Η συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ για τον εκάστοτε Πρωθυπουργός μοιάζει να απασχολεί περισσότερο το πολιτικο-δημοσιογραφικό σύστημα της χώρας παρά τον μέσο πολίτη. Ας είμαστε ειλικρινείς. Είναι ακόμη καλοκαίρι, είναι Κυριακή μεσημέρι, πολλοί βρίσκονται στις παραλίες, ενώ όσοι στρώνουν το κυριακάτικο τραπέζι άντε να ακούσουν το πρώτο μισάωρο πριν αποφασίσουν να ξεκοκαλίσουν το κατσικάκι με τις πατάτες. Η τηλεθέαση μετά από αυτό το σημείο σταθερά βυθίζεται. Με εξαίρεση, λοιπόν, το «σύστημα» και όσους πολίτες έχουν πάθος με την πολιτική, οι περισσότεροι θα σκανάρουν τίτλους στο κινητό ή θα δουν τα highlights στα βραδινά δελτία.
Συνήθως, δε, πέρα από την ευκαιρία για τον Πρωθυπουργό να «καθαρίσει» με τις απαντήσεις του ζητήματα που απασχολούν τις πολιτικές στήλες και τα παραπολιτικά (π.χ. φέτος αναμένεται το τι θα πει ο Μητσοτάκης για τον ΠτΔ), να αναπτύξει τις οικονομικές πρωτοβουλίες και να στείλει μηνύματα στο εσωτερικό του κόμματος, η συνέντευξη δεν κρύβει εκπλήξεις.
Το πεδίο μοιάζει δομημένο και ασφαλές, με τους δημοσιογράφους να φορούν τα καλά τους και σπανίως να επανέρχονται και να επιμένουν αν δεν λάβουν απάντηση. Αλλωστε, παρότι τεράστια σε διάρκεια, η συνέντευξη της ΔΕΘ δεν αφήνει περιθώρια για ουσιαστική «συζήτηση» εφόσον οι ερωτώντες υπερβαίνουν τους σαράντα.
Και όμως, παρά το δομημένο φορμά, έχουν γίνει γκάφες, έχουν ειπωθεί ατάκες που έμειναν και έχουν προκύψει πολιτικές εξελίξεις. Ας αρχίσουμε από τα πιο πρόσφατα:
♦ Καλή επιτυχία στην Ευρώπη. Ο νυν Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πέρα από κάποια λεκτικά λάθη, έχει αποφύγει προς το παρόν τη μεγάλη γκάφα στη συνέντευξη της ΔΕΘ. Ομως το 2017, ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, έκανε μια γκάφα σε πολύ πιο εύκολο «γήπεδο». Στην καθιερωμένη –και απολύτως τριτοκοσμική– περαντζάδα στα περίπτερα, όπου ακολουθούν τον εκάστοτε αρχηγό δεκάδες κάμερες και άλλοι τόσοι βουλευτές και πολιτευτές που παλεύουν κάθιδροι να βρεθούν δίπλα του.
Ευχήθηκε λοιπόν το 2017 «καλή ευρωπαϊκή πορεία» στον «Δικέφαλο του Βορρά», παρότι ο ΠΑΟΚ είχε ήδη αποκλειστεί από την Ευρώπη. Βέβαια, αν το πει φέτος, όλοι (δηλαδή όλοι οι πολιτικοί παράγοντες, διοικητές ΔΕΚΟ και άλλοι κρατικοί υπάλληλοι) που θα τον συνοδεύουν, θα χειροκροτήσουν χαρούμενοι.
♦ Οι 70άρηδες θα πεθάνουν. Οχι, δεν το είπε ακριβώς έτσι ο Αλ. Τσίπρας στη ΔΕΘ του 2018, αλλά αυτό κατάλαβαν όλοι. Και έγινε, φυσικά, χαμός. Οπως συνήθως συμβαίνει, λοιπόν, τα μέσα ενημέρωσης που ήταν «επικίνδυνα» για την τηλεοπτική προσωπολατρία του Πρωθυπουργού εξοβελίστηκαν στο τέλος της συνέντευξης Τύπου, όταν μετάδοση είχε πια μόνο η ΕΡΤ και οι τηλεθεατές είχαν «βουτήξει» ήδη στο κατσικάκι. Για παράδειγμα, το «Βήμα της Κυριακής» –μια από τις πιο ιστορικές, αν όχι η πιο ιστορική, εφημερίδες της χώρας– δεν μπόρεσε να θέσει ερώτηση στον Πρωθυπουργό σε εκείνη τη συνέντευξη.
⇒ Διαβάστε: Φανταστείτε να μην ήξερε από πριν τις ερωτήσεις…
Και όμως, συνέβη το λάθος. Σε ερώτηση δημοσιογράφου του ΑΝΤ1 για το τι θα γίνει με τις προβλεπόμενες από το μνημόνιο περικοπές στις συντάξεις, ο τότε πρωθυπουργός είπε πως αφορά «σε συγκεκριμένη μερίδα συνταξιούχων οι οποίοι σήμερα είναι πάνω από 70 ετών οι περισσότεροι. Αρα, η όποια περικοπή δαπανών δεν θα είναι μια μόνιμη περικοπή, θα σβήσει με το πέρασμα του χρόνου». Πώς θα «σβήσει»; Μα, προφανώς, μόνο αν μετοικήσουν οι άνω των 70 εις τα αιωνίους μονάς. Αυτό εννοούσε ο κ. Τσίπρας και η συγκεκριμένη γκάφα τον συνόδευε για αρκετές εβδομάδες.
Δείτε το επίμαχο απόσπασμα (YouTube/ ΣΚΑΪ):
♦ Λεφτά υπάρχουν. Στις 13 Σεπτεμβρίου 2019 ο Γιώργος Παπανδρέου, έχοντας δίπλα του τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, έδινε συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ ως αρχηγός της αντιπολίτευσης αλλά επί της ουσίας ως εν αναμονή Πρωθυπουργός, καθώς όλοι περίμεναν ότι θα κέρδιζε τις εκλογές που ακολουθούσαν τον επόμενο μήνα (όπως και έγινε).
Παρότι όμως δεν υπήρχε πίεση και ο ίδιος βρισκόταν στο peak της πορείας του προς την εξουσία, είπε την ατάκα που έμελλε να γράψει ιστορία ως τραγική ειρωνεία τη δεκαετία που θα άρχιζε σε λίγους μήνες. Σε ερώτηση του Γιώργου Παπαχρήστου των «Νέων» περί του πού θα βρει τους πόρους να υλοποιήσει το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Παπανδρέου απάντησε, μεταξύ άλλων: «Λεφτά υπάρχουν». Και συνέχισε μιλώντας για «τεράστιες σπατάλες πελατειακής φύσης» που θα μπορούσαν να μαζευτούν, για 31 δισ. ανείσπρακτους φόρους που θα έφερναν «τεράστια έσοδα» κ.λπ. Η ιστορία είχε όμως γραφτεί και η συγκεκριμένη φράση δεν θα συνόδευε απλώς τον κ. Παπανδρέου στη θητεία του ως Πρωθυπουργού, αλλά θα έλεγε κανείς ότι θα τον συνοδεύει για πάντα – παρότι, για κάποιους, άδικα.
Δείτε το επίμαχο απόσπασμα (YouTube/ ΕΡΤ):
♦ Νόμιμο και ηθικό. Στη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο του 2008 ο τότε Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής βρέθηκε στη δύσκολη θέση να απαντά σε ερωτήματα για τον «βίο και την πολιτεία» υπουργών και στενών συνεργατών του. Επιχειρώντας να υπερασπιστεί τον τότε υπουργό Ναυτιλίας Γιώργο Βουλγαράκη, απάντησε πως «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό», προσθέτοντας, μεταξύ άλλων, ότι «σε καμία περίπτωση δεν υπάρχουν φαινόμενα απρεπούς συμπεριφοράς». Η στήριξη αυτή θεωρήθηκε μεγάλο πολιτικό λάθος που κόστισε στον ίδιο και στην κυβέρνησή του το ηθικό πλεονέκτημα. Για κάποιους ήταν η αρχή του τέλους.
Οπως έγραψε μια μέρα μετά το «Βήμα», υπό τον τίτλο «Το ναυάγιο του κ. Καραμανλή στη ΔΕΘ», «η πλειονότητα των βουλευτών και των υπουργών (της ΝΔ) εξέφραζε χθες στο παρασκήνιο την απογοήτευσή της από τις απαντήσεις που έδωσε ο κ. Καραμανλής και ιδίως από την πλήρη κάλυψη που παρέσχε στους κ.κ. Γ. Βουλγαράκη, Θ. Ρουσόπουλο και Αρ. Παυλίδη». Ο κ. Βουλγαράκης παραιτήθηκε λίγες ημέρες μετά (12/9).
«Το σχέδιο της ΔΕΘ όχι μόνο ναυάγησε, αλλά ίσως αποδειχθεί μοιραίο για τη ΝΔ και τον κ. Καραμανλή (…) Ολες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Πρωθυπουργός “αυτοχειριάστηκε” καλύπτοντας Βουλγαράκη, Ρουσόπουλο, Παυλίδη και υποτιμώντας τις αντιδράσεις που προκαλούσε στην κοινή γνώμη το σκάνδαλο Βατοπαιδίου αλλά και η φοροκαταιγίδα Αλογοσκούφη» έγραψαν «Τα Νέα» για όσα ακολούθησαν μετά τη συνέντευξη.
♦ Παπανδρέου και Σημίτης. «Είμαστε έτοιμοι για το μεγάλο άλμα της ανασυγκρότησης» δηλώνει στη ΔΕΘ του 1987 ο Ανδρέας Παπανδρέου και στη συνέντευξη Τύπου κρατάει αποστάσεις από την πολιτική του τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κώστα Σημίτη! Δύο μήνες μετά, κατά την κατάθεση του προϋπολογισμού, ο Παπανδρέου αναγγέλλει τον τερματισμό της φάσης της σταθεροποίησης της οικονομίας και εξαγγέλλει αυξήσεις μισθών και μειώσεις φόρων. Την επομένη μέρα (26/11/1987) ο Κώστας Σημίτης παραιτείται.
Οπως έγραψε το Protagon, o Σημίτης, που ήταν «υπουργός Εθνικής Οικονομίας στην κυβέρνηση του 1985, παραιτήθηκε διαφωνώντας με την πρόθεση του πρωθυπουργού να δώσει ΑΤΑ (αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή μισθών και συντάξεων) από τον επόμενο Ιανουάριο, τονίζοντας ότι “πρέπει να είμαστε ειλικρινείς στον ελληνικό λαό” και ότι το θέμα της ΑΤΑ “διακυβεύει τις προσπάθειες δύο ετών”» για την ανόρθωση της Οικονομίας.
H απαντητική επιστολή του Ανδρέα Παπανδρέου για την παραίτηση Σημίτη στις 27/11/1987 (Αρχείο Κώστα Σημίτη):