικού και Ηπείρου. Οι εργασίες αυτές συνεχίστηκαν στο Λόφο Φινοπούλου, αλλά και στο Πεδίον Αρεως στο πλαίσιο μιας προσπάθειας καθαρισμού από την υποβλάστηση και απομάκρυνσης της τυχόν εύφλεκτης βιομάζας. Επιπροσθέτως, πραγματοποιούνται καθημερινά και οι σχετικές εργασίες αποκομιδής απορριμμάτων, τα οποία μπορεί να αποτελέσουν εστίες πυρκαγιάς, ή ακόμα και ατυχήματος. Παράλληλα έχει καθοριστεί και εφαρμόζεται πρόγραμμα περιοδικών επισκέψεων, καθαρισμού και απομάκρυνσης των διάσπαρτων απορριμμάτων από όλα τα παρτέρια του Πεδίου Αρεως και του Αττικού Αλσους».
Το παραπάνω ερώτημα ετέθη στον δήμο Κηφισιάς, εντός των ορίων του οποίου υπάρχουν αρκετά πάρκα και άλση. Η απάντηση ήταν ότι για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια έχουν καθαριστεί 2.500 στρέμματα κοινόχρηστου χώρου στην Κηφισιά. Ωστόσο η απαγόρευση εισόδου στα πάρκα της Κηφισιάς ισχύει με βάση τις οδηγίες της ΓΓΠΠ και της Περιφέρειας Αττικής.
Ο Δήμος Αθηναίων ανακοίνωσε ότι ο Εθνικός Κήπος και το πάρκο του Αλσους Χωροφυλακής έχουν κλείσει, ενώ έχει απαγορευθεί η κυκλοφορία στον Λυκαβηττό. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, έχουν αναπτυχθεί περιπολίες σε 24ωρη βάση σε όλους τους μεγάλους χώρους πρασίνου (Φιλοπάππου, Λυκαβηττό, Τουρκοβούνια, Ιλίσια κ.λπ.). οι οποίοι ελέγχονται και με drones.
Διαμαρτύρονται στο Πεδίον του Αρεως
Στο μεταξύ, το Πεδίον του Αρεως έγινε και πάλι… πεδίο διαμάχης, με τον Περιβαλλοντικό Πολιτιστικό Σύλλογο «Επιμένουμε Πεδίο του Αρεως» να κατηγορεί την Περιφέρεια ότι «αντί να λαμβάνει μέτρα πυροπροστασίας στα αστικά πάρκα, επιλέγει να τα κλείνει όταν υπάρχει καύσωνας και κίνδυνος πυρκαγιάς. Οταν δηλαδή οι κάτοικοι τα χρειάζονται περισσότερο για να ανακουφιστούν από τη ζέστη».
Σύμφωνα με τον ίδιο φορέα, «πολίτες που γνωρίζουν το Πεδίο του Αρεως από δεκαετίες ξέρουν ότι η παρουσία επισκεπτών ήταν και είναι το καλύτερο εχέγγυο για να προστατευτεί το πάρκο από οποιαδήποτε απειλή. Οσες φωτιές έχουν κατά καιρούς αναψει στο Πάρκο έχουν γίνει άμεσα αντιληπτές και σβηστεί είτε από τους ίδιους τους επισκέπτες είτε από πυροσβεστικά που κλήθηκαν. Κϊνδυνος για τους ανθρώπους δεν υπάρχει, γιατί το Πεδίο του Άρεως έχει πολλές εξόδους προς όλες τις κατευθύνσεις».
Ποιο είναι τελικά το σωστό;
Το σκεπτικό του κλεισίματος των πάρκων έχει ως εξής: Οι υψηλές θερινές θερμοκρασίες –ακόμη και αν δεν φτάνουν στα επίπεδα που ονομάζονται καύσωνας– και οι ισχυροί άνεμοι δημιουργούν ένα «μίγμα» που πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Θεωρείται, στις συνθήκες αυτές, αναγκαίο να μην υπάρχουν επισκέπτες στα άλση, όχι μόνο για να αποφεύγονται περιπτώσεις εμπρησμού (όχι απαραίτητα σκόπιμου, αλλά π.χ. από ένα αναμμένο τσιγάρο) αλλά και για να μην κινδυνεύσουν άνθρωποι στην περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς. Σε αυτή την περίπτωση, ένα άδειο από επισκέπτες άλσος θεωρείται και πιο εύκολα προσβάσιμο για τις πυροσβεστικές δυνάμεις.
Η Περιφέρεια συνηθίζει να λέει ότι τέτοιες αποφάσεις λαμβάνονται για την προστασία των πολιτών και όχι για την τιμωρία τους.
Εξάλλου, κατά τις ημέρες με υψηλές θερμοκρασίες συστήνεται στους πολίτες –ιδίως εκείνους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά– να παραμένουν σε εσωτερικούς, όσο γίνεται δροσερούς χώρους, και να αποφεύγουν τις μετακινήσεις. Για τον σκοπό αυτόν διατίθενται ανά διαστήματα στο κοινό και κλιματιζόμενοι χώροι.
Ισως θα ήταν καλό να ισχύουν όλα, στις σωστές αναλογίες και με ανάλυση των τοπικών δεδομένων και συνθηκών. Προστασία των πολιτών και (πυρο)προστασία του αστικού πρασίνου.