Μια από τις κορυφαίες ελληνικές οινοποιητικές μονάδες και μια από τις σπουδαιότερες αναπτυξιακές επενδύσεις στον τομέα του κρασιού στην Ελλάδα, το Seméli Estate, απέκτησε νέα πνοή υπό τη διεύθυνση της Σοφίας Στάικου. Και οι αλλαγές είναι ήδη ορατές.
Μετά τη θητεία της ως προέδρου στο Πολιτιστικό Ιδρυμα του Ομίλου Πειραιώς, στη διάρκεια της οποίας αποκτήσαμε εννέα μοναδικά στο είδος τους θεματικά μουσεία, η Σοφία Στάικου ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση παραγωγής κρασιού και από τη θέση της προέδρου και διευθύνουσας συμβούλου της εταιρείας Σεμέλη Οινοποιητική, επενδύει με σχέδιο και μεγάλη αγάπη σε «έναν τόπο παραγωγής καλού κρασιού και έναν χώρο πολύ ζεστής υποδοχής», όπως ορίζει η ίδια το Seméli Estate, στο Κούτσι της Νεμέας.
«Το κρασί είναι μια κατάσταση και ταυτοχρόνως κάτι ζωντανό και αυτοί που έρχονται να κάνουν ακόμη και την πιο απλή οινογευσία χρειάζεται να το απολαμβάνουν, να ξεκουράζεται το μάτι τους, να βλέπουν έξω», μου λέει.
Πώς να διαφωνήσει κανείς; Εξω από τη τζαμαρία το βλέμμα μας χάνεται στις μαλακές πλαγιές με τα αμπέλια και την επιβλητική Ζήρια στο βάθος του ορίζοντα, ενώ η εκπληκτική θέα αντικατοπτρίζεται και στον καθρέφτη πίσω από το μπαρ.
Αυτός ο καθρέφτης ήταν μόνο μία από τις πολλές παρεμβάσεις της νέας διευθύνουσας συμβούλου. Αλλαξε πρώτα από όλα τον χώρο υποδοχής και τα, πλέον, δέκα δωμάτια του ξενώνα, που αποπνέουν πολυτέλεια και ταυτόχρονα φιλόξενη ζεστασιά, ενώ για την ευεξία των φιλοξενουμένων της, πρόσθεσε επίσης ένα μικρό γυμναστήριο και μια εξωτερική θερμαινόμενη πισίνα. Η προσωπική της αισθητική είναι έντονη παντού καθώς η διακόσμηση mix & match φέρει αποκλειστικά την υπογραφή της. Ο στόχος της ήταν οι χώροι υποδοχής και ο ξενώνας να θυμίζουν ένα μεγάλο εξοχικό στην ελληνική «Τοσκάνη», όπως πολλοί ονομάζουν τη Νεμέα, και το πέτυχε.
Η ίδια, εξάλλου, σχεδίασε τα φωτιστικά από αλουμίνιο σε χρώμα χρυσοκόκκινο, τοποθέτησε στο μπαρ μεγάλα τραπέζια οινογευσίας και έξυπνα ξύλινα διακοσμητικά στοιχεία, που περιορίζουν τον χώρο, δημιουργώντας μια αίσθηση ιδιωτικότητας στα σαλόνια γύρω από τα κρεμαστά τζάκια. Η κάβα είναι το πραγματικό στολίδι του οινοποιείου, καθώς μετατράπηκε σε έναν χώρο αληθινής μυσταγωγίας με ωραία μουσική και «δραματικό» φωτισμό. Τα χαλιά της τραπεζαρίας παραγγέλθηκαν στην Ολλανδία και οι πολυέλαιοι, που «θυμίζουν ανάποδο ξερό θάμνο», όπως ήθελε η ίδια, είναι έργο σκανδιναβού καλλιτέχνη.
Aς σημειωθεί ότι το οινοποιείο είναι μεν επισκέψιμο καθημερινά, μπορεί μάλιστα κανείς να κλείσει ξενάγηση τηλεφωνικά ή και να παραγγείλει, αν θέλει, φαγητό και να το απολαύσει μαζί με το ανάλογο κρασί στο μπιστρό, στις βεράντες ή στα κιόσκια με την εκπληκτική θέα. Ωστόσο ο ξενώνας και η τραπεζαρία της κάβας δεν είναι ανοικτά για το κοινό. Σχεδιάστηκαν για να υποδέχονται φίλους της οικογένειας και υψηλού επιπέδου εταιρικές συναντήσεις.
Πέρα από τις αισθητικές παρεμβάσεις, όμως, εμφανέστατη είναι η τάξη, που έβαλε παντού. Δεν είναι μεν οινοποιός ή οινολόγος, αλλά αγαπάει το κρασί και κουβαλάει μια τεράστια επαγγελματική εμπειρία μετά από 16 χρόνια στο ΠΙΟΠ και προηγουμένως στη διεύθυνση προσωπικού της Τράπεζας Πειραιώς.
Τακτοποίησε, λοιπόν, τα πάντα, από τις σχέσεις σεβασμού μεταξύ των εργαζομένων μέχρι τους χώρους παραγωγής, τα κτήματα και τα αμπέλια. Αλλαξε πλήρως η ροή ώστε να διευκολύνεται πλήρως η παραγωγή, οι διαδρομές έγιναν πιο λειτουργικές, οι δεξαμενές τοποθετήθηκαν αλλού, τα γραφεία μεταφέρθηκαν στην εξωτερική πλευρά με ανεξάρτητη είσοδο, όλοι οι εργασιακοί χώροι είναι πιο καθαροί και ευπαρουσίαστοι.
Βασικό μέλημά της, εξάλλου, είναι ένα εργοστάσιο πρότυπο καθαριότητας και κανόνων υγιεινής, πράγμα που συμβάλλει στην παραγωγή ακόμη πιο ποιοτικού κρασιού: «Βελτιώσαμε τα πάντα ακόμη περισσότερο», θα μου πει. Για παράδειγμα, τώρα πια δεν υπάρχει κανένας χώρος ακάλυπτος και το συγκρότημα του βιολογικού καθαρισμού περιβάλλεται από δέντρα, ενώ αγοράστηκε και ένα κτήμα εφτά στρεμμάτων, που φυτεύτηκε με αγριελιές, ελιές και άλλα κατάλληλα φυτά για να διοχετεύονται εκεί τα νερά (να σημειωθεί ότι με το νερό αυτό δεν ποτίζονται τα αμπέλια ή ο κήπος με τα λαχανικά).
Εταιρικές αξίες
Η ελάχιστη δυνατή όχληση, η προστασία και η ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος, αποτελούν βασικές αξίες, που διαπερνούν όλες τις δραστηριότητες, από την παραγωγή του σταφυλιού, μέχρι την εξαγωγή των προϊόντων και από την παροχή υπηρεσιών οινοτουρισμού μέχρι την εκπαίδευση του προσωπικού και τις σχέσεις με τους συνεργάτες της εταιρείας. Συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής το Οινοποιείο Seméli έχει ήδη ουδέτερο ανθρακικό αποτύπωμα καθώς η εταιρεία επενδύει σταθερά σε μοντέρνες εγκαταστάσεις και διαδικασίες, με έμφαση στην υψηλή ενεργειακή απόδοση και οικονομία, ενώ διαθέτει ένα υπερσύγχρονο σύστημα καθαρισμού και ασφαλούς διαχείρισης των αποβλήτων της παραγωγής.
Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι η Seméli δίνει έμφαση στην αρμονική συμβίωση και την ανάπτυξη μακροχρόνιων και σταθερών οικονομικών και κοινωνικών δεσμών με κάθε μέλος του κοινωνικού ιστού της ευρύτερης περιοχής της Νεμέας, υιοθετεί σύγχρονες διαδικασίες και εταιρικές πρακτικές με έμφαση στην καλλιέργεια πνεύματος καινοτομίας και συνεχούς βελτίωσης σε όλα τα επίπεδα. Τηρεί αυστηρά τη νομοθεσία και το κανονιστικό πλαίσιο. Και δείχνει μηδενική ανοχή σε κοινωνικές διακρίσεις και αντικοινωνικές συμπεριφορές, επιδιώκοντας τη συνεχή ανάπτυξη και ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και των συνεργατών της εταιρείας.
Με νέους στόχους
Εναν χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της στο Seméli Estate, τα σχέδια της Σοφίας Στάικου ξεπερνούν κατά πολύ τη δημιουργία απλά καλύτερων κρασιών. Στα σκαριά βρίσκεται η δημιουργία ενός νέου οινοποιείου στη Μαντινεία, που θα είναι μεν μικρότερο και με άλλη αισθητική, «πιο κοντά στη φύση», επισκέψιμο όμως επίσης, που θα δώσει μεγαλύτερη άνεση εμφιάλωσης στα λευκά στη ζώνη ΠΟΠ του μοσχοφίλερου, ενώ στον σχεδιασμό υπάρχει και το μεγαλύτερο κυνήγι των εξαγωγών.
«Δεν είμαι ανταγωνιστικό άτομο, ένα πράγμα που με χαρακτηρίζει είναι ότι πιστεύω στις συμπράξεις. Θα ήθελα, λοιπόν, πάρα πολύ να πετύχω συμπράξεις με τοπικούς παραγωγούς. Δεν μπορεί να τα κάνει κανείς όλα», η πρόοδος στηρίζεται στις συμπράξεις και τις συνέργειες, επιμένει, μιλώντας για τα ανοίγματα και τον ευρύτερο σχεδιασμό. «Αλλος θα κάνει premium κρασί, άλλος πιο φτηνό, μια ποικιλία έτσι, μια οινοποίηση διαφορετική, και ο ένας θα βοηθήσει τον άλλο. Το αμπέλι, εξάλλου, είναι κάτι ζωντανό, οι χρονιές άλλοτε είναι καλές και άλλοτε κακές«.
»Οταν λοιπόν έχεις σύμπραξη με παραγωγούς, αλληλοβοηθιέσαι και δεν μπορεί παρά να βγει θετικά. Το έχω αντιμετωπίσει και στις άλλες μου δουλειές. Σε καμία δουλειά δεν μπορείς να πας μπροστά από μόνος σου, τίποτα δεν μπορείς να κάνεις μόνος σου, πόσο μάλλον στον χώρο του κρασιού, που θέλεις να το βγάλεις έξω από την Ελλάδα, είναι κάτι που μόνο ομαδικά μπορεί να γίνει», λέει μιλώντας με πάθος για την καινούργια της ενασχόληση: «Είναι πολύ ωραία δουλειά και πάρα πολύ ζωντανή. Αυτό που παράγεται είναι ένας ζωντανός οργανισμός, το κρασί το ίδιο αλλάζει συνεχώς. Να πας στο αμπέλι, να το κοιτάξεις, να του μιλήσεις, να δοκιμάσεις το κρασί ενώ γίνεται, να πεις του λείπει αυτό ή το άλλο· και μετά σου προσφέρει απόλαυση, συντροφικότητα, είναι μια πολύ ωραία κατάσταση…».
Τα πάντα για το κρασί
Με 20ετή και πλέον εμπειρία, ο Γιάννης Φλεριανός είναι ο νέος οινολόγος του Seméli Estate. Απόφοιτος του τμήματος Χημείας και Οινολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Ντέιβις, υπότροφος της Αμερικάνικης Ενωσης Οινολόγων και του περιοδικού Wine Spectator, μέλος της Αμερικάνικης Ενωσης και της Ελληνικής Ενωσης Οινολόγων και τακτικός κριτής σε διεθνείς διαγωνισμούς κρασιών, κατά την παραμονή του στις ΗΠΑ, ο Φλεριανός εργάστηκε ως βοηθός στα εργαστήρια Οινοποιίας και Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου και ως ερευνητής – οινολόγος, στο κορυφαίο οινοποιείο Robert Mondavi.
Το πρώτο πράγμα που τον ρώτησα ήταν σχετικά με την περσινή σοδειά στη Νεμέα και τη Μαντινεία (θυμίζουμε ότι ήταν μια χρονιά με πρωτοφανείς καύσωνες): «Η περσινή χρονιά, ήταν από τις δυσκολότερες, που μπορώ να θυμηθώ», λέει ο νέος οινολόγος του Κτήματος Σεμέλη, «Εκτός από τα γενικότερα προβλήματα εξαιτίας του κορονοϊού, υπήρξαν δύο καύσωνες την καλοκαιρινή περίοδο, που επηρέασαν σημαντικά την σταφυλική παραγωγή. Ωστόσο, συνολικά η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, αν και αρχίζει ολοένα να δείχνει το σκληρό της πρόσωπο«
»Στη Seméli έχουμε από καιρό εντοπίσει τις περιοχές, που παρουσιάζουν ενδιαφέρον και “αντιστέκονται” στις κλιματικές προκλήσεις, και είχαμε τροποποιήσει εγκαίρως τις αμπελουργικές εργασίες, κυρίως τη διαχείριση του φυλλικού τείχους και του υδατικού στρες, με στόχο να διατηρούνται τα φυτά σε σωστή ισορροπία και να προστατεύεται το σταφύλι και τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά μέχρι την ώρα της συγκομιδής. Οπότε, σε ένα βαθμό ήταν αναμενόμενο το υψηλό επίπεδο ποιότητας των κρασιών από τον τρύγο του 2021, όπως επιβεβαιώνεται και από τις διακρίσεις στους αντίστοιχους διαγωνισμούς που έχουμε συμμετάσχει», λέει ο έμπειρος οινολόγος.
Η φετινή, εξάλλου, «θα είναι μια εξαιρετική χρονιά», πιστεύει ο κ. Φλεριανός, ο οποίος αισθάνεται «πολύ τυχερός που βρίσκεται σε ένα οινοποιείο με τέτοιες υποδομές, και κυρίως με τέτοιες συνεργασίες με αμπελουργούς, πέραν των ιδιόκτητων αμπελώνων». Προσθέτει, ωστόσο, ότι «μέχρι να φτάσει το σταφύλι στο οινοποιείο, ποτέ δεν εφησυχάζουμε. Οι χιονοπτώσεις έχουν εξασφαλίσει την πρέπουσα ποσότητα νερού στους υδάτινους ορίζοντες για τις ανάγκες των φυτών, ενώ και ο καιρός εξελίσσεται ομαλά», μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
«Περιμένω με χαρά τον καινούριο τρύγο για καινούργια “πράγματα”», λέει και μας δίνει μια γενική εικόνα για το τι έχουμε να περιμένουμε από τη Seméli αλλά και τη δική του φιλοσοφία: «Προσωπικά, πιστεύω πως ένας καλός οινολόγος δεν είναι κατ’ ανάγκη, αυτός ο οποίος βάζει τη σφραγίδα του στα κρασιά που οινοποιεί», υποστηρίζει και προσθέτει: «Σε μια φιάλη πρέπει να αποτυπώνονται ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα ενός κρασιού, πράγμα που έχει να κάνει με την περιοχή από όπου προέρχονται τα σταφύλια (terroir) και την γέννηση και εξέλιξή του μέσα στο οινοποιείο». Ο ρόλος του οινολόγου, σύμφωνα με τον κ. Φλεριανό, είναι περισσότερο να διασφαλίζει πως «το κρασί μεγαλώνει σε ένα όμορφο περιβάλλον» και «δεν κάνει κακές παρέες».
Οσον αφορά στην επόμενη ημέρα, υπάρχουν πολλές σκέψεις, οι οποίες αφορούν κυρίως καινούρια κρασιά με την προσθήκη μιας γλυκιάς Νεμέας και την παραγωγή αφρωδών οίνων. «Θεωρούμε πως με ένα καινούριο οινοποιείο στη Μαντινεία, μπορούμε να υπηρετήσουμε ακόμα καλύτερα το Μοσχοφίλερο από την συγκεκριμένη ζώνη ΠΟΠ, το οποίο μαζί με το Αγιωργίτικο από τη ζώνη ΠΟΠ Νεμέας, είναι οι δύο βασικές μας ποικιλίες. Εκτός από τους αφρώδεις οίνους, που θα παράγονται εκεί, θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε και κάποιες άλλες ιδέες, στις οποίες, σε αυτή τη φάση, δεν θα ήθελα να αναφερθώ, για προφανείς λόγους», λέει.
Εξάλλου, σχετικά με τις πειραματικές οινοποιήσεις, προσθέτει ότι «Οι πειραματισμοί και οι δοκιμές είναι μέσα στο DNA του οινοποιείου μας και όσων εμπλεκόμαστε με αυτό. Μάλιστα, κάποια από τα επιτυχημένα μας κρασιά ξεκίνησαν κάπως έτσι. Μια σκέψη, ένας επιτυχημένος πειραματισμός, ένα καινούριο κρασί. Πάντως, σε λίγους μήνες να περιμένετε κάτι καινούριο και αρκετά διαφορετικό ». (Και το περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον).
Ο κ. Φλεριανός είχε μόλις επιστρέψει από το Ντίσελντορφ, όπου γίνεται η Prowein, οπότε από την κουβέντα μας δεν θα μπορούσε να λείπει μια αναφορά στη μεγαλύτερη έκθεση κρασιών στον κόσμο: «Μετά από δύο χρόνια αναβολής λόγω covid, ήταν πολύ όμορφο να περπατά κανείς και πάλι στους διαδρόμους της, ανάμεσα σε κρασιά από όλο τον κόσμο, να αφουγκράζεται τον παλμό και να παρατηρεί τις εξελίξεις διεθνώς. Ειδικά για το οινοποιείο μας, επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά, η στρατηγική επιλογή με τις δύο ποικιλίες – εκπροσώπους του ελληνικού κρασιού. Αυτό αποτυπώθηκε όχι μόνο από αγοραστές της Γερμανίας, αλλά και από αγοραστές από πολλά διαφορετικά μήκη και πλάτη, οι οποίοι αναζητούν πάντα τις “Ελληνικές Γεύσεις”», λέει.