Η ελληνική μυθολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της βασικής μας εκπαίδευσης. Για πολλούς και τρομερά αγαπημένο. Ηδη από την Γ’ Τάξη του Δημοτικού, τα παιδιά διδάσκονται την ελληνική Μυθολογία και, σε πολλές περιπτώσεις, μας αφήνουν άφωνους με τις γνώσεις τους.
Το πρόβλημα ξεκινά όταν πολλά hedge funds και άλλες εταιρείες εις την αλλοδαπήν, δανείζονται ονόματα από τη Μυθολογία για να ονομάσουν έτσι τις επιχειρήσεις τους.
Hedge funds; Αυτό από μόνο του θυμίζει μυθικά τέρατα, κερδοσκοπικά όρνεα με νύχια γαμψά, γύπες που κατατρώγουν τα συκώτια των δανειζόμενων. Πέρα από μύθους, η πραγματικότητα λέει ότι τα hedge funds -ο ακριβής όρος αποδίδεται στα Ελληνικά ως «αντισταθμιστικά αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου»- είναι, κατά κανόνα, επενδυτικά κεφάλαια. Είναι εγκατεστημένα, κυρίως, σε offshore δικαιοδοσίες και επενδύουν σε ένα ευρύτατο φάσμα -μετοχές, ομόλογα, παράγωγα, νομίσματα και πολύτιμα μέταλλα- πολλαπλάσια κεφάλαια από αυτά τα οποία διαθέτουν και στοχεύουν στην απόλυτη απόδοση. Αισχροκέρδεια; Κερδοσκοπία; Πολλοί σε αυτόν τον πλανήτη έτσι τα ονομάζουν.
Οπως γράφει το Quartz, πολλοί διευθυντές, αναζητώντας τη λαμπρότητα της εξουσίας και της μυθικής δύναμης, έχουν ονομάσει τις επιχειρήσεις τους δανειζόμενοι ονόματα χαρακτήρων-θεών-ηρώων από την ελληνική μυθολογία. Προτού το κάνουν, όμως, αυτές οι εταιρείες θα έπρεπε να κινούνται πιο προσεκτικά ενώ διασχίζουν τις αιματηρές σελίδες που έχουν γραφεί στα έπη των προγόνων μας και έχουν αφήσει ολάκερα κεφάλαια στο αρχαίο δράμα.
Αλλά δεν το κάνουν. Ετσι, αυτή η ονοματοδοσία, με «δάνεια» από τη Μυθολογία και την αρχαία ιστορία, είναι ένα ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο: απλώς, πληκτρολογήστε το όνομα οποιουδήποτε θεού -που φερόταν να κατοικεί στον Ολυμπο- στο Google, μαζί με τη λέξη «capital» και θα βρείτε τουλάχιστον ένα hedge fund να ονομάζεται έτσι. Πάμπολλες επιχειρήσεις στο εξωτερικό φέρουν τα ονόματα των ελληνικών θεών όπως ο Δίας, ο Αρης, ο Ερμής, ο Ποσειδώνας και η Αθηνά. Αντίστοιχα, παίρνουν και τα ρωμαϊκά αντιδάνεια του Δία, του Αρη, του Ποσειδώνα και της θεάς Αθηνάς. Μια εταιρεία το «χόντρυνε» επικίνδυνα και ονομάζεται «Hades Capital». Ο Αδης, ο φοβερός θεός του κάτω κόσμου, τώρα και σε επενδυτικά προγράμματα. Για μια ζωή, εννοείται…
Το παράξενο είναι ότι αυτή η ονοματοδοσία από τη Μυθολογία λειτουργεί στους καταναλωτές. Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε μια μελέτη η οποία κατέδειξε μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του ονόματος ενός hedge fund και της επιτυχίας του στην προσέλκυση κεφαλαίων. Οι επενδυτές φαίνεται ότι θαμπώνονται από την αίγλη που κουβαλά ένα αρχαίο ή μυθικό όνομα και η στατιστική ανάλυση της μελέτης διαπίστωσε ότι η προσθήκη μιας λέξης που μεταφέρει «gravitas» στο όνομα μιας εταιρείας fund, προσθέτει 250.000 δολάρια στα ετήσια κέρδη του.
«Gravitas»; Αν και θυμίζει παραδείσιο, χωνευτικό κοκτέιλ, δεν είναι κάτι τέτοιο. Ο μεγάλος λατίνος ρήτορας, φιλόσοφος και πολιτικός Κικέρων, παρότι θαυμάζει και μιμείται στα έργα του τους έλληνες ομολόγους του, δεν διστάζει να αποδώσει στους Ελληνες -εκφράζοντας και τη γενικότερη αντίληψη των Ρωμαίων- το αρνητικό χαρακτηριστικό τής «levitas». Δηλαδή, της ελαφρότητας, της επιπολαιότητας και της ανευθυνότητας στις πράξεις και τους χειρισμούς τους. Σε αντίθεση προς τους Ελληνες, οι Ρωμαίοι ήταν γνωστοί για την «gravitas», δηλαδή, την αυστηρότητα και την πειθαρχία στην οργάνωση της ζωής και της πολιτείας τους. Και υπάρχει καλύτερος τρόπος για να αποκτήσετε στη στιγμή «gravitas», από το να υιοθετήσετε ένα αρχαίο όνομα για την εταιρεία σας, το οποίο επικαλείται την κλασική παράδοση που αποτέλεσε το θεμέλιο του δυτικού πολιτισμού; Επειδή είναι γνωστό ότι όταν εμείς συναλλασσόμασταν με «Γλαύκες» (κουκουβάγιες) οι άλλοι έτρωγαν βελανίδια επάνω στα δέντρα – όπως αναφέρουν διάφοροι ελληναράδες.
Πολύ συχνά όμως, η αναζήτηση ονόματος που κουβαλά κύρος, οδηγεί σε μια μυθολογική προσωπικότητα η οποία στέλνει ένα ακούσιο, αρνητικό μήνυμα, αφού οι θεότητες της Μυθολογίας συχνά ήταν δισυπόστατες. Για παράδειγμα, ο Ερμής είναι ο αγγελιαφόρος των θεών της ελληνικής μυθολογίας. Μέχρι εδώ καλά, στην περίπτωση που έχεις μια εταιρεία επικοινωνιών. Ομως, ο Ερμής, στα ρεπό του, λειτουργεί και ως ψυχοπομπός – οδηγεί, δηλαδή, τις ψυχές των νεκρών στον Αδη (όπως μαθαίνουμε στην Οδύσσεια). Επίσης, είναι και προστάτης των κλεφτών, των τυχερών παιγνίων και του εμπορίου.
Μια άλλη περίπτωση είναι η Μήδεια, η οποία από τη θεία της, Κίρκη, είχε μάθει την τέχνη της μαγείας. Οταν ο Ιάσονας, αρχηγός της Αργοναυτικής εκστρατείας, έφτασε στην Κολχίδα, η Μήδεια τον ερωτεύτηκε και έθεσε στη διάθεσή του όλα τα μέσα της τέχνης της, ώσπου ο ήρωας να αποκτήσει το Χρυσόμαλλο δέρας. Αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος για τον οποίο το όνομά της δόθηκε στη Medea Capital Partners με έδρα το Λονδίνο. Αυτή η εταιρεία, όμως, ξεχνά ότι η Μήδεια προσπάθησε και να δηλητηριάσει πολύ κοσμάκη, ενώ σκότωσε τα δύο της παιδιά, Φέρητα και Μέρμερο.
Επίσης, υπάρχει ένα fund που ονομάζεται Ικαρος. Και πες ότι σκέφτηκαν να προτάξουν το θάρρος και το θράσος του Ικάρου, κατά την επιδίωξη υψηλών (αντ)αμοιβών. Αλλά ξεχνούν το πιο σημαντικό μέρος της ιστορίας του: ο Ικαρος, παρά τις συμβουλές και οδηγίες του πατέρα του Δαίδαλου -είχε κατασκευάσει τον Λαβύρινθο, για να φυλακίσει μέσα σ` αυτόν τον Μινώταυρο- ο οποίος του έλεγε να μην πλησιάζει κοντά στον Ηλιο, πέταξε σε μεγάλο ύψος. Ετσι τα κέρινα φτερά που του είχε φτιάξει ο μπαμπάς έλιωσαν από την ηλιακή θερμότητα και έπεσε στη θάλασσα, η οποία από τότε ονομάζεται Ικάριο Πέλαγος. Η πτώση αυτή θυμίζει την πτώση του Φαέθοντα, του γιου του Ηλιου, ο οποίος ήταν ήρωας με (δανεικά) φτερά και αργότερα τον έκαναν και αυτοκίνητο. Δηλαδή, «επενδύστε στην εταιρεία μας, θα φτάσετε πολύ ψηλά, αλλά στο απόγειό σας θα καταρρεύσετε και το κεφάλαιό σας θα καεί και θα πνιγεί». (αυτο)Γκολ…
Οι επενδυτές συχνά αναζητούν έναν διαχειριστή κεφαλαίων ικανό να σχεδιάζει και να εκτελεί μια μακροπρόθεσμη στρατηγική. Αρα, ο Αγαμέμνονας [άγαν (πολύ) + μίμνω (μένω, επιμένω), «ο πολύ σταθερός, ο αλύγιστος»], ο βασιλιάς των Μυκηνών, που οδήγησε τους Ελληνες σε μια δεκαετή πολιορκία και νίκη επί των Τρώων, μπορεί να είναι το απόλυτο παράδειγμα για να δημιουργηθεί ένα fund με το όνομά του. Ισως αυτό να ήταν στο μυαλό των ιδρυτών του Agamemnon Capital, με έδρα το Χονγκ Κονγκ. Βέβαια, ο Αγαμέμνονας δεν απόλαυσε ποτέ τα πλούτη που λεηλάτησε στην Τροία, αφού μόλις επέστρεψε στην πατρίδα του δολοφονήθηκε από τη γυναίκα του και τον Αίγισθο, εραστή της Κλυταιμνήστρας, που εν τω μεταξύ είχε πάρει την εξουσία των Μυκηνών. Ο γιος του Αγαμέμνονα, Ορέστης, αργότερα εκδικήθηκε τη δολοφονία του πατέρα του, σκοτώνοντας τη μητέρα του και τον Αίγισθο. Κάπου εδώ, να στείλουμε τις ευχές μας για καλή επιτυχία στους επενδυτές της εταιρείας «Αγαμέμνων».
Αλλά δεν είναι όλες λάθος οι επιλογές των μυθολογικών ονομάτων που κάνουν τα hedge fund ανά τον κόσμο. Για παράδειγμα, ο Κέρβερος -ο σκύλος με τα τρία κεφάλια που φυλάει την είσοδο στον κάτω κόσμο- είναι η κατάλληλη επωνυμία για τον Cerberus Capital, τον γνωστό επενδυτή σε προβληματικές εταιρείες, οι οποίες -μιλώντας μεταφορικά- είναι κοντά στο να διαβούν την πόρτα του Αδη. Επίσης, το Tiresias Capital φέρει το όνομα του πιο φημισμένου μάντη της αρχαιότητας – ο οποίος -εντάξει- ήταν τυφλός. Στην Ελλάδα έχουμε το «Σύστημα Τειρεσίας» – η διασταύρωση οικονομικών στοιχείων για τον έλεγχο αξιοπιστίας και φερεγγυότητας των συναλλασσόμενων με τις ελληνικές τράπεζες. Ο πολυμήχανος Οδυσσέας φυσικά και θα έδινε το όνομά του σε εταιρεία, όπως και η περιπέτειά του, η Οδύσσεια.
Επειτα από όλα τα παραπάνω, ίσως το «gravitas» να μην είναι εκείνο το οποίο θα πρέπει να αναζητούν οι επενδυτές πίσω από φανταχτερά μυθολογικά ονόματα και αντίστοιχες ιστορίες ενός hedge fund, αλλά μάλλον η ποιοτική ματιά που οι Ρωμαίοι ονομάζουν «vigilantia»: η «εγρήγορση» και η «επαγρύπνηση» δηλαδή, που επιτρέπει σε κάποιον να είναι ο πρώτος που αναγνωρίζει μια (επενδυτική) ευκαιρία. Και επειδή αυτό προϋποθέτει και λίγη τύχη, προτού επενδύσουν σε κάποια εταιρεία και στο όνομά της ας διαβάσουν λίγη Μυθολογία.