Το πρωί της 25ης Ιανουαρίου 2020, ημέρα Σάββατο, έτρωγαν το πρωινό τους και κουβέντιαζαν για τον μυστηριώδη και φονικό ιό που είχε εμφανιστεί στην Κίνα, ενώ λίγες ώρες αργότερα καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα στην πατρίδα τους, τη Γερμανία.
«Αλήθεια είναι. Το απόγευμα της Παρασκευής διάβασα ένα άρθρο στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet. Η εστία της Γουχάν ήταν γνωστή εδώ και τρεις εβδομάδες. Ερεύνησα κάπως το θέμα και πείστηκα πως η επιδημία δεν επρόκειτο να περιοριστεί στην Κίνα. Το συζητήσαμε κατά τη διάρκεια του πρωινού, δεν είχαμε την παραμικρή αμφιβολία ότι ο ιός θα μεταδιδόταν σε όλον τον κόσμο. Αλλά γνωρίζαμε ότι κατείχαμε μία τεχνολογία που θα μας επέτρεπε να αναπτύξουμε ένα εμβόλιο πολύ γρήγορα. Γνωρίζαμε πως έπρεπε να κάνουμε κάτι» δήλωσε ο Ουγκούρ Σαχίν.
«Είχαμε διαβάσει στις ιατρικές επιθεωρήσεις για μια νέα πνευμονική νόσο στην επαρχία Χουμπέι. Ο Ουγκούρ ξεκίνησε αμέσως να σχεδιάζει τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη ενός εμβολίου. Το αποφασίσαμε το Σαββατοκύριακο, η ομάδα άρχισε να εργάζεται τη Δευτέρα» πρόσθεσε η Οζλέμ Τουρετζί.
Πριν από την εμφάνιση του κορονοïού οι δύο τουρκικής καταγωγής γερμανοί επιστήμονες, συνιδρυτές της BioNTech και σύζυγοι σκόπευαν να αξιοποιήσουν την επαναστατική τεχνολογία του αγγελιοφόρου RNA (mRNA) για τη θεραπεία του καρκίνου. Μάλιστα είχαν μόλις παρουσιάσει τη σχετική έρευνά τους στο Σαν Φρανσίσκο, όμως ξαφνικά ο κορονοïός άλλαξε άρδην τα δεδομένα, καθώς εντελώς αναπάντεχα είχαν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους στο πλαίσιο μίας παγκόσμιας πανδημίας.
Την περασμένη Πέμπτη ο Ουγκούρ Σαχίν και η Οζλέμ Τουρετζί τιμήθηκαν με το Βραβείο Καινοτομίας Axel Springer, ενώ την επομένη ο πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ απένειμε στο ζευγάρι τον Σταυρό του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας επειδή συνέβαλαν αποφασιστικά στον έλεγχο της πανδημίας του κορονοϊού.
Μιλώντας στη Welt am Sonntag με αφορμή τη διπλή βράβευσή τους επιβεβαίωσαν πως το εμβόλιό τους αναπτύχθηκε πρακτικά μέσα σε μόλις 48 ώρες και ότι όλος ο υπόλοιπος χρόνος χρειάστηκε για την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών και, κυρίως, των κλινικών δοκιμών.
«Αναπτύξαμε δέκα υποψήφια εμβόλια σε σύντομο χρονικό διάστημα και μετά άλλα δέκα. Δεν ξέραμε ποιο θα ήταν το κατάλληλο, επειδή γνωρίζαμε ακόμα λίγα για τον ιό. Μπορούμε να πούμε ότι το σημερινό εμβόλιο ήταν διαθέσιμο ήδη από πέρυσι τον Φεβρουάριο. Αλλά δεν ήταν ξεκάθαρο αν θα ήταν αποτελεσματικό. Απαιτούνται κλινικά δεδομένα και αποτελέσματα εκτεταμένων ερευνών» είπε ο Σαχίν. Για αυτόν τον λόγο έπρεπε να περιμένουν έως τον περασμένο Νοέμβριο ούτως ώστε να μπορούν να δηλώσουν με σιγουριά: «Τα καταφέραμε!»
«Ηταν μία Κυριακή. Είχαμε ολοκληρώσει την φάση 3 των κλινικών μελετών με περισσότερους από 40.000 εθελοντές και αναμέναμε την αξιολόγηση μίας ανεξάρτητης επιτροπής. Ξυπνήσαμε νωρίς το πρωί, γνωρίζαμε ότι ήταν η ημέρα της αλήθειας. Είχαμε αναπτύξει το καλύτερο δυνατό εμβόλιο, αλλά δεν ξέραμε πώς θα αντιδρούσε ο ιός. Είχαμε προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο αρνητικής αξιολόγησης. Στις 8 το απόβραδο μας κάλεσαν οι συνάδελφοί μας (της Pfizer) από τις ΗΠΑ. Σταμάτησα να αναπνέω για πέντε δευτερόλεπτα και μετά η φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής είπε: “Το αποτέλεσμα είναι θετικό ενώ η αποτελεσματικότητα ξεπερνάει το 90%”. Αυτή ήταν η στιγμή του “Εύρηκα”!» πρόσθεσε.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ο Ματίας Ντόπφνερ, διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος του ομίλου Axel Springer, δεν παρέλειψε, φυσικά, να επισημάνει πως «εσείς ήσασταν απίστευτα γρήγοροι, αλλά η ΕΕ ενέκρινε το εμβόλιό σας με μεγάλη βραδύτητα», ρωτώντας, στη συνέχεια, τους συνομιλητές του εάν ανησυχούν για το γεγονός πως η Ευρώπη «δείχνει να είναι ελάχιστα αποτελεσματική στην εξεύρεση λύσεων» για την ανάσχεση της πανδημίας.
Σύμφωνα, όμως, με τον Ουγκούρ Σαχίν «δεν πρέπει να γίνεται λόγος για ενόχους σε μία κρίση. Οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαζόμαστε στην ΕΕ είναι όλοι προσανατολισμένοι προς τις λύσεις. Η ΕΕ ενεργεί και ο καθένας πρέπει να συνεισφέρει. Βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο» υποστήριξε.
Ο κορυφαίος επιστήμονας (και επιχειρηματίας) μίλησε επίσης για «μία μηχανή που τρέχει πρώτη φορά και χρειάζεται πολλές κούρσες ούτως ώστε να στρώσει. Πρόκειται για μία διαδικασία εκμάθησης σε όλα τα επίπεδα. Πώς λειτουργεί η διανομή; Πώς μεταφέρεται το εμβόλιο; Πώς συντηρείται; Πώς ενημερώνονται οι άνθρωποι που θέλουν να εμβολιαστούν; Τι γίνεται με το σκεύασμα που περισσεύει; Αυτά είναι σύνθετα ζητήματα, είναι απαραίτητη η συνεργασία πολλών παραγόντων».
Σχολιάζοντας ειδικά τη στάση της γερμανικής κυβέρνησης ο Ουγκούρ Σαχίν υποστήριξε πως, πέρα από την «ορθότητα» των όποιων ενεργειών και αποφάσεων, στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένων των πρωτοφανών διαστάσεων της κρίσης, «είναι απαραίτητος και ο πραγματισμός».
Οσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας και τους εμβολιασμούς, οι Σαχίν και Τουρετζί επισήμαναν πως προτεραιότητα όλων των κυβερνήσεων πρέπει να αποτελεί ο εμβολιασμός των ηλικιωμένων, ούτως ώστε να μειωθούν ταχύτερα οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και οι θάνατοι. Για να επιτευχθεί, ωστόσο, η αποκαλούμενη ανοσία της αγέλης, στη συνέχεια και όταν εκπονηθούν περαιτέρω κλινικές μελέτες, θα πρέπει να εμβολιαστούν και οι έφηβοι ηλικίας άνω των δεκαέξι ετών. Προβλέπουν πως στη Γερμανία η ανοσία της αγέλης θα έχει επιτευχθεί έως το τέλος του ερχόμενου Σεπτεμβρίου. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως «ο ιός θα εξαφανιστεί. Θα δούμε εάν θα πρέπει να εμβολιαζόμαστε κάθε χρόνο ή κάθε πενταετία».
Υπενθυμίζοντας ο γερμανός δημοσιογράφος ότι από ερευνητική σκοπιά ο κορονοïός αποτέλεσε μία παρένθεση για τους δύο επιστήμονες, πως στόχος τους είναι να πετύχουν τη θεραπεία του καρκίνου, η Οζλέμ Τουρετζί θέλησε να επισημάνει πως «είμαστε ογκολόγοι, γνωρίζουμε καλά τι καλούνται να υποφέρουν οι καρκινοπαθείς. Οι συμβατικές θεραπείες για πολλούς τύπους καρκίνου φτάνουν πολύ γρήγορα στα όριά τους, και πρέπει να ενημερωθεί ο ασθενής πως δεν γίνεται να του προσφερθούν άλλες. Διαπιστώσαμε πολύ σύντομα ότι μπορούσαν να γίνουν περισσότερα στην περίπτωση που τα αποτελέσματα των ερευνών εφαρμόζονταν στους ασθενείς σε πραγματικό χρόνο. Δεν βρίσκαμε κανέναν άλλον τρόπο για το κάνουμε αυτό, πέρα από το να γίνουμε επιχειρηματίες. Ιδρύσαμε εταιρείες και ΜΚΟ για την ανάπτυξη φαρμάκων κατά του καρκίνου. Η ιδέα μας είναι να χρησιμοποιήσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα κατά του καρκίνου. Αυτός είναι ο στόχος της BioNTech» υπενθύμισε.
Σήμερα η BioNTech έχει περί τις τριάντα υποψήφιες θεραπείες κατά της «επάρατης» νόσου ενώ, χάρη στην επιτυχία του πρώτου εμβολίου στον κόσμο κατά του κορονοïού, έχουν ήδη αρχίσει να εισρέουν χρήματα στα ταμεία της εταιρείας τα οποία πρόκειται να αξιοποιηθούν για την εκπόνηση περαιτέρω ερευνών με στόχο την ανάπτυξη νέων θεραπειών.
Μάλιστα ο Ουγκούρ Σαχίν και η Οζλέμ Τουρετζί αποκάλυψαν πως σε εκατό χρόνια θα ήθελαν να μνημονεύονται όχι ως οι εφευρέτες του πρώτου εμβολίου κατά του κορονοïού αλλά ως οι επιστήμονες που συνέβαλαν περισσότερο από κάθε άλλον στη μάχη κατά του καρκίνου. «Ο καρκίνος αποτελεί ένα δεινό εξίσου μεγάλο με μία πανδημία, μολονότι δεν γίνεται έτσι αντιληπτός» ανέφερε η Τουρετζί.
Οσον αφορά το μέλλον της ανθρωπότητας, τώρα, πέρα από την πανδημία του κορονοïού και την καταπολέμηση του καρκίνου «από τη σκοπιά της βιολογίας, μπορούμε ήδη να φανταστούμε πως με τις κατάλληλες θεραπείες μπορεί να επιμηκυνθεί σημαντικά η διάρκεια της ζωής» εξήγησε ο Σαχίν. «Πρόκειται για ένα πεδίο στο οποίο σημειώνεται σημαντική πρόοδος, στην αναγεννητική ιατρική, για παράδειγμα» συμπλήρωσε η σύζυγός του.
Ερωτηθείσα εάν είναι καλό να φτάσουν οι άνθρωποι να ζουν έως και 200 χρόνια, σημείωσε «αρκεί να είναι υγιείς. Τελικά αυτό είναι το ζητούμενο, να γερνάμε χωρίς ασθένειες και ευπάθειες».