Οι αριθμοί είναι συγκλονιστικοί. Το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων για ανθρώπινη κατανάλωση χάνεται ή σπαταλιέται κάθε χρόνο. Το ποσό αντιστοιχεί σε 1,3 δισ. τόνους τροφίμων (φρούτων, λαχανικών, δημητριακών, κρεάτων, γαλακτοκομικών και θαλασσινών) που είτε δε φεύγουν ποτέ από τα χωράφια και τους χώρους μεταποίησης για την αγορά είτε χαλάνε κατά τη διάρκεια της διανομής ή πετιούνται στα σκουπίδια από σπιτικές κουζίνες, μαγαζιά, ξενοδοχεία, χώρους εστίασης και σχολεία. Για την παραγωγή τους ,εν τω μεταξύ, έχει απαιτηθεί το 28% της παγκόσμιας καλλιεργήσιμης γης, δηλαδή, μια έκταση ίση με την Κίνα και έχουν σπαταληθεί 170 τρισ. λίτρα νερό, που ισοδυναμούν σχεδόν με το ένα τέταρτο (24%) της συνολικής χρήσης νερού στην παγκόσμια αγροτική παραγωγή.
Αυτά τα τρόφιμα θα μπορούσαν να θρέψουν όλους τους υποσιτιζόμενους ανθρώπους του πλανήτη. Η σπατάλη τους όμως δεν είναι απλώς θέμα κοινωνικό ή ανθρωπιστικό, αλλά και βαθιά περιβαλλοντικό, ειδικά σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή βρίσκεται πλέον σε κρίσιμο σημείο και οι συνέπειές της είναι εμφανείς και εξελίσσονται ραγδαία. Όταν σπαταλάμε τρόφιμα, σπαταλάμε, επίσης, όλη την ενέργεια και το νερό που απαιτούνται για την καλλιέργεια, τη συγκομιδή, τη μεταφορά και τη συσκευασία τους. Ακόμα, όταν καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής και σαπίζουν, εκλύεται μεθάνιο, ένα αέριο θερμοκηπίου 25 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Αν μάλιστα ο όγκος σπατάλης τροφίμων έπιανε μια έκταση στη Γη, θα ήταν η τρίτη πιο ρυπογόνος «χώρα» στον κόσμο μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι σοβαρή. Ο Έλληνας σπαταλά κατά μέσο όρο 196 κιλά τροφίμων το χρόνο (4η χειρότερη θέση στην ΕΕ) έναντι 173 κιλών ετήσιας σπατάλης που αντιστοιχεί σε κάθε Ευρωπαίο. Στη χώρα μας, το 2015 το 12,9% του πληθυσμού –δηλαδή 1,4 εκατ. άνθρωποι–, ήταν αντιμέτωπο με επισιτιστική ανασφάλεια. Ταυτόχρονα, σπαταλάται το 5,1% της παραγωγής τροφίμων για ανθρώπινη κατανάλωση, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο. Θέλετε ένα πολύ πιο απτό παράδειγμα; Περισσότερα από 1.000 λίτρα νερό χρειάζονται για να φτάσει μόλις ένα καρβέλι ψωμί από το χωράφι στο πιάτο μας!
Είναι, λοιπόν, περισσότερο από προφανής η ανάγκη της «διάσωσης» των τροφίμων που θα έχει πολλαπλό θετικό αντίκτυπο, με κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Για να το πετύχουμε, όμως, αυτό ειδικά σε μια περίοδο τόσο δύσκολη όπως αυτή που βιώνουμε, είναι απαραίτητες οι συνέργειες και η συντονισμένη δράση.
Στο πλαίσιο αυτό, αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι οι δράσεις που έχουν στόχο την καταπολέμηση της σπατάλης, έχουν ιδιαίτερη σημασία και πολλαπλασιαστική δύναμη, όπως η «Συμμαχία για τη Μείωση Σπατάλης Τροφίμων» (Alliance for the Reduction of Food Waste), μια πρωτοβουλία της Οργάνωσης «Μπορούμε» και της ΑΒ Βασιλόπουλος.
Στο κάλεσμά τους για δράση ανταποκρίθηκαν δημόσιες αρχές, επαγγελματικοί φορείς, επιχειρήσεις τροφίμων και εστίασης από όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και φορείς της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας.
Την «Εθελοντική Συμφωνία Συνεργασίας» έχουν ήδη υπογράψει οι: ΑΒ Βασιλόπουλος, Αμερικανική Γεωργική Σχολή, Γρηγόρης, ΔΕΛΤΑ, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εργαστήριο Χημείας &Τεχνολογίας Τροφίμων, ΕΚΠΟΙΖΩ, ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ, Μπορούμε, ΜΥΛΟΙ ΛΟΥΛΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων/ Εργαστήριο Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων του Αγροτικού Χώρου, ΣΕΒΤ, Τράπεζα Τροφίμων, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, DRAXIS ENVIRONMENTAL, EUROCATERING,GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, INTERCATERING, Nestlé Ελλάς, NFA- Natural Food Additives, WWF Ελλάς.
Η «Συμμαχία» τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η πρόσκληση σε δράση συνεχίζεται και απευθύνεται σε δημόσιες αρχές, επαγγελματικούς φορείς και επιχειρήσεις τροφίμων και εστίασης από όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, φορείς της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας να ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Για εκδήλωση ενδιαφέροντος, επικοινωνήστε με τη Γραμματεία της Συμμαχίας (Οργάνωση Μπορούμε).
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210.3237805 Email: alliance@boroume.gr
Κι ενώ η «Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων» «μεγαλώνει», ας αναλογιστεί και ο καθένας από εμάς τις συνήθειες που χρειάζεται να αλλάξει, υιοθετώντας νέες. Ας ξεκινήσουμε σήμερα να «Βάζουμε τέλος στη σπατάλη των τροφίμων» για να μην πηγαίνει τίποτα χαμένο!