Το «Παναγιώτης» στη Ζάκυνθο, στην απομονωμένη ακτή του Αη Γιώργη των Γκρεμνών | Shutterstock
Θέματα

Τα… αξιοθέατα κουφάρια των ακτών

Οι ιστορίες πίσω από διάσημα ναυάγια, που μπορεί να θαυμάσει κανείς από κοντά, χωρίς να χρειάζονται βουτιές στα βαθιά. Πρώτο και καλύτερο το λαθρεμπορικό «Παναγιώτης» που προσάραξε στο Ναυάγιο της Ζακύνθου, μια από τις ωραιότερες παραλίες του κόσμου
Protagon Team

Τα ναυάγια προκαλούν μια παράξενη συγκίνηση στο κοινό. Είτε πρόκειται για μια μικρή βάρκα, που τα κύματα την πέταξαν στα βράχια, είτε για ένα δεξαμενόπλοιο που χάθηκε στα βάθη του ωκεανού,  στην πραγματικότητα όλα μιλούν για τον αέναο αγώνα επικράτησης ανάμεσα στους ανθρώπους και τη φύση, που αρέσκεται να δηλώνει τη δύναμή της, άλλοτε με μια ισχυρή καταιγίδα και άλλοτε με κοφτερούς υφάλους. Το αποτέλεσμα είναι ναυάγια τρομερά πλην όμως και φωτογενή, όταν συμβαίνουν σε μέρη όπου η άμμος κατατρώει τον σκουριασμένο σκελετό τους ή καλύπτονται από τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα.

Η βρετανική Telegraph διάλεξε μερικά από τα πιο διάσημα ναυάγια του κόσμου, που μπορεί να θαυμάσει κανείς από κοντά, χωρίς να χρειάζονται βουτιές στα βαθιά. Πρώτο και καλύτερο το λαθρεμπορικό «Παναγιώτης» που προσάραξε στον Αη Γιώργη των Γκρεμνών, στη Ζάκυνθο, μια από τις ωραιότερες παραλίες του κόσμου, που ονομάστηκε «Ακτή Ναυάγιο» μετά την προσάραξή του, αλλά και το «American Star», που συνδέθηκε επίσης με την ελληνική  ναυτιλιακή ιστορία πριν οδηγηθεί στον υγρό τάφο του.

«MV Παναγιώτης»

Ναυάγησε την 1η Οκτωβρίου 1980 στη Ζάκυνθο

Το «MV Παναγιώτης», ένα εμπορικό πλοίο της δεκαετίας του 1930, είναι το πιο φωτογραφισμένο ναυάγιο στην ιστορία, και η φήμη του έχει να κάνει κυρίως με τη θέση του στην απομονωμένη ακτή του Αη Γιώργη των Γκρεμνών (από το ομώνυμο μοναστήρι) της Ζακύνθου. Ναυπηγήθηκε σε ένα από τα ναυπηγεία του ποταμού Κλάιντ, στη Γλασκώβη της Σκωτίας, και 43 χρόνια μετά την καθέλκυσή του, στις 14 Ιανουαρίου 1937 -αρχικά ως «MV Saint Bedan»- η ακινητοποίησή του τυλίχθηκε με μυστήριο. Αφού αγοράστηκε και μετονομάστηκε τρεις φορές, τη δεκαετία του 1980 έγινε «τσιγαράδικο». Παραλάμβανε λαθραία φορτία τσιγάρων από λιμάνια της Αλβανίας και της Γιουγκοσλαβίας και τα μετέφερε στην Ιταλία. Το πλοίο εντοπίστηκε από τη Θαλάσσια Οικονομική Αστυνομία, εν τω μεταξύ μια καταιγίδα το ανάγκασε να περιφέρεται ανάμεσα σε Ζάκυνθο και Κεφαλλονιά μέχρι που προσάραξε σε μια από τις ωραιότερες παραλίες του κόσμου. Τελικά φαίνεται ότι μόνον οι καιρικές συνθήκες έφταιγαν (ο καπετάνιος δεν κατηγορήθηκε ποτέ για κανένα αδίκημα), και οι κάτοικοι του νησιού που θορυβήθηκαν στην αρχή από τον φόβο περιβαλλοντικής καταστροφής, χαίρονται γιατί το ναυάγιο έγινε πόλος έλξης τουριστών.

«Helvetia»

Ναυάγησε την 1η Νοεμβρίου 1887 στον κόλπο του Ρόσιλι, στο Σουόνσι της Ουαλίας

Τα απομεινάρια του «Helvetia» μοιάζουν με φάντασμα που ξεπετάγεται από την άμμο. Το νορβηγικό μπάρκο (τρικάταρτο εμπορικό ιστιοφόρο) μετέφερε ένα φορτίο ξυλείας από το Νιου Μπρούνσβικ του Καναδά στο Σουόνσι, καθώς, όμως, πλησίαζε στον προορισμό του αντιμετώπισε πρόβλημα στο κανάλι του Μπρίστολ και προσάραξε στην αμμουδιά του Ρόσιλι. Το επόμενο πρωί οι ντόπιοι έσωσαν το φορτίο καθώς και μεγάλο μέρος του ξύλινου κορμού του πλοίου, αλλά ο μεταλλικός σκελετός του άρχισε αμέσως να βυθίζεται στην άμμο. Αν και ο Ατλαντικός προσπάθησε με μεγάλη επιμονή να διαβρώσει ό, τι έχει απομείνει, μετά από έναν αιώνα και παραπάνω, τα σπασμένα άκρα του παραμένουν στην παραλία.

«M / S Cabo Santa Maria»

Ναυάγησε την 1 Σεπτεμβρίου 1968, στο νησί Μπόα Βίστα στο Πράσινο Ακρωτήριο

Το ισπανικό φορτηγό πλοίο «Cabo Santa Maria» ήταν υπερφορτωμένο με πολύ βαριά αντικείμενα, μεταξύ άλλων και τέσσερις καμπάνες για τον καθεδρικό ναό της Μπραζίλια, που έστειλε το καλοκαίρι του 1968 στη νέα πρωτεύουσα της Βραζιλίας το καθεστώς του Φράνκο. Ωστόσο, δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει στη Νότια Αμερική (έπρεπε να πάει και στην Αργεντινή), καθώς προσάραξε στα ρηχά, λίγο έξω από τη βόρεια ακτή του νησιού Μπόα Βίστα του Πράσινου Ακρωτηρίου. Οι προσπάθειες αποκόλλησής του απέτυχαν, έτσι εξακολουθεί να στοιχειώνει τη μεγάλη παραλία Πράια ντε Αταλάντα, έχοντας  μετατραπεί σε δραματικό ορόσημό της, όλο πιο εύθραυστο, βέβαια, μετά από μισό αιώνα και παραπάνω που βρέχεται από τον ωκεανό. Το μεγαλύτερο μέρος του φορτίου σώθηκε, ο Καθεδρικός Ναός της Μπραζίλια, όμως, χρειάστηκε να περιμένει άλλα εννέα χρόνια (έως τον Οκτώβριο του 1977) για να κρεμάσει όλες τις καμπάνες.

«American Star»

Ναυάγησε στις 18 Ιανουαρίου 1994, στη Φουερτεβεντούρα, Ισπανία

Σε ένα πλοίο τόσο ευγενικής καταγωγής όπως το «American Star» θα άξιζε σίγουρα ένα λιγότερο άσχημο τέλος από το δικό του τις πρώτες εβδομάδες του 1994, όταν τσακίστηκε άγρια από τα κύματα του Ατλαντικού, και τα κομμάτια του απόμειναν σε μια ερημική παραλία στα Κανάρια Νησιά. Το «American Star» ξεκίνησε τα ταξίδια του το 1939, αρχικά με το όνομα «SS America» ως πολυτελές πλοίο της γραμμής, στο στυλ του «Τιτανικού».  Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ για τη μεταφορά στρατευμάτων, το 1941, μάλιστα, ενεπλάκη και σε μια υπόθεση κατασκοπείας, όταν αποκαλύφθηκε ότι δύο μέλη του πληρώματος ήταν ναζί κατάσκοποι. Τα επόμενα 50 χρόνια πωλήθηκε αρκετές φορές και τελικά το 1993 αγοράστηκε από την Chaophraya Development Transport Company με σκοπό να εγκατασταθεί ως πλοίο – ξενοδοχείο στο Πουκέτ. Οι εργασίες αποκατάστασης έγιναν στα Ελληνικά Ναυπηγεία της Ελευσίνας και επρόκειτο να ολοκληρωθούν στην Ταϊλάνδη. Παραμονές Χριστουγέννων το πλοίο έφυγε ρυμουλκούμενο από τον Πειραιά ώσπου συνάντησε άγρια θάλασσα έξω από τη Φουερτεβεντούρα, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Καναρίων. Οι κάβοι του ρυμουλκού έσπασαν και εξόκειλε στην Πλάγια δε Γαρθέι, μια παραλία που τελικά θα γινόταν ο τάφος του,  αφού οι ασφαλιστές αποφάσισαν ότι δεν άξιζε τον κόπο η διάσωσή του. Για πάνω από μια δεκαετία ήταν ορατό, αλλά η άμμος άρχισε σιγά σιγά να το καταπίνει και τώρα πια φαίνεται μόνος ένα μέρος της πλώρης του κατά την άμπωτη.

«Peter Iredale»

Ναυάγησε στις 25 Οκτωβρίου 1906 στο Όρεγκον, ΗΠΑ

«Νεκροταφείο του Ειρηνικού» είναι το υποβλητικό όνομα, που δόθηκε στα 600 μίλια της άγριας ακτογραμμής που εκτείνεται από τον κόλπο Τίλαμοκ της πολιτείας Όρεγκον των ΗΠΑ, μέχρι τη βόρεια άκρη του νησιού Βανκούβερ πέρα ​​από τα σύνορα στον Καναδά, όχι άδικα, αφού περιγράφει με ακρίβεια τα εχθρικά βράχια όπου έχουν θυσιαστεί εκατοντάδες πλοία μέχρι σήμερα. Ένα από αυτά ήταν και το «Peter Iredale», που ναυάγησε στο Κλάτσοπ Σπιτ,  στο σημερινό «Fort Stevens State Park». Το μπάρκο με τα τέσσερα κατάρτια ναυπηγήθηκε το 1890 στην κομητεία Κάμπρια της Βορειοδυτικής Αγγλίας, και εκείνη την ομιχλώδη φθινοπωρινή νύχτα του 1906 βρισκόταν πολύ μακριά από τα νερά της πατρίδας του. Προσπαθώντας να το κατευθύνει στην εκβολή του ποταμού Κολούμπια εκεί κοντά, το πλήρωμά του δεν υπολόγισε σωστά και το έριξε στα βράχια. Κανείς δεν τραυματίστηκε, αλλά το «Peter Iredale» δεν μπορούσε να ξαναπλεύσει. Παραμένει στο ίδιο σημείο εδώ και 114 χρόνια με μια ρομαντική λάμψη στις σκουριασμένες πλευρές του όταν τις χαϊδεύει ο ήλιος.

«Montana»

Ναυάγησε στις 30 Δεκεμβρίου 1863 στο Γουέστερν Μπλου Κατ έξω από τις Βερμούδες

Tropical Snorkeling

Οι Βερμούδες έχουν από καιρό τη φήμη τόπου όπου ναυαγούν πλοία με απρόσεκτους καπετάνιους, αλλά το «Montana» δεν χάθηκε στο διαβόητο Τρίγωνο των Βερμούδων στα μέσα του 19ου αιώνα. Μπορεί να πει κανείς ότι ήταν άξιο της μοίρας του, αφού η αποστολή του ήταν παράνομη: μετέφερε πυρομαχικά από το Λονδίνο σε συμμαχικά στρατεύματα στις ΗΠΑ, όταν ξέσπασε ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος. Ταξίδευε μάλιστα με το ψευδώνυμο «Nola» και κατευθυνόταν προς το λιμάνι του Γουίλμινγκτον στη Βόρεια Καρολίνα. Ωστόσο, βρήκε μπελάδες σχεδόν αμέσως μετά την αναχώρησή του από το ασφαλές λιμάνι του Αγίου Γεωργίου, στην ανατολική άκρη των Βερμούδων, όταν έπεσε σε έναν ύφαλο στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού γνωστό ως Γουέστερν Μπλου Κατ. Και πάλι, κανείς δεν τραυματίστηκε, αλλά η τρύπα τριών μέτρων που άνοιξε στα πλευρά του απέκλεισε κάθε προοπτική για τη συνέχιση του ταξιδιού. Βρίσκεται ακόμα, σε πολύ ρηχά νερά, και είναι ένα δημοφιλές hotspot για τους λάτρεις της κολύμβησης με μάσκα και αναπνευστήρα, αφού και το «Constellation», που βυθίστηκε το 1942, στοιχειώνει τον ίδιο χώρο.

«Tears of Allah»

Ναυάγησε τον Νοέμβριο του 1982 έξω από τη νήσο Νιου Πρόβιντενς, στις Μπαχάμες

Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πλοία αυτού του θέματος , τα «Δάκρυα του Αλλάχ» δεν βυθίστηκαν από ατυχία ή την οργή του Ποσειδώνα. Ένα όχι και σπουδαίο ρυμουλκό στάλθηκε στον βυθό της θάλασσας από τους παραγωγούς της ταινίας «Ποτέ Μην Ξαναπείς Ποτέ», με την οποία ο Σον Κόνερι επέστρεψε ως Τζέιμς Μποντ μετά το διάλειμμα των 12 ετών από τα «Διαμάντια είναι Παντοτινά» (ενδιαμέσως γυρίστηκαν έξι ταινίες με τον Ρότζερ Μουρ στον ρόλο του κομψού βρετανού κατάσκοπου). Το σκάφος βρίσκεται σε βάθος 45 μέτρων, λίγο έξω από το νησί Νιου Πρόβιντενς, καλυμμένο με ένα παχύ στρώμα από κοράλλια. Και το σημείο είναι πολύ βολικό για τους fans του Μποντ, αφού πολύ κοντά στο πλοίο βρίσκεται και ένα Vulcan bomber,  εμβληματικό βρετανικό βομβαρδιστικό της εποχή του Ψυχρού Πολέμου, που έπεσε στα γυρίσματα της «Επιχείρησης Κεραυνός» το 1965!