Ο Μπάιντεν μαζί με τον Ζελένσκι έξω από τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μιχαήλ στο Κίεβο | President Joe Biden / Facebook
Θέματα

Πώς κρατάς μυστικό ένα ταξίδι προέδρου των ΗΠΑ σε εμπόλεμη χώρα;

Δύσκολα και πάρα πολύ προσεκτικά είναι η απάντηση. Λίγες ώρες πριν από την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Τζο Μπάιντεν, ο Λευκός Οίκος είχε ενημερώσει το Κρεμλίνο. Η αποκάλυψη έρχεται καθώς βγαίνουν στο φως περισσότερες λεπτομέρειες για την ιστορική αυτή επίσκεψη
Protagon Team

Φυσικά το ταξίδι του Μπάιντεν δεν αποφασίστηκε τόσο αιφνιδιαστικά όσο φάνηκε. Πήρε μήνες προσεκτικών προετοιμασιών από έναν πολύ στενό κύκλο έμπιστων συνεργατών του, όπως αναφέρει ο Guardian. Το ταξίδι χαρακτηρίστηκε «χωρίς προηγούμενο στους σύγχρονους καιρούς» από τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν. Είναι πράγματι η πρώτη φορά που ένας αμερικανός πρόεδρος επισκέπτεται την πρωτεύουσα μιας εμπόλεμης χώρας της οποίας οι ΗΠΑ δεν ελέγχουν τη στρατιωτική υποδομή.

«Ενημερώσαμε τους Ρώσους ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα ταξιδέψει στο Κίεβο», είπε ο Σάλιβαν. «Το κάναμε λίγες ώρες πριν από την αναχώρησή του και λόγω της ιδιαιτερότητας του ζητήματος δεν θα πω ούτε πώς απάντησαν ούτε ακριβώς το περιεχόμενο του μηνύματος, μπορώ όμως να επιβεβαιώσω ότι η επικοινωνία έγινε».

Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να ενημερώσουν τη Μόσχα προκειμένου να αποφευχθούν «παρεξηγήσεις» ανάμεσα στις δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις, εξηγεί η Ουάσινγκτον, κάτι που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει, να μη σκοτωθεί σε κάποια επίθεση ο πρόεδρος των ΗΠΑ και οι δύο χώρες βρεθούν σε πόλεμο μεταξύ τους.

«Οδηγίες για το ταξίδι για γκολφ»

Ο Τζο Μπάιντεν επιβιβάστηκε το βράδυ της Κυριακής στο τρένο, στην πόλη Πρζέμισλ της Πολωνίας. Το αυτοκίνητό του τον πήγε μέχρι την πόρτα του τρένου ώστε να επιβιβαστεί χωρίς να τον δει κανείς. Τα οκτώ βαγόνια δεν είχαν άλλους επιβάτες, παρά μόνο τους άνδρες της ασφάλειάς του.

Το τρένο του πέρασε τα σύνορα με την Ουκρανία στις 10 το βράδυ. Οπως λέει ένας δημοσιογράφος που συνόδευσε τον πρόεδρο, το νυχτερινό ταξίδι ήταν ήρεμο και το τρένο έκανε λίγες στάσεις. Σε μια από αυτές επιβιβάστηκαν περισσότεροι άντρες για την ασφάλεια του Μπάιντεν.

Ο Τζο Μπάιντεν επιβιβάστηκε στο τρένο, στην πόλη Πρζέμισλ της Πολωνίας (Evan Vucci/Pool via REUTERS)

Τελικά το τρένο έφτασε στο σταθμό Πασαζίρσκι του Κιέβου στις 8 το πρωί της Δευτέρας.

Ο Μπάιντεν πήρε την τελική απόφαση να πάει στο Κίεβο την Παρασκευή, αφού συνομίλησε με τους στενούς συνεργάτες του στο Οβάλ Γραφείο. Το ταξίδι κρατήθηκε μυστικό, όμως, με πολύ προσεκτικό σχεδιασμό.

Οι ελάχιστοι δημοσιογράφοι και ο φωτογράφος που τον συνόδευσαν είχαν ορκιστεί να μην αποκαλύψουν τίποτε και ενημερώθηκαν για το τελικό ραντεβού με ένα μήνυμα που έγραφε: «Οδηγίες για το ταξίδι για γκολφ». Πριν ξεκινήσουν, είχαν παραδώσει τα κινητά τους και δεν τα πήραν πίσω παρά μόνο όταν έφτασαν στο Κίεβο.

Ο Μπάιντεν δεν χρησιμοποίησε καν το Air Force One για να πάει στην Ευρώπη και επιβιβάστηκε σε ένα ειδικά διαμορφωμένο Boeing 757, το οποίο συνήθως χρησιμοποιείται για πτήσεις προς μικρά αεροδρόμια στις ΗΠΑ. Το αεροσκάφος, πριν αναχωρήσει, βρισκόταν σε μια σκοτεινή γωνία της αεροπορικής βάσης Αντριους. Απογειώθηκε στις 4 το πρωί του Σαββάτου με τον Μπάιντεν και τη συνοδεία του.

Ο ανεφοδιασμός σε καύσιμα έγινε στη βάση Ράμσταϊν της Γερμανίας και μετά κατευθύνθηκε στο Ζέζουφ της Πολωνίας, ένα αεροδρόμιο που χρησιμοποιείται και ως ενδιάμεσος σταθμός για τη στρατιωτική βοήθεια που στέλνει η Δύση στην Ουκρανία. Από το Ζέζουφ ο πρόεδρος και η συνοδεία του μεταφέρθηκαν με τεθωρακισμένα αυτοκίνητα στο σιδηροδρομικό σταθμό του Πρζέμισλ.

O αμερικανός πρόεδρος μαζί με τον Σύμβουλο του Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν, μέσα στο τρένο (Evan Vucci/Pool via REUTERS)

Αλλοι ξένοι ηγέτες που επισκέφτηκαν την Ουκρανία, όπως ο Μπόρις Τζόνσον και ο Εμανουέλ Μακρόν, μετέβησαν στο Κίεβο επίσης με τρένο από την Πολωνία. Είναι κάτι σύνηθες και για δημοσιογράφους και διπλωμάτες, καθώς ο εναέριος χώρος της Ουκρανίας είναι κλειστός λόγω του πολέμου.

Τον Μπάιντεν υποδέχθηκε στο Κίεβο η αμερικανίδα πρεσβευτής, Μπρίτζετ Μπρινγκ, και αμέσως πήγε να συναντήσει τον Ζελένσκι. Οι δρόμοι είχαν κλείσει για να περάσει η πομπή των τεθωρακισμένων αυτοκινήτων, τα οποία είχαν μεταφερθεί υπό άκρα μυστικότητα στο Κίεβο και τον περίμεναν.

Ο Μπάιντεν δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που ταξιδεύει σε εμπόλεμη ζώνη. Τρεις πήγαν στο Ιράκ, ο Τραμπ ανάμεσά τους, ενώ άλλοι τρεις στο Αφγανιστάν, ο Τραμπ, ο Ομπάμα και ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος.

Η τωρινή επίσκεψη στην Ουκρανία όμως είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Πέρα από όλα τα άλλα, οι ΗΠΑ δεν έχουν στρατιωτική παρουσία στην Ουκρανία και ακόμη και η διπλωματική τους αποστολή είναι η ελάχιστη ισχυρή.

Επίσης τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία παρακολουθούνται στενά από το ρωσικό δίκτυο πληροφοριών και κατασκόπων. Ετσι, το να κρατηθεί επί μήνες μυστικό το ταξίδι ήταν ένα γιγαντιαίο εγχείρημα.

Ο Μπάιντεν καταφθάνει στον σταθμό του Κιέβου, όπου τον υποδέχθηκε η αμερικανίδα πρεσβευτής, Μπρίτζετ Μπρινγκ (Evan Vucci/Pool via REUTERS)

Μόλις η Μόσχα ενημερώθηκε για την επίσκεψη, ένα ρωσικό MiG 30 απογειώθηκε από τη Λευκορωσία, σημαίνοντας αντιαεροπορικό συναγερμό στην Ουκρανία.

Εάν η πτήση έγινε επίτηδες, το μόνο που κατάφερε είναι να ενισχύσει την αποφασιστικότητα του Μπάιντεν.

«Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους, όμως αυτό είναι πάντα ένα επικίνδυνο εγχείρημα και ο πρόεδρος Μπάιντεν αισθάνθηκε ότι είναι πολύ σημαντικό να κάνει αυτό το ταξίδι καθώς πλησιάζουμε στην επέτειο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία», είπε ο Σάλιβαν.

Την Παρασκευή δόθηκε το τελικό «Οk» για το ταξίδι, μετά και την επιμονή του ίδιου του Μπάιντεν, ο οποίος είχε ενημερωθεί πλήρως για τους κινδύνους.

«Ακουσε όλα τα επιχειρήματα, είδε την παρουσίαση και το σχέδιο και τελικά αποφάσισε ότι το ρίσκο είναι διαχειρίσιμο», είπε ο Σάλιβαν.

Οσο ο Μπάιντεν ήταν στο Κίεβο, η κυβέρνησή του ανακοίνωσε ότι θα δώσει πυρομαχικά πυροβολικού και αντιαεροπορικά ραντάρ αξίας 460 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία και άλλα 10 εκατομμύρια για υποδομές ενέργειας.

Οι δύο πρόεδροι αγκαλιάζονται σφιχτά έξω από τον Τοίχο Μνήμης για τους νεκρούς ουκρανούς στρατιώτες (REUTERS/Gleb Garanich)

Οταν έφυγε από την Ουκρανία, ο Μπάιντεν πήγε στη Βαρσοβία, τη Δευτέρα το απόγευμα για να συναντηθεί με τον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα και άλλους ηγέτες της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το ταξίδι του στο Κίεβο ήρθε την κατάλληλη χρονική στιγμή.