Μία γυναίκα με μπαστούνι προσπαθεί να βοηθήσει μία μητέρα με καροτσάκι, μόλις έχουν κατεβεί από λεωφορείο στο Λονδίνο | Shutterstock
Θέματα

Πώς θα ήταν οι πόλεις εάν τις σχεδίαζαν μητέρες ή μικρά παιδιά; 

Κατ’ αρχάς θα υπήρχαν ράμπες παντού γιατί στις πόλεις κυκλοφορούν, μεταξύ όλων των άλλων, και γονείς με παιδιά. Και η μεταφορά ενός παιδικού καροτσιού είναι κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση σε πολλούς σταθμούς, για παράδειγμα, του μετρό. Ποιος το λέει αυτό και άλλα πολλά; Μια αγγλίδα αρχιτέκτονας, ιδρύτρια των βραβείων Women in Architecture
Protagon Team

Αφορμή για την πολεμική που ξέσπασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη Βρετανία στάθηκε η αρχιτεκτονική απεικόνιση μιας περιοχής στο Γκρίνουϊτς του Λονδίνου μετά την επικείμενη ανάπλασή της. Γιατί από τους 36 ανθρώπους που παρουσιάζονται σε ένα πάρκο, μόλις ένας είναι μαύρος. Μεταξύ των λευκών millenials και των μικρών παιδιών, υπάρχει, επίσης μόλις ένας, ηλικιωμένος άνθρωπος. Αλλά το γεγονός δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση. Γιατί στη Βρετανία «οι αρχιτέκτονες είναι στην πλειονότητά τους άνδρες και λευκοί, νέοι και προνομιούχοι, και υπάρχουν θεμιτές ανησυχίες για το γεγονός ότι σχεδιάζουν τις πόλεις μας κατ’ εικόνα τους»,επισημαίνει σε κείμενό της στον Guardian η Κρίστιν Μάρεϊ.

Η αρχιτέκτονας και ιδρύτρια των βραβείων Women in Architecture σημειώνει πως περισσότεροι από τα 2/3 των αρχιτεκτόνων στη Γηραιά Αλβιόνα είναι άνδρες ενώ ούτε καν ένας στους δέκα δεν είναι μαύρος, ασιάτης ή μέλος της όποιας εθνοτικής μειονότητας. Την ώρα, μάλιστα, που το Βασιλικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής της Βρετανίας κατηγορείται για ρατσισμό κατά τη διάρκεια των πρόσφατων εκλογών για την ανάδειξη του νέου προέδρου του.

Η βρετανίδα αρχιτέκτονας δεν θεωρεί πως οι άνδρες και οι γυναίκες σχεδιάζουν με διαφορετικό τρόπο ή ότι η οικονομική κατάσταση ή καταγωγή τους καθορίζουν την αρχιτεκτονική. Αλλά θεωρεί πως η εμπειρία μάς διδάσκει πολλά καθώς τα μεγάλα αρχιτεκτονικά πρότζεκτ της περασμένης δεκαετίας φαίνεται πως ανταποκρίνονται κατά κύριο λόγο στις ανάγκες και επιλύουν «τα προβλήματα του πρώτου κόσμου που απασχολούν τους μονοπολιτισμικούς πεφωτισμένους που τα δημιούργησαν», αναφέρει χαρακτηριστικά και διερωτάται πως θα ήταν οι πόλεις εάν τις σχεδίαζαν, για παράδειγμα, μητέρες.

Σύμφωνα με τη Μάρεϊ θα πρέπει να απαγορευτεί δια νόμου η κατασκευή σκαλών σε όλα τα δημόσια κτίρια και σε όλους τους σιδηροδρομικούς σταθμούς και να υπάρχουν ράμπες παντού (Shutterstock)

«Κατ’ αρχάς θα υπήρχαν ράμπες παντού» γιατί στις πόλεις κυκλοφορούν, μεταξύ όλων των άλλων, και γονείς με παιδιά. Και η μεταφορά ενός παιδικού καροτσιού είναι κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση σε πολλούς σταθμούς, για παράδειγμα, του μετρό. Σύμφωνα με τη Μάρεϊ θα πρέπει να απαγορευτεί δια νόμου η κατασκευή σκαλών σε όλα τα δημόσια κτίρια και σε όλους τους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Αλλά γνωρίζει πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα καθώς το 75% των γυναικών αρχιτεκτόνων στη Βρετανία δεν έχει παιδιά ενώ οι περισσότεροι απόφοιτοι των αρχιτεκτονικών σχολών θεωρούν πως «σχεδιάζουν ράμπες εισόδου και εξόδου μόνον για τα αναπηρικά αμαξίδια και όχι για κάθε μικρό παιδί κάτω των τριών ετών».

Εάν στο σχεδιασμό των πόλεων της Βρετανίας συμμετείχαν και οι ηλικιωμένοι τότε σίγουρα θα υπήρχαν περισσότερα παγκάκια. Γιατί σήμερα στην αίθουσα αφίξεων μεγάλων σιδηροδρομικών σταθμών του Λονδίνου, όπως ο Γιούστον και ο Κινγκς Κρος, δεν υπάρχει ούτε ένα κάθισμα. Σημαντικό πρόβλημα στη Βρετανία αποτελεί επίσης και η έλλειψη δημόσιων τουαλετών ενώ η Μάρεϊ χαρακτηρίζει σκανδαλώδες το γεγονός πως συγκεκριμένες αλυσίδες ταχυφαγείων δεν διαθέτουν τουαλέτες. «Γιατί εάν μπορείς να φας εντός, θα πρέπει να μπορείς και να κάνεις την ανάγκη σου εντός».

Τέλος, στην περίπτωση που αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι ήταν παιδιά, τότε «η φόρτιση του τηλεφώνου θα ήταν καθολικό δικαίωμα. Οι διαφημίσεις με όμορφους, αδύνατους ανθρώπους θα απαγορεύονταν. Σε κάθε γωνία θα υπήρχαν περίπτερα. Το παρκούρ θα ήταν εθνικό άθλημα». Θα υπήρχαν επίσης αργές λωρίδες κυκλοφορίας στους ποδηλατοδρόμους, ακόμα και «ειδικοί χώροι για χασομέρια» και όποιος απαγόρευε τα παιχνίδια με μπάλα θα τιμωρούταν με πρόστιμο για αντικοινωνική συμπεριφορά. Οι παιδότοποι θα έμεναν ανοιχτοί έως αργά το βράδυ ενώ σε κάθε νέο μεγάλο οικιστικό project θα προβλεπόταν και η ύπαρξη ενός καταστήματος που πουλάει τα προϊόντα του σε φυσιολογικές τιμές και όχι σάντουιτς έναντι επτά στερλινών (κάπου εννέα ευρώ) και καφέδες έναντι τριών (κάπου τέσσερα ευρώ).