H εικόνα της πλατείας μπροστά από το δημαρχείο του Όσλο είναι χαρακτηριστική για την κατάσταση που αντιμετωπίζει η πόλη με τα ηλεκτρικά πατίνια | Shutterstock
Θέματα

Σκανδιναβία: Τους έχουν κάνει τη ζωή… (ηλεκτρικό) πατίνι

Η συνεχώς αυξανόμενη χρήση των ηλεκτρικών πατινιών στη βόρειο Ευρώπη και ειδικά στις σκανδιναβικές χώρες έχει προκαλέσει μια σειρά από παρενέργειες με ορισμένες «ευπαθείς» ομάδες πεζών να μην τολμάνε πλέον να κυκλοφορήσουν στους δρόμους
Protagon Team

Πριν από περίπου τέσσερα χρόνια άρχισαν να κατακλύζουν τους δρόμους των ευρωπαϊκών χωρών τα ενοικιαζόμενα με εφαρμογή στα κινητά τηλέφωνα ηλεκτρικά πατίνια. Ο ευρωπαϊκός νότος που δεν είχε κουλτούρα χρήσης ποδηλάτων και ανάλογες υποδομές αντιμετώπισε το ζήτημα αυτό ως εποχιακό κυρίως πρόβλημα στους δρόμους και τα πεζοδρόμια των πόλεων αφού χρήση των ηλεκτρικών πατινιών έκαναν κατά βάση οι τουρίστες. Η πανδημία περιόρισε σημαντικά τον τουρισμό τα τελευταία δύο χρόνια στον ευρωπαϊκό νότο οπότε η χρήση των ηλεκτρικών πατινιών υποχώρησε πάρα πολύ κάτι άλλωστε που βλέπουμε να συμβαίνει και στην Ελλάδα το επίμαχο χρονικό διάστημα.

Oμως στον ευρωπαϊκό βορρά τα πράγματα ακολούθησαν εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Η εμπεδωμένη κουλτούρα της χρήσης ποδηλάτων και η αυξημένη σε σχέση με τον ευρωπαϊκό νότο οικολογική συνείδηση αποτέλεσαν ιδανικό υπόβαθρο για να γίνουν δημοφιλή τα ηλεκτρικά πατίνια στους κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων. Η πανδημία μάλιστα λειτούργησε ενισχυτικά σε αυτή την εξέλιξη αφού πολλοί κάτοικοι των πόλεων αποφάσισαν να χρησιμοποιούν τα ηλεκτρικά πατίνια για να αποφύγουν τον συνωστισμό στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Είναι τόσο μεγάλη η ζήτηση σε αυτές τις περιοχές που οι εταιρείες κατασκευής ηλεκτρικών πατινιών αδυνατούν να καλύψουν την ζήτηση και κάνουν αγώνα δρόμου για να καταφέρνουν να παραδίδουν τις παραγγελίες.

Η μαζική χρήση ηλεκτρικών πατινιών σε πόλεις όπως το Οσλο, η Στοκχόλμη και η Κοπεγχάγη προκάλεσε αναμενόμενα προβλήματα όπως αυτά στην κυκλοφορία στους δρόμους και το παρκάρισμα όλων αυτών των οχημάτων. Oμως όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το περιοδικό Wired δημιουργήθηκε και ένα μάλλον απρόβλεπτο πρόβλημα.

Πεζοδρόμιο της Στοκχόλμης… /Shutterstock

Η μαζική χρήση των ηλεκτρικών πατινιών είχε ως αποτέλεσμα να προκαλούνται ατυχήματα, σημαντικό ποσοστό των οποίων σχετιζόταν όχι με αυτοκίνητα αλλά με πεζούς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας πραγματικός τρόμος σε διάφορες κατηγορίες πολιτών όπως ηλικιωμένα άτομα και άτομα με προβλήματα όρασης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του περιοδικού μεγάλος αριθμός πολιτών αυτών των κατηγοριών έχουν κυριολεκτικά κλειστεί μέσα στα σπίτια τους φοβούμενοι να κυκλοφορήσουν στους δρόμους και τα πεζοδρόμια.

«Γίνονται πολλά ατυχήματα. Πολλοί ηλικιωμένοι δεν τολμούν να βγουν έξω από το σπίτι τους ενώ άλλοι χρησιμοποιούν ταξί πλέον για να πάνε στη δουλειά τους επειδή φοβούνται να κινηθούν στα πεζοδρόμια. Μια μέρα που πήγα στη δουλειά μου με τα πόδια σε μια διαδρομή 35 λεπτών μέτρησα να περνάνε δίπλα μου περίπου 40 ηλεκτρικά πατίνια» αναφέρει ο Τέργε Άντρε Όλσεν, επικεφαλής της Νορβηγικής Ενωσης Τυφλών η οποία αριθμεί οκτώ χιλιάδες μέλη.

Το καλοκαίρι του 2021 η αρμόδια κρατική υπηρεσία που ασχολείται με τα ζητήματα των δημόσιων χώρων ανακοίνωσε ότι στη νορβηγική πρωτεύουσα υπήρχαν περί τα 30 χιλιάδες ηλεκτρικά πατίνια. Αυτό αντιστοιχεί σε 200/10.000 κατοίκους μετατρέποντας το Οσλο στην πόλη με τα περισσότερα ηλεκτρικά πατίνια ανά κάτοικο στον κόσμο. Στη Στοκχόλμη το αντίστοιχο ποσοστό είναι 125 /10.000 κατοίκους όταν σε πόλεις όπως το Βερολίνο, το Παρίσι και η Ρώμη αντιστοιχούν λιγότερα από 50/10.000 κατοίκους.

Η αντίδραση

«Γίνεται πραγματικά χαμός. Είναι μια ζούγκλα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το πάρκινγκ. Τα πατίνια αφήνονται στα πεζοδρόμια με τρόπο τέτοιο που είναι αδύνατον να περπατήσουν οι πεζοί. Αν μάλιστα κάποιος έχει οποιουδήποτε είδους δυσκολία στην κίνηση το πρόβλημα για αυτούς τους ανθρώπους είναι πραγματικά πολύ μεγάλο» δηλώνει ο αντιδήμαρχος μεταφορών της Στοκχόλμης στην οποία ο αριθμός των ηλεκτρικών πατινιών τριπλασιάστηκε τα τελευταία δύο χρόνια.

Οι Αρχές των σκανδιναβικών πόλεων που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα έχουν ξεκινήσει να παίρνουν αποφάσεις για να βρεθεί κάποια λύση. Από τη μια πλευρά ψηφίζονται νόμοι και κανονισμοί που περιορίζουν την χρήση ηλεκτρικών πατινιών ενώ παράλληλα ασκείται οικονομική πίεση στις εταιρείες ενοικίασης που καλούνται να καταβάλουν υψηλά ποσά λειτουργίας της υπηρεσίας που παρέχουν ώστε να την καταστήσουν τελικά ασύμφορη.

Η Κοπεγχάγη σύμφωνα με την Νίνα Ολσεν, αντιδήμαρχο τεχνολογίας της πόλης, μετατράπηκε σε ένα «ένα άναρχο χάος». Για αυτό τον λόγο απαγορεύτηκε η χρήση ηλεκτρικών πατινιών που χρησιμοποιούνται με online εφαρμογές. Οποιοι θέλουν να κινηθούν με ηλεκτρικό πατίνι πρέπει να απευθυνθούν σε εταιρεία που διαθέτει φυσικό κατάστημα ενοικίασης. Στην Κοπεγχάγη και σε άλλες πόλεις εκδίδονται επίσης αποφάσεις απαγόρευσης της χρήσης των ηλεκτρικών πατινιών στα πεζοδρόμια και του παρκαρίσματος τους σε περιοχές του κέντρου που δέχονται τον μεγαλύτερο όγκο αυτών των οχημάτων.

Ηλεκτρικό πατίνι παρατημένο κάτω σε ένα δρόμο της Κοπεγχάγης /Shutterstock

Στελέχη της βιομηχανίας των ηλεκτρικών πατινιών υποστηρίζουν ότι οι εταιρείες έχουν ευθύνη για την κατάσταση που δημιουργήθηκε αφού δραστηριοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις αλόγιστα και χωρίς συνεργασία με τις τοπικές Αρχές.

Σημειώνουν ότι μπορούν οι εταιρείες να σηκώσουν το γάντι και να αντιδράσουν πλημμυρίζοντας τους δρόμους των πόλεων με ηλεκτρικά πατίνια αλλά όπως τονίζουν το μόνο που θα καταφέρουν είναι να αντιμετωπίσουν αποφάσεις όπως αυτή που πήρε η Κοπεγχάγη ή και ακόμη πιο επώδυνες για αυτές.