Λαμβάνοντας υπόψη τους μύθους, αρχαίους και μεταγενέστερους, θα μπορούσε να ειπωθεί εύλογα ότι οι σκύλοι στην πραγματικότητα κατοικούν στον ουρανό. Γιατί ένας σκύλος συνοδεύει τον άνθρωπο που περπατάει στο φεγγάρι με μια δέσμη ξύλα στην πλάτη του, όπως αναφέρει ο Σαίξπηρ στο «Ονειρο θερινής νυκτός» και στην «Καταιγίδα». Και έναν σκύλο έβλεπαν πρώτα οι αρχαίοι Ελληνες στα άστρα που εμφανίζονταν από τον ορίζοντα μέσα στο κατακαλόκαιρο, όταν τα πάντα έκαιγαν κάτω από τον καυτό ήλιο: τον Σείριο, το αστέρι-σκύλο του Ωρίωνα. Νοτιότερα, στην Αίγυπτο, ένας σκύλος-θεός, ο Ανουβις, συνόδευε τις ψυχές των νεκρών στη μετά θάνατον ζωή.
Επιπροσθέτως, παρά την επιστημονική ονομασία του είδους τους –canis lupus familiaris (κύων ο λύκος ο οικείος)–, οι σκύλοι εξακολουθούν να είναι τόσο μυστηριώδεις, που «πραγματικά δεν μοιάζουν με πλάσματα αυτού του κόσμου», γράφει σε άρθρο της η Σερενέλα Ιοβίνο.
«Από πού, αν όχι από ένα απροσδιόριστο αλλού, μπορούν να προέρχονται εκείνη η παροιμιώδης όσφρησή τους, που τους επιτρέπει ακόμη και να διαγιγνώσκουν καρκίνους, η ικανότητα να βρίσκουν τον δρόμο της επιστροφής από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, η μνήμη της ένωσής τους με τους ανθρώπους-συγγενείς τους, η αντοχή στις αντίξοες καιρικές συνθήκες και στην πείνα και, κυρίως, η επίμονη ικανότητά τους να αγαπάνε, να αγαπάνε αδιακρίτως, να αγαπάνε ακόμα και τον Χίτλερ;», διερωτάται η ιταλίδα φιλόσοφος, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, με ειδίκευση στην οικοκριτική (μελέτη της λογοτεχνίας μέσα από την οικολογία) και στις περιβαλλοντικές ανθρωπιστικές σπουδές.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι οι σκύλοι δεν θα μπορούσαν ποτέ να έχουν έρθει από άλλο πλανήτη. Ανήκουν, όπως και εμείς, σε αυτόν τον κόσμο, συγχρόνως όμως ανήκουν και στον δικό μας κόσμο, καθώς «είναι οι συνοδοιπόροι μας, γιατί μας συνοδεύουν από τότε που ούτε εμείς ούτε εκείνοι ήμασταν ακόμα αυτό που είμαστε. Και μας έκαναν ανθρώπους, την ίδια στιγμή που εμείς, από λύκοι που ήταν, τους κάναμε σκύλους. Φαίνεται ότι συνέβη πριν από περίπου 50.000 χρόνια, αλλά μερικοί μιλούν ακόμη και για 135.000 χρόνια πριν. Ο Homo Sapiens είχε μόλις εμφανιστεί και χάρη στους σκύλους απέκτησε τα χαρακτηριστικά που έχει σήμερα», γράφει η Σερενέλα Ιοβίνο.
Επικαλούμενη τον συμπατριώτη της ζωοανθρωπολόγο Ρομπέρτο Μαρκεζίνι, αναφέρει ότι ο σκύλος είναι ο «παιδικός φίλος της ανθρωπότητας» και, όπως συμβαίνει με τους παιδικούς φίλους, έτσι και με τους σκύλους παίζουμε και χορεύουμε και δεν σταματάμε να αλληλεπιδρούμε. Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική η εκπαίδευση ενός σκύλου, γιατί αν γίνεται με τον σωστό τρόπο ευχαριστεί εξίσου και τον άνθρωπο και τον σκύλο. «Αλλά η εκπαίδευση, όπως και το παιχνίδι, έχει τους δικούς της κανόνες, και ο πρώτος είναι ο σεβασμός μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου», υπενθυμίζει η ιταλίδα ακαδημαϊκός.
Οπως γράφει ο γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ στο παιδικό μυθιστόρημα «Ο σκύλος» (εκδ. Πατάκη), το μυστικό είναι να παραμείνει ο καθένας ο εαυτός του, με σεβασμό στις μεταξύ τους διαφορές, γιατί «ο σεβασμός στις διαφορές είναι ο ίδιος ο νόμος της φιλίας». Και στο πλαίσιο αυτής της φιλίας, θυμίζει Πενάκ, μοιραζόμαστε όλους τους επίγειους χώρους με σκύλους. «Ο φυσικός τους βιότοπος, στην πραγματικότητα, είναι το αστικό οικοσύστημα», συμπληρώνει η Ιοβίνο.
Με άλλα λόγια, οι σκύλοι είναι μια χαρά με εμάς εδώ στη Γη. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως δεν έχουν όντως μεταβεί στα αστέρια. Συνέβη με τη Λάικα, την οποία έθεσαν σε τροχιά γύρω από τη Γη οι Σοβιετικοί τον Νοέμβριο του 1957, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου. H Λάικα ήταν μια νεαρή σκυλίτσα, βάρους μόλις έξι κιλών, διασταύρωση τεριέ με χάσκι, που ζούσε στους δρόμους της Μόσχας έως ότου τη μάζεψαν για να τη στείλουν στο Διάστημα, μέσα σε ένα στενό διαστημικό σκάφος, που είχε σχεδιαστεί πρόχειρα (με αποτέλεσμα, λίγες ώρες μετά την εκτόξευση, να παρουσιάσει βλάβη το σύστημα θερμομόνωσης και εξαερισμού) και δεν είχε προγραμματιστεί για να επιστρέψει στη Γη.
Ο θάνατος της Λάικα ήταν φρικτός αλλά και παντελώς αχρείαστος, όπως παραδέχτηκαν οι ίδιοι οι σοβιετικοί επιστήμονες στη συνέχεια. Η ιταλίδα φιλόσοφος εστιάζει την προσοχή της και στη «σχιζοφρενική σχέση» μεταξύ ενός σκύλου και ενός εκπαιδευτή-αστροναύτη, ο οποίος φροντίζει και προετοιμάζει το ζώο του γνωρίζοντας πως σύντομα θα το εγκαταλείψει στο Διάστημα. «Οχι σε έναν αυτοκινητόδρομο ή σε ένα δάσος, ούτε σε έναν κάδο. Σε έναν κάδο, ένα χτύπημα της ουράς μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο. Αλλά στο Διάστημα, εκεί δεν γλιτώνεις κουνώντας την ουρά», αναφέρει η Σερενέλα Ιοβίνο.
Πάντως, σύμφωνα με την ιταλίδα συγγραφέα Αννα Μαρία Ορτέζε, μια αδικία όπως εκείνη που υπέστη η Λάικα είναι «πιο άδικη από οποιοδήποτε άλλο άδικο πράγμα. Γύρνα πίσω, Λάικα», έγραψε η Ορτέζε. Πράγματι, η Λάικα όχι μόνο επέστρεψε, αλλά εξακολουθεί να είναι μαζί μας, έχοντας καταστεί σύμβολο.