Από τι «υλικό» μπορεί να συντίθεται ο μελλοντικός «σούπερ στρατιώτης» που ονειρεύονται οι μεγάλες δυνάμεις; Ποια είναι η έννοιά του, τουλάχιστον. Η καταστρεπτική ισχύς των όπλων του θα είναι αρκετή στους επιτελείς; Το χαλύβδινο φρόνημά του; Το ακμαίο ηθικό του; Η απρόσβλητη από συμβατικά πυρά στολή του; Ο πατριωτισμός του; Οχι, ασφαλώς.
Διότι η συζήτηση δεν αφορά τον παραδοσιακό κληρωτό με τη δεδομένη φιλοπατρία, ούτε καν τον επαγγελματία στρατιωτικό, αλλά εκφεύγει του μέτρου του ανθρώπου: εδώ μιλάμε για ρομπότ φτιαγμένα να έχουν ακαταμάχητες πολεμικές δεξιότητες και, ακόμη χειρότερα, για γενετικά «πειραγμένα» ανθρώπινα έμβρυα από τα οποία θα προκύπτουν αυτοί οι «σούπερ μαχητές».
Είτε τα ρομπότ είτε οι μεταλλαγμένοι είτε ο συνδυασμός τους θα είναι εξαιρετικά δύσπεπτες τροφές για τα κανόνια του αύριο, τα οποία –ασφαλέστατα– θα είναι και αυτά πρωτόφαντες στην Ιστορία του πολέμου φαγάνες. Το πρωτοπόρο Χόλιγουντ, όπως βλέπετε, εμπνέει τους στρατηγούς, όπως και οι ασυγκρότητοι ή ψυχασθενείς γενετιστές που παίζουν τον Θεό και εμπαίζουν τον άνθρωπο.
Και δεν εμπνέονται μόνο οι στρατηγοί των ΗΠΑ από την τεχνολογική φρενίτιδα και τις επιστημονικές ακροβασίες πάνω από την άβυσσο. Μπορεί ο Μπαράκ Ομπάμα το 2014 να δήλωσε στους συμπατριώτες του δημοσιογράφους ότι οι ΗΠΑ «χτίζουν τον Iron Man», όμως και οι Κινέζοι το ίδιο θέλουν να κάνουν, όπως λένε οι Αμερικανοί βέβαια, ωστόσο υπάρχουν και άλλοι στο παιχνίδι – οι «αιώνιοι» Ρώσοι. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν αυτοπροσώπως, το 2017, μιλώντας σε φοιτητές στο Σότσι, είπε ότι κάποτε η ανθρωπότητα θα δημιουργήσει κάτι που θα είναι «χειρότερο από την πυρηνική βόμβα».
Το πρόγραμμα TALOS (Tactical Assault Light Operator Suit) στο οποίο αναφέρθηκε ο Ομπάμα εξέπνευσε το 2019 αδόξως, εκτός του πεδίου της τιμής, ως «μη υλοποιήσιμο», ωστόσο αφορούσε αλεξίσφαιρο περίβλημα μαχητή, εφοδιασμένο με αισθητήρες και ικανό να πολλαπλασιάζει τις δυνάμεις όποιου το φοράει. Ηταν ένα πειραματικό «κοστούμι πολέμου», μία «έξυπνη» πανοπλία του 21ου αιώνα, προϊόν της συνεργασίας του Πενταγώνου με εταιρείες βιοτεχνολογίας και με όνομα που φιλοδοξούσε να παραπέμψει στον μυθολογικό Τάλω, εκείνη τη θεόρατη, χάλκινη και ανθρωπόμορφη πολεμική μηχανή που υποτίθεται ότι ήταν έργο του Ηφαίστου.
Η ιδέα των «ευφυών περιβλημάτων» για πολεμιστές δεν πέθανε μαζί με τον Iron Man – TALOS. Πρόκειται για πολλά υποσχόμενη τεχνολογία, η οποία μπορεί στο μέλλον να δώσει νέα έννοια στη λέξη στρατιώτης. Από αμερικανικής πλευράς μάλιστα ελέχθη ότι η Κίνα, χωρίς να δεσμεύεται από ηθικούς φραγμούς, έχει ήδη πραγματοποιήσει βιολογικές δοκιμές σε στρατιωτικούς της, με σκοπό να αναπτύξει τις φυσικές δυνάμεις τους. Φυσικά, το Πεκίνο έχει διαψεύσει κατηγορηματικά αυτές τις καταγγελίες. Είπε ότι δεν ασχολείται με την επεξεργασία γονιδίων για πολεμικούς σκοπούς, ούτε με cyborg πειράματα που στοχεύουν στη «συνεργασία» ανθρώπου και μηχανής. Εξάλλου δεν είναι λίγοι και οι αμερικανοί ειδικοί που αμφισβητούν την τεχνολογική επάρκεια της Κίνας για τέτοιου μεγέθους πρότζεκτ.
Γονιδιακός Φρανκενστάιν
Αλλοι, πάλι, όταν αναφέρονται στον «βιολογικά εκπαιδευμένο» στρατιώτη, δεν διστάζουν να μιλούν για προγράμματα τροποποίησης του ανθρώπινου DNA από την κατάσταση του εμβρύου ακόμη. Το BBC, σε σχετικό με τους «σούπερ στρατιώτες» δημοσίευμά του, θύμισε ότι το 2018 ο Κινέζος Χε Τζιανκούι έκανε την «εκπληκτική ανακοίνωση» ότι είχε αλλάξει με επιτυχία το DNA δύο εμβρύων (δίδυμα κορίτσια). Τότε τα συγχαρητήρια στον γενετιστή ακολούθησαν οι κατάρες και κατόπιν το μπλοκάρισμα της δράσης του από το κινεζικό κράτος. Ο Τζιανκούι είχε χρησιμοποιήσει την τεχνολογία CRISPR που εξασφαλίζει προσθαφαίρεση χαρακτηριστικών στο άτομο. Το BBC αναλογίστηκε τι είδους εφαρμογή θα μπορούσε να έχει σε ένα πρόγραμμα «βιολογικής εκπαίδευσης» του εμβρύου ώστε να γίνει κάποτε «σούπερ στρατιώτης».
Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις που προαναφέραμε δεν είναι μόνες τους στο κυνήγι του στρατηγικού πλεονεκτήματος που συνιστούν η γονιδιακή μετατροπή του ανθρώπου σε πολεμική μηχανή ή η κατασκευή σε γραμμή παραγωγής αυτοκινούμενων πολεμικών μηχανών με μια κάποια «ευφυΐα». Η Γαλλία ορέγεται και αυτή την «ενίσχυση του στρατιώτη», ωστόσο την έγκριση για τα σχετικά πειράματα συνοδεύει έκθεση που καθορίζει το ηθικό πλαίσιο με τα απαράβατα όρια. Η ίδια η υπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση Μακρόν, η Φλοράνς Παρλί, δήλωσε ότι η Γαλλία πρέπει να είναι προετοιμασμένη για τις επικείμενες αλλαγές, όπως θυμάται το BBC.
O λεγόμενος «δημοκρατικός έλεγχος» που μπορεί να ασκηθεί από τους αρμόδιους φορείς ενός κράτους σταματάει στον στρατό, παρά το γεγονός ότι και αυτός μέρος του κράτους είναι. Η εγγενής μυστικότητα του στρατεύματος και η πρόταξη του εθνικού συμφέροντος ορθώνουν τους φραγμούς τους, έτσι η εξακρίβωση τυχόν υπερβολών, νομικών υπερβάσεων ή καταπατήσεων των ηθικών κωδίκων της κοινωνίας είναι δύσκολη έως αδύνατη. Δεδομένο πάντως είναι ένα: τα πρότζεκτ για στρατιωτικές βελτιώσεις στην ανθρώπινη μονάδα, δηλαδή στον μαχητή στρατιώτη, προϋποθέτουν οπωσδήποτε τον πειραματισμό.