To σκάφος της αποστολής DART έπεσε πάνω σε έναν μικρό αστεροειδή, καταφέρνοντας να τον εκτρέψει από την πορεία του και δίνοντας ελπίδες για ασφαλή αντιμετώπιση τέτοιων κινδύνων | Shutterstock
Θέματα

Πυρηνικές βόμβες εναντίον Αρμαγεδδώνα

Αυστραλοί επιστήμονες σβήνουν τις ελπίδες που γέννησε η πτώση σκάφους-καμικάζι πάνω σε αστεροειδή, με αποτέλεσμα την αλλαγή της τροχιάς του, υποστηρίζοντας ότι ο κίνδυνος σύγκρουσης ορισμένων διαστημικών βράχων με τη Γη μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με χρήση πυρηνικών
Protagon Team

Η πτώση στη Γη αστεροειδών, κομητών και γενικότερα μεγάλων διαστημικών βράχων, υπήρξε μια διαδικασία που καθόρισε τη γεωατμοσφαιρική εξέλιξη του πλανήτη και κατ΄επέκταση την εξέλιξη της ζωής. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, ένας γιγάντιος αστεροειδής έπεσε στο Μεξικό πριν από 66 εκατ. έτη, εξαφανίζοντας το 80% της (τότε) ζωής σε στεριά και θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στην κυριαρχία των θηλαστικών και στην εμφάνιση του ανθρώπου.

Ο φόβος για την έλευση ενός μεγάλου αστεροειδούς ή κομήτη έχει οδηγήσει την ανθρωπότητα στο να συστήσει ειδικά τμήματα παρακολούθησης διαστημικών βράχων των οποίων η τροχιά τούς φέρνει στη διαστημική γειτονιά μας, άρα είναι δυνητικά απειλητικοί, σε μια προσπάθεια έγκαιρου εντοπισμού τους, ώστε να επιχειρηθεί η εξουδετέρωσή τους.

Παράλληλα, η επιστημονική κοινότητα αναζητά τρόπους αποφυγής του Αρμαγεδδώνα. Στο τραπέζι έχουν πέσει διάφορες λιγότερο ή περισσότερο εφικτές ιδέες και προτάσεις. Φυσικά, εξαρχής εξετάστηκε η χρήση πυραύλων, ακόμη και πυρηνικών βομβών, που θα χτυπήσουν με κάποιο τρόπο τον απειλητικό διαστημικό βράχο και θα τον καταστρέψουν. Η μέθοδος αυτή, όμως, ενέχει τον κίνδυνο ο αστεροειδής ή ο κομήτης να διαλυθεί σε πολλά μικρότερα κομμάτια, τα περισσότερα εκ των οποίων θα καταλήξουν τελικά στη Γη, προκαλώντας, ίσως, όχι βεβαίως μια πλανητικού επιπέδου καταστροφή, αλλά πολλές τοπικές, αλλά με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Η εκτροπή

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2022, η αποστολή DART της NASA έφερε ένα κλίμα αισιοδοξίας για την αντιμετώπιση επικίνδυνων διαστημικών βράχων με αποτελεσματικό αλλά και ασφαλή για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα τρόπο.

Το σκάφος της αποστολής έπεσε σαν καμικάζι πάνω σε έναν αστεροειδή και κατάφερε να τον εκτρέψει από την τροχιά του. Πολλοί θεώρησαν ότι βρέθηκε ο τρόπος εξουδετέρωσης της απειλής με τρόπο μη καταστροφικό για κανέναν.

Ωστόσο, σε δημοσίευμα τους, οι Times αναφέρουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο αισιόδοξα όσο διαφάνηκαν με την επιτυχία της αποστολής DART: μια νέα μελέτη αναφέρει ότι υπάρχει μια κατηγορία διαστημικών βράχων που είναι γεωλογικά διαμορφωμένοι έτσι ώστε να μην εκτραπούν από την πορεία τους σε περίπτωση σύγκρουσης με διαστημικό σκάφος.

Ατρωτοι

Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Curtin, στο Περθ της Αυστραλίας, μελέτησαν διάφορα στοιχεία της ιαπωνικής αποστολής Hayabusa, το σκάφος της οποίας προσεδαφίστηκε το 2005 στον αστεροειδή Itokawa, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση περίπου δύο εκατ. χλμ. από τη Γη. Το σκάφος συνέλεξε δείγματα του αστεροειδούς, τα οποία έφθασαν στον πλανήτη μας για αναλύσεις το 2010. Οι ερευνητές πήραν στα χέρια τους ορισμένα από αυτά, ενώ μελέτησαν δεδομένα από την προσεδάφιση του σκάφους και άλλα σχετικά στοιχεία.

Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πολλοί αστεροειδείς δεν είναι συμπαγείς ή μονολιθικοί, όπως τους χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες. Πρόκειται για βράχους που αποτελούν «σωρούς ερειπίων»: θραύσματα ενός συμπαγούς αστεροειδούς που, μετά από κάποια σύγκρουση στο Διάστημα, διαλύθηκε και ορισμένα από τα κομμάτια του, εξαιτίας βαρυτικών έλξεων, ενώθηκαν ξανά. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτοί οι διαστημικοί βράχοι λειτουργούν ως «μαξιλάρια», απορροφώντας αποτελεσματικά τους κραδασμούς και τις συγκρούσεις με άλλα διαστημικά σώματα, κάτι που τους καθιστά πραγματικά άτρωτους.

«Αποδείχτηκε ότι μικροί αστεροειδείς, που αποτελούν μείγματα θραυσμάτων, μπορούν να επιβιώσουν για δισεκατομμύρια έτη από τις συγκρούσεις που συμβαίνουν στις εσωτερικές περιοχές του ηλιακού μας συστήματος, χάρη στην ικανότητα αντίστασής τους σε τέτοια συμβάντα. Η ανακάλυψη της ύπαρξης αυτών των αστεροειδών σημαίνει ότι μπορεί ο αριθμός τους να είναι πολύ μεγάλος, άρα αυξημένες και οι πιθανότητες ένας τέτοιος αστεροειδής να αποτελέσει απειλή για τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται πιο επιθετικές προσεγγίσεις αντιμετώπισής τους, όπως για παράδειγμα χρήση πυρηνικών όπλων. Ακόμη και αν ένας τέτοιος διαστημικός βράχος γίνει αντιληπτός όταν πλέον θα είναι σε τόσο κοντινή απόσταση από τη Γη που δεν θα υπάρχει περίπτωση να αλλάξει πορεία εάν συγκρουστεί με διαστημικό σκάφος, αυτό μπορεί να συμβεί –χωρίς να τον καταστρέψουμε, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τον πλανήτη– μέσω πυρηνικών εκρήξεων κοντά στον διαστημικό βράχο, με την ελπίδα ότι το ωστικό κύμα θα είναι αρκετά ισχυρό ώστε να τον εκτρέψει από την πορεία του» αναφέρει ο Νικ Τιμς, μέλος της ερευνητικής ομάδες.